Μεθαύριο έχουμε 25 Μαρτίου, εθνική εορτή, και κάθε χρόνο τέτοια μέρα έχουμε στην Αθήνα την καθιερωμένη στρατιωτική παρέλαση. Τα τελευταία χρόνια οι παρελάσεις της 25ης Μαρτίου όπως και της άλλης εθνικής μας εορτής στις 28 Οκτωβρίου γίνονταν, θα μπορούσαμε να πούμε χαριτολογώντας, κεκλεισμένων των θυρών, αφού, από τον δικαιολογημένο φόβο αποδοκιμασιών, η προσέλευση του απλού κόσμου ήταν πολύ δύσκολη ή αδύνατη.

Φέτος, στην πρώτη εθνική επέτειο μετά την κυβερνητική αλλαγή, η στρατιωτική παρέλαση της 25ης Μαρτίου, όπως ανακοινώθηκε, θα έχει διαφορετικό χαρακτήρα. Όχι (μόνο) επειδή θα αφαιρεθούν τα κάγκελα, θα ενθαρρυνθεί η προσέλευση κόσμου και θα αλλάξει η τοποθέτηση των επισήμων, αλλά επιπλέον διότι, μετά το τέλος της παρέλασης, οι στρατιωτικές μπάντες θα παραμείνουν στον χώρο της πλατείας Συντάγματος και θα παίξουν εμβατήρια αλλά και δημοτικά τραγούδια για να χορέψει ο κόσμος, δηλαδή θα γίνει κάτι σαν λαϊκό γλέντι. Η απόφαση αυτή ανακοινώθηκε ύστερα από σύσκεψη του υπουργού Εθνικής Άμυνας Πάνου Καμμένου με την περιφερειάρχισσα Αττικής Ρένα Δούρου.

Η απόφαση προκάλεσε αμηχανία σε μεγάλη μερίδα μελών του ΣΥΡΙΖΑ, και ενδεικτικό είναι το άρθρο του φίλου Στρατή Μπουρνάζου (πηγή), που θα παραθέσω πιο κάτω. Τα επιχειρήματα του Μπουρνάζου είναι ισχυρά, αν και υπάρχει ο αντίλογος ότι η στρατιωτική παρέλαση, πέρα από τη λειτουργία που ενδεχομένως έχει ως επίδειξη της ετοιμότητας του αμυντικού μηχανισμού, μπορεί να δράσει εμψυχωτικά στον λαό -σε εντελώς άλλες συνθήκες, βέβαια, το ΕΑΜ και ο ΕΛΑΣ χρησιμοποιούσαν πολύ τις παρελάσεις (του λαϊκού, βεβαίως, στρατού) για εμψύχωση.

Προσωπικά, δεν αισθάνομαι ενθουσιασμό για την απόφαση αν και ελπίζω να διαψευστούν οι φόβοι που έχω μήπως το λαϊκό γλέντι εξελιχθεί σε φιάσκο. Κι επειδή, όπως φαίνεται, η πραγματοποίηση της παρέλασης υπό τη νέα, αναβαθμισμένη από μια άποψη, μορφή της αποτελεί παραχώρηση προς τον κυβερνητικό εταίρο, τους ΑΝΕΛ, να θυμηθούμε ότι τα μικρά δώρα, που συντηρούν τις σχέσεις καλής συνεργασίας, πρέπει να ανταποδίδονται -με χαρά μου θα έβλεπα στο άμεσο μέλλον να κατατίθεται το νομοσχέδιο για την επέκταση του συμφώνου συμβίωσης στα ομόφυλα ζευγάρια.

Από την άλλη, προτιμώ να βλέπω τη σφραγίδα της αριστερής κυβέρνησης στην επιστολή του υπουργού Παιδείας προς τα σχολεία όλης της χώρας, μια πραγματικά ασυνήθιστη υπουργική επιστολή (και όχι εγκύκλιο) που ξεκινάει με τα εξής ασυνήθιστα λόγια, τα οποία περιέργως οι περισσότεροι ιστότοποι δεν τα έκριναν άξια παράθεσης: Όταν εκείνοι που εκπροσωπούν τον θεσμό του σχολείου, δάσκαλοι, καθηγητές, ακόμη και ο Υπουργός Παιδείας, απευθύνονται σε σας με την ευκαιρία της επετείου της μεγάλης ελληνικής επανάστασης, αισθάνονται ίσως μεγαλύτερη ανασφάλεια από εκείνη που αισθάνεστε εσείς όταν σηκώνεστε για μάθημα στον πίνακα. Γιατί τέτοιοι εορτασμοί είναι συχνά δίκοπο μαχαίρι: από τη μια πλευρά, αποδίδουν την οφειλόμενη μνήμη και τιμή στο γεγονός, από την άλλη, όμως, κινδυνεύουν να υποβαθμιστούν σε «πανηγυρικό», που συχνά αποξηραίνει το καθοριστικό ιστορικό συμβάν. Και είναι κρίμα, η μνημόνευση της δικής μας επανάστασης που κλόνισε συθέμελα καθεστώτα, ιεραρχίες, αυτοκρατορίες και συνειδήσεις, να καταλήγει ρουτίνα, και να φέρνει πλήξη σε νέους ανθρώπους.

