Λιγότερο από 0,7% φόρους πλήρωσε μεταξύ 2015 και 2017 η Apple στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με μελέτη της Ευρωπαϊκής Αριστεράς*, την οποία παρουσιάζει στην Ελλάδα αποκλειστικά το Tvxs.gr.

Ads

Το ποσό που απέφυγε να καταβάλει ως φόρο εκτιμάται από τους μελετητές ότι κυμαίνεται μεταξύ 4 και 21 δισεκατομμυρίων ευρώ. Όπως αποκαλύπτει η μελέτη, παρά τις διαρθρωτικές αλλαγές στις οποίες προέβη η εταιρεία το 2015, ύστερα από τις έρευνες εις βάρος της από το Αμερικανικό Κογκρέσο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δεν έπαψε να φοροδιαφεύγει στην ΕΕ χρησιμοποιώντας ως δίαυλο την Ιρλανδία και τη νήσο Τζέρσεϊ.

Στις αλλαγές αυτές συμπεριλαμβάνονται η μεταφορά των πωλήσεων εκτός ΗΠΑ από «πουθενά» στην Ιρλανδία, η μεταφορά των περισσοτέρων πνευματικών της ιδιοκτησιών επίσης από το «πουθενά» στην Ιρλανδία, και τέλος η μεταφορά του εκτός ΗΠΑ ρευστού της στη νήσο Τζέρσεϊ.

Παρά τις μεταφορές αυτές, όμως, δεν παρατηρήθηκε καμία αξιοσημείωτη αύξηση των εταιρικών φορολογικών εσόδων των ιρλανδικών αρχών από την Apple.

Ads

Συν τοις άλλοις, εν μέρει λόγω της φορολογικής αδιαφάνειας που επικρατεί στην Ιρλανδία και στο Τζέρσεϊ, το σύστημα φορολόγησης της εταιρείας στην Ευρώπη τελεί εν κρυφώ, όπως φυσικά και οι πληροφορίες για την οικονομική της κατάσταση παγκοσμίως.

image

Όπως υπογραμμίζουν οι ερευνητές, με τη βοήθεια της ιρλανδέζικης κυβέρνησης, η Apple έχει καταφέρει να χτίσει ένα σύστημα που της επιτρέπει να απαλλάσσεται από φόρους σχεδόν για όλα της τα έσοδα από πωλήσεις εκτός ΗΠΑ.

Αυτό το πετυχαίνει με τρεις τουλάχιστον τρόπους: Πρώτον, αξιοποιώντας τη φοροαπαλλαγή κατά 100% για την απόσβεση περιουσιακών στοιχείων της (αυτό το ποσοστό θα μειωθεί σε 80% από το 2017, όμως θα ισχύει για τα περιουσιακά στοιχεία που αποκτήθηκαν έκτοτε και όχι για όσα προϋπήρχαν όπου και θα παραμείνει 100%). Δεύτερον με τη μαζική μεταφορά κεφαλαίων από τις θυγατρικές της στην Ιρλανδία στις θυγατρικές της στο Τζέρσεϊ υπό τη μορφή χρέους. Τρίτον, απαλείφοντας τα επιτόκια δανεισμού εντός του ομίλου της κατά 100%. 

Σημειώνεται ότι ο νόμος για την πλήρη φοροαπαλλαγή της πνευματικής περιουσίας εισήχθη στην Ιρλανδία κατόπιν πρότασης του Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου το 2014, αλλά προβλέπει κυρώσεις στην περίπτωση που αξιοποιείται για σκοπούς φοροδιαφυγής.

Αυτό σημαίνει ότι δυνητικά η Apple μπορεί να παραβιάζει τους νόμους και στην Ιρλανδία με αποτέλεσμα να βρεθεί υπόχρεη να καταβάλει επιπλέον φόρο 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ. Παρόλα αυτά, έχει καταγραφεί σημαντική αύξηση των κεφαλαίων που η εταιρεία έχει μεταφέρει σε φορολογικούς παραδείσους εκτός ΗΠΑ με αυτές τις μεθόδους από το 2015 και μετά.

image

Οι ερευνητές της Ευρωπαϊκής Αριστεράς ονόμασαν αυτό το μοντέλο «Πράσινο Τζέρσεϊ», του οποίου τα βασικά χαρακτηριστικά συμπτύσσονται στα εξής:

  • Το «Πράσινο Τζέρσεϊ» μπορεί να αξιοποιηθεί από μεγάλες πολυεθνικές που δραστηριοποιούνται στον χώρο των πνευματικών δικαιωμάτων
  • Σχεδιάστηκε από την από την κυβέρνηση της Ιρλανδίας για να προσφέρει σχεδόν απόλυτη φοροαπαλλαγή στις εταιρείες που ήδη χρησιμοποιούσαν το σύστημα του Διπλού Ιρλανδού – ένα σχήμα φοροαποφυγής, το οποίο η Google έχει …αναβαθμίσει – και δυνητικά να το αντικαταστήσει. Η διαφορά τους είναι πως, ενώ ο Διπλός Ιρλανδός έχει ως χαρακτηριστικό την εξαγωγή κεφαλαίων από την Ιρλανδία σε εταιρίες εγγεγραμμένες αφενός εκεί αλλά με έδρα σε φορολογικούς παραδείσους, το «Πράσινο Τζέρσεϊ» χαρακτηρίζεται από εισερχόμενα προς την Ιρλανδία κέρδη από πωλήσεις πνευματικών περιουσιακών στοιχείων.
  • Πλέον ο ρόλος της θυγατρικής που εδράζεται σε φορολογικό παράδεισο είναι να δανειοδοτεί την ιρλανδέζικη θυγατρική ώστε να αγοράζει άυλα αγαθά. Αφορολόγητα είναι όχι μόνο τα έξοδα της αγοράς αλλά και οι τόκοι του δανείου προς τη θυγατρική της offshore.

Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της μελέτης, δυστυχώς η Apple αποκλείεται να είναι η μόνη πολυεθνική εταιρεία που χρησιμοποιεί αυτό το σύστημα, το οποίο διαφημίζεται από νομικές εταιρείες ως μια συνηθισμένη φορολογική τακτική που χρησιμοποιούν μεγάλες πολυεθνικές που δραστηριοποιούνται στο εμπόριο άυλων προϊόντων. 

H Ιρλανδία έχει δεχθεί πολλές διεθνείς πιέσεις για να βελτιώσει και να κάνει πιο αυστηρό το φορολογικό της σύστημα, ώστε να εναρμονιστεί με τις κοινοτικές οδηγίες αλλά και τις απαιτήσεις του ΟΟΣΑ. Παρόλα αυτά, μέσω καθυστερήσεων και εξαιρέσεων, πολλά σημεία που καθιστούν το ιρλανδικό σύστημα ευάλωτο, ζημιώνοντας τους ευρωπαίους φορολογούμενους παραμένουν άθικτα.

Ολόκληρη η έκθεση

* Την μελέτη διενήργησαν οι Martin Brehm Christensen και Emma Clancy για λογαριασμό των ευρωβουλευτών της Ευρωπαϊκής Αριστεράς (GUE/NGL)