«Προσπαθήστε μόνο να θυμάστε ότι τα μόνα θαύματα που μπορούν να μας σώσουν, είναι αυτά που συμβαίνουν μέσα μας!»

Ο διευθυντής του Μαύρου Θεάτρου της Πράγας, Ζίρι Άστερ Σρνετς, γιος του Ζίρι Σρνετς, του ιδρυτή του σύγχρονου Black Light (απο τη  γαλάζια λάμπα φθορισμού απ όπου κάποτε ξεκίνησαν όλα..) Theater, όπως ονομάζεται αυτή η Τέχνη της φαντασίας επι σκηνής, «ο αόρατος άνθρωπος πίσω απο τους αόρατους ανθρώπους» όπως μας συστήνεται, μας μιλάει για τα θαύματα, τις ψευδαισθήσεις και τα εξωτικά, για τα «πρωτόγονα έθνη» και για τον Πίτερ Παν και την Αλίκη.

Ο Ζίρι Σρνετς, από την Παρασκευή 7 μέχρι την Κυριακή 9 Δεκεμβρίου, παρουσιάζει στο Christmas Theater, στο Κλειστό Ολυμπιακό Στάδιο Γαλατσίου (ΒΕΐκου), το αυθεντικό θέατρο της Πράγας στα ωραιότερα παραμύθια που αγαπήσαμε. Από την Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων μέχρι τον Πήτερ Παν! Ένα ατελείωτο ταξίδι στην χώρα της φαντασίας και του ονείρου!

Λίγα Λόγια για το Μαύρο Θέατρο της Πράγας

58 χρόνια ζωής κλείνει φέτος το περίφημο Μαύρο Θέατρο της Πράγας, που ίδρυσε ο 86χρονος σήμερα Ζίρι Σρνετς. Η τσέχικη αυτή ομάδα με τους καλλιτέχνες της (ηθοποιοί, που είναι συγχρόνως κουκλοπαίκτες, μίμοι και χορευτές) έρχεται στην Αθήνα για να παρουσιάσει μια παράσταση με τα ωραιότερα παραμύθια, έτσι όπως τα παρουσιάζει ο ιδρυτής του Μαύρου θεάτρου της Πράγας!

«Προσπαθήστε μόνο να θυμάστε ότι τα μόνα θαύματα που μπορούν να μας σώσουν, είναι αυτά που συμβαίνουν μέσα μας!». Με αυτά τα λόγια μας υποδέχεται στο Μαύρο Θέατρο της Πράγας ο Ζίρι Σρνετς, σεναριογράφος και σκηνοθέτης της παράστασης, που είναι επιπλέον μουσικός, ζωγράφος και ποιητής και είναι ο ιδρυτής του. Η τέχνη του Μαύρου Θεάτρου, ενός από τους γνωστότερους παγκοσμίως εκπροσώπους της τσέχικης δραματικής τέχνης, στηρίζεται στο μαύρο που δε φαίνεται πάνω στο μαύρο. Οι ηθοποιοί – χειριστές των αντικειμένων, ντυμένοι στα μαύρα, παίζουν μπροστά από το μαύρο φόντο της σκηνής, αόρατοι για τους θεατές. Έτσι, τα πολύχρωμα αντικείμενα που χειρίζονται είναι σαν να αιωρούνται στον αέρα και ζουν τη δική τους ανεξάρτητη ζωή. Επίσης, σημαντικό στοιχείο είναι και ο ιδιαίτερος φωτισμός, ώστε να αναδεικνύονται τα χρώματα σε σκηνικά, αντικείμενα και ανθρώπινες φιγούρες και να «εξαφανίζονται» οι τεχνικοί και ηθοποιοί, που κουβαλούν τα αντικείμενα, πετυχαίνοντας την ψευδαίσθηση του «πετάγματος».

