Υπήρξαν πολλές οι ματωμένες πρωτομαγιές του κόσμου. Παράξενος συνδυασμός λουλουδιών και θανάτου. Όμως δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς στον πλανήτη που μισεί την ομορφιά και που κάθε προσπάθεια ‘αναγέννησης’ κυνηγιέται από αντιπάλους και συχνά χειραγωγείται από ‘φίλους’.

Ads

Αλλά αυτό που συνέβη στην κατοχική Ελλάδα τον Μάη του 44 είναι κυριολεκτικά τραγικό. Δεν είναι πως δεν ήξεραν οι Ναζί την επερχόμενη ‘ήττα’; τους, είναι πως το τοπικό βαθύ κράτος χρειαζόταν να δώσει ένα μήνυμα κυριαρχίας για τον μεταπολεμικό κόσμο που ερχόταν… Κι ενώ στον εμφύλιο καμιά πλευρά δεν είναι αθώα του αίματος, μας αρέσει δεν μας αρέσει, παρόλο που οι ευθύνες διαχέονται δλδ, δεν ισομερίζονται. Ο σπόρος του τραγικού Δεκέμβρη που ερχόταν, του ίδιου Δεκεμβρη που βύθισε στο πένθος τον ελληνικό λαό ανεξάρτητα χρώματος κι όμως αποκαλούνταν «Δώρον του Υψίστου» από τον Εκδότη της Καθημερινής και τον Γ. Παπανδρέου στον δημόσιο μεταξύ τους διάλογο στην εφημερίδα, μπήκε σε σημαντικό βαθμό εκείνον τον Μάη.

Πρωτομαγιά 1944 Οι 200 Κομμουνιστές της Καισαριανής, σακατεμένοι ήρωες του Αλβανκού και της μετέπειτα αντίστασης οι πιο πολλοί.  3 Μάη, δυο ημέρες, μετά, οδηγούνται στον τόπο θυσίας, πέντε ηρωίδες της Εθνικής Αντίστασης. Τραγικές λεπτομέρειες¨Η Φρόσω Χατζηδάκη, 73 χρόνων εκτελέστηκε δίπλα στην κόρη της Μαρία Χατζηδάκη, 35 χρόνων – Εκτελέστηκαν αγκαλιασμένες κι η μάνα ένιωσε το βαρος του διπλού θανάτου όπως πάντα όταν πεθαίνει το παιδί. Η Στέλλα Ντέρη, 26 χρόνων από τα Ιλίσσια – Ως τις 10 Μάη θα έχουνεκτελεστεί και τα 3 αδέρφια της. Αρχαία τραγωδία στην γη που την γέννησε, στην γη που την αναπαράγει.Η Σούλα Ανυσίου 35 χρόνων – Καταδικάζεται με την κατηγορία ότι «έκρυβε στο σπίτι της τον ανάπηρο πολέμου της Αλβανίας, Αναστασιάδη Λευτέρη». Αν θες να στερήσεις αξιοπρέπεια απόέναν λαό τέτοιες καταδίκες επιτυγχάνεις. Η Φιφή Χωραφά (Σοφία) – Στήνεται στο απόσπασμα μαζί με τον σύζυγό της. Εκτελέστηκαν αγκαλιασμένοι.

10 Μάη 1944: Η εκτέλεση των 92 λίγες μέρες μετά την εκτέλεση των 200.  Ανάμεσα στα πολλά πρόσωπα των ανθρώπων οι αδερφές Τούλα και Μαρία Μηλιώτη. Είχαν συμβάλει σε κάτι ασυγχώρητο. Ως υπάλληλοι του ΤΤΤ (τα τότε ΕΛΤΑ) είχαν πρωτοστατήσει στην πλατεία Κοτζιά, τον Απρίλιο του 1942 στην πρώτη απεργία σε όλη την Ευρώπη, την εποχή της Γερμανικής κατοχής! Η Βασιλική (Βάσω) Ντάκουρη, 24 χρόνων, Νοσηλεύτρια, η αποκαλούμενη «Αδελφή του Αγώνα». Στέλεχος του ΚΚΕ και υπεύθυνη του ΕΑΜ στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο που προσέφερε τις υπηρεσίες της σε φίλους κι αντιπάλους.

