Η πρώτη μου επαφή με το συγκρότημα «Γκιντίκι» ήταν το 2016, όταν στο μαγαζί που συχναζαμε στο Αλιβέρι Ευβοίας όπου μεγάλωσα, ο ιδιοκτήτης, ο Γιώργος, έχοντας επαφή με την παραδοσιακή μουσική και αγαπώντας τη βουκολική ζωή, τους είχε φέρει να παίξουν live. Επειδή τα live στο Αλιβέρι ήταν σπάνια,  παρ’ ότι μεταλας τότε, είχα παρευρεθεί στην «Κοσμογωνιά».

Τότε σνομπαρα κάπως αυτή την μουσική, αλλά η πρώτη «επαφή» με τους «Γκιντίκι»  μου διέγειρε το  ενδιαφέρον, καθώς παρατήρησα την εύθυμη διάθεση που προκαλούσε στο νέο κόσμο που βρισκόταν στο μαγαζί  μία μουσική που έχει τις ρίζες της τόσο βαθιά στο παρελθόν.

Αργότερα έχασα ξανά επαφή με αυτή την μουσική. Φτάνοντας πριν από λίγα χρόνια στην Αθήνα είδα ξανά το όνομα τους στο line up ενός φεστιβάλ που θα πήγαινα, ανάμεσα σε άλλους μουσικούς διαφορετικών ειδών. Μόλις βγήκαν στη σκηνή οι Γκιντίκι ένα πλήθος κυρίως φοιτητών ξεσπάσε σε κραυγές.

Από τις πρώτες κιόλας νότες η σαρωτική ενέργεια με την οποία παίζουν τα παραδοσιακά, μέσα από τις διασκευές τους, ώθησε αμέσως τον κόσμο να δημιουργήσει κύκλο και να χορέψει. Αλλά ακόμη και εμένα που δεν είχα επαφή με το είδος, όχι μόνο με συνεπήρε, αλλά με ένωσε όσο τα τραγούδια συνέχιζαν, εντελώς ακούσια, με αυτή τη μουσική.

Έτσι, από τότε άρχισα να παρακολουθώ τα διαφορετικά συγκροτήματα που πλέον αναπαράγουν, διασκευάζουν και μεταφέρουν στο «τώρα» την παραδοσιακή μουσική, δημιουργώντας πλέον μια σκηνή με τεράστια απήχηση.

Έχοντας αυτή την προσωπική εμπειρία με τους «Γκιντίκι» και με αφορμή τον πρώτο τους δίσκο “AHOY”, συναντήσαμε τον Τάσο Κωφοδήμο (λαούτο, φωνή), τον Κωνσταντίνο Λάζο (τσαμπούνα, κλαρίνο), τον Κωνσταντή Παπακωνσταντίνου (κρουστά) και τον Θοδωρή Σιούτη (βιολί) στο Κουκάκι για να μιλήσουμε για την παράδοση, την απήχηση που έχει η παραδοσιακή μουσική στη νέα γενιά και πώς αυτή ως «ζωντανός οργανισμός» συνεχίζει να εξελίσσεται ακόμη και σήμερα:

Τι σημαίνει για εσάς η παράδοση, πώς αποδίδεται στο σήμερα;

Πιστεύουμε ότι η παράδοση είναι ένας ζωντανός οργανισμός, όπως και η γλώσσα και όλα τα πολιτιστικά ιδιώματα που υπάρχουν σε έναν τόπο. Όπως λέμε συχνά, βρισκόμαστε ακόμα σε μια διαδικασία παραλαβής και αφομοίωσης και δημιουργίας. Αν αυτό που κάνουμε τελικά αφήσει το στίγμα του, θα φανεί στο μέλλον.

Παρόλα αυτά, βλέπουμε ότι η παραδοσιακή μουσική έχει έρθει ξανά στη σύγχρονη μουσική σκηνή της Ελλάδας, τόσο μέσα από ένα φίλτρο πιο αστικό και σύγχρονο, όσο και ακολουθώντας τις καθιερωμένες και ήδη υπάρχουσες φόρμες.

