Οι ισραηλινές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν μια άνευ προηγουμένου κρίση στην αποτελεσματικότητα των διαφημιστικών τους δαπανών στις πλατφόρμες της Meta, όπως το Facebook και το Instagram, σύμφωνα με απόρρητα εσωτερικά δεδομένα που διέρρευσαν από την Meta και αποκαλύφθηκαν από τον ενημερωτικό ιστότοπο Drop Site News.

Τα στοιχεία καταδεικνύουν ότι, παρά τις δαπάνες δισεκατομμυρίων δολαρίων, οι ισραηλινές διαφημίσεις αποτυγχάνουν να προσελκύσουν ενδιαφέρον, καθώς η παγκόσμια κοινή γνώμη στρέφεται αποφασιστικά εναντίον του Ισραήλ λόγω του πολέμου του στη Γάζα.

Η δραματική αύξηση του κόστους ανά κλικ (Cost-Per-Click, CPC) για τις διαφημίσεις από ισραηλινές εταιρείες είναι ενδεικτική του πόσο το παγκόσμιο κοινό αποδοκιμάζει πλέον την ισραηλινή παρουσία στις ψηφιακές πλατφόρμες.

Ο δείκτης CPC, ένας βασικός δείκτης απόδοσης για ψηφιακούς διαφημιστές, αποτυπώνει το χρηματικό ποσό που πρέπει να καταβάλλει μια εταιρεία για να αποσπάσει ένα κλικ από έναν δυνητικό πελάτη.

Μεταξύ 2023 και 2025, ο δείκτης κόστους για το Ισραήλ (δηλαδή, ουσιαστικά, τα διαφημιστικά του έξοδα) αυξήθηκε κατά 155,3%, από 0.094 δολάρια σε 0.24 δολάρια ανά κλικ. Αυτή η αύξηση δεν αντικατοπτρίζει γενική άνοδο της αγοράς, αλλά επιδείνωση της αποδοχής των ισραηλινών εταιρειών.

Σε σύγκριση με άλλες χώρες, η αύξηση του CPC για το Ισραήλ ήταν η μεγαλύτερη παγκοσμίως. Οι επόμενες δύο χώρες με τις υψηλότερες αυξήσεις ήταν το Ιράκ και το Πακιστάν – χώρες που επίσης αντιμετωπίζουν διεθνείς επικρίσεις ή γεωπολιτική αστάθεια. Όμως, ενώ οι διαφημιστικές δαπάνες των ισραηλινών εταιρειών ανήλθαν μεταξύ 1.8 και 1.9 δισεκατομμυρίων δολαρίων το χρόνο στις πλατφόρμες της Meta, η αποτελεσματικότητά τους μειώθηκε ραγδαία, με το ποσοστό εμπλοκής των χρηστών να παρουσιάζει κάθετη πτώση.

Το πρόβλημα δεν είναι μόνο οικονομικό αλλά κυρίως πολιτικό

Η απόρριψη των ισραηλινών διαφημίσεων συνδέεται άμεσα με την αυξανόμενη διεθνή αποδοκιμασία για τις ενέργειες του Ισραήλ στη Γάζα, τονίζει το δημοσίευμα.

Η εμπλοκή της Meta στην απόκρυψη φιλοπαλαιστινιακού περιεχομένου δεν κατάφερε να ανατρέψει την τάση.

Οι εσωτερικές πληροφορίες δείχνουν ότι οι χρήστες σε όλο τον κόσμο απορρίπτουν ενεργά τις διαφημίσεις ισραηλινών εταιρειών, αναγκάζοντας τις επιχειρήσεις να πληρώνουν υπερδιπλάσιο ποσό για κάθε κλικ που αποκομίζουν.

Οι ισραηλινές εταιρείες που επηρεάζονται ανήκουν σε ποικίλους κλάδους: gaming, υπηρεσίες πληροφορικής, ψηφιακού μάρκετινγκ και παραδοσιακά καταστήματα ηλεκτρονικού εμπορίου.

Πολλές από αυτές έχουν βρεθεί στο στόχαστρο εκστρατειών της πρωτοβουλίας Μποϊκοτάζ, Αποεπένδυσης και Κυρώσεων (Boycott, Divestment & Sanctions-BDS), ενώ άλλες, παρότι δεν προβάλλονται ρητά ως ισραηλινές, υιοθέτησαν φιλοϊσραηλινή ρητορική μετά την 7η Οκτωβρίου.

Από τα τέλη του 2023, καθώς οι απώλειες αμάχων στη Γάζα εκτοξεύονταν, οι ισραηλινές εταιρείες επιχείρησαν να αποκρύψουν την εθνική τους προέλευση στις διαφημίσεις τους. Παρ’ όλα αυτά, τα δεδομένα του 2025 δείχνουν ότι τα κλικ στις διαφημίσεις τους ανέρχονται μόλις στο 39,2% του αντίστοιχου αριθμού του 2023 – μια τεράστια πτώση που εξηγεί την αναγκαιότητα για διπλάσια διαφημιστικά κονδύλια, χωρίς ανάλογα αποτελέσματα.

Το φαινόμενο είναι παγκόσμιο. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου παραδοσιακά οι ισραηλινές εταιρείες διατηρούσαν ισχυρή παρουσία, το κόστος ανά κλικ αυξήθηκε κατά 93,32% μεταξύ 2023 και 2024.

