Η είδηση έγινε γνωστή πριν ένα χρόνο μέσω διαρροών. Η κυβέρνηση μέσω του υπουργείου Πολιτισμού ετοιμάζει νομοσχέδιο το οποίο προβλέπει τη συγχώνευση του Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας (ΟΠΙ) με το Εθνικό Κέντρο Μέσων και Επικοινωνίας (ΕΚΟΜΕ) και με το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου (ΕΚΚ), σε νέο, ενιαίο φορέα, με κοινό Διοικητικό Συμβούλιο διορισμένο από την κυβέρνηση.

Η διαρροή δεν αναστάτωσε μόνο τους 15 οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης δικαιωμάτων, οι οποίοι έστειλαν αυστηρή επιστολή στο υπουργείο υπογραμμίζοντας πως πρόκειται για ένα αντισυνταγματικό κείμενο κι ένα νομοσχέδιο που θα έχει πολλές αρνητικές επιπτώσεις (με σημαντικότερη την ενίσχυση συμφερόντων παραγωγών και πλατφορμών εις βάρος δημιουργών και καλλιτεχνών), αλλά και τον ευρύτερο χώρο των οπτικοακουστικών μέσων.

Κι αυτό, γιατί σύμφωνα με πληροφορίες, ένας από τους λόγους που η κυβέρνηση σπεύδει να δημιουργήσει ένα μόρφωμα που δεν υπάρχει σε καμία άλλη χώρα της Δύσης, είναι η βόμβα που επίκειται να σκάσει κι έχει σχέση με το χρέος του ΕΚΟΜΕ πολλών εκατομμυρίων ευρώ αλλά και ο έλεγχος των πνευματικών δικαιωμάτων, έστω κι αν για να το επιτύχει βάζει κάτω από την ίδια ομπρέλα τον ελεγκτή (ΟΠΙ) με τους ελεγχόμενους- εποπτευόμενους φορείς.

Η κυβέρνηση δεν έχει προχωρήσει σε νομοθέτηση, ωστόσο σύμφωνα με πληροφορίες του tvxs αυτές τις μέρες έρχεται στη νομοπαρασκευαστική επιτροπή της βουλής το επίμαχο νομοσχέδιο.

Η χρεοκοπία του ΕΚΟΜΕ, τα ερωτήματα και η μάχη καναλαρχών κυβέρνησης για τη χρηματοδότηση

Με τον «νόμο Κρέτσου» 4487/2017 δημιουργήθηκε το ΕΚΟΜΕ επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, ένα σημαντικό επενδυτικό εργαλείο cash rebate το οποίο εκτιμάται ότι δημιούργησε 70.000 θέσεις εργασίας (σε κινηματογραφικές ταινίες, τηλεοπτικές σειρές, gaming, animation)». Σύμφωνα με το σχέδιο που διέρευσε, περνάει το ΕΚΟΜΕ από το υπ. Ψηφιακής Πολιτικής στο Υπ. Πολιτισμού ώστε να ενταχθεί στον ενιαίο φορέα.

Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ κ. Καραμέρος σε ερώτησή του στη Βουλή τον περασμένο Νοέμβριο σχετικά με τη χρεοκοπία του ΕΚΟΜΕ και το εν λόγω σχέδιο περί συγχώνευσης που έχει διαρρεύσει κατηγορεί την κυβέρνηση για τη χρεοκοπία και ρωτάει πού πήγαν τα χρήματα και με ποιες διαδικασίες δόθηκαν:

«Μετά τη σύσταση αυτού του Cash Rebate εργαλείου, τα τουρκικά σίριαλ αντικαταστάθηκαν από επιτυχημένες σειρές όπως, οι Άγριες Μέλισσες, το Κόκκινο Ποτάμι, το Μaestro ενώ χρηματοδοτήθηκαν και επιτυχημένες ξένες παραγωγές όπως το ντοκιμαντέρ της Disney και ταινίες του καταξιωμένου σκηνοθέτη, Λάνθιμου ή παραγωγές του Netflix (Beckett, Little drummer girl κλπ)» είπε ο κ. Καραμέρος. «Με γνώμονα και την εδαφικότητα των επενδύσεων καθώς για κάθε ένα ευρώ που επενδύεται σε τέτοιου είδους παραγωγές επιστρέφουν στις τοπικές κοινωνίες τρία έως 7….ενώ το ΕΚΟΜΕ είχε εξασφαλισμένη χρηματοδότηση 75 εκ. ευρώ από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων και είχαν προβλεφθεί δύο επενδυτικά εργαλεία ύψους 100 εκ. ευρώ, ήρθε η κυβέρνηση της ΝΔ και με δύο νομοθετικές παρεμβάσεις υπονόμευσε τη βιωσιμότητά του.

