Μισό αιώνα σχεδόν από το θάνατο του, ο παρτιζάνος του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου, Stepan Bandera, συνεχίζει να αποτελεί αιτία διαμάχης τόσο μεταξύ της Ουκρανίας και τη Ρωσίας όσο και μεταξύ των ίδιων των Ουκρανών.

Στη δυτική Ουκρανία, έχει μείνει στην ιστορία ως ο άνθρωπος που ηγήθηκε των προσπαθειών για την ανεξαρτησία της χώρας ενάντια στη Σοβιετική Ένωση και την Πολωνία στη δεκαετία του ’30 και τη δεκαετία του ’40.

Το 1941, εξέδωσε μια προκήρυξη με την οποία δήλωνε πως η Ουκρανία είναι ανεξάρτητη πολιτεία. Παρά το γεγονός πως ο στόχος δεν επιτεύχθηκε μέχρι την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, θεωρείται ως ο πρωτοστάτης της ανεξαρτησίας της χώρας.

Εντελώς διαφορετική άποψη για τον Bandera έχουν στην Ανατολική Ουκρανία, στη Μόσχα αλλά και στις Βρυξέλλες, όπου θεωρείται πως κατά τη διάρκεια του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου, αποτέλεσε υποχείριο των Ναζί.

Οι Ρώσοι οι Πολωνοί αλλά και οι Εβραίοι ισχυρίζονται πως ένωσε τις δυνάμεις του με τους Ναζί στην επίθεση κατά της Σοβιετικής Ένωσης με το πρόσχημα του κινήματος της ανεξαρτησίας. Πιστεύεται επίσης πως διέταξε τη σφαγή χιλιάδων Εβραίων και Πολωνών.

Αυτή η αμφιλεγόμενη διαμάχη του έχει εξασφαλίσει έναν προεξέχοντα ρόλο στη σημερινή Ουκρανία. Προς το τέλος της θητείας του, ο πρώην πρόεδρος της χώρας Victor Yushchenko, κατονόμασε τον Bandera ως «εθνικό ήρωα», μια από τις υψηλότερες τιμές.

Η κίνηση αυτή προκάλεσε πολιτική διαμάχη, κάνοντας πολύ δύσκολη τη δουλεία του νέου προέδρου Victor Yanucovich, o οποίος κλήθηκε να πάρει θέση στο θέμα που έχει χωρίσει τη χώρα κυριολεκτικά σε δύο πλευρές.

Ο Υanucovich, που έχει καταγωγή από την ανατολική Ουκρανία, αν και άσκησε κριτική στην απόφαση του πρώην προέδρου δεν τοποθετήθηκε ξεκάθαρα: «Πιστεύω πως ο πρόεδρος της Ουκρανίας πρέπει να είναι πρόεδρος όλης της χώρας και όχι ενός τμήματος», δήλωσε.

Ο Ουκρανός πρόεδρος κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας ανήγγειλε πως θα ακολουθούσε πολιτική σύσφιξης των σχέσεων με τη Ρωσία η οποία μαζί με την Ε.Ε. ασκούν πιέσεις για να ανακληθεί το βραβείο.

Παρόλα αυτά κάτι τέτοιο δεν έχει γίνει μέχρι στιγμής καθώς εγκυμονεί ο κίνδυνος να ξεσπάσουν αναταραχές στη Δυτική Ουκρανία αντίστοιχες με αυτές που προκλήθηκαν στην ανατολική πλευρά της χώρας αμέσως μετά τη βράβευση.

Οι αντιδράσεις φανερώνουν ένα σχίσμα που έχει προκαλέσει μεγάλη αστάθεια στην Ουκρανία τα τελευταία χρόνια. Οι εθνικιστές στη δύση μιλούν Ουκρανικά και απεχθάνονται τη ρωσική επιρροή. Στην ανατολή πολλοί μιλάνε ρώσικα και αισθάνονται μια βαθιά συγγένεια με τη Μόσχα.

Με την εγκαινίαση της νέας εποχής Yanukovich στην προεδρία της Ουκρανίας, η χώρα έχει πάει από το ένα άκρο στο άλλο. Το ερώτημα που τίθεται πλέον είναι πως μπορεί να διαχειριστεί αυτήν την κρίση ο νέος πρόεδρος ώστε να επανέλθει η χώρα σε πολιτική σταθερότητα.

Πηγή: The New York Times