Στον απόηχο των σφοδρών αντιδράσεων στις δηλώσεις του υφυπουργού Παιδείας, Α. Συρίγου σχετικά με την εξέγερση του Πολυτεχνείου, με τις οποίες απαξιώνει τον αντιδικτατορικό αγώνα κάνοντας λόγο για «πολιτική μυθολογία», το Tvxs.gr εγκαινιάζει σειρά δημοσιεύσεων με μαρτυρίες ανθρώπων που φωτίζουν την πραγματική ιστορία της αντίστασης στη Χούντα.

Στο πρώτο μέρος δημοσιεύεται η μαρτυρία του Ηρακλειώτη αντιστασιακού Γιάγκου Σκουλά για τις πρώτες ώρες της επιβολής της 21ης Απριλίου, που προκάλεσε μεγάλη εξέγερση στο Ηράκλειο, ενανίον της οποίας οι δυνάμεις καταστολής έριξαν μάλιστα χιλιάδες πραγματικές σφαίρες και φυλάκισαν πολλούς.

► Δείτε επίσης στo Tvxs.gr: Οι «μύθοι» του Άγγελου Συρίγου και η πραγματικότητα για την αντίσταση κατά της δικτατορίας [Ντοκιμαντέρ]

Ακολουθεί ολόκληρη η μαρτυρία του Γιάγκου Σκουλά από το βιβλίο του Στέλιου Κούλογλου «Μαρτυρίες από τη δικτατορία και την αντίσταση»:

«Την 21η του Απρίλη σηκώθηκα πολύ νωρίς, ήταν ημέρα Παρασκευή, τότε έβγαζα μια βδομαδιάτικη εφημερίδα  βδομαδιάτικη ΤΟ ΚΡΗΤΙΚΟ ΦΩΣ. Μόλις ακούσαμε τα εμβατήρια, πήγα να βρω κάποιους φίλους της ΕΔΗΝ, τον Κώστα τον Κληρονόμο, τον μετέπειτα Δήμαρχο και Ευρωβουλευτή, και τον αείμνηστο δικηγόρο Γιάννη Παπάζογλου. Πήγαμε στο γραφείο του αδελφού μου του Θανάση και η πρώτη σκέψη που μας ήρθε ήταν να κυκλοφορήσουμε, ψευδώς βέβαια, ότι το 2ο Σώμα Στρατού εστασίασε, για να δώσουμε θάρρος στον κόσμο. Πράγμα το οποίο έπιασε. Το είπαμε στην Χανιόπορτα και, μέχρι να πάμε με αμάξι στην Αλικαρνασσό, είχε διαδοθεί παντού.

Ο κόσμος αναθάρρησε και άρχισε να μαζεύεται κατά ομάδες. Ψάξαμε να βρούμε κάποιον βουλευτή για να ηγηθεί σε οτιδήποτε επακολουθούσε. Δυστυχώς, δεν βρήκαμε ούτε έναν, από τους οκτώ βουλευτές του Ηρακλείου. Κάναμε και μια συνάντηση με την Αριστερά, ήταν εκ μέρους των Λαμπράκηδων ο Μαυρομάτης ο Δήμος από την Αθήνα, μέλος της καθοδήγησης που είχε έρθει για κομματική δουλειά και ο Ανδρέας ο Κριαδάς. Αλλά δεν είχαμε κανένα δεδομένο διότι επικοινωνίες δεν υπήρχαν, όλα ήταν από το ‘ράδιο αρβύλα’.

Κατά τις 5 το απόγευμα πήγα στις Τρεις Καμάρες, άρχισε να μαζεύεται κόσμος. Στα πηγαδάκια όλοι λέγανε να ξεσηκωθούμε. Γύρω στις 6:00΄ ενεφανίσθη ο διορισμένος Νομάρχης, ο λοχαγός Παναγής, ο οποίος άρχισε να μας βρίζει και να μας απειλεί, πετυχαίνοντας ακριβώς το αντίθετο. Η Χωροφυλακή είχε άριστη στάση. Ειδικά ο διοικητής της Χωροφυλακής ο Μανώλης ο Σταυρουλάκης μας έδινε συμβουλές, μας έλεγε ότι μέχρι στις 7:00΄ που θα είναι στην δικαιοδοσία της Χωροφυλακής να μην φοβάστε τίποτα, λες και μας λέγε ότι «παιδιά ξεσηκωθείτε». Εάν βρίσκαμε έναν οποιοδήποτε βουλευτή εκείνη την ημέρα και έμπαινε μπροστάρης, το Ηράκλειο δεν θα έπεφτε. Στο ερώτημα γιατί δεν εμφανίστηκαν, πρέπει να δώσουν οι ίδιοι απάντηση.