Θεωρείτε ότι μέσα από αυτό το φίλτρο χάνεται το «μήνυμα»;

Το μήνυμα δεν χάνεται, απλώς αλλάζει ο τρόπος επικοινωνίας του. Απομυθοποιείται η μεροληπτική μάτια της γενιάς των γονιών μας προς την παραδοσιακή μουσική και επανερμηνεύεται, ώστε να απαντάει στο σήμερα. Ωστόσο, ακόμη και το μήνυμα να αλλάζει δεν είναι κακό. Οι παλαιότεροι άλλαζαν πολλές φορές τόσο τους στίχους στα τραγούδια τους όσο και τα μουσικά θέματα. Δεν υπήρχε παρτιτούρα ούτε στυλιζάρισμα, παρά η διάθεση για να εκφραστεί κάτι συλλογικό, αληθινό και ταυτόχρονα υπερβατικό.. Αυτή είναι η νοοτροπία της παράδοσης! Κι αυτό κρύβει μια δύναμη.

Πολλές από τις εικόνες που σου προκαλεί ένα τραγούδι που έχει γραφτεί πριν 100 χρόνια απαντάνε στο σήμερα πράγμα που σημαίνει ότι δομικά υπάρχουν βιώματα που παραμένουν ίδια στην κοινωνία. Κι αυτό γιατί πάνω κάτω ίδιες ανάγκες έχουμε ως κοινωνία. Ειδικότερα ως προς τους στίχους, οι περισσότεροι ήταν εμπνευσμένοι από τα στοιχεία της φύσης. Είχαν μια βουκολικότητα. Αυτό δεν σημαίνει, περνώντας στην αστική πρόσληψη, ότι  δεν μπορούμε να τραγουδήσουμε για αυτά, καθώς πχ με ένα ποτάμι, μια τριανταφυλλιά συνδεόμαστε όλοι αρχέγονα.

Άρα η παράδοση, θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι ένα «σουρωτήρι» που φιλτράρει κάθε φορά αυτό που νομίζει ότι είναι άξιο να διαρκέσει στο χρόνο.

Πολλές φορές και εμείς στο ερμηνευτικό κομμάτι μπορεί να αντιλαμβανόμαστε εντελώς διαφορετικά τον στίχο από εκείνους που τον δημιούργησαν. Το ίδιο ισχύει και για τη μουσική. Πολλά από τα τραγούδια που παίζουμε δεν τα έχουμε ακούσει ποτέ στην πρωτότυπη εκδοχή τους. Τα ακούσαμε από κάποιο φίλο ή σε κάποιο γλέντι κι έτσι μας ενέπνευσαν.

Σε αυτό το πλαίσιο γίνονται και οι προσθήκες μέσα στα παραδοσιακά κομμάτια από άλλες μουσικές που ακούτε και σας εκφράζουν;

Κοίτα, εμείς δεν ακούγαμε από πάντα παραδοσιακά, είχαμε ακούσματα από άλλες μουσικές. Περνώντας τα χρόνια και όσο μεγαλώναμε υπήρξε μια σύνδεση με την παραδοσιακή μουσική που μας συγκλόνισε. Προκειμένου να την προσεγγίσουμε λοιπόν, αρχίσαμε να παίζουμε αυτά τα κομμάτια. Όχι όπως τα ακούγαμε αλλά κυρίως όπως τα θέλαμε, όπως μας ταίριαζαν στα αυτιά.

Έτσι αρχίσαμε να βάζουμε ασυναίσθητα τις επιρροές από τις μουσικές που ακούγαμε από μικροί και προέκυψε το αποτέλεσμα που φτάνει και στα δικά σας αυτιά.

Να τονίσουμε εδώ ότι αυτή η διαδικασία δεν γίνεται επί σκοπού δηλαδή δεν λέμε εξ’ αρχής «θα βάλουμε αυτό, θα προσθέσουμε το άλλο». Η διαδικασία αυτή, των συνδυασμών για να βγάλουμε το τελικό αποτέλεσμα, προκύπτει αυθόρμητα, πάνω σε μια προσπάθεια πειραματισμού και αυτοσχεδιασμού. Αισθανόμαστε ότι η παραδοσιακή μουσική δεν έχει όρια γι’ αυτό και μπορεί να μας έρθει η έμπνευση να συνδέσουμε τα πεντατονικά ηπειρώτικα με τη μπλουζ ή τους αφρικανικούς ρυθμούς με τα τσάμικα και πάει λέγοντας.

Ας πάμε τώρα στο ξεκίνημα σας. Ξεκινάτε από τη Θεσσαλονίκη και παίζετε λαϊκά, ρεμπέτικα και παραδοσιακά;

Ναι, όταν ξεκινήσαμε, παίζαμε λαϊκά, ρεμπέτικα και πολύ λίγα παραδοσιακά, αλλά γρήγορα επικράτησαν τα παραδοσιακά και άλλαξαν όλη την δομή του προγράμματος. 

