Η κίνηση του Μπόρις Τζόνσον να αναστείλει τις εργασίες της Βουλής των Κοινοτήτων για πέντε βδομάδες κατά την πιο κρίσιμη περίοδο για το μέλλον του Brexit δεν αφήνει την παραμικρή αμφιβολία για τις πραγματικές προθέσεις του νέου βρετανού πρωθυπουργού. Το γεγονός μάλιστα ότι δε δίστασε να εμπλέξει τη βασίλισσα Ελισάβετ, ένα πρόσωπο που παραδοσιακά κινείτο υπεράνω των πολιτικών τεκταινόμενων, στα σχέδια του, αποδεικνύει πως ο ίδιος θα μετέλθει κάθε πιθανό μέσο που έχει στη διάθεση του για να πετύχει τον τελικό του στόχο.

Ads

Ποιος είναι αυτός; Μα φυσικά το no deal Brexit, με τα χρονικά περιθώρια ενόψει του deadline της 31ης Οκτώβρη να στενεύουν πλέον ασφυκτικά.

Όσο κι αν ίδιος ο Τζόνσον επιχειρεί να «κάνει το άσπρο μαύρο», ισχυριζόμενος πως η εν λόγω απόφαση δεν αφορά σε καμιά περίπτωση την αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ, αλλά πως πρόκειται για την προβλεπόμενη διακοπή των εργασιών της Βουλής (διάρκειας όμως τριών εβδομάδων) πριν την έναρξη του νομοθετικού έργου, όχι μόνο δεν πείθει αλλά προκαλεί ακόμη μεγαλύτερη οργή.

Ήταν άλλωστε εδώ κι αρκετές εβδομάδες γνωστό πως τόσο τα κόμματα της αντιπολίτευσης όσο και αρκετοί βουλευτές ακόμη του κυβερνώντος θα επιχειρούσαν να μπλοκάρουν τα σχέδια του Μπόρις Τζόνσον, είτε μέσω της ψήφισης μιας ρύθμισης που θα αντιτίθετο σε ένα no deal Brexit είτε μέσω μιας πρότασης μομφής κατά της κυβέρνησής του.

Ads

Όσο μάλιστα βλέπουν το φως τη δημοσιότητα πληροφορίες για τη μυστική επίσκεψη του στενού συνεργάτη του Βρετανού πρωθυπουργού και φανατικού Brexiteer, Ρις Μογκ, στη θερινή κατοικία της βασίλισσας Ελισάβετ στη Σκωτία, προκειμένου να της μεταφέρει το αίτημα να αναβάλει την καθιερωμένη εναρκτήρια ομιλία της στην Βουλή των Κοινοτήτων μέχρι τις 14 Οκτώβρη, ακόμη κι επιφανή στελέχη των Συντηρητικών σπεύδουν να εκφράσουν την έντονη δυσφορία τους.

Η πλέον χαρακτηριστική ήρθε από τον πρόεδρο της Βουλής των Κοινοτήτων, Τζόν Μπέρκοου, ο οποίος μίλησε για συνταγματικό σκάνδαλο. «Όπως κι αν καμουφλαριστεί η εν λόγω απόφαση, είναι ηλίου φαεινότερο πως στόχος είναι να εμποδιστούν οι βουλευτές να συζητήσουν για το Brexit και να κάνουν το καθήκον τους στη διαμόρφωση της πορείας της χώρας» τόνισε με νόημα.

Την ίδια στιγμή, πρώην Συντηρητικοί βουλευτές, όπως ο Ρόρι Στιούαρτ και ο Ντέιβιντ Γκοκ, καλούν σε συντονισμό προκειμένου να αποτραπεί ένα no deal Brexit, ενώ άλλα στελέχη των Tories, όπως ο επικεφαλής του κόμματος στη Σκωτία, Ρουθ Ντέιβιντσον, φέρεται να βρίσκονται στα πρόθυρα της παραίτησης.

Η τελική μάχη έρχεται πιο κοντά

Με τα συγκεκριμένα δεδομένα, φαίνεται πως ο Μπόρις Τζόνσον στην προσπάθεια του να καταστήσει πρακτικά ανέφικτη οποιαδήποτε απόπειρα παρεμπόδισης  ενός no deal Brexit, πιθανότατα να έχει τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα: κατά πρώτον πιθανότατα «πέτυχε» να συσπειρώσει το ετερογενές μπλοκ όσων αντιδρούν στα σχέδιά του (από τους Εργατικούς του Τζέρεμι Κόρμπιν μέχρι την μετριοπαθή πτέρυγα των Συντηρητικών). Όλοι οι παραπάνω μέχρι πρότινος αδυνατούσαν να βρουν κοινό τόπο τόσο αναφορικά στην στρατηγική, με την οποία θα έπρεπε να δράσουν όσο και ως προς τον τελικό στόχο, καθώς άλλοι επιθυμούν απλώς την επίτευξη μιας συμφωνίας για το Brexit, ενώ άλλοι ζητούν την παραμονή της χώρας.

