Ο Εκδότης Νίκος Καρατζάς, ένας από τους βασικούς πρωτεργάτες της αυριανής Δια-μαρτυρίας – 21 Μαρτίου Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης, που θα ξεκινήσει στις 12μμ έξω από το Βιβλιοπωλείο Ιανός, Σταδίου 24, μιλά στην Κρυσταλία Πατούλη, για τον κύριο εμπνευστή της διοργάνωσης αλλά και για στόχο της, που έχει για «όπλο» τον Ελληνικό πολιτισμό ενάντια σε ότι τον… πολεμά επί χρόνια, συμμετέχοντας στην Έρευνα για την Κρίση που δημοσιεύται στο tvxs.

Ads

 
Πώς διαμορφώθηκε η απόφαση για την αυριανή Δια-μαρτυρία;
 
Από μία κουβέντα με τον Παρασκευά Καρασούλο, ο οποίος είχε και την ιδέα, να κάνουμε μία Δια-μαρτυρία στις 21 Μαρτίου – Παγκόσμια Ημέρα της Ποίησης και σιγά σιγά προστέθηκαν εκτός από τη Μικρή Άρκτο, τον Κύκλο Των Ποιητών και τον Ιανό, τα περιοδικά ποίησης.
Όλα αυτά ξεκίνησαν ως μία ανιδιοτελής χειρονομία προσπαθώντας να βρούμε έναν δρόμο κι έναν τρόπο για να διαμαρτυρηθούμε, χωρίς αυτό να μοιάζει με ότι προηγήθηκε, δηλαδή, σπασμένα μάρμαρα, καμένα νεοκλασικά, κλεισμένοι δρόμοι (όπου εμποδίζεται η καθημερινότητα της πόλης και η ανάγκη των άλλων), ζοφερή ατμόσφαιρα.
Εμείς μιλούμε για μία διαδήλωση με μπάντες κρουστών, με εικαστικά λάβαρα που ετοίμασαν οι φοιτητές της Σχολής Καλών Τεχνών με τους καθηγητές τους, αλλά και από άλλα εικαστικά ιδρύματα, αλλά και με πλακάτ γραμμένα με συνθήματα από στίχους ποιητών, για να αναδείξουμε μια μεγάλη παράδοση, κληρονομιά και προίκα που έχουμε σαν χώρα και από την οποία πρέπει να αντλήσουμε, για να αντέξουμε και να διανύσουμε, στα δύσκολα χρόνια.
Μιλάμε δηλαδή, όχι για άλλη μία διαμαρτυρία, αλλά για μία άλλη Δια-μαρτυρία, με την ποίηση ενάντια στην κρίση.
Και το πρώτο μας πανό θα γράφει «Κάνε ένα άλμα πιο γρήγορο από τη φθορά», το οποίο είναι από έναν στίχο του Οδυσσέα Ελύτη.
 
Μιλάτε δηλαδή, για μία πρόταση –θα μπορούσαμε να πούμε- πολιτικού πολιτισμού;
 
Έτσι, ακριβώς. Με σημαία τον πολιτισμό και με τους στίχους των ποιητών μας. Και, θα έλεγα, με μία υπέρβαση των συμβατικών διακρίσεων.
 
Με ποιον τρόπο;
 
Στη συζήτηση με θέμα «Μνημόνιο ή Αντιμνημόνιο» που έγινε από την Συντονιστική Επιτροπή, όπως και από όλη η κοινωνία, βρεθήκαμε ενάντια στο Μνημόνιο, αλλά με βάση ότι ο Πολιτισμός αποτελεί μία πλατφόρμα υπέρβασης αυτών των συμβατικών διακρίσεων. Το κυριότερο που μας ενώνει είναι ότι είμαστε με τον Πολιτισμό, ερχόμαστε από τον πολιτισμό, και θέλουμε να βρούμε έναν άλλο δρόμο για να υπερβούμε την κρίση. Γιατί η κρίση δεν είναι μόνον οικονομική. Είναι πρωτίστως πολιτιστική, κοινωνική, πολιτική και οικονομική βεβαίως.
Άρα λοιπόν, αυτή η υπέρβαση με την οποία θα συνυπάρχουμε με τις διαφορές μας, είναι το στοίχημα. Δηλαδή η υπέρβαση είναι μια πλατφόρμα, όχι για να ακυρώσει τις διαφορές, αλλά για να μας επιτρέψει να συνυπάρχουμε με τις διαφορές μας. Αλλιώς ο άλλος δρόμος είναι ο εμφύλιος. Και η Ελλάδα… ανακάλυψε πάρα πολλές φορές αυτόν τον δρόμο με τα αποτελέσματα που γνωρίζουμε. Άρα λοιπόν, κάθε φορά που έχανε τον πολιτισμό της η Ελλάδα, ανακάλυπτε τον Εμφύλιο.
Αυτά, λοιπόν, θα έλεγα πως είναι η «κουζίνα» των διεργασιών για να εξηγήσω τι θα πει «υπέρβαση των συμβατικών διακρίσεων».
 