Το ανακάλυψε τυχαία το 1961 την τεχνική στην οποία στηρίζεται σήμερα η φιλοσοφία του Μαύρου Θεάτρου όταν πειραματιζόταν με τη γαλάζια λάμπα φθορισμού (black light) για την καλύτερη παρουσίαση της διατριβής του στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών του Κρατικού Κονσερβατουάρ και την Ακαδημίας Θεάτρου της Πράγας, του τμήματος κουκλοθεάτρου. Ο Σρνέτς αποφοίτησε το 1959 και ίδρυσε το Μαύρο θέατρο το 1961. Η ιστορία του θεάτρου λέει πως στο κέντρο της Πράγας υπήρχε μια πολύ παλιά συνοικία, πολύ όμορφη, όπως πολλές αντίστοιχες της Ευρώπης. Οι άνθρωποι της Πράγας πίστευαν ότι εκεί υπάρχει κάποιο πνεύμα και φαντάσματα. Στο τέλος της δεκαετίας του 50 γεννήθηκαν εκεί πολλά δημοφιλή γκρούπ, απ’ όπου βγήκε και το Μαύρο θέατρο. Οι άνθρωποι που το αποτελούσαν είχαν εκείνη την εποχή την ίδια ηλικία, τριάντα χρονών.

Μια χρονιά αργότερα πήρε μέρος στο φεστιβάλ του Εδιμβούργου και είχε μεγάλη επιτυχία. Ήταν κάτι πρωτόγνωρο. Όλοι, κριτικοί και κοινό, δέχθηκαν το Μαύρο θέατρο στην οικογένεια της υψηλής δραματικής τέχνης. Ακολούθησαν πολλά φεστιβάλ σε όλο τον κόσμο και βέβαια αμέτρητες συμμετοχές στο Εδιμβούργο. Η ιδέα ήταν κάθε δύο χρόνια να παρουσιάζεται κι ένα καινούργιο έργο. Από τότε και μέχρι σήμερα εργάζεται καθημερινά δημιουργώντας νέες ομάδες και καινούργια έργα. Η παράσταση που θα μας παρουσιάσει έχει τίτλο «Ανθολογία» και περιέχει σκηνές από τις καλύτερες παραστάσεις του: Η Αλίκη στην χώρα των θαυμάτων, Πήτερ Παν, Ιπτάμενο Ποδήλατο κ.α.

Τι αναφέρετε σαν επάγγελμα;

«Επειδή αισθάνομαι περισσότερο παραγωγός θα έλεγα οτι είναι να συνδέω το κοινό με τους καλλιτέχνες σε όλο τον κόσμο. Πιστεύω πως η κάθε Τέχνη έχει κάπου το κοινό της. Μερικές φορές είναι πιο δύσκολο να το βρεις.  Μπορεί να είναι στην άλλη άκρη του κόσμου. Είμαι αρκετά τυχερός γιατί το θέατρο που έπεσε στα χέρια μου είναι  κατανοητό παντού σε όλες τις ηλικίες. Αυτό ήταν μεγάλο δώρο. Μπόρεσα να δω πως αντιδρούν οι άνθρωποι σε διαφορετικές χώρες, να διαπιστώσω οτι σε κάποιες χώρες τους αρέσει περισσότερο να γελούν, σε άλλες περισσότερο να πίνουν  και σε άλλες απλώς να περνάνε καλά και η ατμόσφαιρα είναι όπως σε ένα ποδοσφαιρικό γήπεδο.»

Ποιος είναι ο ρόλος σας στην παράσταση;

«Ξέρω κάθε χαρακτήρα και θα μπορούσα να παίζω όλους τους ρόλους. Το κάνω κάποιες φορές όταν κάποιος τραυματίζεται. Αλλά τελευταία προσπαθώ να είμαι περισσότερο πίσω απο τα πράγματα. Είμαι ένα είδος αόρατου ανθρώπου πίσω απο τους αόρατους ηθοποιούς μας στη σκηνή.»