Κατά τις 7:00΄ είχε μαζευτεί πάρα πολύς κόσμος. Αρχίζουμε να βαδίζουμε με συνθήματα, «114», «Δεν περνά ο φασισμός», κατεβήκαμε προς την πλατεία Νικηφόρου Φωκά, το Μεϊντάνη. Μόλις φτάσαμε εκεί βλέπουμε μια τεράστια φάλαγγα κόσμου να έρχεται από την 25ης Αυγούστου, και μετά δέκα λεπτά έρχεται μια άλλη φάλαγγα από την Καλοκαιρινού και γίνεται μια πολύ μεγάλη συγκέντρωση.  Εκεί αποφασίζεται, στο πόδι, να κάνουμε καθιστική διαμαρτυρία, και στις 7:00΄ ακριβώς, μόλις ανέλαβε ο στρατός, με συλλαμβάνουν και με πηγαίνουν στα κρατητήρια που είναι λίγο παραπάνω στη Λ. Δικαιοσύνης. Οι άλλοι άναψαν φωτιές και έφτιαξαν οδοφράγματα με ό,τι βρήκαν μπροστά τους και συγκρούστηκαν με τον στρατό που έβαλε με πραγματικά πυρά. Από επίσημο έγγραφο προκύπτει ότι εκείνο το βράδυ καταναλώθηκαν 2.500 σφαίρες.

Στα κρατητήρια υπήρχε το αδιαχώρητο, γιατί όλη την προηγούμενη νύκτα συνελλάμβαναν τα μέλη της ΕΔΑ, ήταν οι πρώτοι που την πλήρωναν πάντα. Και με βάλανε σε ένα από αυτά τα κελιά. Η συμπαράσταση των Ηρακλειτών ήταν κάτι το τρομερό. Ερχόνταν, φέρνανε τσιγάρα, φέρνανε φαΐ, δεν τους τρόμαξε τίποτα.

Tην πρώτη βραδιά, συνέβη κάτι πολύ ευτράπελο το οποίο μας ενθάρρυνε πολύ. Είχε συλληφθεί κάποιος αχθοφόρος στην Αγία Τριάδα, Τζατζαβάκης Μανώλης. Τον ρώτησε κάποιος χωροφύλακας Βασιλάκης, από τα μέρη της Νεάπολης, «κύριε Τζατζαβάκη γιατί σας φέρανε εδώ;». Λέει, «είπα ‘γαμώ το βασιλιά’». Μετά από είκοσι λεπτά ο χωροφύλακας έρχεται από το παραθυράκι και λέει «κύριε Τζατζαβάκη, γιατί σας φέρανε εδώ;». Λέω, «είπα ‘γαμώ το βασιλιά’». Ήρθε πολλές φορές ο χωροφύλακας και του έκανε την ίδια ερώτηση, ώσπου στο τέλος του λέμε, «τι θέλεις, δέκα φορές στο είπε;». Λέει, «μου αρέσει να το ακούω».

Η δίκη έγινε στις 11 του Σεπτέμβρη του ΄67. Κατηγορούμενοι εγώ, ο Μάριος Ιωαννίδης, ο αδελφός του Φοίβου, η Κάτια Ιωαννίδου, ο Ξενικάκης, ο Μαρματάκης ο Αναστάσης, ο Γιαννακάκης ο Μιχάλης και ο Ηρακλής ο Ξενικάκης. Επίσης κατηγορούμενος ο φίλος ο Αγγελος Τσαγκαράκης (σημ: είχε τραυματιστεί από σφαίρα), τον οποίο όμως δεν τόλμησαν να τον φέρουν, γιατί αυτοί επέμεναν ότι, ό, τι έγινε, έγινε αναίμακτα, οπότε θα αποδεικνυόταν ότι είχε χυθεί αίμα στο Ηράκλειο.

Μας καταδίκασαν σε φυλακίσεις από 3 μέχρι 5 χρόνια, αλλά βγήκαμε με την αμνηστία τον Δεκέμβρη, μετά το αποτυχημένο κίνημα του βασιλιά. Δεν θα ξεχάσω την ημέρα που βγήκα, τα χιλιάδες φιλιά, δημόσια, στην Λεωφόρο Καλοκαιρινού, χωρίς  να τους νοιάζει τίποτα».