Η αποκάλυψη για τον παρουσιαστή της τηλεοπτικής εκπομπής «Ράδιο Αρβύλα», Στάθη Παναγιωτόπουλο, ότι είχε ανεβάσει σε ιστότοπους πορνογραφικού περιεχομένου προσωπικό υλικό της πρώην συντρόφου του χωρίς τη συναίνεσή της, επανέφερε στην επικαιρότητα με τρόπο εμφατικό το πόσο εκτεθειμένοι και εκτεθειμένες είμαστε απέναντι στην παραβατική συμπεριφορά που είναι γνωστή ως «εκδικητικό πορνό» ή σωστότερα «σεξουαλική κακοποίηση μέσω εικόνας».

Εκτός από την προφανή ευθύνη των δραστών, η συζήτηση περί σεξουαλικής κακοποίησης μέσω εικόνας συχνά στρέφεται και στη φύση του ίδιου του διαδικτύου, που μοιάζει με τέρας λαίμαργο για ακόμα περισσότερο υλικό. Παρόλο που κατ’ αρχήν η πορνογραφία δεν έχει να κάνει με παράνομες πράξεις και κατά καιρούς έχει παράξει έργα σημαντικής αισθητικής αξίας, αναλυτές συνδέουν την γιγάντωση του online πορνό με τον εν πολλοίς ανεξέλεγκτο τρόπο που κάθε χρήστης μπορούσε να ανεβάζει υλικό, συχνά χωρίς τη συναίνεση των προσώπων που εμφανίζονταν σε αυτό. Το κατέβασμα της πλειοψηφίας των βίντεο από το Pornhub ως απάντηση στην αρνητική δημοσιότητα που είχε δημιουργηθεί από τις αρχές του 2020 ερμηνεύεται ως επιβεβαίωση αυτής ακριβώς της σύνδεσης.

Μέσα σε δέκα χρόνια πανίσχυροι

Για να γίνει κατανοητή η δύναμη που έχουν αποκτήσει οι μεγάλοι ιστότοποι πορνογραφικού υλικού, σύμφωνα με τις μετρήσεις του Similarweb το XVideos τον Αύγουστο του 2021 ήταν έβδομος στη λίστα με τους ιστότοπους με τις περισσότερες επισκέψεις και το Pornhub δέκατος. Το πρώτο ιδρύθηκε στο Παρίσι το 2007 και πλέον ανήκει στον τσέχικο όμιλο WGCZ Holding που μεταξύ άλλων κατέχει επίσης τα στούντιο Bang Bros και το περιοδικό Penthouse. Το δεύτερο ιδρύθηκε στο Μόντρεαλ επίσης το 2007 και είναι η ναυαρχίδα του ισχυρότερου παράγοντα της αγοράς, της καναδέζικης Mindgeek που επίσης κατέχει τους ιστότοπους Youporn, Brazzers και Redtube. Κάποιοι αναλυτές μιλούν για μονοπώλιο της Mindgeek στην online πορνογραφία.

Σε σχετικό ρεπορτάζ της γαλλικής Les Echos το 2019 αναφέρεται ότι η Mindgeek γιγαντώθηκε επειδή επενδυτές χωρίς καμία ιδιαίτερη σχέση με την πορνογραφία είδαν στο online πορνό μια μεγάλη ευκαιρία. Έτσι μπήκαν στον κλάδο από το 2009 ως το 2012.

«Η συνταγή τους είναι γνωστή: σκηνές και μικρά βίντεο πολύ σύντομα, σκηνοθεσία χωρίς σενάριο, χωρίς ντεκόρ ή διαλόγους, γυρισμένα με μία φορητή κάμερα, τεράστια πλάνα, με γελοίο budget (μερικές εκατοντάδες ευρώ), συνοδευόμενα από ετικέτες», γράφει ο συντάκτης. «Μέσα σε δέκα χρόνια η ανθρωπότητα έχει παρακολουθήσει πορονογραφικό υλικό συνολικής διάρκειας 1,2 εκατομμυρίων χρόνων», ανέφερε η κινηματογραφίστρια Οβιντί στο ντοκιμαντέρ της με τίτλο «Πορνοκρατία» που γυρίστηκε το μακρινό πλέον… 2017.

Έκτοτε στις πλατφόρμες της Mindgeek έχουν προστεθεί κανάλια με κινηματογραφικά αναβαθμισμένο περιεχόμενο, όμως η μεγάλη άνοδος μάλλον επιτεύχθηκε με την παραπάνω «συνταγή».

Στα στοιχεία που παρουσίασαν οι New York Times τον Δεκέμβριο του 2020 για το Pornhub, γινόταν λόγος για 3,5 δισεκατομμύρια επισκέψεις το μήνα, δηλαδή περισσότερες από το Netflix, το Yahoo ή το Amazon, και έσοδα από σχεδόν τρία δισεκατομμύρια εμφανίσεις διαφημίσεων την ημέρα. Εκτός από τις διαφημίσεις, το Pornhub και οι περισσότεροι μεγάλοι ιστότοποι πορνογραφικού περιεχομένου εισπράττουν και από συνδρομές χρηστών, προκειμένου οι τελευταίοι να έχουν πρόσβαση σε premium περιεχόμενο.

Ασφαλής εκτίμηση για τον συνολικό τζίρο της online πορνογραφίας είναι σχεδόν αδύνατο να γίνει, όμως για τις ΗΠΑ αναλυτές μιλούν για τουλάχιστον 15 δισ δολάρια ετησίως.

