«Αποκορύφωμα –μες στο ηθικό μεγαλείο της αντιδικτατορικής αντίστασης– του παραλογισμού, της επιπολαιότητας και εντέλει της πολιτικής ανηθικότητας αποτελεί η ανακοίνωση της Πανσπουδαστικής Νο 8 της Αντι-ΕΦΕΕ », γράφει ο Μίμης Ανδρουλάκης στο«Πριν σβήσουν τα φώτα »(εκδόσεις Πατάκη). Στο νέο του βιβλίο- ποταμό αναφέρεται μεταξύ άλλων στη διαβόητη ανακοίνωση του οργάνου της Αντι-ΕΦΕΕ- ΚΝΕ, σύμφωνα με την οποία η εξέγερση του Πολυτεχνείου ήταν έργο «350 προβοκατόρων» που με επικεφαλής «τον πράκτορα της ΚΥΠ» Διονύση Μαυρογένη, εισέβαλαν στο Πολυτεχνείο το πρωί της Τετάρτης 14 Νοεμβρίου, ξεκινώντας την κατάληψη. 

Ads

Η ανακοίνωση αυτή, της δήθεν «Συντονιστικής Επιτροπής του Πολυτεχνείου», κυκλοφόρησε τον Φλεβάρη του 1974 στη χειρότερη στιγμή για το αντιδικτατορικό κίνημα. Όλα τάσκιαζε η φοβέρα και τα πλάκωνε η σκλαβιά. Οι εφημερίδες ήταν υπό ασφυκτικό έλεγχο, πολύ ισχυρότερο από τα πρώτα χρόνια της χούντας. Μοναδική πηγή κάποιων ειδήσεων ήταν οι ξένοι ραδιοφωνικοί σταθμοί. 

Οι περισσότερες επαφές είχαν χαθεί.  Οσοι από εμάς που είχαμε πάρει μέρος στο φοιτητικό κίνημα δεν είχαν συλληφθεί ή δεν είχαν σταλεί εξορία στη Γυάρο από το καθεστώς Ιωαννίδη, κρυβόμαστε ο καθένας σε όποια τρύπα μπορούσε. Γιάφκες, σπίτια του « εθνικόφρονος» θείου ή της οικογενειακής φίλης υπεράνω υποψίας, χωριά με πλαστή ταυτότητα, ο Διονύσης Μαυρογένης σε μια στάνη στην Κρήτη: εκεί πληροφορήθηκε από τη «Φωνή της Αλήθειας », τον εξόριστο ραδιοφωνικό σταθμό του ΚΚΕ, ότι ήταν χαφιές.

«Φαντάζει εξωφρενικό ότι το πρώτο πράγμα που σκέφτηκε η Πανσπουδαστική κι ο άγνωστος συντάκτης του κειμένου της λίγες μέρες μετά το συγκλονιστικό γεγονός της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, με δεκάδες νεκρούς, ήταν ένα εμπρηστικό κείμενο πρακτορολογίας, χαφιεδολογίας και προβοκατορολογίας! », γράφει στο βιβλίο ο Ανδρουλάκης, που ήταν επίσης στέλεχος της ΚΝΕ.  «Να φανταστείτε ότι όταν ρώτησα τον Στέφανο Πάντο (σύντροφο του στην ΚΝΕ-ΣΣ) πώς το αξιολογεί, απάντησε: «Σκέφτηκα ότι ήταν κόλπο της Ασφάλειας, όπως παλιά με τον ψεύτικο Ριζοσπάστη επί (υπουργού Ασφαλείας του Μεταξά) Μανιαδάκη».

Ads

image

Διαβάστε επίσης: Ο Μίμης Ανδρουλάκης παρουσιάζει την αυτοβιογραφία του, «Πριν σβήσουν τα φώτα»

Ο Διονύσης ήταν συμφοιτητής μου στη Φαρμακευτική Σχολή. Στενός φίλος και συναγωνιστής. Είχαμε ξεκινήσει μαζί το κίνημα στο Φαρμακευτικό Τμήμα και τη Φυσικομαθηματική Σχολή. Και ο Μαυρογένης έπαιζε,  από την αρχή της εξέγερσης που κορυφώθηκε στο Πολυτεχνείο,  πρωταγωνιστικό ρόλο. Μαζί με ορισμένους ακόμη συνδικαλιστές φοιτητές, τον Παναγιώτη Λαφαζάνη, τον Γιώργο Γαβριήλ, τον Σάκη Αδαμόπουλο, είχαμε παρακινήσει τους φοιτητές της Φυσικομαθηματικής,  ένα χρόνο νωρίτερα, τον Φλεβάρη του 73, να διαδηλώσουμε  ανεβαίνοντας τη Σόλωνος, από την έδρα της Σχολής στη Νομική, ξεκινώντας την μεγάλη κατάληψη, την πρώτη μαζική αντιπαράθεση με τη χούντα. Μακάρι οι πράκτορες να δρούσαν σαν τον Μαυρογένη! 