Παραθέτω λοιπόν το άρθρο του Στρατή Μπουρνάζου και περιμένω τα δικά σας σχόλια για το θέμα, είτε έχετε γαλουχηθεί με το «Τι τα θέλουμε τα όπλα», είτε όχι. (Και θυμίζω ότι στο 1821 ήταν αφιερωμένο και το χτεσινό μας άρθρο, με λινκ προς όλα τα παλιότερα σχετικά άρθρα του ιστολογίου).

Τι τα θέλουμε τα όπλα, τα κανονια, τα σπαθιά…

Τι τα θέλουμε τα όπλα, τα κανόνια, τα σπαθιά,
να τα κάνουμε αλέτρια να δουλεύει η αγροτιά!
Τι τα θέλουμε τα όπλα, τα κανόνια τα βαριά
να τα κάνουμ’ εργαλεία, να δουλεύει η εργατιά!

Τι το θέλουν τον «Αβέρωφ», τι το θέλουν το «Κιλκίς»
να τα κάνουμε τραχτέρια, να οργώνουμε τη γης!

Σε όσους έχουμε μεγαλώσει με άσματα όπως τα παραπάνω, η απόφαση για τη διεξαγωγή της στρατιωτικής παρέλασης μετά βαΐων και κλάδων μάλιστα, την 25η Μαρτίου, μάς έπεσε κάπως βαριά. Όπως και σε όσους, όλα τα προηγούμενα χρόνια διαμαρτυρόμασταν ενάντια στις παρελάσεις, ως ενσάρκωση του μιλιταρισμού, του εθνικκισμού κ.ο.κ. Όπως και να το κάνουμε το ότι η (αριστερή) περιφέρεια Αττικής και η (αριστερή) κυβέρνηση οργανώνουν κανονικότατα τη δοξολογία με όλο το τυπικό και μετά τη στρατιωτική παρέλαση, δημιουργεί, τουλάχιστον, αμηχανία. Όσο καλό κι αν είναι το χαμήλωμα της εξέδρας και η απομάκρυνση των κιγκλιδωμάτων, δεν αρκεί, ασφαλώς, για να σηματοδοτήσει ένα καινούργιο πνεύμα, ενώ το ότι μετά το πέρας της παρέλασης οι μπάντες του στρατού θα παιανίζουν δημοτικά και λαϊκά, σε μια παλλαϊκή γιορτή, δεν ξέρω πόσο βελτιώνει τα πράγματα – για μένα τα επιδεινώνει πολύ. Τέλος, λεπτομέρειες, όπως η συμπερίληψη στο πρόγραμμα εορτασμού της Περιφέρειας εκδήλωσης της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών με ομιλητή τον Γρηγόριο Κωσταρά (διαβόητος χουντικός καθηγητής της Φιλοσοφικής του Αθήνησι, που βοούσαν και οι τοίχοι της Σχολής ότι υπήρξε χαφιές επί χούντας – και, επίσης, διαβόητος διαχρονικά τενεκές) προσδίδουν μια τραγελαφική, αν όχι τραγική, νότα στο όλο εγχείρημα.

***

Μπορώ να φανταστώ τον αντίλογο, όχι μόνο προσχηματικό, αλλά και ουσιαστικό: ότι ο υπουργός Άμυνας είναι ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ με τους οποίους συγκυβερνάει ο ΣΥΡΙΖΑ, ότι οι στιγμές είναι πραγματικά κρίσιμες και επιβάλλουν ενωτικές και όχι διχαστικές κινήσεις, ότι χρειαζόμαστε παλλαϊκές εκδηλώσεις.

