Από μητέρα που θρηνούσε για το θάνατο του γιου της στο Ιράκ το 2004, η Σίντι Σίχαν μετατράπηκε τα τελευταία χρόνια σε κορυφαία μορφή του αμερικανικού αντιπολεμικού κινήματος. Τώρα, η «Peace Mom» -όπως την αποκαλεί ο νομπελίστας Ντάριο Φο στο έργο που έγραψε γι’ αυτή- συλλογίζεται το επόμενό της βήμα: την ανεξάρτητη υποψηφιότητα για τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές του 2012, προωθώντας μία σοσιαλιστική προοπτική.

Ads


Συνέντευξη στην Κατερίνα Κιτίδη


Πώς βλέπετε τα αποτελέσματα των πρόσφατων ενδιάμεσων εκλογών στις ΗΠΑ;

Προφανώς, ήταν ήττα για τον Μπάρακ Ομπάμα. Και αυτό, γιατί όταν εξελέγη το 2008, οι άνθρωποι στο πλευρό των Δημοκρατικών πίστευαν πραγματικά ότι θα υπάρξει αλλαγή. Δύο χρόνια μετά, οι πόλεμοι συνεχίζονται, η ανεργία αυξάνεται, οι τιμές ανεβαίνουν, το χάσμα ανάμεσα στους πλούσιους και τους φτωχούς διευρύνεται. Στις εκλογές της 2ας Νοεμβρίου, λοιπόν, η βάση των Δημοκρατικών, που ήταν τόσο ενθουσιώδης με τον Ομπάμα, απλώς δεν πήγε στην κάλπη. Όμως αυτό θα έχει επιπτώσεις: οι κυβερνώντες θα μπορέσουν ανεμπόδιστοι να επεκτείνουν τα σχέδιά τους για οικονομική λιτότητα και επέκταση της στρατιωτικής τους αυτοκρατορίας ταχύτερα απ’ ό,τι πριν.

Και εσείς συμμετείχατε στις εκλογές για το Κογκρέσο το 2008. Πόσο εύκολο είναι να κατέβει στις εκλογές ένας ανεξάρτητος υποψήφιος στις ΗΠΑ;

Ads

Είναι πρακτικά αδύνατο, με τον τρόπο που διεξάγονται οι πολιτικές αναμετρήσεις. Όλοι επικεντρώνονται σε κάποιο από τα δύο μεγάλα κόμματα και δεν υπάρχουν κανόνες για ίση προβολή στα μέσα. Δεν υπάρχει κανόνας που να αναγκάζει τους αξιωματούχους να συμμετέχουν σε ντιμπέιτ με όσους αμφισβητούν την πολιτική τους. Οι νόμοι για να κατέβει κάποιος υποψήφιος είναι πολύ αυστηροί, κι εγώ έπρεπε να διεξάγω τετράμηνη εκστρατεία μόνο και μόνο για να θέσω υποψηφιότητα στην Καλιφόρνια. Ωστόσο, θεωρώ ότι τα πήγα πολύ καλά, συγκεντρώνοντας το 17% των ψήφων. Η εκλογική μάχη μού έδειξε ότι εμείς, οι συνηθισμένοι άνθρωποι, δεν έχουμε φωνή, και ότι αυτοί που αντιπροσωπεύονται στην κυβέρνησή μας είναι οι εταιρείες, το στρατιωτικό-βιομηχανικό σύμπλεγμα και οι τραπεζίτες. Ίσως, το μόνο θετικό που θα μπορούσε να προκύψει από την κρίση είναι η συνειδητοποίηση αυτού του πράγματος, έτσι ώστε να οργανωθούμε και να παρουσιάσουμε μία βιώσιμη εναλλακτική στα κόμματα της κυβερνώσας τάξης.

Σχεδιάζετε να είστε υποψήφια στις επόμενες προεδρικές εκλογές;

Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι στις ΗΠΑ, σοσιαλιστικά κόμματα και πολιτικοί ακτιβιστές της Αριστεράς, οι οποίοι προσπαθούν να με πείσουν. Στις ΗΠΑ, πρέπει να οργανωθείς σε κάθε πολιτεία, πρέπει να κάνεις 50 εκστρατείες για να θέσεις υποψηφιότητα. Αν μη τι άλλο, αυτό θα μπορούσαμε να το χρησιμοποιήσουμε σαν ευκαιρία για να συσπειρώσουμε την εργατική τάξη, τους ανθρώπους που δεν έχουν φωνή. Επομένως, το 2011-2012 θα είναι μια καλή ευκαιρία να οργανώσουμε τους πολίτες για μία βιώσιμη εναλλακτική.