Ποια είναι η δική σας χώρα των θαυμάτων;

«Θα ακουστεί λίγο κλισέ, αλλά έτσι πραγματικά αισθάνομαι. Είναι κάθε μέρα της ζωής μου. Το γεγονός οτι μπορώ να αποφασίζω τι θα κάνω μέσα στη μέρα, τι θα απαντήσω, πως θα αντιδράσω και τις συνέπειες μετά απο κάθε απόφαση είναι η ικανότητα ενος ανθρώπου να παρατηρεί τα εσωτερικά του συναισθήματα και αντιδράσεις σε κάποιες καταστάσεις. Πιστεύω οτι αν το καταφέρουμε αυτό και δεν συμπεριφερόμαστε με παρορμητικό τρόπο μπορούμε να γράψουμε τη δική μας μοίρα. Είμαι μακρυά απο αυτό αλλά είναι ένα απίστευτα συναρπαστικό συναίσθημα.. Πιστεύω οτι όλα είναι πιθανά όχι μόνο επάνω στη σκηνή του Black Light Theater … και αυτό είναι σα να ζεις στη χώρα των θαυμάτων.»

«Προσπάθησε να θυμηθείς οτι τα μόνα θαύματα που μπορούν να μας σώσουν είναι τα θαύματα που συμβαίνουν μέσα μας». Με τα λόγια του πατέρα σας ταυτίζεστε;

« Είναι το καλύτερο που μου έχει μεταδώσει- μην αμφιβάλεις για πράγματα που θα ήταν τόσο φυσικά για κάθε πλάσμα επάνω στον πλανήτη. Θεωρούμε πράγματα που είναι θαύματα σαν φυσικά και βήματα της τεχνολογίας που είναι πολύ μακρυά απο το να είναι τέλεια σαν θαύματα. Καταστρέφουμε κάθε μέρα πολλά θαύματα του πλανήτη απλώς για να πίνουμε καφέ σε χάρτινο κυπελλάκι, να χρησιμοποιούμε πλαστικές σακούλες, για κάθε φαγητό που βλέπουμε στο σουπερμάρκετ.»

Εσείς τι λέτε για τα θαύματα;

«Τίποτα. Παρατηρώ, αισθάνομαι και προσπαθώ να θυμίζω στον εαυτό μου να μην ξεχνάει οτι αυτό που βλέπω και νιώθω κάθε μέρα είναι ένα θαύμα..»

Αν κάποιος δεν πιστεύει στα θαύματα πως θα τον πείσουμε;

«Πρώτα απ όλα πιστεύω πως δεν είναι απαραίτητο, ούτε δυνατό να αλλάξεις τη γνώμη κανενός. Μπορώ να μοιραστώ μαζί σας τις απόψεις μου για τον κόσμο, για τη ζωή, αλλά η αληθινή αλλαγή μυαλού συμβαίνει μέσα στο κάθε μυαλό μόνο. Η Τέχνη είναι ένα σπουδαίο όργανο που παίζει με τα μυαλά των θεατών. Δείχνουμε πράγματα που άλλος μπορεί να τα πει θαύματα, που εγώ μπορώ να τα θεωρήσω σαν μια τεχνική του Black Light Theater- παρ ολ αυτά τα θαύματα συμβαίνουν στη σκηνή αλλά δεν έχει να κάνει με την τεχνική του Black Light Theater …To Black Light Theater είναι ένα σημαντικό μέσο να κάνει αυτά τα θαύματα να συμβούν.»

Για τις ψευδαισθήσεις ποια είναι η γνώμη σας;

«Μας θυμίζουν κάτι απο την παιδική μας ηλικία όπου όλα ήταν καινούργια και όλα γίνονταν μετά  ψευδαισθήσεις. Eίναι εθιστικές οι ψευδαισθήσεις  αλλά μπορεί να γίνουν βαρετές μετά απο λίγο.»

