Το 2023 ψηφίστηκε ο νόμος για τη δημιουργία κέντρων τοκετού αυτόνομων με μαιοκεντρική φροντίδα.  Το Σάββατο 13 και την Κυριακή 14 Απριλίου , στο Σεράφειο Κέντρο του Δήμου Αθηναίων πραγματοποιείται η  1η Πανελλήνια Επιστημονική Εκδήλωση για τη Δημιουργία Κέντρων Τοκετού (1st Panhellenic Scientific Conference of Midwifery Units) από την Ένωση Ανεξάρτητων Μαιών-Μαιευτών Ελλάδας, την Ελληνική Ψυχοπροφυλακτική Εταιρεία, το Ελληνο-Βρετανικό Σύλλογο Μαιών/ Μαιευτών (HBMA-Hellenic British Midwives Association).

«Σημαντικός αριθμός Ελλήνων και ξένων ομιλητών θα δώσουν το παρόν για να συζητήσουμε τις προϋποθέσεις και τα βήματα για την επιτυχή Δημιουργία Κέντρων Τοκετού για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Πρόκειται για μία σημαντική και πρωτοποριακή επιστημονική εκδήλωση καθώς η θεματολογία της αφορά αποκλειστικά στη δημιουργία των Κέντρων Φυσικού Τοκετού στην Ελλάδα. Το συνέδριο αφορά επαγγελματίες υγείας εμπλεκόμενους στη περιγεννητική φροντίδα, γυναίκες και οικογένειες» λέει στο tvxs η μαία Γιάννα Βασιλάκη

Τι είναι τα κέντρα τοκετού και γιατί είναι απαραίτητα ;

Το Κέντρο Τοκετού (K.Τ.) είναι ο τόπος στον οποίο παρέχεται μαιευτική φροντίδα σε υγιείς γυναίκες με φυσιολογική κύηση κατά την οποία οι Μαίες/ευτές αναλαμβάνουν την πρωταρχική επαγγελματική ευθύνη για την παροχή φροντίδας.

Το Κέντρο Τοκετού μπορεί να βρίσκεται μακριά ως αυτόνομο Κέντρο Τοκετού εκτός νοσοκομειακής δομής (FMU), είτε παρακείμενο εντός ή πλησίον και διασυνδεδεμένο με τη νοσοκομειακή δομή (AMU). Στο Κέντρο Τοκετού, εντός ή πλησίον και διασυνδεδεμένο με τη νοσοκομειακή δομή (Alongside), κατά τη διάρκεια του τοκετού διατίθενται ιατρικές, διαγνωστικές και θεραπευτικές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένης της μαιευτικής φροντίδας από Μαιευτήρα, της νεογνικής φροντίδας και παροχής αναισθησίας.

Οι παραπάνω υπηρεσίες διατίθενται με την διακομιδή σε κάποιο διαφορετικό μέρος εντός του ίδιου κτιρίου είτε σε διαφορετικό κτίριο αλλά στην ίδια Νοσοκομειακή δομή. Στις υπηρεσίες περιλαμβάνονται επίσης και παρεμβάσεις που μπορούν να πραγματοποιήσουν Μαίες/ευτές, όπως για παράδειγμα η εφαρμογή ηλεκτρονικής καρδιοτοκογραφίας. Προκειμένου να έχουν πρόσβαση σε τέτοιες υπηρεσίες οι γυναίκες πρέπει να μεταφέρονται συνήθως είτε με φορείο είτε με συρόμενο κρεβάτι ή με αναπηρικό καροτσάκι στην Αίθουσα Τοκετών. Στο Αυτόνομο Κέντρο Τοκετού (FMU) δεν διατίθενται ιατρικές διαγνωστικές και θεραπευτικές υπηρεσίες ούτε πραγματοποιούνται παρεμβάσεις στο ίδιο κτίριο ή στην ίδια Νοσοκομειακή δομή. Η πρόσβαση σε τέτοιες υπηρεσίες διατίθεται ως μέρος μιας ολοκληρωμένης υπηρεσίας αλλά συνήθως η διακομιδή γίνεται με ασθενοφόρο ή με αυτοκίνητο.

Σε ποιες χώρες λειτουργούν και ποια είναι τα αποτελέσματα

Έρευνες έχουν δείξει τα κέντρα τοκετού υιοθετούν και προάγουν το βιοψυχοκοινωνικό μοντέλο φροντίδας που αντιμετωπίζει τόσο τις σωματικές και ψυχολογικές όσο και τους κοινωνικές ανάγκες και για αυτό το λόγο αναφέρεται συχνά και ως κοινωνικό μοντέλο φροντίδας. Το κοινωνικό μοντέλο φροντίδας που επικρατεί στα κέντρα τοκετού προάγει την ισότητα των γυναικών την σωματική τους αυτονομία και την τεκμηριωμένη λήψη αποφάσεων.

Σε ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Αγγλίας, της Ουαλίας και της Σκωτίας, οι Μαιευτικές Μονάδες, Κέντρα Τοκετού που διοικούνται και στελεχώνονται από μαίες/ευτές έχουν μακρά ιστορία. Προτού γίνει κάτι σύνηθες ο τοκετός στο νοσοκομείο, οι Μαιευτικές Μονάδες σε χώρους της κοινότητας και ο τοκετός στο σπίτι ήταν η κύρια μορφή μαιευτικής φροντίδας.

Σε μια μελέτη από το Εθνικό Ινστιτούτο Αριστείας Υγείας και Φροντίδας (NICE, 2007), διαπιστώθηκε ότι η φροντίδα τοκετού που ξεκίνησε στα Κέντρα Τοκετού (τόσο στην κοινότητα όσο και εντός νοσοκομείων) σε υγιείς γυναίκες με φυσιολογική κύηση, οι οποίες είχαν παραπεμφθεί στην Αίθουσα Τοκετών (Obstetric unit) εφόσον ήταν απαραίτητο, συσχετίστηκε με την μείωση του ποσοστού περιγεννητικών παρεμβάσεων και μητρικής νοσηρότητας, επίσης η υγεία των νεογνών δεν διέφερε από εκείνα των οποίων οι μητέρες τους έλαβαν όλη την περιγεννητική τους φροντίδα σε μία Αίθουσα Τοκετών. Το NICE συνέστησε ότι οι γυναίκες πρωτότοκες ή πολύτοκες με φυσιολογική κύηση μπορούν να προγραμματίσουν τον τοκετο τους σε Κέντρα Τοκετού (εντός ή εκτός νοσοκομειακής δομής) “ενδείκνυται κυρίως για αυτές διότι το ποσοστό των παρεμβάσεων είναι λιγότερο και η έκβαση για τα νεογνά τους είναι η ίδια που τυγχάνει σε νεογνά που γεννιούνται σε Αίθουσα Τοκετών” (NICE, 2014).