Η προχθεσινή κατά μέτωπο επίθεση κορυφαίου αρθρογράφου του Βήματος κατά του Κυριάκου Μητσοτάκη, είναι μία ακόμη απόδειξη ότι η ασυλία που απολάμβανε ο πρωθυπουργός έχει πλέον τελειώσει. Πέρα από την εφημερίδα και τον Όμιλο Μαρινάκη που ασκεί εδώ και καιρό κριτική στην κυβέρνηση, μεγάλα τμήματα της επιχειρηματικής ελίτ της χώρας παίρνουν όλο και μεγαλύτερες αποστάσεις από το Μέγαρο Μαξίμου και δεν διστάζουν να ξεκινήσουν επιθέσεις, προς το παρόν προειδοποιητικές.

Οι αιτίες για τη στροφή των επιχειρηματιών, είναι βασικά τρεις. Η πρώτη είναι ότι η κυβέρνηση μοίρασε τη μερίδα του λέοντος από τα ευρωπαϊκά κονδύλια σε ένα στενό κύκλο μετρημένων στα δάχτυλα επιχειρηματιών, με τους οποίους ο κ. Μητσοτάκης διατηρεί πολυεπίπεδες επαφές.

Η εκτόξευση της μίζας

Όσοι έμειναν έξω, παρότι είχαν τις απαραίτητες προϋποθέσεις, δεν καλούνται μόνο να βολευτούν με μικρότερα έργα. Αλλά και να καταβάλλουν για αυτά αστρονομικές μίζες που πλέον ξεπέρασαν το 15% της προηγούμενης τετραετίας και φτάνουν συχνά στο 20% επί της αξίας του έργου. «Στην ουσία η κυβέρνηση θέλει να μπει ισχυρός ”συνέταιρος”, χωρίς να βάζει χρήματα» μου έλεγε πρόσφατα ένας οξυδερκής παρατηρητής των οικονομικών εξελίξεων.

Για πολλούς επιχειρηματίες, το πρόβλημα δεν είναι μόνο ότι δεν θέλουν να πληρώσουν χρήματα κάτω από το τραπέζι: «έβγαλα τα χρήματα με πολύ κόπο και δεν έχω καμία διάθεση  να γίνω χορηγός σε καμία κυβέρνηση». Το άλλο τους πρόβλημα είναι ότι η διαφθορά έχει επεκταθεί τόσο πολύ, «ώστε δεν αρκεί να λαδώσεις τη κορυφή της πυραμίδας, αλλά και τη βάση της», μου εκμυστηρευόταν ένας δεύτερος.

«Η ανοχή στη διαφθορά έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο ώστε και ο τελευταίος υπάλληλος, που πρέπει όμως να βάλει μια υπογραφή, στο διαμηνύει στεγνά: ”αν δεν δώσεις 10 χιλιάρικα δεν υπογράφω”. Φυσικά δεν είναι στο χέρι του να μην υπογράψει, αλλά μπορεί να σε καθυστερήσει. Τι κάνεις τότε, όταν έχεις δανειστεί ή έχεις προσλάβει προσωπικό για το έργο και πληρώνεις ρήτρες για την καθυστέρηση;».

• Διαβάστε: Γιάννης Μαγκριώτης / Το Νόμπελ των Ατζέμογλου-Ρόμπισον, ο Ντράγκι, και εμείς

Η λαίλαπα της αποβιομηχάνισης και η προπαγάνδα

Η δεύτερη αιτία για τη δυσθυμία σε κύκλους της οικονομικής ελίτ που βλέπουν μακρύτερα, είναι ότι τα πραγματικά μεγέθη της οικονομίας δεν πάνε καθόλου καλά, σε πείσμα της κυβερνητικής προπαγάνδας. Η αποβιομηχάνιση της χώρας παίρνει μορφή λαίλαπας με έξη νέα λουκέτα μόνο το 2024.

