Τροχιά αντίστοιχη με αυτή της οικονομίας ακολούθησε τη χρονιά που φεύγει ο ελληνικός (πρωτ)αθλητισμός. Ένα χρόνο μετά τους Ολυμπιακούς του Πεκίνου, οι διεθνείς διακρίσεις μειώθηκαν αισθητά, τα ταλέντα λιγοστεύουν, ενώ τα διαρθρωτικά προβλήματα του ελληνικού αθλητικού οικοδομήματος παραμένουν και υπονομεύουν σταθερά το μέλλον του.

Άρθρο του Γιάννη Τζουστα από το «Βήμα της Κυριακής»

Η πρόκριση της εθνικής ποδοσφαίρου για δεύτερη φορά στην ιστορία της στα τελικά του Μουντιάλ 2010, το χάλκινο μετάλλιο της εθνικής μπάσκετ στο Ευρωμπάσκετ 2009, η κατάκτηση 
της μπασκετικής Ευρώπης από την πράσινη μηχανή τίτλων του κ. Ζέλικο Ομπράντοβιτς και σποραδικές επιτυχίες σε ατομικά αγωνίσματα, όπως η κωπηλασία, η ιστιοπλοΐα, η κολύμβηση και μια αναπάντεχη στην πάλη, δεν μπορούν να κρύψουν ότι η αύρα του 2004 έχει ξεθυμάνει και το καμπανάκι έχει χτυπήσει δυνατά για τον ελληνικό αθλητισμό. Άλλωστε, με την ολοκλήρωση των Παγκοσμίων Πρωταθλημάτων του 2009 και του πρώτου ετήσιου μεταολυμπιακού κύκλου, στον δρόμο για το Λονδίνο 2012, ο ελληνικός απολογισμός ήταν φτωχός και κατώτερος των προηγούμενων ετών. 



O χρόνος ο οποίος φεύγει βρίσκει τον ελληνικό υψηλό αθλητισμό σε πτώση και σε σχέση με τα χαμηλά στάνταρ του Πεκίνου 2008, όπως αποδεικνύει η συγκομιδή στα παγκόσμια πρωταθλήματα του 2009. Έξι παγκόσμια μετάλλια είχαν ελληνικό χρώμα το 2009 σε τέσσερα αθλήματα, αλλά τα τρία από αυτά σε αγωνίσματα τα οποία δεν περιλαμβάνονται στο ολυμπιακό πρόγραμμα. Αν αντιστοιχηθούν αυστηρά τα ελληνικά μετάλλια του 2009 στους Ολυμπιακούς του 2012, τότε, υπολείπονται των μεταλλίων του Πεκίνου 2008. Το πιο ανησυχητικό απ’ όλα όμως είναι ότι ο ελληνικός (πρωτ)αθλητισμός βρίσκεται σε σταθερή υποχώρηση σε αθλήματα όπως ο στίβος, η γυμναστική, το τζούντο, το τάε κβον ντο, τα οποία χάριζαν διακρίσεις σε Ολυμπιακούς Αγώνες και σε Παγκόσμια και Ευρωπαϊκά Πρωταθλήματα. Όσο για την άλλοτε κραταιά ελληνική άρση βαρών, μετά τα απανωτά σκάνδαλα ντόπινγκ με την εθνική ομάδα τον Απρίλιο του 2008 και την υπόθεση Κουρτίδη- Λάμπου, εφέτος η διοίκηση της ομοσπονδίας υπό την ηγεσία του Πύρρου Δήμα αποφάσισε να μη στείλει αθλητές στο παγκόσμιο πρωτάθλημα του περασμένου Νοεμβρίου.



Πέντε χρόνια πριν, η Ελλάδα στην «Αθήνα 2004» κατακτούσε ολυμπιακά μετάλλια σε δέκα αθλήματα! Όμως το 2004 μοιάζει να απέχει έναν αιώνα από το σήμερα, που ο ελληνικός αθλητισμός συνεχίζει να κάνει βήματα προς τα πίσω και να δίνει την εντύπωση ότι βαδίζει προς τα λεγόμενα πέτρινα χρόνια. Τότε που οι διεθνείς επιτυχίες έρχονταν με το σταγονόμετρο και αποτελούσαν φωτεινές εξαιρέσεις σε έναν (μαύρο) ουρανό ανυπαρξίας. Πέντε χρόνια μετά τους Ολυμπιακούς της Αθήνας, ο αθλητισμός δεν έχει βρει ακόμη την πυξίδα του και νέα κίνητρα, ενώ την ίδια ώρα μοιάζει καθηλωμένος στο έδαφος από παραδοσιακά βαρίδια όπως η απουσία εθνικού σχεδιασμού, η έλλειψη επιστημονικής υποστήριξης, η μη αποτελεσματική και αξιοκρατική κατανομή των οικονομικών επιχορηγήσεων, η διαφθορά που επιτρέπει σε αμφιλεγόμενους παράγοντες να ασκούν αθλητική εξουσία και βέβαια το στίγμα του ντόπινγκ. 


