«Για να ετοιμάσουμε αυτό το βιβλίο, αυτό το εικονογραφήγημα, βασιστήκαμε, τόσο σε βιβλία υποστηρικτών του Προέδρου που αφηγούνται την επίσημη εκδοχή, όσο και στο έργο των δημοσιογράφων, των ακαδημαϊκών και των ειδικών της αντιπολίτευσης. Αυτό διήρκεσε τρεισήμισι χρόνια», εξηγεί ο Τσαν Ντουντάρ, ο συγγραφέας του λευκώματος, εξόριστος δημοσιογράφος στη Γερμανία. Αυτός, είχε αποκαλύψει, στις 29 Μαΐου 2015, όταν ήταν Διευθυντής Εκδόσεων της σοβαρής καθημερινής εφημερίδας «Cumhuriyet», με φωτογραφίες και έγγραφα τη μυστική αποστολή όπλων από τον Ερντογάν στους τζιχαντιστές στη Συρία.

Ads

«Ο Ερντογάν, ο Νέος Σουλτάνος» είναι ο τίτλος του κόμικς, ενός εικονογραφημένου βιβλίου 317 σελίδων, που γράφτηκε από τον Ντουντάρ και εικονογραφήθηκε ασπρόμαυρο από τον Μοχάμεντ Ανουάρ, Αιγύπτιο σκιτσογράφο και εικονογράφο, επίσης εξόριστο στη Γερμανία.

Το εικονογράφημα κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στην τουρκική γλώσσα, αργότερα μεταφράστηκε στη γερμανική και τώρα στη γαλλική, από τις εκδόσεις Delcourt/Encrages.

Αυτό το μυθιστόρημα αφηγείται τη ζωή του Προέδρου Ερντογάν από τη γέννησή του (1954) έως την άνοδο του στην εξουσία (2002). Δεν πρόκειται για μία προσωπική και τεχνική βιογραφία, αλλά για ένα πολιτικο-κοινωνικό πανόραμα της Τουρκίας των τελευταίων 50 χρόνων. Παρατηρούμε σε αυτό, τον οικογενειακό κύκλο του μικρού Ερντογάν, αλλά και τους συντρόφους του στον πολιτικό αγώνα.

Ads

Ακολουθώντας μία χρονολογική σειρά, το βιβλίο εξηγεί τις επιτυχίες και τις ήττες ενός νεαρού Ισλαμο-εθνικιστικού αγωνιστή, διαβάζουμε για τους συγγενείς του, τα όνειρά του και τις απογοητεύσεις του. Μπορούμε, επίσης, να παρατηρήσουμε τις πολιτικο-θρησκευτικές ρίζες αυτού του πολιτικού θηρίου, που σίγουρα δεν είναι καλά μορφωμένο. Δεν είναι ούτε πολύ έξυπνος, αλλά είναι πολύ ύπουλος και απατεώνας σύμφωνα με τους συγγραφείς του λευκώματος.

Τα ξεσπάσματα, η πολιτική απομόνωση, αλλά με τον καιρό η απέραντη γεύση της εξουσίας, η αναζήτηση νικών περιγράφονται πολύ καλά στις σελίδες, καθώς και οι σχέσεις του με το στρατό, τα άλλα πολιτικά κόμματα, τις αιρέσεις και τις γυναίκες. «Είναι ικανός για τα πάντα, προκειμένου να επιτύχει τους στόχους του», λέει κάποιος από το στενό περιβάλλον του Προέδρου. Ο στόχος του φυσικά είναι η εξουσία. Μία απεριόριστη εξουσία, μία προσωπική εξουσία και ταυτόχρονα μία ιδεολογική εξουσία. Διότι αυτό το παιδί, που κατάγεται από τη Μαύρη Θάλασσα, σχετικά φτωχό μέχρι να γίνει δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης (1994-97), είναι όντως ο κληρονόμος του αυταρχικού καθεστώτος των Οθωμανών σουλτάνων. Έχει σαφώς μία βαθιά αποστροφή για τη δημοκρατία, τη Λαϊκή Δημοκρατία και τις δυτικές αξίες. Το ιδανικό του είναι η σύνθεση των αραβικών χωρών του Κόλπου με τον αμερικανικό νεοφιλελευθερισμό τύπου Τέξας!

Μπορεί πολύ εύκολα να πει ψέματα κοιτάζοντας κατευθείαν στα μάτια των συνομιλητών του. Χωρίς να ανησυχεί για την κριτικές.

Αγνοώντας σχεδόν όλα τα σημαντικά πολιτικά, κοινωνικά και ιδιαίτερα τα οικονομικά θέματα, ο Ερντογάν θεωρεί τον εαυτό του και θεωρείται ιδιοφυΐα χάρη στο περιβάλλον του.

Η ιστορία του λευκώματος μας διδάσκει ότι ο Ερντογάν είναι πράγματι ο τυπικός καρπός της τουρκικής κοινωνίας. Δηλαδή, ένα έθνος που υπερηφανεύεται για το αυτοκρατορικό του παρελθόν, αλλά που αρνείται να δει όλα τα ελαττώματά του. Επιπλέον, ένα έθνος παγιδευμένο ανάμεσα στον εθνικισμό και τη θρησκεία, που δεν μπορεί να απελευθερωθεί από τα αντιδραστικά του δόγματα, για να ενταχθεί στην κοινότητα των πολιτισμένων Εθνών.

Πρέπει να σημειωθεί ότι δεν υπάρχει ένας Ερντογάν στην Τουρκία, αλλά ότι οι Ερντογάν δρουν παντού ως επικεφαλής κάθε πολιτικο-κοινωνικής μονάδας. Ένας ηγέτης και μικροί κομπάρσοι αρχηγοί ή δείγματα αρχηγών στην οικογένεια, στις γειτονιές, στα σχολεία, στα εργοστάσια είναι ακόμη στην εξουσία.

Η γερμανική έκδοση του λευκώματος επανεκδόθηκε εντός δύο εβδομάδων και η γαλλική έκδοση έτυχε πολύ καλής υποδοχής από το κοινό στις γαλλόφωνες χώρες.

Ο Τσαν Ντουντάρ μας είπε ότι έχει λάβει πολλές επιστολές από αναγνώστες που του ζητούν τη συνέχεια ή τον δεύτερο τόμο του λευκώματος, στο οποίο θα περιγράφει τα χρόνια της εξουσίας αλλά και την πτώση του Πρώην Σουλτάνου!

* Ο Τούρκος δημοσιογράφος Ραγκίπ Ντουράν, με ρεπορτάζ και αναλύσεις, καταγράφει κάθε Σαββατοκύριακο στο Tvxs.gr,  τις εξελίξεις στην Τουρκία.