Το εμπορικό ισοζύγιο επιδεινώνεται με πρωτοφανείς ρυθμούς από το 2020. Το εμπορικό έλλειμμα εκτινάχθηκε στα  19,3 ευρώ, γύρω στα 10% του ΑΕΠ, από τα 17,6 δις ευρώ του επτάμηνου του 2023. Οι πολυδιαφημισμένες κατ ευφημισμό «Ξένες Άμεσες Επενδύσεις» αφορούν χρηματοπιστωτικές δραστηριότητες και αγορές των ακινήτων, ενώ αντίθετα η βιομηχανία και ο τουρισμός αντιπροσωπεύουν μόνο το 5% και 3% του συνόλου αντίστοιχα.

Ο ρυθμός ανάπτυξης βασίζεται στην ιδιωτική κυρίως κατανάλωση. Αλλά, πέρα από την αύξηση των εισαγωγών που προκαλεί, πόσο μπορεί να κρατήσει μία οικονομία που βασίζεται στην τουριστική μονοκαλλιέργεια;

• Διαβάστε: Δημήτρης Μάρδας / Η κακή πορεία της οικονομίας θα «δικαιολογούσε» απόδραση του πρωθυπουργού

Ο Μητσοτάκης… παθαίνει ΣΥΡΙΖΑ

H τρίτη αιτία μεγάλης δυσφορίας είναι ότι η διαπλοκή της κυβέρνησης Μητσοτάκη με Ομίλους Ενέργειας και με μοχλό τη ΔΕΗ («ένα σκάνδαλο από μόνη της», σύμφωνα με γνωρίζοντες πρόσωπα και πράγματα) έχει οδηγήσει στην απογείωση των τιμών ενέργειας. Οι πολίτες πιέζονται ασφυκτικά, αλλά και για τις ενεργοβόρες επιχειρήσεις το κόστος είναι απαγορευτικό, καθώς δεν μπορούν να παραμείνουν ανταγωνιστικές με τις παρεμφερείς διεθνείς εταιρίες.

Μάταια οι βιομήχανοι ζητούν από τον πρωθυπουργό ουσιαστικά μέτρα για το πρόβλημα και εδώ φτάνουμε σε μία άλλη σοβαρή κυβερνητική αδυναμία: ο κ. Μητσοτάκης θεωρεί ότι  βασικά όλα πάνε καλά και απορρίπτει οποιαδήποτε απόπειρα συνεργατών του για την προσγείωση στη σκληρή πραγματικότητα. «Έχει πάθει ΣΥΡΙΖΑ» λέει ένας γνώστης των κυβερνητικών παρασκηνίων, αναφερόμενος στην άρνηση της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ, πριν την κατάρρευση του, να αντιληφθεί τις εξελίξεις στο πεδίο της πολιτικής και της κοινωνίας.

Το κύριο άρθρο στην προχθεσινή Καθημερινή της Κυριακής καλούσε την κυβέρνηση να σοβαρευτεί:  «Όσοι συναισθάνονται την ευθύνη οφείλουν να εργαστούν για την εκπλήρωση της εντολής. Αποτυχία της κυβέρνησης, ή πρόκληση αχρείαστης αστάθειας, ισοδυναμεί με αποτυχία της χώρας »,κατέληγε το πρωτοσέλιδο σχόλιο.

Αυτάρεσκα πεπεισμένος ότι είναι απόλυτος κυρίαρχος του παιχνιδιού, λόγω και της βαθιάς κρίσης στην αξιωματική αντιπολίτευση, ο κ. Μητσοτάκης ανησυχεί πολύ λιγότερο από τη φιλική του εφημερίδα. Δεν φαίνεται να συνειδητοποιεί ότι ο εκμαυλισμός των θεσμών και του κράτους δικαίου και οι υποκλοπές, έχουν καταστροφικό αποτέλεσμα και στην οικονομία. Γιατί οι ανοικτοί οικονομικοί και πολιτικοί θεσμοί αποτελούν την βάση της οικονομικής ανάπτυξης και της ευημερίας μιας χώρας.

Δεν φαίνεται ούτε καν να υπολογίζει ότι οι πρόσφατες υποθέσεις Κικίλια και Σταϊκούρα  -του πρώτου για την αγορά του διαμερίσματος στη Βασ. Σοφίας και του δεύτερου επειδή ανέθεσε έργα σε εταιρεία όπου εργάζεται σε υψηλόβαθμη θέση εδώ και 10 χρόνια η σύζυγός του, δεν ήταν πάρα προειδοποιητικές βολές,  για όσα θα επακολουθήσουν.