Είστε γνωστή για το αντιπολεμικό σας έργο, όμως έχετε αξιοσημείωτες προτάσεις και στον τομέα της οικονομίας: εθνικοποίηση των τραπεζών, μετάβαση των βιομηχανιών στο δημοκρατικό έλεγχο των εργατών…

Ξοδεύουμε τρισεκατομμύρια δολάρια στην κατοχή του Ιράκ και του Αφγανιστάν, στις χιλιάδες στρατιωτικές μας βάσεις, στο Πεντάγωνο και την αμυντική βιομηχανία. Θεωρώ ότι αυτός ο προϋπολογισμός μπορεί να περικοπεί κατά τα 2/3. Αντί να ξελασπώσουμε τις τράπεζες, θα ήταν καλύτερο να τις εθνικοποιήσουμε, να τις θέσουμε υπό το δημοκρατικό έλεγχο των κοινοτήτων και να καταργήσουμε την Ομοσπονδιακή Τράπεζα. Να προωθήσουμε τις «πράσινες δουλειές», να επενδύσουμε σε ηλιακή ή την αιολική ενέργεια και να απομακρυνθούμε από την εξάρτηση στα εγχώρια ή εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα. Να φορολογήσουμε ανθρώπους με πολύ υψηλά εισοδήματα, ώστε να προχωρήσουμε σε αναδιανομή του πλούτου, γιατί τώρα το 99% με τον λιγότερο πλούτο πληρώνει περισσότερο από το μερίδιο που δικαιούται. Θα μπορούσαμε να μεταμορφώσουμε το Ντιτρόιτ και τα κουφάρια των εργοστασίων του και να τα επανεξοπλίσουμε για να κατασκευάζουν τρένα, που θα εξασφαλίσουν ταχύτερες και φτηνές μετακινήσεις στις τοπικές κοινότητες.

Γενικά, υπάρχει ένα σύνολο προτάσεων που θα μπορούσαμε να υλοποιήσουμε για να δώσουμε δουλειά στους ανθρώπους και να δημιουργήσουμε μια οικονομία που θα παράγει προϊόντα και όχι όπλα μαζικής καταστροφής. Το πρόγραμμά μου θα έχει στόχο να φύγουμε από αυτή τη φασιστική οικονομία που ελέγχεται από τις επιχειρήσεις, και να προχωρήσουμε σε μία σοσιαλιστική οικονομία, όπου η βιομηχανία και ο πολιτικός στίβος θα βρίσκονται υπό τον απόλυτο δημοκρατικό έλεγχο του λαού, με αποκέντρωση και ευνοϊκές συνθήκες για όλους –όχι μόνο για τους λίγους που βρίσκονται στην κορυφή.

Ένα τέτοιο πρόγραμμα θα συγκέντρωνε υποστήριξη από τις υπόλοιπες δυνάμεις που βρίσκονται εκτός του παιχνιδιού της επικρατούσας πολιτικής; Επιδιώκετε ευρύτερες συνεργασίες, όπως π.χ. με τους Πράσινους;

Από τότε που ο Ομπάμα έγινε πρόεδρος, παρακολουθούμε την αυξανόμενη πολιτική συσπείρωση της σχεδόν φασιστικής δεξιάς και του Tea Party. Μου φαίνεται απίστευτο πως, σε λιγότερο από δύο χρόνια, η Σάρα Πέιλιν είχε μεγαλύτερη πολιτική επιρροή σε αυτές τις εκλογές από τον Μπαράκ Ομπάμα. Επομένως, για να προωθηθεί ένα πρόγραμμα σαν το δικό μου, θα αναγκαστούμε όσοι βρισκόμαστε στην αριστερά του πολιτικού φάσματος να δουλέψουμε μαζί. Το 2008, η Σύνθια Μακ Κίνι κατέβηκε με τους Πράσινους και ο Ραλφ Νέιντερ ως ανεξάρτητος, παρόλο που οι δύο τους ήταν σχεδόν ίδιας ιδεολογίας. Θα πρέπει να κατέβουμε με μια δυνατή εκστρατεία, που να ενώνει τα διαφορετικά κομμάτια της αριστερής πτέρυγας.