Καταργήθηκαν τα εχέγγυα διπλού ελέγχου που υπήρχαν για να διασφαλίζεται η διαφάνεια και η αξιοπιστία των επενδυτικών σχεδίων, μειώθηκαν τα ελάχιστα όρια επενδύσεων με αποτέλεσμα να χρηματοδοτηθούν αμφιβόλου ποιότητας παραγωγές με μικρό στελεχιακό δυναμικό και δόθηκε η δυνατότητα να χρηματοδοτούνται από τους εθνικούς πόρους του ΕΚΟΜΕ ξένα τιμολόγια» καταλήγει υπογραμμίζοντας πως με τις ρυθμίσεις της ΝΔ τα χρήματα καταλήγουν στο εξωτερικό.

Ζητώντας συγκεκριμένες απαντήσεις από τον υφυπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κωνσταντίνο Κυρανάκη, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ανέφερε πως: «πλέον, υπάρχουν καθυστερήσεις στις πληρωμές και ενώ οι πληροφορίες λένε ότι στο τέλος του 2022 υπήρχε 30 εκ. ευρώ πλεόνασμα, έχουμε φτάσει στο σημείο να υπάρχει μαύρη τρύπα 150 ή 200 εκ. ευρώ. Η κυβέρνηση οφείλει να απαντήσει τόσο για τους λόγους που έφεραν το ΕΚΟΜΕ σε αυτήν την κατάσταση αλλά και πως σκοπεύει να αποκαταστήσει αυτό το οικονομικό κενό με βιώσιμο τρόπο» καταλήγει ο κ. Καραμέρος.

Σύμφωνα με πληροφορίες του tvxs, η κυβέρνηση μεθοδεύει έκτακτη χρηματοδότηση προκειμένου να αποπληρωθούν τα χρέη του ΕΚΟΜΕ. Άνθρωποι από τον χώρο του κινηματογράφου ωστόσο, λένε στο tvxs, πως κάποιοι έχοντες νόμιμο συμφέρον, σκέφτονται να διερευνήσουν νομικά, με ποιες διαδικασίες δόθηκαν οι χρηματοδοτήσεις τα τελευταία χρόνια ώστε να μάθουν αν ήταν σύννομες.

Η χρεοκοπία του ΕΚΟΜΕ ωστόσο δημιούργησε πρόβλημα και στις σχέσης καναλαρχών -κυβέρνησης. Με βάση την τροποποίηση της κυβέρνησης ΝΔ, τα κανάλια αιμοδοτούνταν από το ΕΚΟΜΕ αφού σε μεγάλο βαθμό χρηματοδοτούσε τηλεοπτικές παραγωγές. Με τη χρεοκοπία του ξεκίνησε μια μάχη χαρακωμάτων, αφού σειρές που έχουν ήδη γυριστεί δεν έχουν εισπράξει από το ΕΚΟΜΕ και άρα τα ιδιωτικά κανάλια δεν θα μπορούν να στηρίξουν σειρές μυθοπλασίας.

Οι καναλάρχες βλέπουν πως πλέον το μόνο κανάλι που θα έχει δυνατότητα να κάνει σειρές μυθοπλασίας είναι η ΕΡΤ, απαλλαγμένη πλέον από το μνημονιακό χαράτσι. Έτσι ζητούν επίμονα να βγει το κρατικό κανάλι από τις μετρήσεις τηλεθέασης ώστε να υπάρχει ένας ανταγωνιστής λιγότερος στο μοίρασμα της διαφημιστικής πίτας. «Οι πιέσεις έφτασαν στα αυτιά του κ. Ζούλα ο οποίος αντιπροτείνει σε αυτή την περίπτωση να αυξηθεί το ανταποδοτικό τέλος της ΕΡΤ» λένε πηγές στο tvxs.

«Η ΕΡΤ δεν θα βγει από τις μετρήσεις όσο καλύπτει μεγάλα αθλητικά γεγονότα» λέει γνώστης της τηλεοπτικής πραγματικότητας προσθέτοντας πως το θέμα της αύξησης του ανταποδοτικού τέλους παραμένει ωστόσο ανοιχτό.

