«Αν υιοθετήσουμε το σύστημα σύμφωνα με το οποίο ο υποψήφιος με την πλειοψηφία των ψήφων στον πρώτο γύρο εκλέγεται Πρόεδρος της Δημοκρατίας, η ψηφοφορία θα τελειώσει πιο γρήγορα και έτσι θα αποφύγουμε τα αδιέξοδα. Το σημερινό σύστημα, το οποίο απαιτεί πλειοψηφία 50+1% στον δεύτερο γύρο, οδηγεί τα πολιτικά κόμματα σε αδιέξοδα. Δεν ξέρουμε ποιος είναι ποιος, ποιος είναι σύμμαχος ποιανού… Γίνεται λόγος για τράπεζες των 6 ή ακόμη και των 16 (αναφορά σε πρωτοβουλίες της αντιπολίτευσης). Θα υπάρξουν ακόμη περισσότερες δυσκολίες στο μέλλον. Αλλά αν πούμε ότι ο υποψήφιος με τις περισσότερες ψήφους στον πρώτο γύρο εκλέγεται Πρόεδρος, οι εκλογές θα τελειώσουν σε χρόνο μηδέν», δήλωσε ο Πρόεδρος Ερντογάν κατά την επιστροφή του από το Βερολίνο στις 18 Νοεμβρίου.

Οι προεδρικές εκλογές στην Τουρκία διεξάγονται σε δύο γύρους και μόνο οι δύο υποψήφιοι με τις περισσότερες ψήφους περνούν στον δεύτερο γύρο. Ο υποψήφιος με τις περισσότερες ψήφους στον δεύτερο γύρο, δηλαδή 50+1%, εκλέγεται Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Οι τελευταίες προεδρικές εκλογές πραγματοποιήθηκαν τον Μάιο του 2023 και ο Ερντογάν εξελέγη με 52,16% των ψήφων στον δεύτερο γύρο. Στις εκλογές του 2018 είχε λάβει το 52,59% των ψήφων στον πρώτο γύρο.

Με τις επόμενες προεδρικές εκλογές να είναι προγραμματισμένες για το 2028, ο Ερντογάν θέλει να παραμείνει στην εξουσία, αλλά το Σύνταγμα απαγορεύει μια τρίτη υποψηφιότητα. Είχε ήδη θέσει αντισυνταγματικά υποψηφιότητα για τρίτη φορά στις εκλογές του 2023, με το πρόσχημα ότι είχαν τροποποιηθεί ορισμένα άρθρα του Συντάγματος.

Μετά την εκλογή του, ο Ερντογάν αντιμετώπισε πολλές δυσκολίες τόσο εντός όσο και εκτός της χώρας. Η καταστροφική κατάσταση της τουρκικής οικονομίας δεν ενίσχυσε το κύρος του. Οι διπλωματικές ήττες των τελευταίων 6 μηνών έχουν αποδυναμώσει τη θέση του Σουλτάνου.

Επιπλέον, το MHP (Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης, Γκρίζοι Λύκοι, ακροδεξιά, 50 έδρες από τις 600 στο Κοινοβούλιο) και αρκετά στελέχη του AKP (Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης στην εξουσία, ισλαμιστική δεξιά, 264 έδρες) έχουν εκφράσει την άποψη ότι το σύστημα 50+1% πρέπει να παραμείνει σε ισχύ.

Ο Ερντογάν και οι ηγέτες του ΑΚΡ δεν είναι πάντα πολύ ευχαριστημένοι με τις ενέργειες και τις πρωτοβουλίες του MHP, του κύριου συμμάχου τους. Το MHP είναι ήδη καλά οργανωμένο, ιδίως στο δικαστικό σώμα της χώρας.

Επομένως, ο Ερντογάν θέλει να είναι ο πραγματικός Μοναδικός Άνδρας του συστήματος και να έχει τα χέρια του εντελώς ελεύθερα σε όλες τις υποθέσεις της Τουρκίας.

Προς το παρόν, ο Ερντογάν και ολόκληρη η τουρκική πολιτική τάξη επικεντρώνονται στις τοπικές εκλογές του Μαρτίου 2024. Τα κόμματα συζητούν πιθανές συμμαχίες με μικρή επιτυχία.

Έτσι, ο Ερντογάν, εγκλωβισμένος σε ένα μικρό αδιέξοδο, πιστεύει ότι ένα νέο σύνταγμα μπορεί να λύσει τα προβλήματά του: δεν θα χρειάζεται πλέον έναν σύμμαχο στο Κοινοβούλιο, θα εξουδετερώσει το Συνταγματικό Δικαστήριο, το οποίο ήδη δέχεται επίθεση από το… Ακυρωτικό Δικαστήριο και την εξουσία. Έτσι ο Ερντογάν θέλει να πραγματοποιήσει το όνειρό του για έναν παντοδύναμο πρόεδρο σε ένα κράτος χωρίς αντιπολίτευση και χωρίς θεσμούς για τον έλεγχο της εξουσίας. Έχει ήδη ελεύθερο χέρι να παραβιάζει συστηματικά το Σύνταγμα, τους νόμους και τις αποφάσεις των δικαστηρίων που δεν είναι ευνοϊκές για τα συμφέροντά του.

Η επίσημη αντιπολίτευση δεν είναι πολύ ενεργή για να αντιταχθεί σε αυτά τα σχέδια, ενώ η συντριπτική πλειοψηφία των δικηγόρων και των δημοκρατών αντιτίθεται στα μοναρχικά σχέδια του Ερντογάν.

Ο Ερντογάν δεν έχει πλέον τα μέσα για να βελτιώσει την οικονομική κατάσταση της χώρας, γι’ αυτό και οι εκλογές του Μαρτίου 2024 θα αποτελέσουν καθοριστικό σημείο καμπής για την επίτευξη των στόχων του.