Γενικά μιλώντας η ψευδαίσθηση έχει χροιά αρνητική;

«Γενικά μιλώντας τι εννοούμε ψευδαίσθηση;Είναι κάτι που ξέρουμε ότι δεν υπάρχει;Η καλύτερα να πούμε οτι διδαχθήκαμε απο την επιστήμη οτι αυτό που δεν συμβαίνει στον «αληθινό κόσμο» είναι απλώς μια ψευδαίσθηση;Κι αν ξέρουμε οτι κάτι δεν υπάρχει δεν απογοητευόμαστε μετά; Nομίζω δεν είναι μια ερώτηση που μπορεί εύκολα να απαντηθεί.»

Σε μια περιοχή της Πράγας ο μύθος λέει οτι κάποτε ζούσαν πνεύματα και φαντάσματα. Εσείς πιστεύετε σε μύθους; Και ακόμα θεωρείτε πως η Πράγα είναι ο ιδανικός τόπος για να γεννηθούν τέτοιες ιστορίες;

«Κάποτε; Nομίζω οτι ακόμα ζούνε και αγωνίζονται. Δείτε για πόσους αιώνες «πρωτόγονα» έθνη διατήρησαν τη μητέρα Γη για τις μελλοντικές γενιές με πίστη στα ξωτικά , τις νεράιδες, τα φαντάσματα, τα πνεύματα  και τι κάναμε σε μόλις εκατό χρόνια της «πολύ μορφωμένης»  κοινωνίας που πιστεύει σε πράγματα που μπορείς να αγγίξεις και να αποδείξεις. Η Πράγα, όπως και κάθε παλιά πόλη που έχει υφανθεί με μυστικά πνεύματα απο τους δημιουργούς και τους κατοίκους της, είναι η τέλεια πόλη για τέτοιες ιστορίες. Ο πατέρας μου έκανε  το 1993 μια παράσταση που λεγόταν Ahasver – Legends of the Old Mother Prague”.  Ήταν μια πολύ δύσκολη παράσταση και δεν την κατάλαβαν όλοι αλλά για μένα είναι το πιο πολύτιμο κόσμημα απο τη δουλειά του πατέρα μου.»

Ποιός ήταν ο αγαπημένος σας ήρωας παραμυθιού;

«Πρέπει λίγο να σκεφθώ. Όταν ήμουν μικρός δεν είχα αγαπημένους ήρωες παραμυθιών. Για να είμαι ειλικρινής ο πρώτος ήρωας που θυμάμαι απο τα βιβλία ήταν ο Ταρζάν και απο τις ταινίες ο Κινγκ Κονγκ. Μπορώ να φανταστώ γιατί. Τα πρώτα χρόνια της ζωής μου ζούσα σε ένα κτήμα στα βόρεια της Δημοκρατίας της Τσεχίας, μεγάλωσα στα δάση και πάντα ονειρευόμουν οτι είμαι πλάσμα του δάσους όπως τα πουλιά και τα ζώα. Αυτο ήταν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον μου μέχρι τα 12. Μετά ανακάλυψα ένα θέατρο και όλα ξαφνικά άλλαξαν.»

Αν είχατε δίπλα σας τον Πιτερ Παν, την Αλίκη τι θα τους ρωτούσατε

«Τον Πίτερ Παν θα τον ρωτούσα αν ήθελε να έρθει στην ομάδα μας. Μερικά νούμερα θα ήταν πολύ πιο εύκολα με τις ικανότητες του. Την Αλίκη, αφού θα έβγαζα το καπέλο μου, θα την καλούσα να πιούμε καφέ.»

Ποια είναι η μεγαλύτερη δυσκολία του συγκεκριμένου θεάτρου;

«Να βρούμε ένα τέλειο καστ. Είναι όλο και πιο δύσκολο να βρούμε άτομα που θέλουν να κάνουν θέατρο με όλη την καρδιά τους. Φυσικά μπορείς πάντα να πληρώσεις αρκετά για να έχεις ένα πολύ καστ αλλά αυτοί που πραγματικά αξίζουν είναι αυτοί που θα παραμείνουν όταν το θέατρο καεί και ξεκινήσεις απο την αρχή με τίποτα. Έχουμε τέτοια ομάδα και είμαι περήφανος γι αυτό.»