Στη Θεσσαλονίκη παίζαμε κυρίως σε καφενεία, στα πανεπιστήμια και σε κάποια Φεστιβάλ επομένως ο ήχος μας θα έλεγε κανείς πως χτίστηκε με βάση τα γλέντια, το χορό και την ενέργεια αυτών των “μικρών” χώρων. Το 2019 κατεβαίνουμε Αθήνα όπου και η μπάντα παίρνει την τελική της μορφή. 

Όταν ήρθατε Αθήνα είχατε αντιληφθεί την απήχηση που έχετε και εσείς και η παραδοσιακή μουσική;

Ερχόμασταν Αθήνα για live όλα τα προηγούμενα χρόνια και βλέπαμε ότι υπήρχε ανταπόκριση. Δεν περιμέναμε φυσικά αυτή την απήχηση, αλλά είχαμε γενικά την αίσθηση ότι θα μας ακούσουν.

Αυτή η απήχηση και με άλλα συγκροτήματα που είναι σε αυτή την σκηνή θεωρείτε ότι θα μείνει; Πως την βλέπετε να εξελίσσεται;

Όσο υπάρχει κόσμος που ακούει αυτό το είδος και μπάντες που το παίζουν, θα συνεχίσει να υπάρχει. Συχνά σκεφτόμαστε ότι αυτό μπορεί να είναι και μια μόδα, όπως πολλές άλλες που έχουν υπάρξει. Από την άλλη φαίνεται ότι ο κόσμος, ο νέος κόσμος κυρίως, επενδύει σε αυτό. Ίσως είναι κάτι που τελικά ήρθε για να μείνει.

Αν δεις τις χώρες των Βαλκανίων για παράδειγμα, εκεί δεν σταμάτησε ποτέ να υπάρχει η εξέλιξη από την παράδοση στη σύγχρονη μουσική. Πάντα η μουσική τους τούς συντρόφευε στα χρόνια. Πιστεύουμε ότι κάτι τέτοιο θα γίνει και εδώ, δηλαδή παρά το κενό που υπήρξε τα προηγούμενα χρόνια,  η παραδοσιακή μουσική θα μπει πολύ πιο βαθιά μέσα στη μουσική που θα παράγεται και δεν θα γίνεται καν ο διαχωρισμός «παραδοσιακή και μη» ή «μουσική με στοιχεία παραδοσιακά».

Το στοιχείο που κάνει πλέον τη διαφορά είναι η ζωή στις πόλεις. Εκεί έχουν τη δυνατότητα όλοι, νέοι και μεγαλύτεροι, να ακούσουν αυτή τη μουσική. Να την ακούσουν ζωντανά και παιγμένη με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Να διασκεδάσουν με αυτή. Η παραδοσιακή μουσική που γεννήθηκε στα χωριά μπορεί πλέον να αναγεννηθεί στις πόλεις και να πάρει μια πιο σύγχρονη ταυτότητα δημιουργώντας μια νέα παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές.

Φτάνουμε λοιπόν και στον πρώτο σας δίσκο με το όνομα «AHOY». Τι περιλαμβάνει και τι σημαίνει για το συγκρότημα;

Ο δίσκος “AHOY” περιέχει εφτά τραγούδια και τρία ορχηστρικά, τα οποία είναι δικές μας συνθέσεις. Τα τραγούδια είναι παραδοσιακά, όπως ο «Αφούσης», για το οποίο κυκλοφορήσαμε ένα βίντεο που γυρίσαμε στη Λήμνο. Ο δίσκος ηχογραφήθηκε στο στούντιο «Αχός» στο Μεγαλόβρυσο Αγιάς από τον Μάκη Πελοπίδα, ο οποίος έκανε επιπλέον τη μίξη και το mastering.  Είχαμε επίσης την χαρά να παίξει κόντρα μπάσο ο φίλος μας Αλέξης Καρλής, με τον οποίο θα παίξουμε παρέα σε πολλά λάιβ το καλοκαίρι. Το δισκάκι θα κυκλοφορήσει στις 6 Μαΐου, σε φυσική και ψηφιακή μορφή, συνάμα με την παρουσίαση του που θα γίνει στο ΑΝ Club στα Εξάρχεια.