Επίσης, η κίνηση αυτή είναι εναντίον της διαφθοράς όπως έχει ανακοινωθεί…
 
Ναι, είναι εναντίον της διαφθοράς, και εναντίον της ανικανότητας που μας έφερε σε αυτές τις πολλαπλές κρίσεις, και εναντίον των σπασμένων μαρμάρων, των καμένων νεοκλασικών, εναντίον όσων σπάνε βιβλιοπωλεία και θα ήθελαν να κάψουν και τις ιδέες που περιέχουν… Διότι τα βιβλιοπωλεία –και δεν λέω για τον Ιανό που υπήρξε οκτώ φορές στόχος από το 2008- αλλά και άλλα βιβλιοπωλεία σε αυτή την κρίσιμη τριετία, έγιναν στόχοι τραμπούκων. Άρα, καταδικάζοντας όλα αυτά, και εναντίον όλων αυτών κάνουμε αυτή τη Δια-μαρτυρία, για να δείξουμε και σε εμάς τους ίδιους, επιπλέον, ότι μπορείς να διαμαρτύρεσαι χωρίς να εμποδίζεις τους άλλους να ζούνε.
Υπάρχει, επίσης, ένας εσωτερικός λόγος να διαμαρτυρόμαστε, άλλωστε. Γι αυτό και στο εξωτερικό είναι σημαντικό να ακουστεί για παράδειγμα, πως όταν οι Έλληνες διαμαρτύρονται με σημαία τον πολιτισμό… μπορούν να διαμορφώνουν -εκτός των άλλων- και έναν άλλον πολιτισμό της διαμαρτυρίας.
 
Άλλωστε και αξιολογικά, είτε και ιεραρχικά, αν θέλουμε, ο πολιτισμός δεν μπορεί να είναι κάτω από την πολιτική…
 
Ακριβώς. Το αντίθετο. Η πολιτική, δυστυχώς, οδήγησε στην ευτέλεια τον πολιτισμό.
 
Ο πολιτισμός και οι αξίες που πρεσβεύονται, μέσω κάθε γενιάς, δεν είναι, άλλωστε, πάνω και από τις όποιες ιδεολογίες (όπως γράφει στο βιβλίο του «Ανθρωποφύλακες» ο Περικλής Κοροβέσης);
 
Είναι αξιακός κώδικας ο πολιτισμός.
 
Και –όπως έχει πει και ο Χρόνης Μίσσιος– ζούμε σε μία τόσο μικρή χώρα που έχει πάρει ήδη δύο Νόμπελ ποίησης και ένα Λένιν… Δηλαδή αναλογικά με άλλες χώρες, θα μπορούσαμε να πούμε, ότι ζούμε σε μία από τις σημαντικότερες -αν όχι την σημαντικότερη- χώρες της ποίησης…  
 
Σε μια τόσο μικρή χώρα, με μια τόσο μεγάλη ποίηση που ξεκινά από τον μέγιστο ποιητή, τον Όμηρο…
 
Αύριο η συγκέντρωση της Δια-μαρτυρίας, τι πορεία θα ακολουθήσει;
 
Υπάρχει μία σημαντική διαφορά στην αυριανή δια-μαρτυρία, δηλαδή, θα ξεκινήσουμε στις 12 το μεσημέρι από τον Ιανό που είναι ο τόπος προσυγκέντρωσης, θα προχωρήσουμε ανάποδα προς την Κοραή, θα σταματήσουμε έξω από τα εμβληματικά κτίρια της τριλογίας, και συνεχίζουμε… βαδίζοντας πάντα με τα λάβαρα και τους στίχους των ποιητών, και έξω από το κάθε κτίριο (Εθνική Βιβλιοθήκη, Πανεπιστήμιο Αθηνών, και Ακαδημία Αθηνών) διαβάζουμε ένα ποίημα των Καβάφη, Ελύτη, Σεφέρη. Κατόπιν η επόμενη στάση θα είναι στο Σταυροδρόμι Ομήρου και Πανεπιστημίου που διαβάζουμε ένα απόσπασμα από Ραψωδία της Οδύσσειας, και τέλος, κατευθυνόμαστε προς το Σύνταγμα. Πάντα, χωρίς να κλείνουμε τους δρόμους, εμποδίζοντας την κυκλοφορία.
 
Με συνθήματα και «όπλα» σας –θα μπορούσαμε να πούμε- την Ελληνική ποίηση και τον πολιτισμό, ενάντια…
 
…στις πολλαπλές κρίσεις που μας βασανίζουν. Με σημαία τον πολιτισμό και τους στίχους των ποιητών μας. Τόσο απλά.
 