Εξαφανίζεται το ΕΚΚ: Ενιαίο Κέντρο μόνο για παραγωγούς και όχι τους δημιουργούς;

Σύμφωνα με πληροφορίες του tvxs, το νέο νομοσχέδιο έχει θορυβήσει έντονα το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου. «Θα είμαστε η μόνη χώρα στη Δύση που δεν θα έχει Κέντρο Κινηματογράφου με ό,τι αυτό συνεπάγεται όπως η εκπροσώπηση στο εξωτερικό» λένε πηγές από τον χώρο του κινηματογράφου στο tvxs.

Παραδέχονται ωστόσο, πως η κ. Μενδώνη είχε δίκιο όταν συνέστησε μια επιτροπή για να λυθεί το θέμα των επικαλύψεων μεταξύ ΕΚΟΜΕ και ΕΚΚ. «Πηγαίναμε στο εξωτερικό σε φεστιβάλ με δύο περίπτερα. Κάπως έπρεπε να λυθεί. Η επιτροπή ωστόσο δεν λειτούργησε μετά την παραίτηση του τότε διευθυντή κ. Λουκάκου και η κ. Μενδώνη παραιτήθηκε ουσιαστικά από τη διάθεση επίλυσης του θέματος το οποίο ανέλαβε το υπ. Ψηφιακής πολιτικής. Τώρα το προσχέδιο που διέρρευσε τι μας λέει; Εξαφανίζεται το ΕΚΚ. Ένας χρεοκοπημένος οργανισμός αναλαμβάνει να συγχωνεύσει ένα κέντρο που λειτουργεί με βάσει το γαλλικό κέντρο προς όφελος της δημιουργίας. Αν περάσουμε στο αγγλοσαξονικό μοντέλο, ο ενιαίος φορέας θα δουλεύει προς όφελος των πλατφορμών και των παραγωγών. Άρα δεν λύνει κανένα από τα προβλήματα που υπάρχουν αντιθέτως δημιουργεί νέα».

Οι άνθρωποι του κινηματογράφου επισημαίνουν πως ήδη το ΕΚΚ λαμβάνει τη μικρότερη χρηματοδότηση απ’ότι τα αδελφά κέντρα στην Ευρώπη. Η Ελλάδα φιγουράρει στις τελευταίες θέσεις κάτω από τη Ρουμανία και τη Σερβία. «Με την ψήφιση του νομοσχεδίου, ο χώρος του κινηματογράφου θα απονευρωθεί εντελώς».

Σύμφωνα με πληροφορίες του tvxs επιστολή στον υφυπουργό πολιτισμού κ. Δήμα στην αρμοδιότητα του οποίου ανήκει το όλο εγχείρημα, έστειλαν ο Σύνδεσμος Ανεξάρτητων Παραγωγών, η Ένωση Παραγωγών Κινηματογράφου – Τηλεόρασης, η Ένωση Σκηνοθετών Παραγωγών Ελλ. Κινηματογράφου και η Ένωση ελληνικού ντοκιμαντέρ.

Καταθέτουν τις προτάσεις τους και υπογραμμίζουν: «Παρακαλούμε να λάβετε υπ’ όψιν σας ότι κατά το παρελθόν, βρεθήκαμε επανειλημμένα στην εξαιρετικά δύσκολη θέση να πρέπει να υπερασπιστούμε την αξιοπιστία μας και την αξιοπιστία της χώρας μας στους ευρωπαϊκούς θεσμούς (Creative Europe, Eurimages, EFAD, CNC κλπ) λόγω των αναταραχών που προέκυπταν στους ελληνικούς κινηματογραφικούς ή τηλεοπτικούς φορείς, είτε εξ αιτίας της βίαιης κατάργησης τους, είτε λόγω της πρόχειρης και χωρίς ουσιαστική διαβούλευση ίδρυσης τους, είτε λόγω διοικητικών ανακατατάξεων.»

ΟΣΔ: Μόρφωμα παγκόσμιας αρνητικής πρωτοτυπίας. Θα προσφύγουμε στη δικαιοσύνη αν ψηφιστεί

Οι Οργανισμοί Συλλογικής Διαχείρισης καλλιτεχνών, δημιουργών, λογοτεχνών κ.α. αντιτίθενται σύσσωμοι στο νέο σχέδιο της κυβέρνησης. Ένα από τα βασικά επιχειρήματα που εκφράζουν στην επιστολή τους προς το υπουργείο είναι ότι υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων όταν ο ΟΠΙ ο οποίος έχει ελεγκτικό χαρακτήρα, συγχωνεύεται με οργανισμούς που ελέγχει.