Την ίδια περίοδο, για μη ισραηλινές εταιρείες, η αύξηση ήταν μόλις 2,8%. Η διαφορά είναι εξίσου εντυπωσιακή και σε άλλες χώρες-στόχους των ισραηλινών διαφημίσεων: Ηνωμένο Βασίλειο (163,22%), Καναδάς (106,61%), Αυστραλία (115,87%), Γερμανία (144,39%), Βραζιλία (89,60%), Γαλλία (102,68%), Μεξικό (39,91%) και Ινδία (40,32%).

Για να κατανοήσουμε τη σοβαρότητα αυτής της κατάρρευσης, αρκεί να συγκρίνουμε τις αυξήσεις αυτές με τις αντίστοιχες για μη ισραηλικές εταιρείες στις ίδιες αγορές: Ηνωμένο Βασίλειο (9,7%), Καναδάς (8,83%), Αυστραλία (8%), Γερμανία (10,9%). Η απόκλιση δείχνει ότι η αποδοκιμασία δεν είναι απλώς γεωοικονομική ή τεχνολογική, αλλά βαθιά πολιτική και ηθική.

Η Meta, παρά την υποστήριξή της προς το Ισραήλ με πολιτικές μαζικής λογοκρισίας σε περιεχόμενο υπέρ της Παλαιστίνης, δεν κατάφερε να ανατρέψει αυτή την παγκόσμια τάση.

Τα εσωτερικά στοιχεία δείχνουν ότι τα έσοδα της Meta που προέρχονται από ισραηλινές διαφημίσεις μειώθηκαν κατά 8% την περίοδο 2023-2024. Αυτό καταδεικνύει ότι ούτε η πιο επιθετική στρατηγική μπορεί να αντιστρέψει τη φθορά της εικόνας του Ισραήλ στη διεθνή κοινή γνώμη.

Η διεθνής κοινότητα αρχίζει πλέον να παίρνει συγκεκριμένα μέτρα, σημειώνει το δημοσίευμα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν ανακοινώσει σχέδια διακοπής εμπορικών διαπραγματεύσεων και επανεξέτασης των υφιστάμενων οικονομικών συμφωνιών με το Ισραήλ, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τις στρατιωτικές ενέργειες στη Γάζα. Η προοπτική κυρώσεων κατά του Τελ Αβίβ έχει αρχίσει να υλοποιείται ως έμπρακτη πολιτική απάντηση.

• Διαβάστε: Βρετανία / Κυρώσεις σε ισραηλινούς υπουργούς για «τερατώδεις» δηλώσεις περί Γάζας 

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, τη χώρα με τη μεγαλύτερη στρατηγική σημασία για το Ισραήλ, δημοσκόπηση του Pew Research Center τον Απρίλιο του 2024 δείχνει ότι το 53% των Αμερικανών διατηρούν πλέον αρνητική άποψη για το Ισραήλ – αύξηση από 42% το 2022.

Η πτώση είναι ιδιαίτερα αισθητή στις ηλικίες 18-49, καθώς και στους Ρεπουμπλικάνους αυτής της ηλικιακής ομάδας, εκ των οποίων το 50% δηλώνει ότι βλέπει αρνητικά το Ισραήλ.

Στα τέλη του 2024, ο προϋπολογισμός του Υπουργείου Εξωτερικών για την hasbara (δηλαδη την μαζική επικοινωνία μέσω κοινωνικών δικτύων και παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης) ενισχύθηκε κατά 150 εκατ. δολάρια πάνω από τα ήδη υπάρχοντα κονδύλια, με στόχο την προώθηση της εικόνας του Ισραήλ.

Όπως ανέφερε η εφημερίδα Times of Israel, «το ποσό αυτό είναι πάνω από 20 φορές μεγαλύτερο από αυτό που δινόταν σε τέτοιες εκστρατείες τα προηγούμενα χρόνια.»

Ωστόσο, οι προσπάθειες αυτές δεν έχουν αποδώσει καρπούς και ο πρώην διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας του Ισραήλ προειδοποίησε τον Μάιο ότι το κράτος οδεύει προς κατάρρευση των κρίσιμων δημόσιων υποδομών του. Οι περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες για να χρηματοδοτηθούν στρατιωτικές επιχειρήσεις και επικοινωνιακές εκστρατείες, εντείνουν την εσωτερική κοινωνική και οικονομική κρίση.

Η υπόθεση των διαφημίσεων στις πλατφόρμες της Meta λειτουργεί, έτσι, ως κρυστάλλινος καθρέφτης της κατάρρευσης της διεθνούς εικόνας του Ισραήλ.

Παρά τα δισεκατομμύρια που επενδύονται, οι χρήστες απορρίπτουν μαζικά τις ισραηλινές επιχειρήσεις, και η οικονομική ζημία είναι πλέον αδιαμφισβήτητη.

Το μποϊκοτάζ, η αποεπένδυση και οι κυρώσεις δεν είναι πλέον απλές εκστρατείες διαμαρτυρίας, αλλά μεταφράζονται σε απτά, μετρήσιμα οικονομικά αποτελέσματα που ούτε η Meta, ούτε η ίδια η κυβέρνηση του Ισραήλ μπορούν να αγνοήσουν.