Η κίνηση όμως του Βρετανού πρωθυπουργού δείχνει αναγκαστικά να τους οδηγεί προ της ανάγκης λήψης άμεσων αποφάσεων, βάζοντας μάλιστα «νερό στο κρασί τους». Κάπως έτσι, θα έχει ενδιαφέρον να δούμε αν ο Τζέρεμι Κόρμπιν θα επιμείνει να αναλάβει ο ίδιος το ρόλο του μεταβατικού πρωθυπουργού σε περίπτωση επιτυχούς έκβασης τυχόν πρότασης μομφής κατά του Μπόρις Τζόνσον ή αν θα συναινέσει στην επιλογή ενός προσώπου ευρύτερης αποδοχής.

Το δεύτερο πράγμα που φαίνεται πως κατάφερε ο Τζόνσον είναι να επισπεύσει τις εξελίξεις. Με άλλα λόγια, ό,τι είναι να γίνει για την αποτροπή των σχεδίων του, αναμένεται να γίνει μέσα στο ασφυκτικό χρονικό διάστημα των ημερών που μεσολαβούν από τις 3 Σεπτέμβρη (οπότε κι ανοίγει ξανά η Βουλή μετά τη θερινή διακοπή) μέχρι και τις 9 Σεπτέμβρη. Δεν είναι τυχαίο πως ο πρόεδρος της Βουλής των Κοινοτήτων, Τζόναθαν Μπέρκοου, άφησε να εννοηθεί πως θα δώσει απόλυτη προτεραιότητα σε εκείνες τις κοινοβουλευτικές δυνάμεις που θα επιχειρήσουν να μπλοκάρουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο τη στρατηγική του Βρετανού πρωθυπουργού. 

Δεν έχει τη στήριξη ούτε της κοινωνίας

Το ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα για τον Βρετανό πρωθυπουργό είναι πως εκτός του ορυμαγδού αντιδράσεων από τον πολιτικό κόσμο, φαίνεται να μην έχει ούτε τη στήριξη του μεγαλύτερου τμήματος της βρετανικής κοινωνίας. Κάτι τέτοιο καταγράφεται ανάγλυφα όχι μόνο στα δημοσκοπικά ευρύματα αλλά και στις μαζικές κινητοποιήσεις που ακολούθησαν την ανακοίνωση της απόφασής του. Αρκετοί μάλιστα επισημαίνουν με νόημα πως οι Βρετανοί μπορεί να μην είναι πολύ δεμένοι με τους πολιτικούς τους, αλλά έχουν σε μεγάλοι εκτίμηση του θεσμούς.

Το γεγονός μάλιστα πως ο ίδιος παραμένει ένας μη εκλεγμένος  πρωθυπουργός κάνει ακόμη πιο έντονο το κύμα αμφισβήτησης στο πρόσωπό του, μόλις ένα μήνα μετά την ανάδειξή του στον συγκεκριμένο θώκο, ενώ καθιστά  το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών «δύσκολο» στους σχεδιασμούς του.

Θα έχει το «τέλος» του βασιλιά Κάρολου;

Με βάση τα παραπάνω, ο Μπόρις Τζόνσον δείχνει να πορεύεται με μοναδικό σύμμαχο σε διεθνές επίπεδο τον Ντόναλντ Τραμπ και με μοναδικό πολιτικό σύμμαχο σε εσωτερικό επίπεδο τον Νάιτζελ Φάρατζ. Ο επικεφαλής του Brexit Party ήταν άλλωστε ο μόνος που χαιρέτισε την απόφαση να «κλείσει» η Βουλή των Κοινοτήτων. Ακόμη κι αυτή όμως αποτελεί μια πολύ «εύθραυστη συμμαχία», καθώς ούτε ο Μπόρις Τζόνσον ούτε ο Νάιτζελ Φάρατζ φημίζονται ούτε για την σταθερότητα των απόψεών του ούτε για την αξιποιστία τους.

Όπως χαρακτηριστικά μάλιστα επισημαίνει πολιτικός αναλυτής, ο βασιλιάς Τζόνσον με την πραξικοπιματική μεθόδευση του κλεισίματος της Βουλής κινδυνεύει να έχει το «τέλος» του Βασιλιά Κάρολου, ο οποίος τον 17ο αιώνα είχε προχωρήσει σε ανάλογη κίνηση. Να «αποκεφαλιστεί» δηλαδή με συνοπτικές διαδικασίες ακόμη κι από στελέχη του ίδιου του κόμματός του.