Δώστε μας την ατμόσφαιρα απο τα παρασκήνια.

«Επικρατεί ένα χάος. Άτομα τρέχουν απο τη σκηνή, πετάνε αντικείμενα, μαζεύουν άλλα, επιστρέφουν στη σκηνή, αλλάζουν κοστούμια, όλα αυτά συμβαίνουν στο σκοτάδι κι αν το βλέπεις για πρώτη φορά σκέφτεσαι αν αυτό έχει κάποια οργάνωση. Έχει και μεγάλη. Υπολογίζουμε το χρόνο με τα δευτερόλεπτα. Όλα πρέπει να έχουν μεγάλη ακρίβεια στη σκηνή  γι αυτό βασικά δείχνει τόσο χάος στα παρασκήνια.»

Σ αυτό το ωραίο ταξίδι με το θέατρο ποιες στιγμές, θετικά και αρνητικά;

«Η πιο δύσκολη  ήταν το 2004. Ήταν η δεύτερη χρονιά μου που διηύθυνα το θέατρο και πίστευα οτι οι άνθρωποι είναι καθαροί σαν κρύσταλλο. Πίστευα οτι αν έχεις συμβόλαιο όλα είναι εντάξει. Συνέβη να μην πληρωθούμε για 2 μεγάλες τουρνέ που κάναμε. Έπρεπε να πληρώσουμε 18 ηθοποιούς για 90 παραστάσεις και πέσαμε σε τεράστια χρέη. Σχεδόν έπρεπε να κλείσουμε το θέατρο. Φυσικά δεν ήταν αυτοί οι μοναδικοί λόγοι. Πριν απ αυτό ο πατέρας μου ήταν πολύ άτυχος με τους μάνατζερ που σκεφτόντουσαν περισσότερο το δικό τους κέρδος και όχι του θεάτρου. Θα έλεγα οτι ανάμεσα στο 1999 και στα μέσα  του 2005 το θέατρο έζησε τις πιο δύσκολες στιγμές του. Οι πιο συγκινητικές στιγμές ήταν αυτές που έζησα μέχρι τα 19 μου. Τα πράγματα συνέβησαν πριν τα σκεφθώ. Πέρασα στην ακαδημία υποκριτικής και έπαιξα με πτυχιούχους 5 χρόνια μεγαλύτερους μου. Για μένα είναι σα να κέρδιζα ένα Όσκαρ. Κανείς δεν είχε αυτή τη δυνατότητα πριν στην επάνω απο 100 χρόνια Ακαδημία μας. Μετά είχα την ευκαιρία να γίνω ηθοποιός στο Εθνικό θέατρο Πράγας στα 17 μου. Άλλο ένα υπέροχο δώρο απο κάπου απο ψηλά. Η καριέρα μου στο θέατρο ήταν πολλά υποσχόμενη αλλά στα 19 μου ακολούθησα τη μοίρα μου με το θέατρο του πατέρα μου σε ένα διαφορετικό ρόλο. Ακόμα πιστεύω πως η πιο δυνατή στιγμή της καριέρας μου είναι μπροστά.»

Θυμάμαι πως όταν είδα το Μαύρο Θέατρο στην Πράγα μου έδωσε την εντύπωση οτι περισσότερο απευθύνεται σε μεγάλους, το ίδιο σκέφτομαι και για πολλά παραμύθια. Συμφωνείτε;

«Το θέατρό μας έχει σίγουρα κάποια κομμάτια που είναι περισσότερο για ενήλικες αλλά η παράσταση που φέρνουμε στην Αθήνα είναι ενα τέλειο οικογενειακό σόου. Σε όλο τον κόσμο θεωρείται ένα τέλειο σόου για οικογένειες και στην Κίνα για παράδειγμα θεωρήθηκε σόου για παιδιά. Μπορεί να οφείλεται και στα κλασικά κομμάτια. Η Τέχνη στο παρελθόν ήταν πιο αφελής. Μερικά νούμερα είναι σε ρετρό στυλ. Στον κόσμο αρέσει και τα παιδιά το αγαπάνε.»