Πιστεύετε ότι τόσο οι προσωπικότητες όσο και οι απλοί άνθρωποι, με κέντρο τον πολιτισμό, σε μία κοινή προσπάθεια, είναι δυνατόν να βρουν και κάποιες έστω, κοινές απαντήσεις απέναντι σε αυτήν την πολλαπλή κρίση;
 
Έτσι είναι, και αυτό επιδιώκουμε. Δηλαδή, αυτή είναι η στόχευση, να δείξουμε ότι δεν περνάνε όλα μέσα από τα κόμματα, δεν περνάνε όλα μέσα από τον Συνδικαλισμό, και δεν περνάνε όλα μέσα από την κοινωνική σύγκρουση, όμως, όλα, μπορούν να περάσουν μέσα από τον πολιτισμό για να αποκτήσουν οι πραγματικές διαστάσεις το… Μέτρο τους.
 
Με ανάλογο στόχο ξεκίνησα από το 2010 στο tvxs την έρευνα «Τι πρέπει να κάνουμε;» με βασικό σκοπό να ακουστούν οι σκέψεις ανθρώπων των γραμμάτων και των τεχνών πάνω στις αιτίες της κρίσης αλλά και στις πιθανές λύσεις που ο καθένας διαβλέπει. Διότι, χωρίς τον πολιτισμό…  
 
 …δεν είμαστε τίποτα χωρίς τον πολιτισμό και τις αξίες μας. Είμαστε άδεια στομάχια μόνο. Πρέπει οπωσδήποτε να καταλάβουμε το σημείο εκκίνησης. Την πραγματική αφετηρία. Και αυτό είναι που επιχειρεί να κάνει αυτή η Δια-μαρτυρία.
 
Επειδή, αντίθετα, για πολλά χρόνια προεξείχαν οι πολιτικοί, με όμικρον γιώτα, και όχι ο πολιτικός πολιτισμός (με την κυριολεκτική έννοια η λέξη «πολιτικός»);
 
Φυσικά. Και, βέβαια, γι αυτό φτάσαμε εδώ… Γιατί αν εμπιστευτείς τόσο πολύτιμα και σημαντικά πράγματα στους πολιτικούς… δεν υπάρχει πιθανότητα να μη τα χάσεις. Και μετά πρέπει να τα ξαναφτιάξεις, και να τα ξανανακαλύψεις…
 
Οπότε αυτό είναι και το σημαντικότερο που πρέπει να γνωρίζει ο κόσμος που σκέφτεται να συμμετέχει στην αυριανή Δια-μαρτυρία; Ότι δηλαδή, θέτετε πάνω από όλα τον Πολιτισμό και πορεύεστε; Και άρα, δεν υπάρχουν έτοιμες συνταγές…;
 
Έτσι ακριβώς. Γι αυτό ελπίζω να συμμετέχουν όλοι, και να είναι εδώ, αύριο στις 12μμ, έξω από τον Ιανό, ώστε να εκπέμψουμε όλα αυτά με τα ίδια μας τα σώματα…
 
Υπάρχει κάποια συνέχεια μετά το τέλος αυτής της διαμαρτυρίας; Το έχετε σκεφτεί;
 
Αυτό, νομίζω, είναι μια αφηρημένη σκέψη όλων μας, αλλά πρέπει να προκύψει μέσα από τη χημεία και την κατάσταση την οποία όλοι μαζί από αύριο θα διαμορφώσουμε. Άρα λοιπόν, κατά τη γνώμη μου, δεν θα ‘πρεπε να σταματήσουμε σε αυτήν, αλλά θα έπρεπε να αρχίσουμε από αυτήν!
 
Ίσως π.χ., να γίνει στη συνέχεια, μία ζωντανή εκδήλωση όπου θα εκφραστούν άνθρωποι, με σκέψεις και προτάσεις, όπως συμβαίνει και στην έρευνα του tvxs; Όπου θα μπορούσαν, μάλιστα, όλοι όσοι έχουν συμμετέχει μέχρι στιγμής, αλλά και πολλοί άλλοι, να προσκαλεστούν σε μια τέτοια πιθανή μελλοντική συνάντηση; Να αρχίσει ένας διάλογος, πάνω σε αυτήν την πολιτισμένη βάση;
 
Έτσι είναι, και από εκεί πρέπει να ξεκινήσουν όλα! Από μία αφετηρία που λέγεται ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ. Γιατί είναι και η πιο μεγάλη… προίκα που έχουμε. Χωρίς αυτήν, δηλαδή, δεν είμαστε τίποτα.
 
