Ο δήμος Κορδελιού-Ευόσμου, ο δεύτερος μεγαλύτερος δήμος στη Βόρεια Ελλάδα, αποτελεί τον περιβαλλοντικό κολοφώνα της Μακεδονίας. Είναι η πόλη με τον μικρότερο συντελεστή πρασίνου, τον μεγαλύτερο συντελεστή τσιμέντου ανά κάτοικο, από τους πλέον πυκνοδομημένους με τους λιγότερους ελεύθερους χώρους. Τοποθετημένος πλάι στη βιομηχανική ζώνη και στην άκρη της ήδη επιβαρυμένης από το τσιμέντο Θεσσαλονίκης.

Τα περιβαλλοντικά ζητήματα απλώνονται από την δυσωδία, που πλέον έχει την ταυτότητα των ΕΛΠΕ, μέχρι τους δρόμους με την υπερβολική κίνηση και την ατμοσφαιρική ρύπανση, την απουσία πρασίνου και ζωνών ελεύθερων από τσιμέντο. Η γειτνίαση του δήμου με κεντρικούς οδικούς άξονες, ο αυθαίρετος αποχαρακτηρισμός οικοπέδων, η κατάχρηση του κοινωνικού συντελεστή δόμησης έχουν διαμορφώσει μία πόλη απάνθρωπη. Οι γονείς των μαθητών μετεξελίχθηκαν σε αυτοκινητιστές που κάθε μέρα μεταφέρουν τα παιδιά τους στο σχολείο, τα ΑμεΑ μοιάζουν με υπεραθλητές, και οι πεζοί έχουν μετατρέψει τους δρόμους σε πεζοδρόμια γιατί αυτά έγιναν χώροι παρκαρίσματος.

Βέβαια η εικόνα του Ευόσμου και του Κορδελιού δεν είναι μοναδική. Είναι ίσως ο κανόνας ανάπτυξης των ελληνικών πόλεων, όπου δημοτικές αρχές με μόνο όραμα την «ανάπτυξη» που ταυτίστηκε με το τσιμέντο οικοδόμησαν όλους τους χώρους χωρίς να φροντίσουν για το οικιστικό περιβάλλον. Κι όμως η κατάσταση μπορεί να αντιστραφεί.

Παράλληλα με γενναίες δόσεις πρασίνου με υψηλή δενδροφύτευση και ηχοπετάσματα στις περιοχές που γειτνιάζουν με ρυπογόνες περιοχές, βιομηχανίες, Περιφερειακή και Εθνική οδό, είναι αναγκαίο να σχεδιαστεί η σταδιακή απομάκρυνση των ρυπογόνων βιομηχανιών, που πλέον έχουν ενταχθεί στον οικιστικό ιστό. Από αυτή τη σελίδα προ ετών είχαμε αναδείξει το πρόβλημα με τη συνθήκη Seveso που απειλεί το σύνολο του πολεοδομικού συγκροτήματος. Και φέτος αναδείχθηκε εκ νέου το πρόβλημα της ρύπανσης και της δυσωδίας εξαιτίας ρυπογόνων βιομηχανιών και των ΕΛΠΕ (το πρόβλημα έφτασε και στη Βουλή με επερωτήσεις κυβερνητικών βουλευτών).

Ο Δήμος Κορδελιού-Ευόσμου, που έχει άμεση επαφή, είναι εκείνος που πρέπει θεσμικά να κινηθεί προς αυτή την κατεύθυνση. Απαιτείται ο απευθείας χαρακτηρισμός των χώρων εντός των γεωγραφικών του ορίων που καταλαμβάνουν ρυπογόνες βιομηχανίες σε ως αναπτυξιακών χώρων με έμφαση στην καινοτομία και σε συνεργασία με τα πανεπιστήμια της πόλης. Ο χαρακτηρισμός του χώρου στην πράξη θα εμποδίσει κάθε μελλοντική επέκταση και θα σηματοδοτήσει μία νέα οραματική για τον χώρο.

Τα στρατόπεδα εντός των ορίων του Δήμου θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως ασπίδες τόσο απέναντι στη ρύπανση όσο και ως ελεύθεροι χώροι συνάθροισης των πολιτών στη λογική δημιουργίας αλυσίδων δημόσιου χώρου και ενοποίησης των ελεύθερων χώρων μέσα από ένα ευρύ δίκτυο ποδηλατοδρόμων και πεζοδρόμων. Η πρόταση για μετεξέλιξη του πρ. στρατοπέδου Ζιάκα σε πάρκο υψηλού πρασίνου για αναψυχή με παράλληλη λειτουργία ως φεστιβαλικό κέντρο πολιτισμού και παράδοσης, είναι επίκαιρη όσο ποτέ. Η αξιοποίηση των χώρων αυτών θα αλλάξει άρδην τόσο την ποιότητα ζωής των κατοίκων όσο και γενικότερα το τοπίο στην πόλη μας. Θα δημιουργήσει υπεραξία και θα συμβάλει στην αναπτυξιακή πορεία ολόκληρου του Δήμου. Βέβαια, για τούτο απαιτείται διεκδίκηση και εκπόνηση ενός διαδημοτικού σχεδίου για την αξιοποίηση του δυτικού παραλιακού μετώπου. Η Δυτική Θεσσαλονίκη έχει μέτωπο στη θάλασσα που κανείς δεν το διεκδίκησε και πάντα προσπερνάμε. Η ανάπτυξη του πολύπαθου “δυτικού τόξου” μπορεί να συμπεριλάβει τα δύο στρατόπεδα (Ζιάκα και το ενεργό «Παπακυριαζής») και να επεκταθεί ως τη θάλασσα.

Δυστυχώς, οι δημοτικές αρχές μέχρι σήμερα αντιμετώπιζαν τον Δήμο, παρά τον μεγάλο πληθυσμό και το νεότατο ανθρώπινο δυναμικό του, ως το αποπαίδι, με μία μοιρολατρική οπτική. Μαθημένες οι δημοτικές διοικήσεις στην εξυπηρέτηση εργολάβων, δεν κατάφεραν να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων, δεν θέλησαν να αναδείξουν τον Δήμο σε μπροστάρη του αγώνα για το περιβάλλον και την προστασία των πολιτών. Έρμαιο των οικονομικών συμφερόντων και ενός ιδιότυπου επαρχιωτισμού, αδυνατεί να αντισταθεί στο παρελθόν του με αυτό το υπάρχον ανθρώπινο δυναμικό να τον διοικεί.

* O Δήμος Χλωπτσιούδης είναι υποψήφιος Δημ. Σύμβουλος με τον συνδυασμό «Συμμαχία Πολιτών» του Νίκου Ζυγά