Η 24χρονη Ερατώ δολοφονήθηκε εν ψυχρώ στο σπίτι του που διέμενε με την 2χρονη κόρη της από τον εν διαστάσει σύζυγό της. «Έγκλημα πάθους στη Λέσβο- Η ζήλεια τον όπλισε», διαβάζω στα σάιτ. Η 29χρονη Αγγελική δολοφονήθηκε άγρια από τον πατέρα της και θάφτηκε στον κήπο του σπιτιού τους στην Κέρκυρα. «Σκότωσε την κόρη του επειδή είχε σχέση με Αφγανό», έγραψαν οι εφημερίδες. Η 32χρονη Κατερίνα στραγγαλίστηκε από τον σύζυγό της στο σπίτι τους στην Κρήτη, εκεί που ζούσαν με τα δύο παιδιά τους. «Από την ζήλεια στον στραγγαλισμό», ήταν ο τίτλος στα δελτία ειδήσεων. Η 19χρονη Μαρία, φοιτήτρια στην Πάτρα, δέχθηκε εννέα μαχαιριές από τον πρώην σύντροφό της. «Αμόκ από τρελό έρωτα- Την μαχαίρωσε επειδή δεν ήθελε να τον παντρευτεί!», ήταν ο πηχυαίος τίτλος στα ΜΜΕ. Η Μαρία ήταν τυχερή, ξέφυγε από τον κίνδυνο. Μία άλλη 19χρονη φοιτήτρια, αυτή την φορά στην Ρόδο, η Ελένη Τοπαλούδη, δεν στάθηκε εξίσου τυχερή. Δολοφονήθηκε άγρια αφότου βιάστηκε και το πανελλήνιο την γνώρισε ως την «άτυχη Ελένη».

Ads

Αυτές είναι μόνο κάποιες από τις γυναικοκτονίες που έχουν καταγραφεί στην Ελλάδα από την αρχή του έτους και μόνο κάποιοι από τους τίτλους που συνόδευσαν τη δημοσιοποίηση των ιστοριών. Είναι, όμως, ενδεικτικοί του τρόπου που καλύπτονται οι γυναικοκτονίες στη χώρα μας και του τρόπου που γίνονται αντιληπτές από την κοινωνία. Καταρχάς, απουσιάζει από παντού ο όρος «γυναικοκτονία». Θεωρείται σεξιστικός, γραφικός ακόμη και … υπερβολικά φεμινιστικός! Στην πραγματικότητα, όμως, υπάρχει από τη δεκαετία του ’70 ως εξειδίκευση του όρου «ανθρωποκτονία» για να αναδειχθεί το πρόβλημα της έμφυλης βίας. Τα εγχώρια μέσα ενημέρωσης, ωστόσο, τον αγνοούν επιδεικτικά και τα εγκλήματα έμφυλης βίας βαφτίζονται «οικογενειακές τραγωδίες», «εγκλήματα πάθους» ή «εγκλήματα τιμής». Πουλάνε περισσότερο έτσι.
Το πρόβλημα είναι πως αυτή η προσέγγιση κρύβει (σκοπίμως; ) τα πραγματικά αίτια των γυναικοκτονιών. Οι γυναίκες δολοφονούνται επειδή είναι γυναίκες. Η βαθιά ριζωμένη πατριαρχική αντίληψη -που διέπει δυστυχώς ακόμα την ελληνική κοινωνία – δεν επιτρέπει στις γυναίκες να διαφωνούν. Τους απαγορεύεται να έχουν διαφορετική άποψη από αυτή του πατέρα, του συζύγου, του αδερφού. Δεν δικαιούνται να ορίζουν το σώμα και τη σεξουαλικότητά τους. Δεν τους επιτρέπεται να μην είναι αδύναμες και δεν τους συγχωρείται να υπάρχουν έξω από τα πατριαρχικά στερεότυπα.

Και αν αυτά σας φαίνονται υπερβολικά, ελάτε να δούμε τι δήλωναν οι γείτονες και οι συγγενείς των θυμάτων των παραπάνω γυναικοκτονιών στις κάμερες. Ο δολοφόνος της Ερατούς «υπεραγαπούσε εκείνη και την κόρη τους και δεν άντεχε το διαζύγιο». Ο δολοφόνος της Αγγελικής «ήταν πατέρας και δεν άντεχε να βλέπει την κόρη του με τον Αφγανό». Ο δολοφόνος της Κατερίνας «ήταν θολωμένος από ζήλεια για τη γυναίκα που αγαπούσε».

Όλα αυτά δεν είναι καθόλου αθώα. Η κοινή γνώμη αναγνωρίζει πάντα στον δράστη έναν λόγο να σκοτώσει. Οι πατριαρχικές αντιλήψεις απενεχοποιούν και «αθωώνουν» τον γυναικοκτόνο στα μάτια της κοινωνίας. Η Ερατώ δεν είχε το δικαίωμα να μην θέλει επανασύνδεση με το εν διαστάσει σύζυγό της. Κι αυτή η Αγγελική, γιατί πήγε κόντρα στην θέληση του πατέρα της; Ε, και η Κατερίνα θα του ‘χε δώσει δικαιώματα για να ζηλεύει. Όσο για την Ελένη Τοπαλούδη; Αυτή πήγε μόνη της να συναντήσει τους βιαστές και δολοφόνους της, δεν την πήραν με το ζόρι από το σπίτι της!

Ads

Μπορεί να σας ακούγονται παρατραβηγμένες, όμως αυτές οι φράσεις απηχούν σε μεγάλο βαθμό τις αντιλήψεις της κοινωνίας γύρω από τη γυναικοκτονία και καθρεφτίζουν το μήνυμα που περνούν γι αυτές τα ΜΜΕ. Σαφώς δεν ζούμε στον σκοταδισμό παλαιότερων εποχών, όμως όσο οι γυναίκες δεν μπορούν να είναι ασφαλείς ούτε μέσα στο ίδιο τους το σπίτι και στο τέλος βρίσκονται και … ένοχες για τις επιθέσεις που δέχονται, ο δρόμος που μένει να διανυθεί μέχρι την εξάλειψη της έμφυλης βίας είναι μακρύς. Και όσο βασιλεύουν η μιντιακή υποκρισία και η κοινωνική εθελοτυφλία, ο δρόμος αυτός γίνεται μακρύτερος.