Με αυτόν τον τρόπο, αν υπάρξει συνέχεια και διάλογος, ίσως να δοθεί και κάποιο είδους τρόπος έκφρασης και σε όλον εκείνο τον κόσμο που έχει ανάγκη να διερευνηθούν εφικτές λύσεις; Διότι, όταν ο κόσμος απελπίζεται και δεν υπάρχει ένα μέσον να τον εκφράζει…
 
Κάπως έτσι το σκέφτομαι, η αλήθεια όμως είναι ότι αύριο, η Τετάρτη, θα μας δείξει αν αυτές οι σκέψεις πατάνε στη γη, ή αεροβατούν και κατά συνέπεια δεν έχουν το ειδικό βάρος για να διαμορφώσουν το γενικό πλαίσιο.
 
Από το site, όμως, φαίνεται να υπάρχουν, ήδη, πολλές συμμετοχές.
 
Η ανταπόκριση είναι πολύ ενθαρρυντική από τον κόσμο, και το ίδιο εύχομαι και για τα ΜΜΕ αλλά και από τις προσωπικότητες των γραμμάτων και των τεχνών γενικά. Διότι δεν είμαστε ένα κόμμα που διεκδικεί την ψήφο. Είμαστε άνθρωποι που θέλουμε την υπέρβαση, άρα, θα ‘πρεπε να μας αντιμετωπίσουν διαφορετικά. Δεν ξέρω τι να πω. Ίσως δεν κερδίσει η αδιαφορία, για όλα αυτά που γίνονται γύρω μας…
 
Μα δεν είναι και αυτό ένα σημείο των καιρών που… βοήθησε να φτάσουμε εδώ;
 
Ακριβώς. Σε κάθε περίπτωση, όλα αυτά αύριο θα ξεκαθαρίσουν. Θα έχουμε μία εικόνα αν ο ίδιος ο κόσμος προτίθεται να σηκωθεί από τους καναπέδες, και να συμμετέχει με όρους ουσιαστικούς, να σηματοδοτήσει μιαν άλλη πορεία, μιαν άλλη διαδρομή, με σημαία τον πολιτισμό, και με όπλο τους στίχους των ποιητών και τις μουσικές μας και τα εικαστικά μας λάβαρα, και όλα όσα κουβαλάμε, ως μια δυναμική παράδοση.
 
Σαν αφετηρία κάποιας συνολικής προσπάθειας;
 
Γι αυτό θέλω να σας καλέσω και εσάς και τους αναγνώστες να συμμετέχουμε. Δηλαδή, αν δεν προκαλέσουμε την αυτενέργεια….
Για παράδειγμα, προτείνουμε: «Γράψτε τον στίχο που σας αρέσει, φτιάξτε το σε ένα πλακάτ και ελάτε μαζί μας…»
 
Προσωπικά θα έλεγα, ότι προσυμμετέχω, ούτως ή άλλως, σε μια ανάλογη Δια-μαρτυρία, ήδη, με το «Τι πρέπει να κάνουμε;», και εύχομαι μάλιστα να αξιοποιηθεί μέσω αυτής της προσπάθειας, εφόσον ήταν και είναι μια καθαρά ανιδιοτελής κίνηση που ξεκίνησε, με τη λογική, ότι ο Πολιτισμός είναι η Ψυχή μας. Και αν δεν πορευτούμε με σημαία την… ψυχή μας, που την είχαμε απαξιώσει τόσα χρόνια…
 
Έτσι ακριβώς. Γι’ αυτό και πρέπει να την ξαναβρούμε. Και πρέπει να φτιάξουμε ένα δίκτυο αλληλεγγύης, ένα δίκτυο συνεργασίας, που να προχωρήσει τα πράγματα και να εξελίξει τα πράγματα. Δηλαδή, να σταθούμε όλοι μαζί, ο καθένας με τον ρόλο του και με τον τρόπο του, αλλά όλοι μαζί με λάβαρο τον πολιτισμό. Με αφετηρία τον πολιτισμό μας.

———-
Τετάρτη 21 Μαρτίου 
Με την Ποίηση ενάντια στην Κρίση
Προσυγκέντρωση στις 12 το μεσημέρι
μπροστά από το βιβλιοπωλείο Ιανόs, Σταδίου 24,
Συν οδοιπορία προς το Σύνταγμα

«ΜΗΝ ΑΜΕΛΗΣΕΤΕ.
ΠΑΡΤΕ ΜΑΖΙ ΣΑΣ ΝΕΡΟ
ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΜΑΣ ΕΧΕΙ ΠΟΛΥ ΞΗΡΑΣΙΑ»
Μιχάλης Κατσαρός

Ads

———-
Δηλώστε την υποστήριξη σας στο ιστολόγιο: https://www.21martiou.blogspot.com/
Ο κατάλογος συμμετοχών ανανεώνεται καθημερινά…