Ένα από τα πιο σκοτεινά μυστικά του Ισραήλ, μετά τη δημιουργία του ως κράτος, είναι τα χιλιάδες παιδιά που καταγγέλθηκε πως εξαφανίστηκαν. Εκτιμάται πως από το 1948 και μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1950, από 1.500 έως 5.000 παιδιά εξαφανίστηκαν. Άλλες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για 8.000 παιδιά που κλάπηκαν από τους βιολογικούς τους γονείς.

Ads

Αυτά προέρχονταν από εβραϊκές οικογένειες που έφτασαν από αραβικές χώρες κυρίως από την Υεμένη, αλλά και από το Ιράκ, το Μαρόκο, την Τυνησία και τα Βαλκάνια. Στους γονείς τους, Εβραίοι μετανάστες, τους είπαν ότι τα παιδιά τους είχαν πεθάνει, αλλά οι υποψίες για κάποια σκοτεινή περίεργη υπόθεση ήταν έντονες μέχρι που δημοσιευμένα έγγραφα αποκάλυψαν τα στοιχεία.

Μόλις πρόσφατα, ήρθε η πρώτη επίσημη παραδοχή εκ μέρους της ισραηλινής κυβέρνησης. Ο υπουργός Τζάτσι Χανέγκμπι, ο οποίος έχει αναλάβει να μελετήσει τα στοιχεία για τις εξαφανίσεις, παραδέχτηκε ότι «εκατοντάδες» ή «χιλιάδες» παιδιά απομακρύνθηκαν από τους γονείς τους χωρίς τη συγκατάθεσή τους. Έπειτα από εβδομάδες επανεξέτασης στοιχείων που είχαν παρουσιαστεί από μια επιτροπή έρευνας για την υπόθεση στα τέλη του 1990, ο Χανέγκμπι δήλωσε στην ισραηλινή τηλεόραση: «Έπαιρναν παιδιά και τα έδιναν αλλού. Δεν ξέρω πού».

«Το ζήτημα των παιδιών από την Υεμένη είναι μια ανοιχτή πληγή και εξακολουθεί να αιμορραγεί σε πολλές οικογένειες που δεν ξέρουν τι απέγιναν τα μωρά, σε παιδιά που εξαφανίστηκαν και ψάχνουν να βρουν την αλήθεια», παραδέχτηκε πρόσφατα και ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου.

Ads

Μαρτυρίες γονέων

Η 78χρονη σήμερα Leah Aharoni που ήρθε από την Υεμένη στο Ισραήλ, θυμάται την απώλεια της κόρης της πριν από πέντε δεκαετίες και ξεσπά σε δάκρυα, μιλώντας στο σχετικό ρεπορτάζ του BBC

«Την είχα δει μόνο για λίγο, ήταν όμορφη με ανοιχτό δέρμα, άνοιξε τα μάτια της και με κοίταξε, σαν να λέει: ‘Μην αφήσεις να φύγω”», λέει. Η Leah είχε γεννήσει πρόωρα δίδυμα σε νοσοκομείο κοντά στο σπίτι της στο Kiryat Ekron, στο κεντρικό Ισραήλ, αλλά τα μικρά κορίτσια μεταφέρθηκαν, όπως της είπαν, σε ειδική κλινική στο Τελ Αβίβ. Αλλά όταν ο σύζυγος της Leah επισκέφθηκε λίγο αργότερα, μόνο ένα από τα δίδυμα ήταν εκεί. Η άλλη, η Χάνα, είχε πεθάνει, όπως πληροφορήθηκε. Δεν είδαν ποτέ το άψυχο σώμα του μωρού ούτε τον τάφο του- ένα κοινό χαρακτηριστικό τέτοιων ιστοριών.

image

Ήταν αρκετά χρόνια αργότερα όταν άρχισε να αναρωτιέται και συγκεκριμένα όταν η επιζών κόρη της, Hagit, έγινε 18 ετών και κλήθηκε για στρατιωτική θητεία. Δύο κλήσεις υπήρχαν ταυτόχρονα για τη θέση. Μια για την Hagit – και μια για την Hanna. Αυτό είναι ένα άλλο χαρακτηριστικό γνώρισμα τέτοιων ιστοριών. «Άρχισε κάτι να με ενοχλεί, κάτι δεν ήταν σωστό, δεν μπορούσα να κοιμηθώ τη νύχτα, αποφάσισα ότι έπρεπε να μάθω τι συνέβη», λέει η Leah.

