Την αποτυχία της συνόδου της ΕΕ για το προσφυγικό την Κυριακή έσπευσε να προαναγγείλει, ουσιαστικά, ο Ιταλός πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε, ο οποίος γνωστοποίησε, μέσω Facebook, τηλεφωνική επικοινωνία που είχε σήμερα με την καγκελάριο Μέρκελ. Ο Ιταλός πρωθυπουργός είπε ότι στην Σύνοδο της Κυριακής για το μεταναστευτικό θα συζητηθεί αναλυτικά η ιταλική πρόταση, μαζί με εκείνες των άλλων χωρών και ότι στο τέλος δεν θα υπάρξει κείμενο συμπερασμάτων, αλλά μόνον προφορική αναφορά στα θέματα που συζητήθηκαν.

Τα ιταλικά μέσα ενημέρωσης, μεταδίδουν πως η καγκελάριος ανέφερε στον Κόντε ότι υπήρξε «παρεξήγηση» και ότι το προσχέδιο που κυκλοφόρησε χθες, δεν πρόκειται να ληφθεί υπόψη. Επίμαχα σημεία του εγγράφου, που κυκλοφόρησε ως «προσχέδιο» της απόφασης της Συνόδου, για τις χώρες του Νότου είναι αυτά που αναφέρουν πως τα κράτη μέλη της πρώτης γραμμής «θα καταπολεμήσουν τις “δευτερογενείς μετακινήσεις” των αιτούντων ασύλου σε άλλες χώρες της ΕΕ και θα συμφωνήσουν να εντείνουν τους ελέγχους σε σταθμούς λεωφορείων και τρένων, καθώς και στα αεροδρόμια της ΕΕ». Επιπλέον «θα συμφωνήσουν στη σύναψη διμερών συμφωνών για “επανεισδοχές και μεταφορές” και θα καθιερώσουν νέες διαδικασίες για να διευκολύνουν την επιστροφή αιτούντων ασύλου στις χώρες όπου υπέβαλαν την αίτησή τους».

Οι διευκρινίσεις της Μέρκελ φαίνεται πως έπισαν τον Κόντε και ξεπεράστηκαν τα εμπόδια που θα μπορούσαν να οδηγήσουν την Ιταλία στο να μην πάρει μέρος στην μίνι σύνοδο για το μεταναστευτικό και το προσφυγικό. Σημειώνεται πως η μίνι Σύνοδος ερμηνεύεται και ως μια επίδειξη συμπαράστασης στην καγκελάριο της Γερμανίας Άγκελα Μέρκελ, η οποία βρίσκεται αντιμέτωπη με μια εσωτερική κυβερνητική κρίση σχετικά με το ζήτημα του προσφυγικού. Ο κυβερνητικός εταίρος της Χορστ Ζεεχόφερ, επικεφαλής των Χριστιανοκοινωνιστών (CSU), αδελφού κόμματος του CDU της Μέρκελ, με το οποίο έχουν δημιουργήσει ενιαία κοινοβουλευτική ομάδα στο πλαίσιο του συντηρητικού συνασπισμού, έχει δώσει τελεσίγραφο στην Καγκελάριο για αυστηροποίηση της πολιτικής στο προσφυγικό.

Επί της ουσίας ο Ζεεχόφερ ζητάει την επαναλειτουργία του Κανονισμού του Δουβλίνου, βάσει του οποίου υπεύθυνο κράτος μέλος για τον αιτούντα ασύλου είναι αυτό μέσω του οποίου εισήλθε για πρώτη φορά στην ΕΕ. Στην πράξη αυτές οι χώρες είναι στα σύνορα της ΕΕ, δηλαδή η Ιταλία, η Ελλάδα, η Μάλτα και η Ισπανία. Αν η πρόταση δεν γίνει αποδεκτή, τότε ο Ζεεχόφερ έχει απειλήσει με αποχώρηση από την κυβέρνηση και την κοινοβουλευτική ομάδα. Αυτό σημαίνει πως ο κυβερνητικός συνασπισμός της Άνγκελα Μέρκελ με το SPD θα χάσει την πλειοψηφία. 

Η Μέρκελ θα αναζητήσει στη Σύνοδο Κορυφής μια χρυσή τομή. Το σχέδιο Ζεεχόφερ απορρίπτουν η Κομισιόν και οι χώρες του Νότου, που τάσσονται υπέρ των ποσοστώσεων. Αντίθετα οι χώρες του Βίσεγκραντ εναντιώνονται ανοιχτά σε μία ενιαία ευρωπαϊκή προσφυγική πολιτική και τάσσονται υπέρ των μονομερών ενεργειών, θέση που απορρίπτει το προσχέδιο της πρότασης που βρίσκεται στο τραπέζι της επικείμενης Συνόδου Κορυφής. Έτσι απορρίπτουν οποιαδήποτε συζήτηση προς άλλη κατεύθυνση και άρα και τη Σύνοδο Κορυφής, στάση που ερμηνεύεται και ως προσπάθεια αποδυνάμωσης της Καγκελαρίου. 

«Η μίνι Σύνοδος της Κυριακής είναι απαράδεκτη, δεν θα συμμετάσχουμε, θέλουν να αναθερμάνουν μια παλιά πρόταση που έχουμε ήδη απορρίψει» υπογράμμισε ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ματιές Μοραβιέτσκι μετά το πέρας της συνάντησης με τους ομολόγους του από την Ουγγαρία, την Τσεχία και τη Σλοβακία στη Βουδαπέστη. Από την πλευρά του ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν επισήμανε ότι τέτοιου είδους συναντήσεις θα πρέπει να οργανώνονται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και όχι την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. «Κατανοούμε ότι υπάρχουν εσωτερικές πολιτικές δυσκολίες σε ορισμένες χώρες αλλά αυτό δεν μπορεί να οδηγήσει σε μια πανευρωπαϊκή βιασύνη» πρόσθεσε.

Επεσήμανε, δε, ότι οι χώρες της ομάδας Βίσεγκραντ και η Αυστρία συμφώνησαν υπέρ της ενίσχυσης της άμυνας των εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και υπέρ του να οδηγούνται οι πρόσφυγες εκτός των συνόρων της ΕΕ. Η ομάδα συναντήθηκε με τον καγκελάριο της Αυστρίας Σεμπάστιαν Κουρτς προκειμένου να συζητήσουν το προσφυγικό και θέματα του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού. Ο Κουρτς είναι ο μόνος από τους πέντε ηγέτες που παρίσταντο σήμερα στη συνάντηση, ο οποίος θα συμμετάσχει στη μίνι Σύνοδο αυτό το Σαββατοκύριακο.