Η συμφωνία για λύση κοινής αποδοχής που δρομολογήθηκε στο θέμα της ονομασίας της πρώην γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας είναι μια θετική εξέλιξη.

Ads

Έπρεπε, όμως, να περάσουν 27 χρόνια αδιέξοδης εθνικιστικής πλειοδοσίας από την ελληνική πλευρά αρχικά και από την απέναντι πλευρά στη συνέχεια, για να αναγκαστεί τελικά η κυβέρνηση της χώρας μας να οδηγηθεί σε έναν συμβιβασμό -ακόμη κι αν δεν υπάρχει εδώ κράτος της Νότιας Κορέας, που θα επιτρέψει τη διαιώνιση της Βόρειας συνονόματης…

Η λύση αυτή είναι φανερό πως δεν προέκυψε από τη βούληση της κυβέρνησης να επιλύσει το θέμα, αφού διαταράσσει τις ισορροπίες με το εθνολαϊκιστικό κόμμα-εταίρο των ΑΝΕΛ, αλλά από την αμερικάνικη πίεση και τη βούληση της κυβέρνησης των Σκοπίων.

Η γεωπολιτική της περιοχής επέβαλε στις ΗΠΑ:

  • Να βάλει φραγμό στη ρωσική διείσδυση, που αναπτύσσεται όχι μόνο στις βαλκανικές χώρες με σλαβικό πληθυσμό αλλά και στην Τουρκία
  • Να ολοκληρώσει τον έλεγχο των Βαλκανίων με την ένταξη στο ΝΑΤΟ της ΠΓΔΜ
  • Να εξασφαλίσει ενεργειακή αυτονομία σε ένα τουλάχιστον μέρος της Ευρώπης, που εξαρτάται από το ρωσικό φυσικό αέριο και δεν συντονίζεται με την τήρηση του εμπάργκο κατά της Ρωσίας.

Ήδη στις 30 Απριλίου ολοκληρώθηκε η κατασκευή του υποθαλάσσιου ρωσικού αγωγού φυσικού αερίου, ο οποίος καταλήγει στα τουρκικά παράλια της Μαύρης Θάλασσας, και η Gazprom πιέζει να συνεχίσει μέσα στο καλοκαίρι με την κατασκευή του αγωγού που θα τροφοδοτεί τις χώρες της Νοτιοανατολικής και Νότιας Ευρώπης. Ο αγωγός αυτός είναι ευθέως ανταγωνιστικός του αγωγού TAP/TANAP από το Αζερμπαϊτζάν, για την πρόοδο του οποίου ενδιαφέρονται σφόδρα οι ΗΠΑ και προσπαθούν να εμποδίσουν τον ρωσικό TurkStream αλλά και τον ρωσικό Nord Stream II, που θα παίζει τον ίδιο ρόλο για τη Βόρεια Ευρώπη.

Ads

Τα συμφέροντα και οι πιέσεις είναι τόσο μεγάλες, με τις οποίες το εγχώριο πολιτικό προσωπικό νιώθει πως δεν μπορεί παρά να ευθυγραμμιστεί, αφήνοντας στις πολιτικές αναμνήσεις τα ταξίδια στη Μόσχα. Μπορεί το τωρινό κλείσιμο της συμφωνίας Ελλάδας-ΠΓΔΜ να μην έχει το μέγεθος και τη συμβολική σημασία της ταυτόχρονης συμφωνίας ΗΠΑ-Βόρειας Κορέας αλλά ο κοινός τους παρονομαστής είναι ότι ο Τραμπ καθαρίζει την παγκόσμια μπουγάδα. Άλλωστε, η διαφαινόμενη συμφωνία στο eurogroup της 21ης Ιουνίου για ελάφρυνση του ελληνικού χρέους δείχνει ότι μπορεί να παίξει και τον ρόλο της επιβράβευσης όχι μόνο για την καλή εφαρμογή των μνημονιακών απαιτήσεων αλλά και της επίλυσης μιας εκκρεμότητας που οι πλείστοι των ευρωπαίων δανειστών μας θεωρούσαν φαιδρή.