Άλλο Ευρωπαίος Εβραίος κι άλλο Άραβας Εβραίος

Πολλοί Εβραίοι από την Υεμένη πέρασαν περιόδους σε καταυλισμούς διέλευσης πριν εγκατασταθούν σε σπίτια και έτσι άρχισαν αμέσως να αναδύονται ιστορίες για μωρά που εξαφανίστηκαν. Ορισμένες αναφορές μιλούν για παιδιά που εξαφανίστηκαν μετά από επισκέψεις στα στρατόπεδα από πλούσιους Αμερικανούς Εβραίους. Σε άλλες περιπτώσεις τα παιδιά φαίνεται να αναρρώνανε στα νοσοκομεία όταν οι γονείς ξαφνικά μάθαιναν ότι πεθάνανε. Σε πολλές περιπτώσεις οι γονείς πιστεύουν ότι τα παιδιά τους είχαν πραγματικά απαχθεί και δοθεί ή πωληθεί σε οικογένειες Ευρωπαίων Εβραίων – επιζώντες του Ολοκαυτώματος που έχασαν τα παιδιά τους – ή Αμερικανοί.

image

Η Leah, λοιπόν όπως πολλοί άλλοι γονείς, έπαψαν να πιστεύουν στην ιστορία του θανάτου των παιδιών τους. Στην αναζήτηση βρέθηκε ένα έγγραφο σύμφωνα με το οποίο τα μωρά μεταφέρθηκαν στο Τελ Αβίβ μετά την ημερομηνία του πιστοποιητικού θανάτου της Hanna. Ένα άλλο έγγραφο ήταν ένα δεύτερο πιστοποιητικό θανάτου, που χρονολογείται τρία χρόνια αργότερα από το πρώτο – πολύ μετά αφότου είπαν στην Leah και στο σύζυγό της ότι η κόρη τους είχε πεθάνει.

Όπως και η Leah, οι περισσότεροι γονείς δεν έλαβαν πληροφορίες σχετικά με τον τάφο του παιδιού τους. Σε μερικές περιπτώσεις αποδείχθηκε ότι ο τάφος ήταν άδειος ή ότι το DNA δεν ήταν δικό τους. Η πίεση προς την ισραηλινή κυβέρνηση να δώσει απαντήσεις για όλες τις παραπάνω και πολλές ακόμη υποθέσεις έχει ενταθεί τα τελευταία χρόνια. Τα social media έχουν παίξει τον δικό τους ρόλο στη συνειδητοποίηση των οικογενειών για την έκταση των εξαφανίσεων.

Ο Yael Tzadok, ισραηλινός δημοσιογράφος που ερευνά υποθέσεις εξαφανισμένων παιδιών τα τελευταία 20 χρόνια δήλωσε στο AlJazeera: «Πρόκειται για το πιο σκοτεινό μυστικό του Ισραήλ. Εβραίοι απήγαγαν άλλους Εβραίους, Εβραίοι που έρχονταν σε ένα κράτος που είχε μόλις δημιουργηθεί ως πρόσφυγες την επομένη του Ολοκαυτώματος. Η αποκάλυψη της αλήθειας ενέχει τον κίνδυνο πρόκλησης ενός σεισμού». «Οι γονείς από τις αραβικές χώρες θεωρούνταν κακοί, πρωτόγονοι άνθρωποι, που ήταν μια χαμένη υπόθεση. Η κυριαρχούσα άποψη της εποχής ήταν ότι, τοποθετώντας τα παιδιά σε οικογένειες Εβραίων από την Ευρώπη, θα μπορούσαν να σωθούν, σε αντίθεση με τους γονείς τους. Θα μορφώνονταν και θα προετοιμάζονταν σωστά για το νέο εβραϊκό κράτος».

