Είναι βέβαιο πως όταν οι ιστορικοί του μέλλοντος αναφερθούν στις σημαντικότερες κακοκαιρίες που έπληξαν την πρωτεύουσα, θα μεταφέρουν με γλαφυρότητα σε ότι έγινε στις προηγούμενες ημέρες, όχι μόνο στην έντονη χιονόπτωση αλλά και στην παράλυση του κρατικού μηχανισμού και το “πάγωμα” των ευθυνών που ακολούθησαν.

Παρακάτω καταγράφουμε κάποιες από τις εντονότερες χιονοπτώσεις που εξελίχθηκαν προπολεμικά στην Αττική, τότε που πολίτες και εφημερίδες δεν διαμαρτύρονταν για την απουσία προστασίας από το κράτος, ίσως γιατί το θεωρούσαν δεδομένο. Φαίνεται ότι επιστρέφουμε σε αυτές τις ημέρες…

Είναι Σάββατο 28 Ιανουαρίου 1911 (ή 11 Φεβρουαρίου με το νέο ημερολόγιο) όταν η Αττική δέχεται ένα τεράστιο κύμα χιονιά, το βαρύτερο μετά από εκείνο του 1864, και ένα από τα μεγαλύτερα που γνωρίζει η περιοχή. Η θερμοκρασία παραμένει για πολλές ημέρες κάτω από το 0 με αποτέλεσμα να υπάρχουν, τουλάχιστον, τρεις νεκροί από το κρύο, το χιόνι στη πρωτεύουσα να είναι μεταξύ 20-40 εκατοστών, στην Κηφισιά ένα μέτρο και στη Μαλακάσα δύο.

Εξίσου βαριά βιώνει την κακοκαιρία ο, άμαθος, Πειραιάς με το ύψος του χιονιού να φτάνει στα 20 εκατοστά, ενώ τραγικότερη είναι η κατάσταση στη θάλασσα με τα τηλεγραφήματα που φτάνουν συνεχώς να μιλούν για ναυάγια, προσαράξεις πλοίων και σκάφη που αγνοούνται. Αυτονόητη είναι η διακοπή κάθε συγκοινωνίας.

Ρεπορτάζ των ημερών αναφέρουν και περίεργα περιστατικά :“Εις εκ των επιβατών του κινδυνεύσαντος κατά τον πλούν ατμοπλοίου του κ. Διακάκη “Πριγκίπισσα Σοφία” είτε εκ του τρόμου, είτε εκ του ψύχους, παρεφρόνησεν ο ατυχής και όταν εξήλθεν εις τον Πειραιά έρριπτε ένθεν και εκείθεν τας αποσκευάς και τα ενδύματά του χειρονομών  μανιωδώς”.

“Εις την Φρεατίδα η χιονοθύελλα είχε ρίψει ένα στίφος από αγριόπαπιες. Τούτο αντιληφθέντες πολλοί κυνηγοί εξήλθον εις την Πειραϊκήν χερσόνησον, την οποίαν αναστάτωσαν δια των πυροβολισμών τους. Εντός του Πειραιώς  εθεάθηκαν και κότσυφοι”. 

Η βαρυχειμωνιά το 1929 στη πρωτεύουσα έχει αρκετά κοινά με το σήμερα, αφού συνδυάζεται με επιδημία γρίπης που μαστίζει τότε τη χώρα. Παρότι η θερμοκρασία δεν πέφτει πολύ χαμηλά, χιόνι και κρύο αρκούν ώστε να έχουμε νεκρούς και διακοπή συγκοινωνιών. Η αγορανομία διαβεβαιώνει ότι καταφθάνουν συνεχώς από Αλβανία, Τουρκία, Αλγερία και Ρουμανία φορτία ξυλάνθρακα, που τότε αποτελεί βασικό θερμαντικό μέσο. Παράλληλα, ο συνδυασμός παγωνιάς και γρίπης αναγκάζει το υπουργείο Υγιεινής να ζητήσει από τους πολίτες συγκεκριμένα μέτρα προφύλαξης που θυμίζουν πολύ το σήμερα :αποφυγή χειραψιών και φιλιών, συχνό πλύσιμο χεριών, αποφυγή κλειστών χώρων όπως μαγαζιά, καφενεία, θέατρα κλπ, βάμα ιωδίου στη μύτη για αντισηψία καθώς και να αγγίζουν με καθαρά μαντήλια κοινόχρηστα αντικείμενα…

Τραγική είναι η κατάσταση στην Αττική και στα μέσα Φεβρουαρίου 1934. Οι θερμοκρασίες είναι πολικές φτάνοντας τους -10 βαθμούς Κελσίου, με το χιόνι μέσα στην πόλη να ξεπερνά τα 40 εκατοστά, και στο Αστεροσκοπείο να φτάνει το ένα μέτρο. Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι η παντελής απουσία συγκοινωνιακών μέσων, αποκλεισμός των πολιτών στα σπίτια τους,  ενώ τα ελάχιστα αυτοκίνητα που βρίσκονται στους δρόμους παραμένουν ακινητοποιημένα. 

“Το χιόνι αλλού είχε φράξει τις πόρτες, αλλού είχε γεμίσει το κενό που υπήρχει στα σκαλάκια των υπογείων και οι ένοικοι όταν τα άνοιξαν, ευρέθησαν αντιμέτωποι των άσπρων βουνών που κατρακύλησαν επάνω τους. Έτσι προκάλεσαν και πλημμύρας μέσα στα σπίτια των, των οποίων αφετέρου οι τοίχοι  και τα χωμάτινα πατώματα είχαν διαποτιστεί επικινδύνως”.

Ολοκληρώνοντας ο αρθρογράφος της εποχής σχολιάζει δεικτικά την ελληνική κακοδαιμονία κατά των, παντός τύπου, δεινών :“Ας μας λυπηθεί το κρύο φέτος και η δράσις του να είναι, όσο το δυνατόν, με λιγότερας απώλειας. Διότι για φανταστείτε :το καλοκαίρι έχωμεν τον Δάγκειον πυρετόν, τον χειμώναν την γρίπην και ολοχρονίς τον αρχηγόν της φυλής…”.

_{^{ΦΩΤΟ  1 – 1.1: “Χιονοκατακλυσμός” το 1909 με διακοπές συγκοινωνιών, καταστροφές και ναυάγια…}}

^{_{ΦΩΤΟ  2 – 2.1: “Χιόνες” στην Αττική το 1929 μαζί με θανάτους και έκτακτα μέτρα για την επιδημία γρίπης…}}

^{_{ΦΩΤΟ  3 – 3.1: Αθήνα και Πειραιάς περιγράφονται ως Σιβηρία στον χιονιά του 1934, όπου, όπως διαβάζουμε στη λεζάντα, είδαμε για πρώτη φορά τις πυροσβεστικές αντλίες να χρησιμοποιούνται “…όχι προς διάλυση διαδηλωτών, αλλά προς διάλυσιν του χιονιού που είχε καταστήσει αδιάβατον και την οδόν Σταδίου”…}}