Η εκλογή αρχηγού στο ΠΑΣΟΚ τον Οκτώβριο θα σημάνει, όπως δείχνουν τα πράγματα και την ολική επαναφορά του. Διότι, η κατηφορική πορεία της μητσοτακικής ΝΔ είναι πλέον ανεξέλεγκτη και η χώρα θα επιστρέψει σύντομα στον αστερισμό του ΠΑΣΟΚ, εφόσον δεν υπάρχει εναλλακτική πολιτική πρόταση: ο ΣΥΡΙΖΑ διαλύθηκε και η ΝΔ έγινε ένα απεχθές, νεοφιλελεύθερο, διαπλεκόμενο, αυταρχικό κόμμα.

Φυσικά οι επιχειρηματικές ελίτ που ελέγχουν την κυβέρνηση και την συντηρούν στην εξουσία, θα επιχειρήσουν κυβερνήσεις συνεργασίας ΝΔ- ΠΑΣΟΚ, βλέποντας πως δεν υπάρχει πλέον δυνατότητα αυτοδυναμίας. Ωστόσο κάτι τέτοιο δεν είναι πολιτικά εφικτό. Η κυβέρνηση Σαμαρά- Βενιζέλου σχηματίστηκε κάτω από ιδιόμορφες συνθήκες χρεωκοπίας και δεν μπορεί να επαναληφθεί. Οπότε, αυτό που μένει ως εναλλακτική στα κέντρα εξουσίας είναι η αντικατάσταση του Μητσοτάκη από την πρωθυπουργία, ο εξαναγκασμός του σε παραίτηση, η τοποθέτηση νέου, προσωρινού πρωθυπουργού και η προκήρυξη πρόωρων εκλογών, από τις οποίες θα προκύψει κυβέρνηση συνεργασίας.

Εάν αυτό δεν συμβεί και η ΝΔ συνεχίσει την πορεία της με τον Μητσοτάκη πρωθυπουργό, κινδυνεύει με συντριβή στις επόμενες εκλογές. Όλο αυτό το σκηνικό και οι προοπτικές που διαγράφονται ανοίγουν το δρόμο στο ΠΑΣΟΚ, υπό τον νέο αρχηγό του, ώστε να αναλάβει πρωτοβουλίες και να οδηγηθούμε σύντομα σε κυβέρνηση συνεργασίας, με άξονα το ΠΑΣΟΚ.

Ποιος θα είναι όμως ο αρχηγός του; Ο Ανδρουλάκης έχει κάψει το χαρτί του, απέτυχε να εκμεταλλευθεί τη συγκυρία του σκανδάλου των υποκλοπών, έδειξε αδύναμος απέναντι στον Μητσοτάκη και θα χάσει στον δεύτερο γύρο, όποιον και αν έχει απέναντί του.

Από τους υπόλοιπους διεκδικητές του δευτέρου γύρου, δηλαδή από τον Γερουλάνο, την Διαμαντοπούλου και τον Δούκα, αυτός που δείχνει πιο κοντά στη λογική ΠΑΣΟΚ, είναι αναμφισβήτητα ο Παύλος Γερουλάνος. Πρώην υπουργός του Γιώργου Παπανδρέου, με πολιτικές καταβολές από την βενιζελική και την παπανδρεϊκή παράδοση, ιδιαίτερα ωστόσο δημοφιλής και σε όλους τους πολιτικούς χώρους και γνώστης της οικονομικής πραγματικότητας, ο Γερουλάνος αιφνιδίασε με μια έντονη κινητικότητα, κυρίως στην επαρχία που είναι ξεχασμένη εντελώς, αλλά και με την παραγωγή συγκεκριμένων προτάσεων για επιμέρους κρίσιμα ζητήματα που ενδιαφέρουν το λαό, αλλά και πολιτικών θέσεων τόσο για το ΠΑΣΟΚ, όσο και για τα κεντρικά πολιτικά ζητήματα.

Παρά τις δημοσκοπήσεις, που αδυνατούν ωστόσο να προβλέψουν το αποτέλεσμα, καθώς δεν είναι σαφές και καθορισμένο το εκλογικό σώμα – είχαν άλλωστε αποτύχει και στην προηγούμενη εκλογή αρχηγού στο ΠΑΣΟΚ, δίνοντας τότε την πρώτη θέση στο Λοβέρδο – ο Γερουλάνος δεν έχει αντίπαλο επί της ουσίας, καθώς η μεν Διαμαντοπούλου έχει μια περιορισμένη επιρροή στο σημιτικό ΠΑΣΟΚ, ο δε Δούκας, που δεν έχει ιδιαίτερη απήχηση στην κομματική βάση, δείχνει αμηχανία προσπαθώντας να συνδυάσει την ιδιότητα του Δημάρχου με εκείνη του αρχηγού του ΠΑΣΟΚ και δεν έχει ακόμα κατορθώσει να διατυπώσει ένα σαφές εναλλακτικό πολιτικό σχεδιασμό, την ώρα που ο Γερουλάνος επενδύει στην αποφασιστική ενίσχυση της αυτοδιοίκησης και στην αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου (η Ελλάδα οδεύει ταχύτατα στην παραγωγική της κατάρρευση) στον έλεγχο του χρηματοπιστωτικού τομέα και στην ανανέωση της κομματικής οργάνωσης, χωρίς κανένα αποκλεισμό.

Κατόπιν τούτων, είναι πιθανόν ο Γερουλάνος να ανατρέψει το σκηνικό και να περάσει αυτός στο δεύτερο γύρο και εν συνεχεία να κερδίσει και τις εκλογές. Θα είναι ασφαλώς μια πραγματική αλλαγή για το ΠΑΣΟΚ, που θα εμφανιστεί στη Βουλή με έναν αρχηγό ιδιαίτερα δημοφιλή, καλλιεργημένο και σοβαρό, γεγονός που θα αλλάξει άρδην τα πολιτικά δεδομένα.

Οι υπόλοιποι υποψήφιοι, είναι πιθανόν να τον στηρίξουν κι αυτοί έμμεσα στο δεύτερο γύρο. Η Νάντια Γιαννακοπούλου, που προφανώς επενδύει στο μέλλον, μάλλον θα προτιμούσε μια προεδρία Γερουλάνου, ενώ και ο Κατρίνης, με σαφείς παπανδρεϊκές ρίζες, βρίσκεται πιο κοντά επίσης στην επιλογή Γερουλάνου.

Είναι προφανές πως η κυβέρνηση δεν έχει πλέον ορίζοντα εκλογικής νίκης και έτσι αναδύεται μέσα από το στάχτες της αποτυχημένης διακυβέρνησης Μητσοτάκη η νέα εποχή του ΠΑΣΟΚ.