Η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ πήρε τέλος, το Ποτάμι διαλύθηκε, το Κίνημα Αλλαγής (ξανα)διασπάστηκε, και oι Ανεξάρτητοι Ελληνες είναι άγνωστο εάν από την επόμενη εβδομάδα θα συνεχίζουν να υφίστανται ως Κοινοβουλευτική Ομάδα.

Ads

Κοινώς, η επίδραση της συμφωνίας των Πρεσπών στο εγχώριο πολιτικό σκηνικό ήταν όντως τεκτονική, ο κοινοβουλευτικός και πολιτικός χάρτης τελεί ήδη σε διαδικασία ολικής αναδιάταξης, και ήδη παράγει πολιτικό αποτέλεσμα σε δύο επίπεδα. Το πρώτο είναι η ανάδειξη και ενίσχυση του νέου δικομματισμού και το δεύτερο η ρευστοποίηση, έως και εξαϋλωση, των μικρότερων κομμάτων.

Ως προς το νέο δίπολο, το στοίχημα είναι σαφές και το έχει ορίσει προ πολλού, και σε στρατηγική βάση, ο Αλέξης Τσίπρας: Το ποιοί και ποιά θέση θα πάρουν στο νέο τόξο “προόδου” και “συντήρησης”, ένα τόξο στο οποίο επενδύει και την πολιτική του “ενηλικίωση” ο ΣΥΡΙΖΑ.

Εδώ οι δύο βασικοί παίκτες μετρούν μέχρι στιγμής τα εξής κεκτημένα και ρίσκα: Ο πρωθυπουργός απέκτησε με τη συμφωνία των Πρεσπών το “διαβατήριο” για τη μετεξέλιξή του σε ηγέτη – “statesman”, όπως έλεγε χαρακτηριστικά χθες παλαιός ακαδημαϊκός και βουλευτής της κοινονοβουλευτικής πλειοψηφίας – εγχώριου και διεθνούς βεληνεκούς. Πέτυχε επίσης τον στρατηγικό πολιτικό στόχο την ανάδειξης, στην κορυφή της πολιτικής ατζέντας, του διλήμματος “πρόοδος ή συντήρηση”, έσπασε γραμμές και τείχη στον χώρο του κέντρου και της κεντροαριστεράς και διεκδικεί πλέον την παγίωση της κυριαρχίας του ΣΥΡΙΖΑ και στον σοσιαλδημοκρατικό χώρο. Ταυτόχρονα όμως, ρίσκαρε την οριστική διάρρηξη των σχέσεών του με συγκεκριμένα χαμηλά εισοδηματικά μεν, συντηρητικά δε, τμήματα του εκλογικού σώματος. Και, προσώρας, τουλάχιστον δεν έχει καταφέρει να πείσει την πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας για το εθνικό όφελος από τη συμφωνία των Πρεσπών. Αυτή είναι και μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις του για το επόμενο διάστημα, καίτοι η κεντρική εκτίμηση – τόσο στο Μαξίμου όσο και μεταξύ των δημοσκόπων – είναι πως οι εκλογές δεν θα κριθούν στο μακεδονικό αλλά στην οικονομία, πόσο μάλλον εάν γίνουν στο τέλος της τετραετίας και όχι τον Μάιο.

Ads

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, από την πλευρά του, κέρδισε τη συνοχή και τη συσπείρωση του κόμματός του, και διαφύλαξε την ενότητα της ΝΔ σε ένα εθνικό θέμα όπου είναι γνωστές οι τεράστιες – υπόγειες και μη – διαφορετικές προσεγγίσεις της συντηρητικής παράταξης. Προφανώς, η συγκολλητική δύναμη της “προσδοκίας της εξουσίας” έπαιξε τον δικό της ρόλο εδώ, η ΝΔ όμως δεν διεμβολίστηκε τελικά σε ένα ζήτημα που, ιστορικά, της έχει κοστίσει ακόμη και την πτώση μιας κυβέρνησης. Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης κατάφερε επίσης να ταυτιστεί με το πλειοψηφικό ρεύμα – ή έστω τον πλειοψηφικό εθνικό θυμικό – σε ένα μέτωπο που διαχέει υψηλή συναισθηματική φόρτιση στο εκλογικό σώμα και, ταυτόχρονα, θωράκισε εκ δεξιών, και μέχρι στιγμής τουλάχιστον, την παράταξή του. Το πρόβλημα είναι πως για να το πετύχει αυτό έθεσε σε δομικό κίνδυνο τους δεσμούς του με το φιλελεύθερο κέντρο, εκχώρησε ζωτικό χώρο και ρόλο στο πιο ακραίο και σκληρό δεξιό σύστημα της ΝΔ, έπαιξε επικίνδυνα με την ανοχή στη νομιμοποίηση της ακροδεξιάς και του εθνικιστικού φανατισμού και απώλεσε οριστικά το προσωπικό, κεντροδεξιό και φιλελεύθερο, προφίλ του. Ο χρόνος και η κάλπη θα δείξουν εάν το τίμημα αυτό ήταν υπερβολικά υψηλό και για τον ίδιο Κυριάκο Μητσοτάκη και για τη συντηρητική παράταξη.

Εως τότε – και πολύ σύντομα – τα πιο κρίσιμα διλήμματα θα κληθούν να τα απαντήσουν οι μικρότεροι, και πλέον τραυματισμένοι, παίκτες του ενδιάμεσου χώρου που εκ των πραγμάτων συμπιέζονται πλέον ασφυκτικά. ´Οπερ, οι επόμενες εβδομάδες και μήνες θα κρίνουν εάν, με ποια πρόσωπα, και με ποια πολιτική και ιδεολογική ταυτότητα μπορεί να συνεχίσει να υφίσταται το Κίνημα Αλλαγής/ ΠΑΣΟΚ της Φώφης Γεννηματά, εάν το διαλυμένο Ποτάμι μπορεί να ανασυντεθεί μέσα από τις στάχτες του χάρις στην – εξαιρετικά σπάνια και δύσκολη – πολιτική ταυτοτική συνέπεια που έδειξε ο Σταύρος Θεοδωράκης και εάν ο Πάνος Καμμένος μπορεί να γυρίσει  ανάποδα όλες τις νόρμες του… πολιτικά αυτονόητου και να ξαναμπεί στην Βουλή. ´Οπως επίσης και το εάν θα έχουν τύχη οι εντατικές… οικοδομικές εργασίες  προς ανέγερση νέας κομματικής στέγης στην “δεξιά πολυκατοικία” – ήτοι, στα δεξιά της ΝΔ και στα όρια μεταξύ “σαμαρισμού” και Χρυσής Αυγής