H τροπολογία του υπουργού Εσωτερικών για την λειτουργία διπλών εκλογικών τμημάτων σε ευρωεκλογές και αυτοδικοικητικές εκλογές αναπτέρωσε τις προσδοκίες όσων – εκτός και εντός κυβέρνησης – εξακολουθούν να προσβλέπουν σε τριπλές κάλπες τον Μάιο. Η επίσημη αιτιολογία του υπουργείου είναι πως οι ψηφοφόροι θα μπορούν να ψηφίζουν σε δύο ξεχωριστά τμήματα για να αποτραπούν καθυστερήσεις λόγω της πολλαπλής διαδικασίας.

Ads

Η αποδόμηση αυτής της αιτιολογίας, τουλάχιστον από την πλευρά της αντιπολίτευσης, ήρθε με το επιχείρημα πως και το 2014 είχαμε διπλές, ευρωπαϊκές και αυτοδιοικητικές κάλπες, αλλά δεν υπήρξαν καθυστερήσεις και εμπλοκές. Αρα, κατά το ίδιο επιχείρημα, η τροπολογία του υπουργείου Εσωτερικών υποκρύπτει και επαναφέρει το σενάριο της τριπλής κάλπης τον Μάιο, δηλαδή των παράλληλων ευρωπαϊκών, αυτοδιοικητικών και εθνικών εκλογών.

Λίγη ώρα αργότερα όμως, ο ίδιος ο πρωθυπουργός ήρθε να παγώσει – οριστικά, πλην μείζονος απροόπτου – και τα σενάρια και τις προσδοκίες. «Αν και πολλοί με έχουν ‘γαργαλήσει’ να κάνουμε εθνικές εκλογές την ίδια μέρα, αντιστέκομαι και δεν θα γίνει αυτό», είπε ο Αλέξης Τσίπρας στην ανοιχτή συζήτηση με νέους για το μέλλον της Ελλάδας και της Ευρώπης, που διοργάνωσε ο ευρωβουλευτής Στέλιος Κούλογλου. Για να προσθέσει, και να εξηγήσει, αμέσως μετά ότι «οι εκλογές θα γίνουν στο τέλος της τετραετίας επειδή πρέπει τα διλήμματα να είναι ξεκάθαρα». Το ίδιο μήνυμα είχε στείλει και κατά την ομιλία του στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ όταν, απευθυνόμενος στην ΝΔ, είχε πει «να μη προσδοκούν ότι θα τους κάνουμε τη χάρη να επισπεύσουμε τις εθνικές εκλογές. Τα πικρά ποτήρια θα τα πιούν ένα ένα.».

Στην ΝΔ, και τότε και τώρα, το μήνυμα Τσίπρα δεν εκλαμβάνεται ως δέσμευση αλλά ως πιθανή κίνηση τακτικής με στόχο τον εκλογικό αιφνιδιασμό. Οσοι συνομιλούν ωστόσο με τον πρωθυπουργό, ειδικά τις τελευταίες ημέρες, θεωρούν ότι ο κύβος έχει ριφθεί: Εάν δεν υπάρξουν δραματικές ανατροπές, είτε δημοσκοπικές είτε πολιτικές, δεν θα στηθούν εθνικές κάλπες τον Μάιο – είναι ειλημμένη απόφαση του Αλέξη Τσίπρα να προχωρήσει με ορίζοντα την εξάντληση της κυβερνητικής θητείας. Η απόφαση αυτή βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην ανάγνωση που κάνει το επιτελείο του Μαξίμου στα ποιοτικά στοιχεία των δημοσκοπήσεων και στην διαπίστωση πως έστω και με αργούς ρυθμούς η διαφορά με την ΝΔ μειώνεται, η συσπείρωση του ΣΥΡΙΖΑ ανεβαίνει και ο χρόνος λειτουργεί υπέρ της κυβέρνησης.

Ads

Κατά τις ίδιες πηγές, δε, η επιμονή του πρωθυπουργού στην εξάντληση της τετραετίας εδράζεται και στην πεποίθησή του ότι ο ΣΥΡΙΖΑ όχι απλώς μπορεί να μειώσει περαιτέρω την διαφορά αλλά μπορεί και να κερδίσει τις εκλογές. Είναι μια πεποίθηση που δεν εκπορεύεται μόνον από την, δεδηλωμένη, αμφισβήτηση της αξιοπιστίας των δημοσκοπήσεων, αλλά και από την στάθμιση του πολιτικού και εκλογικού περιβάλλοντος – δηλαδή, στην παγιωμένη εκτίμηση ότι το «παιχνίδι» θα κριθεί στο μέτωπο της οικονομίας όπου ο ΣΥΡΙΖΑ αποκτά όλο και πιο ισχυρό πλεονέκτημα έναντι της ΝΔ.

Πέρα από αυτή την ανάλυση πάντως, και εν είδει Plan B, στο προσκήνιο βγαίνει όλο και πιο έντονα κι ένα τρίτο εναλλακτικό σενάριο – εκείνο του εκλογικού αιφνιδιασμού τον Ιούνιο. Είναι το σενάριο στο οποίο, περιέργως, συγκλίνουν οι πλέον αισιόδοξοι και οι πλέον… απαισιόδοξοι εντός του κυβερνητικού επιτελείου. Για τους μεν πρώτους, εάν το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών διαψεύσει ηχηρά, και υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ, τους δημοσκόπους, τότε δίνεται και η μεγάλη ευκαιρία ολικής ανατροπής. Εάν δηλαδή η διαφορά από την ΝΔ στην ευρωκάλπη είναι αισθητά μικρότερη των πέντε μονάδων, η εισήγηση είναι να προκηρυχθούν αμέσως εθνικές εκλογές για τον Ιούνιο, έτσι ώστε να κεφαλαιοποιηθεί το αρνητικό σοκ για την ΝΔ και να πετύχει η κυβέρνηση την νίκη.

Την ίδια εισήγηση, ωστόσο, κάνουν και όσοι φοβούνται μια διαφορά μεγαλύτερη των 5, ή ενδεχομένως και των 7 με 8 μονάδων. Σε αυτήν την περίπτωση, θεωρούν πως η άμεση προκήρυξη εκλογών θα είναι μονόδρομος καθώς θα προκύψει προφανής αναντιστοιχία λαϊκής βούλησης και κυβερνητικής εκπροσώπησης. Προσώρας, πάντως, το εν λόγω απαισιόδοξο σενάριο θεωρείται εκτός συζήτησης και εκτός πραγματικότητας στο Μαξίμου. Και ο πολιτικός και εκλογικός σχεδιασμός προσαρμόζεται όλο και πιο εμφανώς στον ορίζοντα του Οκτωβρίου