Κάπου εδώ να πούμε ότι η μπάντα υπάρχει εδώ και οχτώ χρόνια και ουσιαστικά ο δίσκος είναι μια καταγραφή της πορείας μας των τελευταίων χρόνων. Είναι σαν να φωτογραφίζουμε σημερα την μπάντα μετά από αυτά τα χρόνια.  Για εμάς είναι πολύ σημαντικό που φτάσαμε στο σημείο αυτό και δεν είναι τυχαίο που το κάναμε τώρα. Νιώσαμε περισσότερο από ποτέ ότι είμαστε συγκρότημα! Μέχρι τώρα, επειδή όλο αυτό ήρθε φυσικά με τα χρόνια, δεν το είχαμε σκεφτεί ποτέ. Αν γράφαμε τον δίσκο μετά από δύο ή πριν από δύο χρόνια θα ήταν τελείως διαφορετικός. Ήδη συνειδητοποιούμε ότι τα ίδια κομμάτια τα παίζουμε διαφορετικά στα live μας κι έχουν περάσει μόλις λίγοι μήνες!

Ο δίσκος αυτός είναι ένα καλό δείγμα για την πορεία μας, αλλά δεν σταματάει εκεί. Εξελίσσεται συνεχώς και σε πολλά επίπεδα. Αποφασίσαμε έτσι, να το πάρουμε πιο σοβαρά, να κυνηγήσουμε τις μεγάλες σκηνές, τα φεστιβάλ, διότι ωραία είναι τα μαγαζιά αλλά στο stage και στις συναυλίες είναι διαφορετική η επαφή με τον κόσμο, πράγμα που μας αρέσει πολύ.

Τι είναι αυτό που τα κάνει να διαφέρουν;

Είναι πολύ πιο ελεύθερος ο κόσμος να εκφραστεί. Στα μαγαζιά είναι λίγο παρεάκια, κάθονται, είναι κάπως μαζεμένοι, αν βγει ένας να χορέψει μπορεί να τον κοιτάξουν και περίεργα. Στο stage το κοινό είναι όλο μαζί και η ενέργεια αποκτά άλλη δυναμική. Μας ταιριάζει περισσότερο, γιατί δεν παίζουμε ακριβώς όπως είναι τα παραδοσιακά.

Αυτή την στιγμή είμαστε σε αυτή την μετάβαση: να πάμε τα παραδοσιακά από την ταβέρνα στα φεστιβάλ και στις μεγάλες σκηνές και κάπως έτσι έρχεται και δένει ο δίσκος στον οποίο προσθέσαμε και ακουστικό μπάσο.

Όσον αφορά την περιοδεία σας στο εξωτερικό θα είναι σε κοινότητες ελληνικές ή σε συναυλίες και ποιες είναι οι βλέψεις σας για αυτή την μεγάλη Ευρωπαϊκή περιοδεία;

Θα είμαστε σε μουσικές σκηνές, σε ελληνικές κοινότητες, σε μικρότερα μαγαζιά. Έχουμε ξαναπαίξει εξωτερικό, ειδικά στη Γερμανία που πάμε πλέον δύο φορές τον χρόνο. Παίξαμε σε πολλούς Έλληνες αλλά ήρθαν και πολλοί ξένοι, οι οποίοι γουστάρουν και μερακλώνουν. Ενδεχομένως να βρίσκουν κοινά χαρακτηριστικά με τη δική τους παράδοση.

Είχαμε πάει για παράδειγμα  να παίξουμε σε ένα σάλσα μπαρ και είχαν έρθει άνθρωποι που χόρευαν σάλσα στα μαντηλάτα!.

Γενικότερα, οι χώρες που έχουν δυνατή παράδοση, όπως είναι οι λατινικές ή και οι βαλκανικές με τις οποίες έχουμε και πολλά κοινά ακούσματα μπορούν αντιληφθούν τι είναι αυτό που παίζεις και πώς μπορείς να νιώθεις για αυτό που παίζεις. Σίγουρα δεν μπορούν να καταλάβουν τους στίχους, αλλά η μουσική και η ενέργεια τους συνεπαίρνει.

Που αλλού θα μπορέσουμε να σας δούμε;

Θα παίξουμε σε πολλά Φεστιβάλ σε όλη την Ελλάδα. Όσον αφορά την Αθήνα, πέρα από την παρουσίαση που θα κάνουμε, θα παίξουμε στη Τεχνόπολη στο Ρίζες Φεστ στις 8 Ιουνίου μαζί με άλλα σχήματα που παίζουν παραδοσιακά, το οποίο είναι ένα μεγάλο στοίχημα για τη σκηνή μας, γιατί κάτι τέτοιο γίνεται πρώτη φορά και αξίζει να δούμε αν θα γεμίσει ένας χώρος όπως η Τεχνόπολη.

Θα ανακοινωθεί σύντομα το πρόγραμμά μας για το καλοκαίρι οπότε … stay tuned!

*Φωτογραφίες από τον Michail R. Gkammal