«Τόσο επί της αρχής όσο κι επί της ουσίας, είμαστε αντίθετοι σε οποιαδήποτε συγχώνευση του ανεξάρτητου -κατά την ενωσιακή και την εθνική νομοθεσία- Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας με άλλους φορείς χρηματοδοτικού/οικονομικού αντικειμένου. To αντικείμενο και η αποστολή του ΟΠΙ δεν έχουν καμία συνάφεια με το αντικείμενο και την αποστολή του ΕΚΚ και του ΕΚΟΜΕ. Ο ΟΠΙ αποτελεί την εθνική αρχή πνευματικής ιδιοκτησίας με εποπτικό, ελεγκτικό, νομοθετικό και διαιτητικό ρόλο, σύμφωνα με το εθνικό και το ενωσιακό δίκαιο. Οι άλλοι δύο φορείς είναι αμιγώς κρατικοί φορείς ενίσχυσης του τομέα των οπτικοακουστικών έργων και ο δεύτερος εξ αυτών είναι δευτερευόντως και φορέας αποθετηρίου. Η συγχώνευση δεν προσφέρει δυνατότητα για κανενός είδους συνέργεια.» γράφουν στην επιστολή και προσθέτουν πως «…Η συγχώνευση δημιουργεί κατάσταση σύγκρουσης συμφερόντων, αφού η νέα οντότητα θα αποτελεί φορέα κυρίως του οπτικοακουστικού τομέα, ενώ ο Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας οφείλει να υπηρετεί όλους τους κλάδους, ισότιμα και δίκαια.»

Ονομάζουν το σχέδιο «μόρφωμα παγκόσμιας αρνητικής πρωτοτυπίας» και προειδοποιούν πως τυχόν ψήφιση του νομοσχεδίου στη μορφή που σήμερα έχει θα οδηγήσει σε άμεση προσφυγή πληθώρας φορέων στα πολιτικά, τακτικά διοικητικά δικαστήρια και στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατά κάθε εκτελεστικών του νόμου πράξεων και των σχετικών υπουργικών αποφάσεων που θα ερείδονται σε γνώμη του νέου φορέα με αίτημα την ακύρωσή τους, λόγω της αντισυνταγματικότητας/αντίθεσης των κρίσιμων οργανωτικών ρυθμίσεων καθώς και της αντιθέσεώς τους στις προμνημονευθείσες διεθνείς Συνθήκες και στο Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. θα επηρεάσει τη λειτουργία των Οργανισμών μας, τις ζωές των δικαιούχων και μελών μας, την ποιότητα της προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας στη χώρα μας, και κατ’ επέκταση της σύγχρονης δημιουργίας, σας δηλώνουμε την κατηγορηματική αντίθεσή μας στη σχεδιαζόμενη συγχώνευση και σας καλούμε να την αποσύρετε από το σχετικό σχέδιο νόμου».

Οι τελευταίες πληροφορίες που φτάνουν στα γραφεία του tvxs λένε πως η κυβέρνηση σκέφτεται να μην εντάξει τον ΟΠΙ στο νέο φορέα, υπό τον φόβο των προσφυγών.

Δημιουργοί: Πρόκειται για υφαρπαγή της πνευματικής ιδιοκτησίας

Στον κινηματογράφο ΑΣΤΟΡ έγινε μια πρώτη συνάντηση τη Δευτέρα 4 Δεκεμβρίου με εκπροσώπους αρκετών σωματείων και οργανισμών τα οποία συνασπίστηκαν και δήλωσαν ότι ενωμένα θα προχωρήσουν ενάντια σ’ αυτό το νομοσχέδιο που έρχεται. Το tvxs σταχυολόγησε κάποιες δηλώσεις

Ντίνος Γεωργούντζος (Μαέστρος – πρόεδρος του GEA)

«Θεωρούμε ότι όλο αυτό είναι μια υφαρπαγή της πνευματικής ιδιοκτησίας, συνολικά προς όφελος των παραγωγών. Κανένας καλλιτέχνης, κανένας οργανισμός με πολυετή εμπειρία στο θέμα τον δικαιωμάτων δεν έχει κατανοήσει την ουσία αυτού του εγχειρήματος και με βάση τις προγραμματικές δηλώσεις της υπουργού, ότι είναι δεδομένη απόφαση ότι θα ψηφιστεί το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, μας βάζει στη διαδικασία να πιστεύουμε ότι εδώ πρόκειται για ένα σκοτεινό νομοσχέδιο, το οποίο ουδεμία σχέση έχει με την προστασία των καλλιτεχνών».