image

Οι συγκλονιστικές αποκαλύψεις

Έτσι η κυβέρνηση του Μπέντζαμιν Νετανιάχου έκρινε πως έφτασε η ώρα να απαντήσει στις εκκλήσεις να χυθεί άπλετο φως στην τραγική υπόθεση, ανακοινώνοντας μια νέα εξέταση των στοιχείων. Πρόσφατες συγκλονιστικές αποκαλύψεις κάνουν λόγο και για ιατρικά πειράματα στα παιδιά της Υεμένης. Σύμφωνα με αυτές γινόντουσαν μεταθανάτιες εξετάσεις σε παιδιά, τα οποία στη συνέχεια θάβονταν σε μαζικούς τάφους παραβιάζοντας την εβραϊκή παράδοση. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι καρδιές των παιδιών αφαιρέθηκαν για Αμερικανούς γιατρούς, οι οποίοι μελέτησαν γιατί δεν υπήρχε σχεδόν καμία καρδιοπάθεια στην Υεμένη.

«Είναι ένα μεγάλο σκάνδαλο και βέβαια οι γιατροί δεν έλεγαν στους γονείς ότι έκαναν πειράματα με τα παιδιά τους», λέει ο Nurit Koren, πρόεδρος της σχετικής επιτροπής. «Και ακόμη χειρότερα υπήρξαν υγιή μωρά που πέθαναν από μια πειραματική θεραπεία. Είναι ένα έγκλημα, σκόπιμο που σκόρπισε το θάνατο». Η Κόρεν είναι η ίδια παιδί γονέων από την Υεμένη. Ένας από τους ξαδέλφους της και η αδελφή της πεθεράς της ήταν από τα παιδιά που εξαφανίστηκαν. Έτσι, ένας από τους στόχους της, όταν εκλέχτηκε, ήταν να ξανανοίξει το θέμα, το οποίο περιγράφει ως «ανοιχτή πληγή στην καρδιά του Ισραηλινού έθνους».

Μία από τις σκοτεινές πτυχές της υπόθεσης είναι ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζονταν οι μετανάστες με σκουρόχρωμες επιδερμίδες και αποδεικνύεται πως αντιμετωπίζονταν ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Οι ιδρυτές του Ισραηλινού κράτους ήταν ως επί το πλείστον Ευρωπαίοι Εβραίοι μερικοί από τους οποίους εξέφραζαν φόβους ότι οι εξ Ανατολών Εβραίοι έφερναν μαζί τους μια «Ανατολική» κουλτούρα που θα μπορούσε να βλάψει το νέο κράτος.

image

Η ύπαρξη οργανωμένης συνωμοσίας για την εξαφάνιση των μωρών της Υεμένης εξακολουθεί να μην αποδεικνύεται, σύμφωνα με τον ιστορικό Tom Segev, ο οποίος έχει γράψει βιβλία για τα πρώτα χρόνια του Ισραήλ. Όπως ισχυρίζεται, εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες έφτασαν στο Ισραήλ σε μια εποχή πολέμου και «Όλοι αυτοί οι άνθρωποι ήρθαν σε πολύ, πολύ δύσκολες συνθήκες και είναι μια ιστορία χάους», λέει ο Segev.

Οι Υεμενίτες στεγάστηκαν σε σκηνές και έπρεπε να υπομείνουν βαρύς χειμώνες. Υπήρξαν ποσοστά παιδικής θνησιμότητας 50%, επισημαίνει ενώ παραδέχεται ότι κάποια παιδιά μπορεί να έχουν δοθεί μακριά, για υιοθεσία. Σε συνεργασία με τη Nurit Koren, η εταιρεία MyHeritage, μια εταιρεία που ερευνά οικογενειακές καταγωγές, άρχισε πρόσφατα να προσφέρει βοήθεια στους Εβραίους της Υεμένης που έχουν εξαφανισμένο παιδί ή που πιστεύουν ότι υιοθετήθηκαν κρυφά. Η Leah Aharoni, που από καιρό ήταν πεπεισμένη ότι η κόρη της, η Hanna, θα μπορούσε να είναι ζωντανή και να ψάξει για τη βιολογική της οικογένεια, έδωσε ένα δείγμα DNA να ελεγχθεί σε μια νέα βάση δεδομένων για την Υεμένη – Ισραήλ.