Τι γίνεται με τα κινήματα πολιτών; Στο αντιπολεμικό κίνημα δεν βλέπουμε κάτι αντίστοιχο με την αντίσταση στο Βιετνάμ, ενώ στο αντικαπιταλιστικό μέτωπο, οι κινητοποιήσεις έφθιναν μετά το Σηάτλ.

Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που τα επηρεάζουν. Στις ΗΠΑ, πολιτικά και κοινωνικά κινήματα περιθωριοποιούνται και δαιμονοποιούνται, ώστε να φανεί ότι δεν έχουν υποστήριξη. Η αστυνομοκρατία αυξάνεται συνεχώς από την 11η Σεπτεμβρίου, που είναι ο τρόπος με τον οποίο δικαιολογεί τα πάντα η άρχουσα τάξη. Οι άνθρωποι απλώς φοβούνται, φοβούνται να μιλήσουν, φοβούνται ότι το FBI θα εισβάλει στα σπίτια τους -κάτι το οποίο συμβαίνει- φοβούνται ότι αν πάνε σε κάποια διαδήλωση θα τους βλάψει σωματικά η αστυνομία, κάτι που επίσης συμβαίνει στις ΗΠΑ. Υπάρχει μία σχεδόν μαζική προπαγάνδα, ώστε σοβαρά κοινωνικά ζητήματα να αποκοπούν από το πλαίσιό τους. Μας κάνουν να νιώθουμε σαν να είναι δικό μας το πρόβλημα της ανεργίας ή της στέγασης, και όχι πρόβλημα του συστήματος. Η κοινωνία είναι σχεδιασμένη ώστε να μας κρατά απομονωμένους στα σπίτια μας ή στον εργασιακό μας χώρο. Το δικαίωμα να οργανωνόμαστε σε συνδικάτα μας το στερούν σταδιακά και οι εργάτες κατηγορούνται για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε τώρα. Ίσως το μοναδικό πράγμα που συγκρατεί τα κινήματα ζωντανά είναι η επαφή μέσω του διαδικτύου και των ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης. Κι όμως ελπίζουν να τα κλείσουν και αυτά σύντομα, όπως φάνηκε με το Wikileaks. Γι’ αυτό πιστεύω ότι μια εκστρατεία για την οργάνωση και ενότητα της εργατικής τάξης είναι τόσο κρίσιμη. Φοβάμαι ότι θα υπάρξουν απομονωμένες εστίες επανάστασης και αντίστασης, οι οποίες βίαια και γρήγορα θα καταπιεστούν. Εάν οι άνθρωποι δεν έχουν μια εναλλακτική, ένα μέρος να πάνε, αυτά τα κινήματα θα ανθίσουν και θα πεθάνουν χωρίς κανένα είδος οργάνωσης.

Όχι μόνο στις ΗΠΑ, αλλά παντού, οι νέοι άνθρωποι δεν πιστεύουν ότι θα υπάρξει ένας κόσμος ειρηνικός και με ευημερία –γι’ αυτό και ήρθα στην Ευρώπη. Για να δω τι κάνετε ως αντίδραση στα βάρβαρα, αυστηρά μέτρα που σας έχουν επιβληθεί, αλλά και να συνεργαστώ με όλους τους εργαζομένους του κόσμου. Να πω ότι υπάρχουν δισεκατομμύρια από εμάς, και μια χούφτα άνθρωποι από την άρχουσα τάξη. Γιατί τους επιτρέπουμε να επιβάλλουν αυτούς τους πολέμους και αυτή τη σκληρή οικονομική πραγματικότητα, όταν εκείνοι δε χρειάζεται να θυσιάσουν τίποτα; Θεωρώ ότι οι άνθρωποι έχουν αρχίσει να το συνειδητοποιούν αυτό, και εάν θέλουμε να έχουμε μία όσο το δυνατόν πιο ειρηνική μετάβαση στις οικονομίες μας από τον βάρβαρο καπιταλισμό στο σοσιαλισμό, πρέπει να δουλέψουμε μαζί.

Η Σίντι Σίχαν βρέθηκε στην Ελλάδα στις 11/11/2010, για να συμμετάσχει σε εκδήλωση της Σοσιαλιστικής Διεθνιστικής Οργάνωσης «ΞΕΚΙΝΗΜΑ» με θέμα «Aμερική και Ευρώπη: Κρίση και αγώνες».