Μετά από 18 μήνες προσπαθειών διάσωσης, οι Βρυξέλλες εξακολουθούν να συζητούν για τη χρεοκοπία της Ελλάδας. Για πρώτη φορά ένα «σχέδιο Β» αρχίζει να αποκτά υπόσταση:  μία σκληρή αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους τον Οκτώβριο, η οποία θα διατηρήσει την χώρα στην Ευρωζώνη, ενώ θα περιλαμβάνει τη στήριξη των τραπεζών και της ελληνικής οικονομίας από την ΕΕ.

Ads

Το αν θα προχωρήσει μία τέτοια σκέψη εξαρτάται και από την Ελλάδα, αλλά και από το θάρρος των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ, οι όποιοι, σε διαφορετική περίπτωση, θα αναλάβουν τον κίνδυνο αναταράξεων της ΕΕ και θα χρειαστεί να αποδεχθούν ότι οι 18 μήνες προσπαθειών διάσωσης της χώρας απέβησαν άκαρποι.

Οι πιθανότητες λήψης αυτής της απόφασης είναι κάτω από το 50%, ωστόσο πηγές αναφέρουν ότι κερδίζει έδαφος. Οι αμφιβολίες για την Ελλάδα βασίζονται στο κατά πόσον τα σχέδια διάσωσης της χώρας θα είναι δυνατόν να τηρηθούν και εφαρμοστούν. Έχει γίνει μεν αποδεκτό από την «τρόικα» ότι η οικονομία θα βρίσκεται σε ύφεση, ο τρόπος που αλλάζουν τα στατιστικά δεδομένα δημιουργεί αμφιβολίες σχετικά με την αξιοπιστία τους. Οι ιδιωτικοποιήσεις προχωρούν με πιο αργούς ρυθμούς, ενώ και οι προβλέψεις για την επόμενη χρονιά είναι αβέβαιες.

Η Ελλάδα απετέλεσε την προηγούμενη εβδομάδα, κατά τη συνάντηση σε επίπεδο υυφυπουργών της ΕΕ, αντικείμενο κριτικής ακόμα και από τις άλλες χώρες που λαμβάνουν βοήθεια από την ΕΕ, δηλαδή την Ιρλανδία και την Πορτογαλία.

Κρίσιμη προϋπόθεση για την λήψη οποιασδήποτε απόφασης θα είναι η κύρωση από τα εθνικά κοινοβούλια της διεύρυνσης των αρμοδιοτήτων του EFSF, καθώς με αυτόν τον τρόπο θα εξασφαλιστεί η πληρωμή του δεύτερου πακέτου βοήθειας προς την Ελλάδα και ο μετριασμός των συνεπειών μίας πιθανής αναδιάρθρωσης.

Οι αγορές, πάντως, έχουν προεξοφλήσει την περικοπή του ελληνικού χρέους, καθώς τα ελληνικά ομόλογα γίνονται αντικείμενο διαπραγμάτευσης 60% κάτω από την ονομαστική τους αξία. Δύσκολο θα είναι για την Μέρκελ και τους άλλους ηγέτες της Ευρωζώνης να εξηγήσουν στην εσωτερική κοινή γνώμη γιατί ένα μέρος των δανείων προς την Ελλάδα θα χαθεί.

Αντίθετα, αν στην κρίσιμη, όπως αποδεικνύεται, Σύνοδο Κορυφής της 17ης Οκτωβρίου, αποφασιστεί η χορήγηση του δεύτερου πακέτου βοήθειας προς την Ελλάδα και η ενεργοποίηση της ανταλλαγής ομολόγων, δεν υπάρχει επιστροφή για την ΕΕ.

(Πέρα από το σχέδιο Β) τα τρία πιθανά σενάρια που διαμορφώνονται για τις μελλοντικές εξελίξεις είναι:

–Σενάριο πρώτο: διατήρηση της ίδιας πορείας, δηλαδή πληρωμή της επόμενης δόσης και εφαρμογή των αποφάσεων της Συνόδου Κορυφής του περασμένου Ιουλίου. Κίνδυνος: η Ελλάδα να μην ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της.

–Σενάριο δεύτερο: αδυναμία πληρωμών της Ελλάδας με παραμονή της όμως στη ζώνη του Ευρώ. Συνέπειες: αποκοπή της Ελλάδας από τις αγορές ομολόγων και μέτρα λιτότητας, ώστε να επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα Πλεονέκτημα: η δυνατότητα να μειωθεί το χρέος σε ποσοστό κάτω από το 60% του ΑΕΠ.  Πιθανότητα επέκτασης της κρίσης και σε άλλες χώρες του ευρώ.

– Σενάριο τρίτο: δραστική αναδιάρθρωση του χρέους και έξοδος από την Ευρωζώνη. Πέρα από τα νομικά προβλήματα για την εφαρμογή της λύσης αυτής θα έπρεπε να αντιμετωπιστεί η κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος. Μεγάλος ο κίνδυνος μετάδοσης της κρίσης και αμφίβολα αποτελέσματα για τη ανταγωνιστικότητα της χώρας από την εισαγωγή της «νέας δραχμής».