Το Museu Nacional d’Art de Catalunya και το Fundació Gala-Salvador Dalí παρουσιάζουν αυτό το καλοκαίρι την έκθεση Gala Dalí, αποτίοντας φόρο τιμής στη μούσα του καλλιτέχνη, πηγή έμπνευσης και συνδημιουργό πολλών έργων του. Η τέχνη χωρίς τη Γκαλά στον εικοστό αιώνα θα ήταν διαφορετική υποστηρίζουν πολλοί για την αινιγματική γυναίκα και σύντροφο του Νταλί.

Η avant-garde προσωπικότητά της καθόρισε την εικόνα μιας μεταμοντέρνας ηρωίδας, της οποίας η ζωή αντανακλά τη δίψα για το νέο και εκκεντρικό μήνυμα της εποχής της.

Μέσα από 60 περίπου έργα που εκτίθενται, μια συλλογή επιστολών, καρτ-ποστάλ και βιβλίων, καθώς και φορέματα και αντικείμενα από την προσωπική ντουλάπα της Γκαλά, η έκθεση ανασυνθέτει αυτόν τον περίπλοκο και συναρπαστικό χαρακτήρα. Η λέξη μούσα ήταν το καμουφλάζ της Γκαλά που σφυρηλάτησε το δικό της μονοπάτι ως καλλιτέχνης δημιουργώντας τη δική της εικόνα, ενώ ταυτόχρονα έπαιζε σημαντικό ρόλο στο έργο του Νταλί.

Η Γκαλά ήταν γεννημένη για να ξεσηκώνει πάθη. Το μίσος του Μπρετόν και του Μπουνιουέλ, την άνευ όρων αγάπη του Ελυάρ, το πάθος του Μαξ Έρνστ, τη δημιουργικότητα του Μαν Ρέι. Έγραφε, διάβαζε, σχεδίαζε τα ρούχα της και ήταν στην ουσία μια καλλιτέχνης ως έργο τέχνης όταν πόζαρε για τον Νταλί.

Η μυστηριώδης σαγηνευτική γυναίκα που είχε απόλυτη επίγνωση της εικόνας που ήθελε να προβάλει γεννήθηκε με το όνομα Έλενα Ιβάνοβνα Ντιακόνοβα το 1894. Οι γονείς της ήταν διανοούμενοι και η Γκαλά έζησε τα παιδικά της χρόνια στη Μόσχα. Ήταν έντεκα ετών όταν εγκαταστάθηκαν στην Ελβετία και σε πολύ νεαρή ηλικία γνώρισε τον Πολ Ελιάρ με τον οποίο μετακόμισαν στο Παρίσι.

Όταν γνωρίστηκαν με τον Νταλί, τη χρονιά ορόσημο, το 1929 η κατά δέκα χρόνια μεγαλύτερή του γυναίκα κυριολεκτικά τον ξετρέλανε. Ο Νταλί είχε γράψει «την αγαπώ περισσότερο από την μητέρα μου, από τον πατέρα μου, περισσότερο από τον Πικάσο, ακόμα περισσότερο και από τα χρήματα».

Την ερωτεύτηκε με την πρώτη ματιά, την έκανε μούσα του και από τις αρχές της δεκαετίας του ‘30, ο Νταλί άρχισε να υπογράφει τους πίνακές του με τα ονόματα και των δύο, καθώς όπως έλεγε «κυρίως με το αίμα σου, Γκαλά, βάφω τους πίνακές μου». «Νοιάζομαι για αυτήν περισσότερο από όσο νοιάζομαι για τον εαυτό μου, καθώς χωρίς αυτήν όλα θα τελείωναν», έγραφε ο Νταλί.

Η γνωριμία τους έγινε στο Καδακές, στο οικογενειακό εξοχικό σπίτι του Νταλί. Ο ζωγράφος είχε  προσκαλέσει τον Πολ Ελιάρ και την εξωτική Ρωσίδα σύζυγό του, την Γκαλά. Ο βασανιστικά ντροπαλός Νταλί, τρομοκρατημένος από την ιδέα ότι ήταν σεξουαλικά ανίκανος, ήταν 25 ετών και ο μύθος λέει πως ήταν παρθένος. Η εικόνα της Γκαλά ξεπερνούσε τις πιο τρελές φαντασιώσεις του. Η μικροκαμωμένη Ρωσίδα που είχε πολιτογραφηθεί Παριζιάνα ήταν η προσωποποίηση του γυναικείου σώματος των ονείρων του. Η Γκαλά αποδείχτηκε κάτι περισσότερο από μια όμορφη, φιλόδοξη γυναίκα. Την αποκάλεσαν: στρίγγλα, γυναίκα αράχνη, γριά μέγαιρα και μία από τις πιο μοχθηρές συζύγους που ένας μοντέρνος μέγας καλλιτέχνης φορτώθηκε.

Ο γάμος τους έγινε το 1934 και δεν είναι λίγοι αυτοί που υποστηρίζουν πως κατάφερε και τον μεταμόρφωσε σε ένα τέρας μεγαλομανίας και υπερβολής. Αποποιήθηκε ακόμη και τη φιλελεύθερη ιδεολογία που στα νεανικά του χρόνια μοιραζόταν με τους αγαπημένους συμμαθητές του, τον Λόρκα και τον Μπουνιουέλ.

Έγινε φανατικός οπαδός του ολοκληρωτισμού και ως εκ τούτου τρομερός εχθρός των Εβραίων. Έκανε τα πάντα προκειμένου να ικανοποιήσει κάθε της επιθυμία. Η Γκαλά είχε εγκατασταθεί σε έναν πύργο, στον οποίο δεχόταν τους νεαρούς εραστές της και στον οποίο ο Νταλί έφτανε κατόπιν πρόσκλησης. Τα έξοδά της ήταν υπέρμετρα, ενώ για να χειραγωγεί τον Νταλί άρχισε να του δίνει μεγάλες ποσότητες υπνωτικών και αμφεταμινών που του δημιούργησαν νευρική κατάπτωση.

Η Γκαλά πέθανε το 1982 και τάφηκε στον πύργο της με ένα κόκκινο Dior φόρεμα. Ο Νταλί δεν άντεξε το χαμό της. Μέσα από αυτή τη σχέση αγάπης μίσους κατάλαβε ότι δεν μπορούσε να ζήσει χωρίς εκείνη. Άφησε την τελευταία του πνοή το 1989 και ζήτησε να μη ταφεί δίπλα της όπως όλοι περίμεναν ότι θα αποφάσιζε αλλά στο Θεατρικό Μουσείο που ο ίδιος είχε ιδρύσει.

Η πολυτάραχη ζωή τους με αλήθειες, ψέμματα και πολλές άγνωστες πτυχές, μας έδωσε μερικά από τα μεγαλύτερα έργα σύγχρονης τέχνης του 20ού αιώνα και πέρασαν για πάντα τη σχέση και το έργο τους στην αθανασία.

Η έκθεση “Gala Salvador Dali” είναι το αποτέλεσμα δουλειάς τεσσάρων και πλέον χρόνων μεταξύ του μουσείου και του Ιδρύματος Σαλβαδόρ Νταλί στη Φιγκέρες, στη γενέτειρα του καλλιτέχνη. Η έκθεση παρουσιάζει περισσότερα από 300 έργα που προέρχονται από 18 μουσεία και συλλογές, κυρίως από το Κέντρο Πομπιντού στο Παρίσι και το μουσείο Νταλί του Σεντ Πίτερσμπεργκ της Φλόριντα.

Πηγή: elculture.gr