Με μια ασαφή απόφαση η Διαρκής Ιερά Συνόδος αναφερόταν σε ανοιχτές εκκλησίες για κατ’ ιδίαν προσευχή, αναστολή των λειτουργιών τις καθημερινές αλλά και «λιτή» λειτουργία των ναών τις Κυριακές για τον επόμενο μήνα, δίνοντας μια σχετική ευελιξία σε κάθε ιερέα να πράξει κατά το δοκούν.

Ads

Φτάνοντας στο «αμήν», ύστερα από μεγάλη καθυστέρηση και σφοδρές αντιδράσεις από την επιστημονική κοινότητα και τους πολίτες για τις μαζικές συγκεντρώσεις στους ναούς που αποτελούσαν μια «βόμβα» για τη δημόσια υγεία, ήρθε και η απόφαση «ομπρέλα» από την κυβέρνηση, που εδέησε να ανακοινώσει την αναστολή όλων των λειτουργιών, και των κυριακάτικων, στις Ορθόδοξες εκκλησίες και «σε όλους τους χώρους θρησκευτικής λατρείας κάθε δόγματος και θρησκείας».  

Με τη χώρα σε γενική καραντίνα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επέτρεψε για ημέρες τις λειτουργίες, εξαντλώντας κάθε προσπάθεια επικοινωνιακής και μικροκομματικής διαχείρισης ώστε να πάρει την απόφαση η εκκλησία για να αποφευχθεί το πολιτικό κόστος. Ωστόσο οι ιερείς δεν του έκαναν το χατίρι και αναγκάστηκε να πράξει το αυτονόητο.

Ας ελπίσουμε πως τα μικροκομματικά και επικοινωνιακά παιχνίδια της κυβέρνησης δεν θα αποδειχθούν καταστροφικά, την ώρα μάλιστα που ο ΣΥΡΙΖΑ απέχει από τέτοιου είδους παιχνίδια και αντιπαραθέσεις, βάζoντας με υπευθυνότητα, αυτές τις κρίσιμες ώρες, «πλάτη» στην κυβέρνηση, σε μια πρωτοφανή για τα ελληνικά δεδομένα στάση κόμματος αξιωματικής αντιπολίτευσης. «Δεν είναι η ώρα της αντιπαράθεσης, αλλά η ώρα της ευθύνης», δήλωσε ο Αλέξης Τσίπρας, καταθέτοντας στον Κυριάκο Μητσοτάκη σημαντικές προτάσεις για την αντιμετώπιση της κρίσης. 

Ads

Σχετικά με την απόφαση της Ιεράς Συνόδου, εκκλησιαστικοί κύκλοι εκτιμούν ότι η απόφαση, που προήλθε μετά από πολύωρη συνεδρίαση προχώρησε μεν ένα βήμα πέρα από όσα έχουν αποφασιστεί μέχρι σήμερα αλλά ήταν «μεσοβέζικη» καθώς η Διαρκής Ιερά Σύνοδος δεν ήθελε να αναλάβει την ευθύνη να αναστείλει ξεκάθαρα τη λειτουργία των ναών. Μάλιστα, οι ίδιοι κύκλοι εκτιμούσαν ότι οι «σκληρηπυρηνικοί» της ιεραρχίας δεν πρόκειται να πειθαρχήσουν ούτε σε αυτή την απόφαση και θα διαφοροποιηθούν άμεσα με δημόσιες δηλώσεις τους. Μένει να φανεί ποια θα είναι η στάση τους μετά την κυβερνητική παρέμβαση για καθολική απαγόρευση των λειτουργιών. 

Αξίζει να σημειωθεί πως η ασαφής και άτολμη απόφαση ανάγκασε τον Κυριάκο Μητσοτάκη να λάβει ο ίδιος απόφαση να αναστείλει όλες τις θρησκευτικές συναθροίσεις, παρέμβαση που αποτελούσε και επιδίωξη του Αρχιεπισκόπου, όπως προκύπτει από το ρεπορτάζ, καθώς ήταν σαφώς ενοχλημένος από το γεγονός πως η κυβέρνηση δίστασε να αναλάβει τις ευθύνες της.

Αξίζει να σημειωθεί πως μετά την ανακοίνωση της Συνόδου υπήρξαν ιεράρχες που δήλωναν σε δημοσιογράφους ότι τις Κυριακές θα γίνονται λειτουργίες με τις πόρτες ανοιχτές και οι ιερείς θα προτρέπουν τους πιστούς να μείνουν σπίτια. Εξάλλου σε επίπεδο πρακτικό η διατήρηση των ναών ανοιχτών για «κατ’ ιδίαν προσευχή» και η αναφορά σε «λιτή λειτουργία» είχε πολλές ερμηνείες, εφόσον δεν υφίσταται τέτοιος όρος στα εκκλησιαστικά πράγματα. Όπως σημείωναν, όσο ο ναός είναι ανοιχτός, κανείς δεν μπορεί να εμποδίσει τη μαζική προσέλευση κάποιων πιστών που θα θέλουν να προσευχηθούν «κατ’ ιδίαν», κάτι βέβαια που ισχύει και μετά την απόφαση της κυβέρνησης η οποία διέκοψε τις λειτουργίες χωρίς να κλείσει τις πόρτες των ναών. 

Η απόφαση της Ιεραρχίας, δεν είχε θεολογικό αλλά ξεκάθαρο πολιτικό σκεπτικό και περιεχόμενο και, ουσιαστικά, υπέδειξε στην κυβέρνηση να σηκώσει εκείνη το πολιτικό βάρος της πλήρους απαγόρευσης των θρησκευτικών συναθροίσεων. Τέλος, ασάφεια επικρατούσε, έτσι κι αλλιώς, σε κατά τόπους Μητροπόλεις και ιερείς, που  αναμένουν την εγκύκλιο που θα τους αποσταλεί και θα εξειδικεύει στην πράξη όσα αναφέρει η απόφαση της ΔΙΣ αλλά και όσα επιβάλει η απόφαση της κυβέρνησης.