Δέχομαι όλες τις ενστάσεις –και όχι μόνο για λόγους οικονομίας της συζήτησης– και προχωράω. Αναζητώντας λοιπόν μια κίνηση η οποία να ενώνει τον λαό, να εξασφαλίζει τη συναίνεση της συντριπτικής πλειονότητας και ταυτόχρονα να εκφράζει το πνεύμα της νέας εποχής σκέφτομαι: Τι το απλούστερο, σαφέστερο, ωραιότερο από το να μη γίνει η παρέλαση, όχι όμως για λόγους ιδεολογικούς, αντιμιλιταριστικούς και πασιφιστικούς, αλλά λόγω της ανθρωπιστικής κρίσης; Δηλαδή η Περιφέρεια και το υπουργείο και η κυβέρνηση να αποφασίσουν ότι τα λεφτά θα δοθούν σε τρία νοσοκομεία ή σχολεία, και αντί για την παρέλαση θα γίνει ένα γλέντι στο Σύνταγμα, χωρίς τανκς, αεροπλάνα και στρατά; Αν η παρέλαση κοστίζει στην καλύτερη περίπτωση γύρω στις 430.000 (ενώ μπορεί να υπερβεί και τα 3 εκατομμύρια ευρώ) 1, δεν είναι κρίμα και άδικο, δεν είναι αμαρτία, όταν υπάρχουν τόσες ανάγκες (στα σχολεία, τα νοσοκομεία, τους αρχαιολογικούς χώρους, τις υποδομές, για τους άνεργους, τους άστεγους, παντού) να σπαταλιούνται για παρελάσεις;

Προσέξτε. Δεν προτείνω εμείς, οι «πούροι αντιεθνικιστές» (λέμε τώρα) να πάμε να τρίψουμε στη μούρη των «πατριωτών» και συντηρητικών ανθρώπων ότι καταργούμε τις παρελάσεις «τους» και «φτύνουμε στους τάφους τους», ούτε να τους ταράξουμε στην αντιεθνικιστική κατήχηση. Το αντίθετο. Να τους πούμε ότι σεβόμαστε τις απόψεις και τις ευαισθησίες τους (παρότι διαφωνούμε εντελώς) αλλά, επειδή θέλουμε όλοι μαζί να δώσουμε τον αγώνα για τη δημοκρατία, την προκοπή, την αλληλεγγύη και την αξιοπρέπεια, τους ζητάμε ένα συμβιβασμό, ένα «μορατόριουμ» (όπως το έλεγε το ΚΚΕ τη δεκαετία του 1980 έναντι του ΠΑΣΟΚ;): να μη γίνει η παρέλαση φέτος, να δοθούν τα λεφτά σε νοσοκομεία και σχολεία (και σε δύο χρόνια, ας το ξανασυζητήσουμε). Τι πιο πατριωτικό άλλωστε;

Αν η κυβέρνηση κάνει κάτι τέτοιο, ποιος θα είναιαντίθετος; Μια τέτοια κίνηση δεν εξασφαλίζει τη μέγιστη συναίνεση και ενότητα των πολιτών; Θα έχουν πρόβλημα οι ΑΝΕΛ; Θα διχαστεί ο λαός; Ρητορικά τα ερωτήματα, βέβαια. Μόνο ακροδεξιοί και γραφικοί φασίστες θα διαμαρτύρονταν. Και όμως, με τέτοιους συγκερασμούς και συμβολισμούς (όπως με το στεφάνι στην Καισαριανή ή ο πολιτικός όρκος Τσίπρα, του οποίου όμως είχε προηγηθεί η επίσκεψή του στον αρχιεπίσκοπο), γίνονται οι τομές. Σεβόμαστε τους φόβους και τις ριζωμένες πεποιθήσεις, δεν χλευάζουμε τους φορείς τους, αλλά δεν υποτασσόμαστε, ούτε παγιδευόμαστε σε αυτό το πεδίο: το υπερβαίνουμε. Και κάπως έτσι πετυχαίνουμε τις τομές και κάνουμε ριζοσπαστική πολιτική. Και προχωράμε μπροστά.

__________________

1 Το 2013 οι παρελάσεις κόστισαν 435.000, ενώ μέχρι το 2009, με συμμετοχή τανκς, αεροπλάνων το κόστος έφτανε τα 3,1 εκατομμύρια ευρώ. Βλ. το ρεπορτάζ του Κώστα Αλατζά στην «Καθημερινή», 15.3.2015: goo.gl/Rh8gW7).

Πηγή: Sarantakos