Οι ιστορίες της Tzila και του Yehuda που είχαν αίσιο τέλος

Μία από τις πιο γνωστές υποθέσεις στο Ισραήλ, που είδε το φως της δημοσιότητας το 1997, είναι εκείνη της Tzila Levine, η οποία επανενώθηκε με τη βιολογική της μητέρα μετά από 20 χρόνια ερευνών. Τα αποτελέσματα της εξέτασης DNA επιβεβαίωσαν τη συγγένεια με τη Margalit Umaysi, μετανάστρια από την Υεμένη. Ένας γιατρός στη Χάιφα είχε πάρει τη μικρή από τη μητέρα της λίγο αφότου είχε γεννηθεί το 1949 και την είχε παραδώσει στους θετούς της γονείς, χρησιμοποιώντας παραποιημένα έγγραφα. Η υιοθεσία εγκρίθηκε από τον δικαστή Moshe Landau, που επρόκειτο αργότερα να λάβει μια θέση στο Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ.

Η υπόθεση της Tziona Heiman αποκαλύφθηκε πέντε χρόνια αργότερα από την εφημερίδα Yedioth Ahronoth. Έχοντας την υποψία ότι ήταν υιοθετημένη, ήρθε αντιμέτωπη με τους θετούς της γονείς, οι οποίοι αναγκάστηκαν να παραδεχτούν πως είχε επιλεγεί από ένα νοσοκομείο της Ιερουσαλήμ. Ο γείτονάς τους Yigal Allon, ένας διάσημος ισραηλινός εισαγγελέας, όπως είπαν οι ίδιοι, τους την είχε δώσει ως «δώρο γενεθλίων». Η Heiman κατάφερε αργότερα να εντοπίσει τους βιολογικούς της γονείς.

image

Πριν από λίγους μήνες, ο Yehuda Kantor, επιστήμονας, έγινε το πρώτο άτομο που επανασυνδέθηκε με τη βιολογική του οικογένεια μέσω του προγράμματος δοκιμών MyHeritage. Είχε περάσει πάνω από 20 χρόνια ψάχνοντας για τη βιολογική μητέρα του – κάνοντας τακτικές εμφανίσεις στα μέσα ενημέρωσης για να δημοσιοποιήσει την περίπτωσή του.

image

Ο Yehuda είχε μια ευτυχισμένη παιδική ηλικία, μεγάλωσε στην κοντινή Afula από τον Batia και τον Asher Kantor, ένα εβραϊκό ζευγάρι από την Ανατολική Ευρώπη. Οι φωτογραφίες δείχνουν ότι είχε πιο σκούρο χρώμα από τους συγγενείς του. Όταν έφτασε στα 20 του χρόνια, ανακάλυψε ότι τα περισσότερα παιδιά της κοινότητάς του υιοθετήθηκαν. Η μητέρα του, που δεν κατάφερε να συλλάβει, αποκάλυψε ότι τον είχε φέρει στο σπίτι από ένα μικρό ορφανοτροφείο, σε ηλικία τριών ετών. Από σεβασμό προς τους γονείς που τον υιοθέτησαν, μόνο αφού πέθαναν, ο Yehuda αποφάσισε να ξεκινήσει την έρευνα.

image

Έτσι ανακάλυψε ότι δεν υπήρχε καμία υπογραφή συγκατάθεσης από τη βιολογική μητέρα του στην Υεμένη, για την οποία όμως βρήκε μόνο το όνομά της, Zahara. Η MyHeritage μπόρεσε να το χρησιμοποιήσει για να εντοπίσει έναν τάφο μιας γυναίκας που είχε πεθάνει πριν από 17 χρόνια. Τότε προσέγγισαν τα πέντε παιδιά της ζητώντας τους να κάνουν εξετάσεις DNA. Αυτές έδειξαν ότι είναι βιολογικά αδέλφια του Yehuda. «Είμαι ευτυχής που ο κύκλος ολοκληρώθηκε και τώρα γνωρίζω την ιστορία, την προέλευση και γνωρίζω από ποια οικογένεια είμαι, από γενετική άποψη», λέει.