Αν είσαστε στα αλήθεια μάγος, αν είχατε το χάρισμα, τι θα κάνατε για τον κόσμο;

«Είμαστε όλοι μάγοι. Άλλοι συνειδητά, άλλοι ασυνείδητα. Όλοι έχουμε την ικανότητα να φτιάξουμε τον κόσμο. Εξαρτάται απο τη διάθεσή μας, πόσο δυνατή είναι, και πόσο μακρυά θα φθάσει η επιρροή μας. Και εξαρτάται απο τις ηθικές αξίες μας αν αυτή η επιρροή θα κάνει τους ανθρώπους να είναι ευτυχισμένοι η να υποφέρουν. Προσεύχομαι και παίζω για την πρώτη.»

INFO

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΓΑ
ΜΑΥΡΟ ΘΕΑΤΡΟ ΤΗΣ ΠΡΑΓΑΣ
7 ΜΕ 9 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ
CHRISTMAS THEATER
ΚΛΕΙΣΤΟ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟ ΣΤΑΔΙΟ ΓΑΛΑΤΣΙΟΥ (ΒΕΪΚΟΥ)

ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ:

• ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 7 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ ΣΤΙΣ 20.00
• ΣΑΒΒΑΤΟ 8 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ ΣΤΙΣ 16.00 ΚΑΙ ΣΤΙΣ 20.00
• ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ ΣΤΙΣ 12.00 ΚΑΙ ΣΤΙΣ 16.00

ΤΙΜΕΣ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ:

• ΠΛΑΤΕΙΑ ΚΑΙ ΚΕΡΚΙΔΑ (ΘΕΑΤΡΙΚΑ ΚΑΘΙΣΜΑΤΑ)
• VIP ΖΩΝΗ: ΚΑΝΟΝΙΚΟ 54 ΕΥΡΩ, ΠΑΙΔΙΚΟ: 27 ΕΥΡΩ
• Α ΖΩΝΗ: ΚΑΝΟΝΙΚΟ 44 ΕΥΡΩ, ΠΑΙΔΙΚΟ: 22 ΕΥΡΩ
• Β ΖΩΝΗ: ΚΑΝΟΝΙΚΟ 36 ΕΥΡΩ, ΠΑΙΔΙΚΟ: 18 ΕΥΡΩ
• ΚΕΡΚΙΔΑ (ΚΑΘΙΣΜΑΤΑ ΚΕΡΚΙΔΑΣ)
• Γ ΖΩΝΗ: ΚΑΝΟΝΙΚΟ 26 ΕΥΡΩ, ΠΑΙΔΙΚΟ – ΕΦΗΒΙΚΟ – ΦΟΙΤΗΤΙΚΟ – 65+, ΑΝΕΡΓΩΝ, ΠΟΛΥΤΕΚΝΩΝ: 13 ΕΥΡΩ
• Δ ΖΩΝΗ: ΚΑΝΟΝΙΚΟ 18 ΕΥΡΩ, ΠΑΙΔΙΚΟ – ΕΦΗΒΙΚΟ – ΦΟΙΤΗΤΙΚΟ – 65+, ΑΝΕΡΓΩΝ, ΠΟΛΥΤΕΚΝΩΝ: 9 ΕΥΡΩ
• Ε ΖΩΝΗ: ΚΑΝΟΝΙΚΟ 10 ΕΥΡΩ, ΠΑΙΔΙΚΟ – ΕΦΗΒΙΚΟ – ΦΟΙΤΗΤΙΚΟ – 65+, ΑΝΕΡΓΩΝ, ΠΟΛΥΤΕΚΝΩΝ: 5 ΕΥΡΩ