Δύο μήνες μετά, ο Διονύσης συνελήφθη στο κύμα των συλλήψεων, που είχαν περάσει πλέον στην αρμοδιότητα της διαβόητης ΕΣΑ του δικτάτορα Ιωαννίδη. Βασανίστηκε απάνθρωπα, όπως και οι άλλοι φοιτητές και αντιστασιακοί που συνελήφθησαν με εκείνη τη φουρνιά. Αφέθηκε ελεύθερος το καλοκαίρι του 73 με το δημοψήφισμα του Παπαδόπουλου. Ήμουν τότε στρατευμένος από τη χούντα (οι στρατεύσεις 80 περίπου φοιτητών ήταν η αφορμή για την κατάληψη της Νομικής) και τον επισκέφτηκα με την ψυχή στο στόμα στο σπίτι του στου Ζωγράφου. Με χίλιες προφυλάξεις, ελέγχοντας πρώτα αν υπήρχαν ασφαλίτες απ έξω και καβαλώντας μια διπλανή μάντρα. 

Ήταν τόσο αγνώριστος από τα βασανιστήρια, ώστε στην αρχή δυσκολεύτηκα να τον αναγνωρίσω. Είχε χάσει καμία 20αριά κιλά και του έλλειπαν μερικά δόντια. Τους επόμενους μήνες με τη φιλελευθεροποίηση Μαρκεζίνη ξαναγύρισε στη σχολή και πρωταγωνίστησε στη δημιουργία του κλίματος που οδήγησε στην εξέγερση του Πολυτεχνείου. Η διαμάχη τότε στο φοιτητικό κίνημα ήταν αν θα κάναμε μικρά βήματα εκμεταλλευόμενοι την κολοβή φιλελευθεροποίηση με τελικό στόχο φυσικά την απαλλαγή από τη δικτατορία ή θα πηγαίναμε σε μια άμεση αντιπαράθεση για την ανατροπή της. 

Διαβάστε επίσης: Οι τρεις μέρες που συγκλόνισαν την Ελλάδα

Ο Διονύσης υποστήριζε την δεύτερη στραγητική, έχοντας αποκαταστήσει συνωμοτικές επαφές με το ΕΚΚΕ (Επαναστατικό Κομουνιστικό Κίνημα Ελλάδας) και τη φοιτητική του παράταξη (ΑΑΣΠΕ- Αντιφασιστική Αντιμπεριαλιστική Σπουδαστική Παράταξη Ελλάδας). Ήταν φασαριόζος,  αθυρόστομος στις πολύ έντονες συζητήσεις που γίνονταν τότε και συνεχίστηκαν μέσα στο Πολυτεχνείο τις μέρες της κατάληψης. Δημιουργούσε σταθερές φιλίες και εύκολα έχθρες, αλλά όπως εύστοχα γράφει ο Μίμης στο βιβλίο ήταν «ψιχούλα» και ρεαλιστής. Μετά την εισβολή των τανκ ήταν ίσως ο υπ αριθμόν 1 καταζητούμενος. Απομονωμένος παρέα με έναν-δύο βοσκούς στον Ψηλορείτη, χωρίς επαφή με κανέναν από μας για να μάθει νέα ή να ακούσει τις αντιδράσεις μας,  χρειάστηκε πολύ γερά νεύρα για να αντέξει τη νέα δοκιμασία. Οταν μάλιστα κανείς τότε δεν ήταν σίγουρος αν η χούντα θα πέσει σε 10 μήνες ή σε 10 χρόνια.

