Οι υπουργοί Οικονομικών των είκοσι μεγαλύτερων οικονομικών του πλανήτη έδωσαν το «πράσινο φως» στην ιστορική συμφωνία στο πλαίσιο του ΟΟΣΑ για την δικαιότερη φορολόγηση των πολυεθνικών και των τεχνολογικών κολοσσών. Αξίζει να σημειωθεί πως τα μέλη των G20 απαριθμούν το 80% του παγκόσμιου ΑΕΠ, το 75% του παγκόσμιου εμπορίου και το 60% του πληθυσμού του πλανήτη.

Κατά τις σημερινές συζητήσεις στην Ιταλία καταγράφηκε, ακόμη, η ανάγκη να υπάρξει δικαιότερη πρόσβαση στα εμβόλια για τις φτωχότερες χώρες, όμως το προσχέδιο συμπερασμάτων της συνάντησης της Βενετίας δεν παρουσιάζει συγκεκριμένες προτάσεις για το πώς θα επιτευχθεί αυτό.

Η φορολογική συμφωνία ήταν βέβαια στο επίκεντρο των σημερινών διαπραγματεύσεων. Στόχος είναι οι ηγέτες των κρατών να πουν το οριστικό «ναι» στη συνάντηση κορυφής των G20, τον Οκτώβριο στη Ρώμη.

«Καλούμε όλα τα μέλη που δεν έχουν ακόμη προσυπογράψει τη διεθνή συμφωνία, να το πράξουν», αναφέρουν οι υπουργοί.

Οι υπουργοί Οικονομικών κάλεσαν επίσης αυτή την ομάδα «να αντιμετωπίσει γρήγορα τα εναπομείναντα ζητήματα», για να παρουσιάσει «ένα λεπτομερές σχέδιο για την εφαρμογή των δύο πυλώνων» που έχει η συμφωνία, μέχρι την επόμενη σύνοδο της G20, η οποία είναι προγραμματισμένη για τον Οκτώβριο.

Ο «πυλώνας 1» της συμφωνίας έγκειται στο να διατεθεί ένα μέρος του φόρου επί των κερδών, που καταβάλλεται από τις πολυεθνικές, στις λεγόμενες χώρες «της αγοράς», δηλαδή τις χώρες στις οποίες οι εταιρείες αυτές πραγματοποιούν τις δραστηριότητές τους. Ο φόρος δηλαδή πλέον, δεν θα καταβάλλεται αποκλειστικά εκεί όπου οι εταιρείες έχουν εγκαταστήσει τις έδρες τους.

Στο στόχαστρο είναι οι επιχειρήσεις που πραγματοποούν παγκόσμιο τζίρο άνω των 20 δισεκ. ευρώ και των οποίων η αποδοτικότητα είναι μεγαλύτερη του 10%.

Ο στόχος είναι, οι πολυεθνικές και κυρίως οι GAFA (Google, Amazon, Facebook και Apple), οι οποίες είχαν μεγάλα κέρδη κατά την πανδημία της Covid-19 και τα λοκντάουν, να μην πληρώνουν φόρους, το ύψος των οποίων είναι αστείο έναντι των κερδών τους.

Ο «πυλώνας 2» αντιστοιχεί στη θέσπιση ενός ελάχιστου ποσοστού φόρου «τουλάχιστον 15%» επί των κερδών των πολυεθνικών. Ένα κράτος θα μπορεί να φορολογεί τα κέρδη εξωτερικού μιας από τις εθνικές επιχειρήσεις του, τα οποία έχουν φορολογηθεί στο εξωτερικό με ποσοστό κατώτερο αυτού του ελάχιστου ποσοστού, ώστε να αντισταθμίσει τη διαφορά.

Νωρίτερα, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Όλαφ Σολτς, είχε επιβεβαιώσει πως όλοι οι υπουργοί των G20 είχαν συμφωνήσει στη συμφωνία αυτή, με την Αμερικανίδα ομόλογό του να σημειώνει ότι υπάρχει μια μικρή μειοψηφία που είναι ακόμη αντίθετη.

Η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Τζάνετ Γέλεν, δήλωσε ότι «η συμφωνία αυτή περιλαμβάνει ένα είδος μηχανισμού επιβολής, ο οποίος μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να εξασφαλιστεί ότι χώρες που αντιτίθενται δεν θα μπορούν να [την] υπονομεύσουν -να χρησιμοποιήσουν φορολογικούς παραδείσους που υπονομεύουν την λειτουργία αυτής της παγκόσμιας συμφωνίας».

Στους «αρνητές» της συμφωνίας, εκτός από χώρες της Ε.Ε., όπως η Ιρλανδία, η Εσθονία και η Ουγγαρία, συγκαταλέγονται και η Κένυα, η Νιγηρία, η Σρι Λάνκα και τα Μπαρμπέιντος.