Αυτό, βεβαίως, δεν τους εμπόδιζε να επωφελούνται τόσα χρόνια από τους ελληνικούς εξοπλισμούς, με τους οποίους όχι μόνο θησαύριζαν οι διεφθαρμένοι πολιτικοί και βούλιαζε οικονομικά η χώρα, αλλά χρησιμοποιούνταν για να «λύνουν» οι κυβερνήσεις μας τα εθνικά θέματα με τη διπλωματία των εξοπλισμών και την εξαγορά της στήριξης των εταίρων μας στην ΕΕ, συντηρώντας και τις τριβές με τις γειτονικές χώρες, πρόσφορες και για εσωτερική πολιτική εξαργύρωση.
Από το 1974 έως το 2012 είχαν ξοδευτεί σε σταθερές τιμές του 2005 πάνω από 250 δις ευρώ σε εξοπλιστικά προγράμματα, με βάση επίσημα στοιχεία του ΝΑΤΟ.

Με δεδομένο ότι το δημόσιο χρέος πριν την είσοδο της χώρας στον μηχανισμό στήριξης (31/3/2010) ήταν 310 δις ευρώ, οι εξοπλιστικές δαπάνες έφτασαν να αντιστοιχούν στο 80% του χρέους της χώρας. Η Ελλάδα ήταν η 10η μεγαλύτερη εισαγωγέας όπλων στον κόσμο την περίοδο 2007-2011 ενώ ήταν η 4η μεγαλύτερη μέχρι το 2006 (https://goo.gl/Ki47kv). Ακόμη και το 2012 ήταν η 9η πιο στρατιωτικοποιημένη χώρα του κόσμου, αλλά και ο μεγαλύτερος πελάτης γερμανικών όπλων και ο 2ος μεγαλύτερος πελάτης γαλλικών όπλων την πενταετία 2007-2011 (Έκθεση SIPRI). Αυτό αντιπροσώπευε το 13% του όγκου των γερμανικών και το 10% του όγκου των γαλλικών εξαγωγών μεγάλων συμβατικών όπλων.

Όπως είχαμε τονίσει και στο ευρωκοινοβούλιο, αυτή ήταν η σκοτεινή πλευρά της λεγόμενης αλληλεγγύης, μιας και εμφάνιζαν τον δανεισμό ως βοήθεια και απομυζούσαν τους πόρους και τις θέσεις εργασίας της χώρας μας. Είχαμε καταγγείλει στο ευρωκοινοβούλιο ότι οι πωλήσεις γερμανικών και γαλλικών όπλων στην Ελλάδα παραβιάζουν τον ευρωπαϊκό «Κώδικα Συμπεριφοράς για τις Εξαγωγές Όπλων». Εις μάτην. Σχετική ερώτησή μας για πιθανούς εκβιασμούς της γαλλικής και της γερμανικής κυβέρνησης προς την Ελλάδα, που συνέδεαν την εκταμίευση της 6ης δόσης με την επαναβεβαίωση μυστικών συμφωνιών για μεγάλου ύψους παραγγελίες οπλικών συστημάτων προς τις πολεμικές τους βιομηχανίες, ο Μπαρόζο την είχε κρίνει ως «μη αποδεκτή» γιατί «υπερβαίνει τις αρμοδιότητες και τη σφαίρα ευθύνης της Επιτροπής».

Επιμένουμε και σήμερα ότι «οι εκβιαστικές εξοπλιστικές δαπάνες αποτελούν τον ορισμό του «απεχθούς χρέους» που δεν πρέπει να πληρωθεί» (https://goo.gl/TAkjoe). Παρόλα αυτά, η όποια ελάφρυνση του χρέους θα εμφανιστεί ως μια τεράστια εθνική επιτυχία, όπως και ο συμβιβασμός με την ΠΓΔΜ. 
Κι όμως, οι ελληνικές εθνικιστικές κορώνες είχαν καλύψει τις ψύχραιμες φωνές και η χώρα μας είχε χάσει την ευκαιρία να λύσει το θέμα το 1991-1992, όταν ο μετριοπαθής ηγέτης Κίρο Γκλιγκόρωφ ήταν διαθέσιμος για συμβιβασμό και θεωρούσε τους εθνικιστές του VMRO ως ρατσιστές απέναντι στον σλαβικό πολιτισμό. Οι σημερινοί κυβερνήτες της ΠΓΔΜ είναι δικά του πνευματικά τέκνα. Όμως τότε το θέμα θα είχε λυθεί χωρίς «προστάτες» και διαμεσολαβητές.

