Κι εκεί που πάσχιζα να βρω ποιο είναι το «μήνυμα» των εκλογών και της αποχής, για να το αναλύσω (και δεν το έβρισκα, ή μάλλον έβρισκα πολλά και θα πελάγωνα, μαζί με τους αναγνώστες), να σου η είδηση που τραβάει το μάτι: κανένα ελληνικό πανεπιστήμιο δεν βρίσκεται στον κατάλογο με τα 200 καλύτερα ανώτατα ιδρύματα του κόσμου, τον οποίο δημοσίευσε ένα έγκυρο βρετανικό περιοδικό.

Ads

Του Γιώργου Καρελια στην Ελευθεροτυπία της 12/11/2010

Προλαβαίνω το ερώτημα «και γιατί, δηλαδή, η μικρή Ελλάδα θα έπρεπε να έχει ένα ίδρυμα μέσα σ’ αυτόν τον κατάλογο;». Η απάντηση, παρακάτω· αφού προηγηθεί άλλη μια ενδιαφέρουσα είδηση, που έγινε γνωστή τις προάλλες, αλλά χάθηκε μέσα στην ανοηταίνουσα φλυαρία περί αντιμνημονιακής ή αυτοδιοικητικής ψήφου.

Ελεγε η είδηση αυτή: η Ελλάδα βρίσκεται στην 22η θέση παγκοσμίως (μεταξύ 169 χωρών) με βάση το δείκτη της ανθρώπινης ευημερίας. Πρόκειται για έρευνα του ΟΗΕ και λαμβάνει υπόψη της την πρόοδο που σημείωσαν οι χώρες τα τελευταία 30 χρόνια, με κριτήρια την οικονομική ευημερία, το επίπεδο της εκπαίδευσης και το προσδόκιμο ζωής.

Πρώτη παρατήρηση: η υπό χρεοκοπία Ελλάδα ξεπερνάει την Ιταλία (23η), το πλούσιο Λουξεμβούργο (24ο), την Αυστρία του ευρωπαϊκού Βορρά (25η) και την άλλοτε κραταιά Βρετανία (26η). Η Τουρκία είναι μακράν πίσω (83η). Δεύτερη παρατήρηση: στην πέμπτη θέση των ευημερουσών χωρών βρίσκεται άλλη μια υπό χρεοκοπία χώρα, η Ιρλανδία!

Το πρώτο συμπέρασμα όλων αυτών είναι ότι η Ελλάδα του 2010 είναι μια χώρα που έχει διανύσει μεγάλη απόσταση, στη διάρκεια της οποίας είχε συνεχή ανοδική πορεία. Τα τελευταία 30 χρόνια (και αφού ξεπέρασε Εμφύλιο και Δικτατορία), το επίπεδο ζωής των κατοίκων της καλυτέρευσε σημαντικά και σε ορισμένους τομείς θεαματικά. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τη μίζερη έως καταστροφολογική προσέγγιση της πραγματικότητας, την οποία έχουν καθημερινά στην ατζέντα τους ορισμένες πλευρές του πολιτικού φάσματος, συνήθως της Αριστεράς (κάθε απόχρωσης).

(Παρένθεση για απάντηση στο προεκτεθέν ερώτημα: μια χώρα σε συνεχή ανοδική πορεία έπρεπε να έχει ένα ανώτατο ίδρυμά της στα 200 καλύτερα του κόσμου. Και είναι παταγώδης αποτυχία του πολιτικού συστήματος και της ακαδημαϊκής κοινότητάς της -ειδικά αυτής- που δεν έχει.)

Το δικομματικό πολιτικό σύστημα, που είχε τη διακυβέρνηση όλη αυτήν την περίοδο, ευθύνεται μεν για τις ανεπάρκειες και τις υστερήσεις, αλλά δεν μπορεί να μην πιστώνεται και τα θετικά της πορείας. Δεν μπορεί να υπάρχουν δυο μέτρα και δυο σταθμά. Αλλωστε, η διαρκής επιβράβευση του δικομματικού συστήματος διακυβέρνησης σε όλες τις έως τώρα εκλογικές αναμετρήσεις δεν οφείλεται στο μαζοχισμό του εκλογικού σώματος. Ενυπάρχουν, βεβαίως, και άλλες αιτίες (πελατειακές σχέσεις κ.λπ.), αλλά οι «εξαγορασμένοι» και «παραπλανημένοι» ψηφοφόροι ποτέ δεν είναι τόσοι που να συγκροτούν τα θηριώδη (άνω του 80%) ποσοστά που συγκεντρώνουν, σε όλη τη διάρκεια της Μεταπολίτευσης, τα δύο κόμματα εξουσίας. Η εικόνα αυτή φαίνεται ότι αρχίζει τώρα να μεταβάλλεται. Λέμε «φαίνεται», διότι η τωρινή αποδοκιμασία των δύο κομμάτων έγινε σε μια σχετικά ανώδυνη εκλογική αναμέτρηση.

Ομως, είναι η πρώτη φορά που η συνεχής ανοδική πορεία του γενικού επιπέδου ευημερίας ανακόπτεται. Και μάλιστα βίαια. Ηρθαν δύσκολες μέρες κι έρχονται δυσκολότερες. Και όποιος προσπαθεί να το κρύψει, κάκιστη υπηρεσία προσφέρει. Το ίδιο και όποιος υπόσχεται μαγικές λύσεις. Αυτός είναι ανεύθυνος.

Τώρα θα δοκιμαστεί η αντοχή του δικομματικού συστήματος εξουσίας, αλλά και θα φανεί η διάθεση ή μη του εκλογικού σώματος να στραφεί σε άλλες, μη δοκιμασμένες λύσεις. Για να συμβεί αυτό, η οικονομική κρίση πρέπει να παίξει το ρόλο του καταλύτη. Αν η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ αποτύχει να την ελέγξει, το εκλογικό σώμα θα επιλέξει νέο διαχειριστή ή ανατροπέα; Στην πρώτη περίπτωση η λύση είναι γνωστή. Αποτυγχάνει ο ένας του δικομματισμού, αναλαμβάνει ο άλλος. Στη δεύτερη περίπτωση, η μόνη συγκροτημένη πολιτική δύναμη, η οποία μπορεί να υποδεχθεί μεγάλα ποσοστά της δυσαρέσκειας, είναι το ΚΚΕ.

Μπορεί να επιλεγεί για ευρύτερο ρόλο, πέραν εκείνου της αντιπολιτευτικής διαμαρτυρίας; Αυτό προϋποθέτει ότι μια μεγάλη μερίδα του εκλογικού σώματος θα ενστερνιστεί τουλάχιστον μία βασική θέση του: ότι η χώρα πρέπει να βγει έξω από το, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο, πολιτικό και οικονομικό πλαίσιο, εντός του οποίου κινείται επί δεκαετίες. Και να οδηγηθεί στην απομόνωση.

Οταν θα ‘ρθει η στιγμή της κρίσιμης απόφασης, θα δούμε αν η τωρινή διαμαρτυρία (αποχή, πτώση του δικομματισμού) ήταν συγκυριακή ή κάτι άλλο σημαίνει. Μέχρι τότε, ας κρατάμε μικρό καλάθι στις εύκολες ερμηνείες…