Η Πανσπουδαστική Νο 8 ήταν κομβικό σημείο για πολλούς από εμάς, που μέχρι τότε διατηρούσαμε συναγωνιστικούς δεσμούς με την Α-ΕΦΕΕ και συνεργαζόμαστε με στελέχη της στο φοιτητικό κίνημα. Γράφει σωστά ο Μίμης:  «Οι πρώτες πρωτοβουλίες να αναζωογονήσουμε δεσμούς και σχέσεις για ένα νέο ενωτικό ξεκίνημα του μαζικού κινήματος στις συνθήκες της βαριάς παρανομίας, συναντούσαν σαν ανυπέρβλητο εμπόδιο την Πανσπουδαστική Νο 8. Η κρίση εμπιστοσύνης μάς παρέλυε. Κι όταν στη Μεταπολίτευση θα σημειωθούν ραγδαίες ιδεολογικές και πολιτικές ανακατατάξεις στον πρώην χώρο της ‘’Επαναστατικής Αριστεράς’’ και των Αδέσμευτων, κανείς δεν θα ανταποκριθεί στα ανοίγματα του ΚΚΕ για τη συμπαράταξη της Αριστεράς… Μέχρι σήμερα η πληγή παραμένει ανοιχτή.!» 

Διαβάστε-δείτε: Η αληθινή ιστορία του Πολυτεχνείου [Ντοκιμαντέρ]

Αλλά στο βιβλίο του ο Μίμης Ανδρουλάκης δεν στεκέται μόνο στη θλιβερή αυτή υπόθεση. Παραθέτει περιστατικά και πληροφορίες, ιστορικής σημασίας για την παράνομη δράση και την πολιτική του ΚΚΕ στην περίοδο της δικτατορίας και στο Πολυτεχνείο, σε μια γεμάτη από ανέκδοτες ιστορίες αυτοβιογραφική αφήγηση, που  ξεκινά από τη δεκαετία του 50 και φτάνει μέχρι τη μεταπολίτευση. 

Αν στάθηκα στο σημερινό άρθρο στο θέμα της Πανσπουδαστικής Νο 8, είναι γιατί το βιβλίο του Ανδρουλακη αποτελεί την πρώτη ιστορική προσέγγιση της υπόθεσης, από ένα στέλεχος που ανήκε στην ΚΝΕ. Μετά την πτώση της δικτατορίας έγιναν θυελλώδεις συζητήσεις, σε φοιτητικά αμφιθέατρα όπου δεν έπεφτε καρφί.  Εκατοντάδες στελέχη του φοιτητικού κινήματος υπογράψαμε ένα κείμενο που καταδίκαζε την ανακοίνωση και υπερασπιζόταν τον Διονύση Μαυγορένη. Αλλά με τους εκπρόσωπους της ΚΝΕ-Α-ΕΦΕΕ να αρνούνται να πάρουν θέση, αφήνοντας μάλιστα ορισμένες φορές να εννοηθεί ότι είχαν βάση οι κατηγορίες εναντίον του Μαυρογένη. 

Μυστήριο αποτελούσε για δεκαετίες και ο συντάκτης του κειμένου. Ο Ανδρουλάκης ανοίγει και αυτό το επτασφράγιστο μυστικό, πράξη για την οποία δέχθηκε ήδη επίθεση με το γνωστό στιλ που θυμίζει ακριβώς αυτό της ανακοίνωσης Νο 8!  Φαίνεται ότι πρώτα φεύγει ο άνθρωπος και μετά ο Στάλιν: «Ένας εκ συστήματος ψεύτης και κατ’ επάγγελμα πολιτικός απατεώνας» έγραψε για το βιβλίο (όταν είχαν δημοσιευθεί μόνο αποσπάσματα!)  ο τότε σύντροφος του Θανάσης Σκαμνάκης, που σχεδόν μετά από 50 χρόνια αρνείται στο κείμενο του να πάρει θέση για τη βρομιά εναντίον  του Μαυρογένη στην Πανσπουδαστική Νο 8, την οποία μάλιστα υπερασπίζεται! 

Ο Μίμης Ανδρουλάκης είχε το θάρρος να το κάνει. Εστω και καθυστερημένα, πρόκειται για μια τίμια και αξιοπρεπή πράξη. 

ΥΓ Το βιβλίο παρουσιάζεται τη Δευτέρα και με τον συγγραφέα θα μιλήσουν:

  • Θανάσης Γιαλκέτσης – Συγγραφέας και δημοσιογράφος
  • Χρήστος Λάζος – Συγγραφέας
  • Κώστας Λαλιώτης – Πρώην Υπουργός
  • Τάσος Σακελλαρόπουλος – Ιστορικός, υπεύθυνος των ιστορικών αρχείων του Μουσείου Μπενάκη

Την συζήτηση συντονίζει η αφεντιά μου.
Στις 20:30 στο Public Café Συντάγματος.