Ads

Η Αννα Σαββαΐδη, 25 χρόνων, σύζυγος του αντιστασιακού υπαστυνόμου Σαββαΐδη. Ο Σαββαϊδης εκτελέστηκε από τον διοικητή της Ειδικής Ασφάλειας Λάμπου, στο μπλόκο της Κοκκινιάς στις 5 του Μάρτη το 1944. Γιατί δεν είναι όλοι μπάτσοι, κι όποιοι τολμούν ναμην είναι αν ερθει η στιγμή τιμωρούνται. Η Πάολα Παύλοβιτς, 45 χρόνων, μαχήτρια από τη Γιουγκοσλαβία που ήρθε με  μικρή μπριγάδα αλληλεγγύης. Ο 22χρονος ξυλουργός Χαράλαμπος Δίβαρης που άφησε μια ορφανεμένη κι από σύζυγο μάνα.

Κι αυτό το τραγούδι με κείνον τον στίχο ‘μες στη ζωή σε είχα αραξοβόλι’ μιλά για την μοναξιά όσων έμειναν πίσω. Όσων κυνηγήθηκαν ακόμη περισσότερο μετά. Δεν ήταν δώρο του υψίστου (της επιστροφής της καρεκλάς σας εννοείται) αχρείοι, καταστροφή ήτανε… Κι αν δεν θυμόμαστε ΝΥΝ και ΑΕΙ αυτό που μας συνέχει και μας κάνει από δίποδα ανθρώπους, τότε έχουμε οριστικά χάσει.

υγ. εδώ η Β. Μοσχολιού στην μεταπολιτευτική Καραμανλική ΕΡΤ (προφανώς και υπό την επίδραση του Μ. Χατζιδάκι) σε τόπο Θυσίας, σε μία τηλεόραση που τολμούσε ακόμη να θυμάται, σε μια εποχή που η θεσμική ιστορία αρνούνταν να ξεχάσει… Πρωτομαγιά, η Μεγάλη Παρασκευή του κόσμου.

image

Η συγκλονιστική ιστορία των πέντε ηρωικών γυναικών κορυφώνεται το Μάρτη του ’44 . Τότε τις επισκέπτεται στις φυλακές «Χατζηκώστα» ο αρχιδήμιος Λάμπου, γνωστό καθίκι της Ασφάλειας και πιστό σκυλί… των Γερμανών. Τους προσφέρει χάρη… και άμεση απελευθέρωση με την προϋπόθεση να κάνουν δήλωση και να απαρνηθούν την ιδεολογία τους και τους αγώνες τους. Η απάντηση των σύγχρονων Σουλιωτισσών… “Μόνο οι προδότες απαρνιώνται την πατρίδα τους”.

Ο Λάμπου τους ανακοινώνει ότι θα εκτελεστούν για την απάντηση τους αυτή… για να πάρει μια νέα ανατριχιαστική απάντηση: “Δεν φοβόμαστε το θάνατο. Οι προδότες σαν και σένα τον φοβούνται”.

Αμέσως οι πέντε… μεταφέρονται στα απομονωτήρια των Ιταλών, δυο μέτρα μέσα στη γη. Μετά από βασανιστήρια δέκα ημερών καμία αγωνίστρια δεν υποκύπτει… και έτσι στις 26 Απριλίου, “παραδίδονται” από τον Λάμπου και την βρωμερή “παρέα” του στους Γερμανούς που τις μεταφέρουν στο Χαϊδάρι.

Μια μέρα μετά την εκτέλεση των 200, οι πέντε ηρωίδες μεταφέρονται στην απομόνωση και τους ανακοινώνεται ωμά “πως αύριο τελειώνει η ζωή σας”…
Την ίδια μέρα, στις 3 του Μάη του 1944 και ενώ ακόμη έπλεε ποτάμι το αίμα των 200 ηρώων της Πρωτομαγιάς, οδηγούνται στο Σκοπευτήριο μαζί με τις πέντε ηρωίδες και άλλοι αγωνιστές. Ορισμένα ονόματα που έχουν καταγραφεί:

  • Δημόπουλος Στράτος του Χρήστου, Φοιτητής Νομικής
  • Μπιτσάκης Γιώργος του Νικολάου από τα Χανιά
  • Σακελλαρίου Δημήτρης του Χαραλάμπου, από την Ωλένη Ηλείας
  • Χατζημιχάλης Αχιλλέας, 56 ετών, Πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Λάρισας, μέλος του ΕΑΜ και της Εθνικής Αλληλεγγύης
  • Χωραφάς Γιώργος, σύζυγος της Φιφής Χωραφά