Δει δη χρημάτων μετά το 2004

Πριν από τους Ολυμπιακούς της Αθήνας, οι οικονομικές επιχορηγήσεις έρεαν, οι ομοσπονδίες μπορούσαν να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις του υψηλού πρωταθλητισμού και ταυτοχρόνως να ικανοποιούν τις υπόλοιπες ανάγκες τους χωρίς να χρειάζονται πνεύμα χρηστής και σφιχτής διαχείρισης. Ταυτοχρόνως, αυξημένο ήταν το ενδιαφέρον του ιδιωτικού τομέα – και όχι μόνο για χορηγίες απέναντι στις εθνικές ομάδες και σε πρωτοκλασάτους αθλητές. Η προοπτική των Ολυμπιακών της Αθήνας είχε δημιουργήσει έναν ενθουσιασμό και έναν οίστρο, είχε φέρει χρήμα και κίνητρα που κινητοποίησαν σχεδόν το σύνολο των αθλητικών ομοσπονδιών και την ελίτ των αθλητών στην κατεύθυνση της σκληρής προσπάθειας και του κυνηγιού των διακρίσεων. Μετά το τέλος της «Αθήνας 2004» η οικονομική ευμάρεια αποτέλεσε παρελθόν, η στρόφιγγα (δημόσια και ιδιωτική) άρχισε να κλείνει και ο αθλητισμός κλήθηκε να πορευθεί με μειωμένες επιχορηγήσεις, αλλά με την ίδια λαθεμένη περπατησιά. Πέντε χρόνια μετά αποκαλύπτεται ολοένα και πιο ευκρινώς πόσο πεπερασμένα είναι τα όρια του ελληνικού αθλητισμού υψηλών επιδόσεων και η πραγματική του δυναμική. Διότι το 2004 μπορεί να έφερε επιτυχίες, αλλά δεν άλλαξε τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του ελληνικού αθλητισμού.

Η Ελλάδα ήταν και παραμένει η χώρα με τον μικρότερο αριθμό αθλουμένων στην Ευρώπη (περίπου 3% ως 5%), άρα διαθέτει ελάχιστη δεξαμενή ταλέντων. Συγχρόνως, ακόμη και αυτά τα ταλέντα είναι αναγκασμένα να επιβιώνουν μέσα σε ένα άναρχο και πρόχειρο σύστημα οργάνωσης του αθλητισμού, το οποίο χαρακτηρίζεται από τον πληθωρισμό (αμφίβολης ποιότητας και δυνατοτήτων στις περισσότερες περιπτώσεις) σωματείων και την απουσία σχολικού αθλητισμού.

Ακόμη χειρότερα προδιαγράφονται τα πράγματα στο μέλλον, με δεδομένο ότι προαναγγέλθηκε δραστική (περίπου 20%) περικοπή των επιχορηγήσεων για το 2010. Την ίδια στιγμή απουσιάζουν τα εχέγγυα ότι τα ποσά αυτά θα αξιοποιηθούν αποτελεσματικά, αφού το αμαρτωλό αθλητικοπαραγοντικό κατεστημένο παραμένει πάντα στη θέση του…

Οι μεγάλες απογοητεύσεις

Στις μεγάλες απογοητεύσεις της χρονιάς περιλαμβάνονται ο στίβος, η γυμναστική (ενόργανη και ρυθμική), το τζούντο και το τάε κβον ντο. Η κατάκτηση της (απρόσμενης εν πολλοίς) πέμπτης θέσης από τον Περικλή Ιακωβάκη στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στίβου στο Βερολίνο δεν ήταν καν ικανή να χρυσώσει το χάπι της αποτυχίας και να φέρει χαμόγελα. Με δεδομένο ότι η Πηγή Δεβετζή βρίσκεται σε πορεία εξόδου και είναι αβέβαιο αν θα προλάβει το Λονδίνο 2012, δεν φαίνονται στον ορίζοντα αθλητές ικανοί να διεκδικήσουν ολυμπιακό μετάλλιο στη βρετανική πρωτεύουσα.