Από 13 εκατ. βίντεο έμειναν τα 4

Όλοι οι δείκτες φαίνονταν να κινούνται προς τα πάνω για το Pornhub μέχρι το 2020. Τον Φεβρουάριο εκείνης της χρονιάς ρεπορτάζ του BBC αποκάλυψε πως ο βιασμός ενός 14χρονου κοριτσιού είχε βιντεοσκοπηθεί και ανέβει στο Pornhub. Τον Σεπτέμβρη, το FBI ξεκίνησε την δίωξη του διαχειριστή του καναλιού GirlsDoPorn του Pornhub, δίωξη που κατέληξε στην καταδίκη του παραγωγού Ρούμπεν Αντρέ Γκαρσία σε 20 χρόνια κάθειρξη, για εγκλήματα που συνδέονταν με εξαναγκασμό γυναικών προκειμένου να συμμετέχουν σε βίντεο πορνό.

Το ορόσημο ωστόσο που φαίνεται να άλλαξε τους κανόνες είναι η δημοσίευση του άρθρου με τίτλο «Τα παιδιά του Pornhub», στους New York Times στις 4 Δεκεμβρίου. «Υπάρχει και μια άλλη πλευρά της εταιρίας: ο ιστότοπός της περιέχει βίντεο βιασμών. Εξαργυρώνει βιασμούς παιδιών, εκδικητική πορνογραφία, κρυφές κάμερες σε ντους γυναικών, ρατσιστικό και μισογυνικο περιεχόμενο και υλικό με γυναίκες να πνίγονται με πλαστικές σακούλες. Η αναζήτηση για «κορίτσια κάτω των 18» ή «14χρονες» οδηγεί σε περισσότερα από 100.000 βίντεο. Τα περισσότερα μπορεί να μην είναι παιδιά, υπάρχουν όμως και αρκετά ανήλικα», έγραψε ο Νίκολας Κριστόφ στο συγκεκριμένο εμβληματικό άρθρο.

Ο αντίκτυπος ήταν άμεσος. Στις 10 Δεκεμβρίου οι γίγαντες των πιστωτικών καρτών Mastercard και Visa ανακοίνωσαν ότι στο εξής δεν θα επιτρέπουν τη χρήση των καρτών τους στο Pornhub. Τότε οι ιθύνοντες του ιστότοπου προχώρησαν στην απαγόρευση ανάρτησης υλικού από μη αναγνωρισμένους χρήστες και σε δεύτερο χρόνο «κατέβασαν» τα βίντεο που προέρχονταν από τέτοιους. Αποτέλεσμα, από συνολικά 13 εκατομμύρια βίντεο, το Pornhub έμεινε με 4. Κανείς δεν μπορεί να πει με ασφάλεια ότι χωρίς τα 9 εκατομμύρια «κατεβασμένα» βίντεο το Pornhub δεν θα βρισκόταν στη θέση του κατέχει σήμερα. Κανείς όμως δεν μπορεί με ασφάλεια να ισχυριστεί ότι θα ήταν κιόλας.

«Σήμερα κάνουμε τεράστια βήματα για να προστατέψουμε ακόμα περισσότερο την κοινότητά μας. Προχωρώντας, θα επιτρέπουμε μόνο σε ταυτοποιημένους χρήστες να ανεβάζουν περιεχόμενο. Απαγορεύσαμε τη δυνατότητα “κατεβάσματος”», γράφουν οι διαχειριστές του Pornhub. Ειδικά η απαγόρευση αποθήκευσης υλικού στους υπολογιστές των χρηστών θεωρείται ιδιαίτερα σημαντική, καθώς διευκολύνει το «μάζεμα» κάθε παράνομου υλικού που έχει διαρρεύσει στο διαδίκτυο. Αναφέρουν ακόμα ότι το 2022 θα δημοσιεύσουν την πρώτη τους αναφορά διαφάνειας.

Υπάρχει πολύς δρόμος να διανυθεί ακόμα

Παρόλο που σε πολλές χώρες το νομικό πλαίσιο περί σεξουαλικής κακοποίησης μέσω εικόνας γίνεται πιο συγκεκριμένο και αυστηρό, παρόλο που ιστότοποι σαν το Pornhub έχουν βελτιώσει την πολιτική τους, υποθέσεις όπως του παρουσιαστή ή της υπόθεσης διακίνησης γυμνών φωτογραφιών ατόμων μαζί με προσωπικά τους στοιχεία που είχε αποκαλυφθεί τον περασμένο Μάιο, δείχνουν ότι επίδοξοι θύτες βρίσκουν κανάλια για να διαπράξουν εγκλήματα.

«Η μεγάλη πλειοψηφία των ανοιχτών πορνογραφικών ιστότοπων βάζουν σχεδόν μηδενικά εμπόδια στην ανάρτηση περιεχομένου και είναι ενοχλητικά σκιώδεις όταν πρέπει να κατεβάσουν  κάποιο περιεχόμενο. Πρακτικά ο καθένας μπορεί να ανεβάσει ό, τι θέλει και το βάρος πέφτει όλο στο θύμα να καθαρίσει το κακό που έχει δημιουργηθεί στη ζωή του», γράφει η Μπέθανι Ντόσον στο Vice, σε ρεπορτάζ της για τα «κλεμμένα» ή «διαρρέοντα» βίντεο.

Στο tvxs.gr έχουμε καταγράψει τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσει κάθε θύμα προκειμένου το επίμαχο υλικό να «κατέβει» και η υπόθεση να πάρει τον δρόμο της Δικαιοσύνης.