Ο ενδημικός εθνικισμός και ο Α. Σαμαράς είχαν τορπιλίσει κάθε ρεαλιστική συμβιβαστική λύση, χρησιμοποιώντας τον φόβο και τη μισαλλοδοξία ως εργαλεία για πρόσκαιρα πολιτικά οφέλη σε βάρος της χώρας. Οι συμφέρουσες και για τη χώρα μας και για τη σταθερότητα και την ειρήνη στα Βαλκάνια προτάσεις Πινέιρο για συμφωνία με σύνθετη ονομασία, διασφάλιση των συνόρων και εξάλειψη κάθε πιθανότητας αλυτρωτικών διεκδικήσεων αλλά και διασφάλιση μακροχρόνιας καλής γειτονίας μεταξύ Ελλάδας και ΠΓΔΜ, πετάχτηκαν στο καλάθι των αχρήστων.

Οι ίδιοι που μας κατηγορούσαν επειδή υποστηρίζαμε μια σύνθετη ονομασία κοινής αποδοχής (https://goo.gl/OLjMZ8), αντιδρούν και σήμερα. Και ο άνθρωπος που σήμερα βάζει την υπογραφή του στη συμφωνία, τον Γενάρη του 2015 με είχε αφήσει ακάλυπτο στις επιθέσεις του ίδιου προπαγανδιστικού μηχανισμού που μου είχε επιτεθεί και στις ευρωεκλογές του 2009. Έπρεπε να κερδίσω στις αίθουσες των δικαστηρίων τους συκοφάντες μου (ο Π. Ψωμιάδης μου έχει πληρώσει 16.500 ευρώ) για να αποδειχτεί ότι «η πατριδοκαπηλεία και οι γκαιμπελισμοί πληρώνονται» (https://www.tremopoulos.eu/index.php?option=com_k2&view=item&id=1037:slanderer-also-on-the-court-of-appeal-mr-p-psomiadis&Itemid=75〈=el).

Είναι σαφές ότι κάθε εθνικισμός κάνει κακό πρώτα στη δική του χώρα (ομιλία: https://youtu.be/FYJp3daxm5g). Η «υπερπατριωτική» στάση απέναντι στην πολιτική, όποτε ήταν κυρίαρχη, οδήγησε σε εθνικές καταστροφές (1897, 1922, 1974) και θάπρεπε να καταδικάζεται όπου συναντιέται.

Γι’ αυτό αγωνιστήκαμε ενάντια στους εθνικισμούς κάθε είδους, ώστε να μη γίνει η Θεσσαλονίκη όπως άλλες γειτονικές πόλεις που φοβούνται την ιστορία τους: η Τραπεζούντα είναι το ορμητήριο των Γκρίζων Λύκων, το Μοναστήρι το προπύργιο του Γκρουέφσκι. Έτσι θέλουν οι πατριδοκάπηλοι και τη Θεσσαλονίκη;
Η παρακμιακή και διχαστική ιδεολογία του εθνικισμού καλλιεργεί τη μισαλλοδοξία στους πολίτες. Η αδιαλλαξία και ο τσαμπουκάς κυριαρχούν έναντι του διαλόγου και των διπλωματικών ελιγμών. Και κάποτε πρέπει να επικρατήσει η φωνή της λογικής, που ταυτίζεται και με την υπεράσπιση των μακροπρόθεσμων συμφερόντων της χώρας.

* Ο Μιχάλης Τρεμόπουλος είναι πρώην ευρωβουλευτής