Πολύ περισσότερο που η ομοσπονδία στίβου (ΣΕΓΑΣ) παραμένει εγκλωβισμένη σε πολιτικές ισορροπιών και διστάζει να εφαρμόσει με συνέπεια ένα νέο μοντέλο για τον υψηλό αθλητισμό στη μεταντόπινγκ εποχή. Αποτέλεσμα, αθλητές όπως ο νεαρός Κώστας Δουβαλίδης, ο οποίος στο Πεκίνο προκρίθηκε στα ημιτελικά των 110 μ. εμπ. και είναι από τους ελάχιστους με ελπίδες ολυμπιακής διάκρισης, να περιθωριοποιείται στην κατηγορία των «τραυματιών»- κάτι που μεταφράζεται στο ότι θα έχει ελάχιστη οικονομική στήριξη.

Χωρίς παγκόσμιο μετάλλιο ολοκληρώθηκε η χρονιά για την ελληνική γυμναστική. Στο Παγκόσμιο της ενόργανης ο 30χρονος Βασίλης Τσολακίδης έφθασε μία ανάσα από το βάθρο στο δίζυγο, αλλά η ηλικία του δεν μπορεί να τον βάλει σε τροχιά ολυμπιακού μεταλλίου για το 2012. Οι υπόλοιπες ελληνικές ελπίδες- ο Βλάσης Μάρας (πρωταθλητής Ευρώπης το 2009 στο μονόζυγο), ο Λευτέρης Κοσμίδης (έδαφος) και ο Λευτέρης Πετρούνιας (κρίκοι)- απέτυχαν να προκριθούν στους τελικούς των αγωνισμάτων τους, ενώ την ίδια στιγμή τα στάνταρ του ανταγωνισμού έχουν ανέβει πολύ υψηλά.

Αποτυχίες και στα ταπί

Στην ανυποληψία έχει κατρακυλήσει η ελληνική ρυθμική γυμναστική, άλλοτε πρωταγωνίστρια των παγκοσμίων και ολυμπιακών ταπί.

Σήμα κινδύνου χτύπησε και για το ελληνικό τάε κβον ντο, το οποίο στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα δεν κατάφερε να πλασάρει κανέναν αθλητή ή αθλήτρια στην 8άδα, αν και στη σύνθεση της εθνικής ομάδας συμμετείχε ο δις ολυμπιονίκης Αλέξανδρος Νικολαΐδης. Αποτυχημένη ήταν και η παρουσία του τζούντο στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, στο οποίο ο χρυσός ολυμπιονίκης της Αθήνας Ηλίας Ηλιάδης έμεινε εκτός 16άδας. Στην πάλη, το πρώτο ελληνικό παγκόσμιο μετάλλιο στην ελευθέρα (με τον Γιάννη Αρζουμανίδη στα 120 κ.), έπειτα από 18 πέτρινα χρόνια, δεν μπορεί να κρύψει τη συνολική γύμνια που εμφάνισε το άθλημα στα Παγκόσμια Πρωταθλήματα ελληνορωμαϊκής, ελευθέρας και γυναικών, όπου η Ελλάδα βρέθηκε στις τελευταίες θέσεις της κατάταξης.

Στα ομαδικά (σε επίπεδο εθνικών ομάδων), το μπάσκετ και το βόλεϊ ανδρών δεν κρίθηκαν σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά η κατάκτηση του χάλκινου ευρωπαϊκού μεταλλίου στο μπάσκετ και η όγδοη θέση στο φιλέ έφεραν ικανοποίηση και χαμόγελα. Στη συνέχεια όμως στην Εθνική βόλεϊ επικράτησε αβεβαιότητα και από τον Σεπτέμβριο δεν υπάρχει προπονητής, αφού ο πρόεδρος της ΕΟΠΕ κ. Στέλιος Προσαλίκας ήταν αντίθετος στη συνέχιση της παρουσίας του κ. Δημήτρη Καζάζη. «Εμφύλιοι» πόλεμοι υπάρχουν και στην εθνική πόλο ανδρών- απούσα από το Παγκόσμιο του 2009-, καθώς η ομοσπονδία έχει κλείσει την πόρτα της ομάδας σε τρία στελέχη της- Χρ.Αφρουδάκη, Μυλωνάκη, Θεοδωρόπουλο επειδή διεκδίκησαν οδοιπορικά περασμένων ετών.

Τα υπόλοιπα αθλήματα εξακολουθούν να βρίσκονται εκτός τροχιάς ολυμπιακών διακρίσεων και θα είναι έκπληξη αν πατήσουν βάθρο στο Λονδίνο.