Σε προχωρημένο στάδιο βρίσκονται οι διαβουλεύσεις Ελλάδας, Κύπρου, Ιταλίας και Ισραήλ για τον αγωγό φυσικού αερίου East Med, με πληροφορίες από τα κυπριακά μέσα ενημέρωσης να αναφέρουν πως έχει υπάρξει προκαταρκτική συμφωνία και οι υπογραφές αναμένεται να πέσουν στις αρχές του 2020.

Όπως μεταδίδει ο «Φιλελεύθερος» Κύπρου η υπογραφή του έργου από τις εμπλεκόμενες χώρες «θα είναι μια πολύ ισχυρή απάντηση στις έκνομες ενέργειες της Τουρκίας στην περιοχή» γεγονός που αναδείχθηκε και στη χθεσινή επικοινωνία των ηγετών του Ισραήλ και της Κύπρου.

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Βενιαμίν Νετανιάχου, υπογράμμισε πως θα πρέπει να προχωρήσουν με το θέμα του αγωγού όσες χώρες είναι πρόθυμες να το πράξουν την ίδια ώρα που ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατία, Νίκος Αναστασιάδης εμφανίζεται έτοιμος να προχωρήσει με την υπογραφή των συμβολαίων.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του κυβερνητικού εκπροσώπου, κατά τη διάρκεια της συνομιλίας Αναστασιάδη και Νετανιάχου «ο πρωθυπουργός του Ισραήλ εισηγήθηκε άμεση υπογραφή συμφωνίας για τον EastMed μεταξύ Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδας»

Η χθεσινή εξέλιξη στέλνει συγκεκριμένο μήνυμα προς Ελλάδα και Ιταλία που είναι οι άλλες δύο συνιστώσες της αρχικής συμφωνίας για κατασκευή του αγωγού, σημειώνεται στο άρθρο του «Φιλελεύθερου».

Η υπογραφή Τραμπ και οι ενστάσεις 

Μέσα στο προεδρικό αεροσκάφος Air Force One, υπέγραψε το βράδυ της Παρασκευής ο Αμερικανός Πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ τον EastMedAct, για την «εταιρική σχέση ασφάλειας και ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο», που περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο για την χρηματοδότηση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης κι αποτελεί πλέον νόμο των ΗΠΑ.

Ωστόσο, σε ανακοίνωση που εξέδωσε αργότερα ο Λευκός Οίκος, διατυπώνει σειρά ενστάσεων για πολλές πτυχές του νόμου για την κατανομή κονδυλίων, ορισμένες από τις οποίες αφορούν και άρθρα του EastMedAct, κυρίως αυτά που αφορούν στην παροχή στρατιωτικής βοήθειας στην Ελλάδα και Διεθνούς Στρατιωτικής Εκπαίδευσης στην Ελλάδα και την Κύπρο, στη συμμετοχή των ΗΠΑ στο Ενεργειακό Φόρουμ της Ανατολικής Μεσογείου και πιθανόν στις τριμερείς (3+1). Παρόμοιες ενστάσεις εκφράζονται και για άλλες χώρες, κυρίως την Ουκρανία.

Μετά τη συγκεκριμένη εξέλιξη, πηγή του Κογκρέσου διευκρίνισε στο Κυπριακό Πρακτορείο ότι οι προεδρικές ενστάσεις έχουν να κάνουν περισσότερο με θέματα δικαιοδοσίας και διάκρισης των εξουσιών μεταξύ του Κογκρέσου και του Λευκού Οίκου, καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ θεωρεί ότι το Κογκρέσο προσπαθεί να επιβάλλει πολιτικές σε ζητήματα που αποτελούν αποκλειστικό δικαίωμα του αξιώματός του.

Αντιδράσεις από την Τουρκία 

Η Άγκυρα από την πλευρά της, αντιδρώντας ανέφερε ότι ο αγωγός East Med πρέπει να πάρει την άδει της Τουρκίας. 

Σύμφωνα με την εφημερίδα «Χουριέτ», η οποία επικαλείται δημοσίευμα της ισραηλινής «Jerusalem Post», το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, κάλεσε την προηγούμενη εβδομάδα τον Ισραηλινό επιτετραμμένο στην Άγκυρα για να του… υπενθυμίσει ότι ο αγωγός φυσικού αερίου, μήκους 2 χιλιάδων χιλιομέτρων, που ξεκινά από τα ανοιχτά του Ισραήλ και περνάει από την Κύπρο και την Ελλάδα για να φτάσει στην Ιταλία θα περάσει από τα ανοιχτά της Αττάλειας και συγκεκριμένα μέσα από την ΑΟΖ, που συμφώνησε η Τουρκία με τη Λιβύη, επομένως ο αγωγός χρειάζεται την έγκριση της Τουρκίας.

Στη συμφωνία καθορίζονται ζώνες δικαιοδοσίες, δικαιώματα ελέγχου και έκδοσης αδειών, ενώ εξασφαλίζεται η πορεία του αγωγού που περνά μέσα από την περιοχή που η Τουρκία παράνομα θεωρεί ως γειτνιάζουσα υφαλοκρηπίδα της με τη Λιβύη.

Τι λέει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Ανώτατες πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας δεν επιβεβαιώνουν αλλά ούτε διαψεύδουν τις πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες στις αρχές του χρόνου θα υπογραφεί διακρατική συμφωνία μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ και Ιταλίας για την προώθηση του αγωγού.

Τονίζουν ωστόσο ότι οι χώρες είναι δεσμευμένες για την υλοποίηση του έργου και υπενθυμίζουν τη συνάντηση που είχε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης, στη Μαδρίτη, στο πλαίσιο της Διεθνούς Διάσκεψης του ΟΗΕ για το κλίμα, με τον Ισραηλινό ομόλογό του Yuval Steinitz κατά την οποία οι δύο πλευρές επανέλαβαν τη δέσμευσή τους για τη στήριξη τόσο του East Med όσο και της ηλεκτρικής διασύνδεσης από την Κρήτη μέχρι το Ισραήλ, μέσω Κύπρου.

Οι πηγές του ΥΠΕΝ ανέφεραν ακόμη στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι στο ίδιο μήκος κύματος, δηλαδή υπέρ της προώθησης του έργου τάσσεται πλέον και η Ιταλία. Σε δηλώσεις του σήμερα στον ΣΚΑΙ, ο κ. Χατζηδάκης τόνισε ότι ο αγωγός East Med θα προχωρήσει ό,τι κι αν λέει ο Ερντογάν, σημειώνοντας ακόμη ότι «είμαστε αποφασισμένοι να προχωρήσουμε μπροστά με βάση το διεθνές δίκαιο».