Ένας πρώην πράκτορας της CIA αποκάλυψε στον Βρετανό σκηνοθέτη Τζον Ίρβιν ότι διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο για τη σύλληψη του Νέλσον Μαντέλα, το 1962. 

Ο Ντόναλντ Ρίκαρντ, την εποχή εκείνη ήταν υποπρόξενος των ΗΠΑ στο Ντέρμπαν. Κατόπιν εργάστηκε για τη CIA μέχρι το 1978. Έδινε πληροφορίες στη νοτιοαφρικανική αστυνομία για τις μετακινήσεις του Μαντέλα κάτι που οδήγησε στη σύλληψή του. 

Σύμφωνα με δημοσίευμα των Sunday Times, ο Ρίκαρντ μίλησε στον Βρετανό σκηνοθέτη Τζον Ίρβιν τον περασμένο Μάρτιο, δυο εβδομάδες προτού πεθάνει. Ο Ίρβιν μαγνητοφώνησε τη συνέντευξη την οποία ήθελε για να ολοκληρώσει την ταινία του «Mandela’s Gun» που θα προβληθεί αυτή την βδομάδα στο Φεστιβάλ Καννών. 

Σε ένα άρθρο του, ο Τζέιμς Σάντερς γράφει ότι ο Ίρβιν του ζήτησε να ερευνήσει τα στοιχεία. Αναφέρει ότι ο σκηνοθέτης ταξίδεψε στις ΗΠΑ στις αρχές του έτους για να μιλήσει με τον Ντόναλντ Ρίκαρντ. 

Τι είπε ο πράκτορας για τη σύλληψη 

Ο πρώην πράκτορας του εξήγησε πώς συνελήφθη ο Μαντέλα ενώ είχε φύγει από το Γιοχάνεσμπουργκ για να πάει στο Ντέρμπαν. Δεν διευκρίνισε όμως πώς γνώριζε ο ίδιος τις κινήσεις του Μαντέλα. 

«Ανακάλυψα πότε θα κατέβαινε (σ.σ. στο Ντέρμπαν) και πώς θα πήγαινε εκεί… η εμπλοκή μου έγινε σε αυτό το σημείο και εκεί συνελήφθη ο Μαντέλα» φέρεται να είπε ο Ρίκαρντ, σύμφωνα με το δημοσίευμα.

^{Ο Μαντέλα κατά τη μεταφορά του στην «ισόβια φυλακή» του}

^{Το νησί – φυλακή} 

Ο πρώην πράκτορας φέρεται επίσης να υποστήριξε ότι ο Νέλσον Μαντέλα ήταν «υπό τον πλήρη έλεγχο της Σοβιετικής Ένωσης», ήταν ο «πιο επικίνδυνος κομμουνιστής του κόσμου» και ότι «θα μπορούσε να προκαλέσει πόλεμο στη Νότια Αφρική».

«Οι ΗΠΑ θα εμπλέκονταν παρά τη θέλησή τους και τα πράγματα θα μπορούσαν να εξελιχθούν πολύ άσχημα» πρόσθεσε. «Βρισκόμασταν στο χείλος του γκρεμού και αυτό έπρεπε να σταματήσει, κάτι που σήμαινε ότι ο Μαντέλα έπρεπε να συλληφθεί. Εγώ έβαλα τέλος σ’ αυτό» υποστήριξε επίσης ο Ρίκαρντ. 

Ο Νέλσον Μαντέλα που αγωνίστηκε σε όλη του τη ζωή κατά του Απαρτχάιντ, συνελήφθη στις 5 Αυγούστου 1962 και καταδικάστηκε σε ισόβια. Απελευθερώθηκε το 1990 (σ.σ. στην κεντρική φωτό μετά την απελευθέρωσή του) και έγινε ο πρώτος μαύρος πρόεδρος της Νότιας Αφρικής (1994 – 1999). Πέθανε το 2013 σε ηλικία 95 ετών.