Αργύρης Θέος (Διευθυντής Φωτογραφίας, πρόεδρος του ΟΣΔ Πνευματικών Δικαιωμάτων «Ισοκράτης»)

«Ανησυχούμε πάρα πολύ μ’ αυτό το καινούργιο νομοσχέδιο έτσι όπως μαθαίνουμε θα παρουσιαστεί στη Βουλή. Ανησυχούμε πρώτα απ’ όλα ότι δεν μπορεί ποτέ ένας οργανισμός που ελέγχει να βρίσκεται κάτω από την εξουσία μίας διοίκησης, η οποία κατά το μείζον εκπροσωπεί τους ελεγχόμενους. Αντί να αναβαθμίσουν τον Οργανισμό Πνευματικής Ιδιοκτησίας σε ανεξάρτητη αρχή τον υποβαθμίζουν προς τα κάτω, γιατί; Φοβόμαστε πάρα πολύ και δεν είναι κυνήγι μαγισσών, έχουμε πολλά δείγματα που δεν είναι της στιγμής να ειπωθούν μα ξεκινά ένας μεγάλος πόλεμος κατά της πνευματικής ιδιοκτησίας γενικά.

Υπέρ των μεγάλων συμφερόντων των διεθνών οργανισμών τύπου νέτφλιξ, ντίσνεϊ και λοιπών, οι οποίοι απαιτούν απ’ τους δημιουργούς το λεγόμενο στ’ αγγλικά buy out, δηλαδή να εκχωρούν όλα τους τα πνευματικά δικαιώματα αντί των χρημάτων που παίρνουν για την αμοιβή τους. Ο νόμος προβλέπει τη δημιουργία ενός αποθετηρίου, το οποίο αποθετήριο όμως δεν είναι ένα μουσειακό αποθετήριο για την πολιτιστική κληρονομιά. Είναι ένα αποθετήριο το οποίο έχει δικαίωμα εκμετάλλευσης των έργων. Υπάρχει μεγάλη αγωνία για το τι μέλλει γενέσθαι και κατά πόσον όλα αυτά τα πράγματα είναι ορθολογικά».

Κώστας Φέρρης (σκηνοθέτης, θεατρικός συγγραφέας, σεναριογράφος- πρόεδρος της Ένωσης Σκηνοθετών Δημιουργών)

«Το θέμα μας είναι η δημιουργία, γιατί πολλοί μιλάμε γι’ ανάπτυξη, η οποία ανάπτυξη σημαίνει παραγωγή και εμπορική εκμετάλλευση. Η παραγωγή και η εμπορική εκμετάλλευση όμως πρέπει να έχει πίσω της έργο. Γιατί η εκμετάλλευση δεν γίνεται με το ίδιο το πρότυπο έργο γίνεται με τα αντίγραφα του έργου. Το έργο ποιος το κάνει; Ο δημιουργός. Τα αντίγραφα αυτού του πρότυπου έργου δίνονται για να εκμεταλλευτεί το λεγόμενο περιουσιακό στοιχείο που ορίζει ο νόμος: ο διανομέας, ο παραγωγός, ο εκμεταλλευτής του έργου κτλ. Μακάρι οι πολιτικοί κάποια μέρα να καταλάβουν ότι αν δεν συμβουλεύονται τους άμεσα ενδιαφερόμενους κάνουν μια τρύπα στο νερό».

Ο Στέλιος Περρής, συγγραφέας και σκηνοθέτης, σχολιάζει σε άρθρο του σχετικό με το νομοσχέδιο:

«Ο δημιουργός καλείται ν’ αποποιηθεί ακόμα και τα πνευματικά του δικαιώματα μιας και δεν κάνουμε πια τέχνη αλλά παράγουμε προϊόντα. Ωραία τα προϊόντα του Χατζιδάκι, του Θεοδωράκη ακόμα καλύτερα τα προϊόντα του Κούνδουρου και του Γαβρά. Πιάσε μου και τρία κιλά Ξαρχάκο, άλλο μισό κιλό Κακογιάννη, άντε ρίξε και λίγο Γαΐτη να βρίσκεται. Ακούς εκεί προϊόν ή εμπόρευμα η τέχνη.»