Το 2015 ανεβάσαμε στην πειραματική σκηνή του εθνικού θεάτρου μια παράσταση («Ισορροπία του Νας») που περιείχε κι ένα κείμενο του Σάββα Ξηρού. Μετά από αντιδράσεις που υπήρξαν, το εθνικό κατέβασε την παράσταση πριν ολοκληρωθεί. Τότε είχαμε πει δημόσια ότι αυτό αποτελούσε πράξη λογοκρισίας.

Ένα από τα πολλά που είχαμε ακούσει τότε, από τους πιο ήπιους υποστηρικτές του κατεβάσματος της παράστασης, ήταν ότι «καλά, κι εσείς ρε παιδιά, κείμενο του Ξηρού;»

Μα, δεν λογοκρίνει κανείς κάτι που του είναι αρεστό. Λογοκρίνει κάτι που τον ενοχλεί. Η ανοχή, η δημοκρατικότητα, η ελευθερία της έκφρασης , δεν δοκιμάζεται στα εύκολα. Δοκιμάζεται εκεί που κάτι δεν σου αρέσει, που δεν το υποφέρεις. Το να λες μην προκαλείτε για να μην σας λογοκρίνω, είναι σαν να λες «δεν είμαι εγώ ρατσιστής, εσείς είστε μαύροι, ξένοι, ανάπηροι, τρανς κλπ.

Τον τελευταίο καιρό, όλο και πιο συχνά, ακούω από γνωστούς μου «αμάν με το πολίτικαλ κορέκτ, δεν μπορούμε να εκφραστούμε, στην τάδε χώρα λογοκρίνουν κλασικά έργα για ρατσιστικό λόγο…»

Αν ζούσαμε στην τάδε χώρα ίσως να συζητούσαμε διαφορετικά. Σε τούτη την χώρα που ζούμε πάντως, όπου στο σχολείο, στην θεματική της φιλίας και της αδελφοσύνης των λαών, τα παιδιά διαβάζουν ποιήματα του 60’ που μιλούν για «νεγράκια», κι όταν το επισημαίνεις στο υπουργείο, εκείνο δεν κάνει τίποτα λέγοντας απλά ότι το πνεύμα του ποιήματος δεν είναι αυτό, σε τούτη τη χώρα λοιπόν, αν κάτι μας περιορίζει να εκφραστούμε ελεύθερα, δεν είναι το πολίτικαλ κορέκτ αλλά αυτά που θεωρούνται ταμπού «εθνικά θέματα.» Αυτά που αν πεις την γνώμη σου δημόσια, θεωρείσαι προδότης, ότι κάνεις προπαγάνδα του Ερντογάν, ότι θέλεις το κακό της πατρίδας σου κλπ.

Για χρόνια, όσοι είχαμε διαβάσει 5 ιστορικά πράγματα για την Μακεδονία, δεν μπορούσαμε να τα λέμε δημόσια. Αν θέλαμε σε κάποιο καφέ να μιλήσουμε με την παρέα μας για το θέμα, έπρεπε να ψιθυρίζουμε για να μην ακουστούμε στα διπλανά τραπέζια. Σήμερα, δεν μπορούμε να μιλήσουμε για το προσφυγικό, για τις παράνομες επαναπροωθήσεις, για τους πνιγμένους, για το ναυάγιο της Πύλου.

Πριν λίγες εβδομάδες έγινε μια εκδήλωση στο κτίριο του συλλόγου Ελλήνων αρχαιολόγων με θέμα το ναυάγιο της Πύλου. Μετά από αυτό η υπουργός πολιτισμού ανακάλεσε την άδεια παραχώρησης του κτιρίου από το υπουργείο πολιτισμού στον σύλλογο Ελ. Αρχαιολόγων.

Η Λ.Μενδώνη με την απόφασή της αυτή, επιχειρεί (γιατί δεν θα της περάσει) να εκδιώξει τους αρχαιολόγους από το κτίριο που στεγάζεται ο σύλλογός τους από την δεκαετία του 80’, γιατί έγινε στον χώρο του μια εκδήλωση που δεν της άρεσε. Μια εκδήλωση με ένα θέμα ταμπού για το «εθνικό συμφέρον.» Διάβασα σε κάποια σχόλια υποστηρικτών της υπουργού ότι «καλά έκανε γιατί ο ΣΕΑ είναι αριστεροί και είναι όργανο της Αντ.αρ.συ.α.» Αυτή η ιστορία είναι η επιτομή της λογοκρισίας. Αν λες κάτι που δεν μας αρέσει, αν έχεις μια ιδεολογία που δεν συμπαθούμε, σου αφαιρούμε το βήμα.

Αν επιχειρούσαμε να περιγράψουμε με λίγα λόγια τις διάφορες πολιτικές ιδεολογίες, ένας απλός τρόπος θα ήταν να ιεραρχήσουμε σε λίστες τις αξίες τής κάθε ιδεολογίας και την σειρά κατάταξης που η κάθε μία τις τοποθετεί. Θα παρατηρούσαμε τότε ότι κάποιες αξίες τις συναντούμε αποκλειστικά σε μία ιδεολογία. Τις περισσότερες όμως θα τις βρίσκαμε σε όλες(σχεδόν) τις λίστες αλλά θα άλλαζε εντυπωσιακά η θέση κατάταξης που η κάθε ιδεολογία τις τοποθετεί. Η «ελευθερία της έκφρασης» στους δεξιούς θα ήταν πιο χαμηλά από τον «σεβασμό στα ιερά και όσια» και την «υπεράσπιση της πατρίδας». Στους φιλελεύθερους όμως η «ελευθερία της έκφρασης» θα ήταν ίσως σε πιο υψηλή θέση και από τους αριστερούς. Δεν θυμάμαι όμως τους φιλελεύθερους, σε αυτή τη χώρα, να εξεγείρονται όταν προέκυψαν κρούσματα λογοκρισίας. Μπορεί να μην θυμάμαι καλά και να τους αδικώ.

Περιμένω να δω τώρα τι θα κάνουν. Εμείς πάντως θα είμαστε εκεί για να υπερασπιστούμε την ελευθερία της έκφρασης και την δημοκρατία. Θα είμαστε εκεί (και όχι μόνο εκεί) για να υπερασπιστούμε και το «εθνικό συμφέρον» όπως το μάθαμε από τον Σολωμό, να θεωρούμε δηλαδή εθνικό ό,τι είναι αληθινό.

Κι αυτό είναι πέρα από 41,17,15,10,…0.5%

• Πηγή: Facebook