Τεχνητή νοημοσύνη και ρομπότ στο μέλλον της δημοσιογραφίας. Αν και μοιάζει επιστημονική φαντασία η επόμενη μέρα στην on line ενημέρωση  προσδιορίζεται κάπως έτσι. Η διαδικτυακή δημοσιογραφία και τα νέα επιχειρηματικά μοντέλα ήταν το αντικείμενο του Εργαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων που πραγματοποιήθηκε στη Νυρεμβέργη​,  μια υπόθεση που κυριαρχείται από τον προβληματισμό για την παραληροφόρηση και την επίδραση του διαδικτύου στις πολιτικές εξελίξεις.

Όπως αναδείχτηκε στη διοργάνωση που πραγματοποιήθηκε ​ το τριήμερο 14-16 Μαρτίου, ​με τη συνεργασία της Γερμανικής και της Βαυαρικής Ένωσης Συντακτών, η ανεξαρτησία κάθε μορφής on line δημοσιογραφίας αλλά και η διατήρηση της αξιοπιστίας είναι οι προκλήσεις που πρέπει να απαντηθούν στο νέο τοπίο.

Προβληματισμός για τις ψευδείς ειδήσεις

Τις εργασίες της συνάντησης, όπου συμμετείχαν 40 δημοσιογράφοι και ειδικοί της ψηφιακής δημοσιογραφίας από όλη την Ευρώπη, άνοιξε ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων Mogens Blicher Bjerregard.

Με την ευκαιρία αναφέρθηκε στον προβληματισμό της Ομοσπονδίας των δημοσιογράφων στη χρήση του όρου “fake news” που χρησιμοποιήθηκε αρχικά από πολιτικούς για να δυσφημίσουν δημοσιογράφους χαρακτηρίζοντας το ένα πολύπλοκο πρόβλημα που αφορά σε “διαταραχή της πληροφόρησης” (information disorder). 

Από την πλευρά της, η Διευθύντρια  της Ομοσπονδίας Renate Shroeder, ανέφερε ότι οι ανακατατάξεις στα ΜΜΕ στερούν τη δυνατότητα από τους δημοσιογράφους να συμμετάσχουν σε ερευνητικά projects των συμβατικών μέσων αλλά την αναζητούν μέσα από το διαδίκτυο, με πολλές μορφές χρηματοδότησης και διεθνών συνεργασιών.

Βοηθοί Τεχνητής νοημοσύνης θα επιλέγουν και θα διακιν​ούν ειδήσεις

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε η παρουσία στοιχείων της έρευνας του Ινστιτούτου Reuters, του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης που δείχνει ότι στην Αμερική και την Αν. Ευρώπη (όπως και στην Ελλάδα) το κοινό εμπιστεύεται σε μεγάλο ποσοστό τις ειδήσεις όπως αυτές διακινούνται από τα social media σε αντίθεση με τη Δυτική Ευρώπη όπου υπάρχει δυσπιστία για την αξιοπιστία τους και κακή φήμη για τις πλατφόρμες όπως η Facebook και η Google.

H Βιομηχανία μειώνει σταδιακά τη διαφήμισή της στο διαδίκτυο ενώ χώρες όπως Ελλάδα, το Ηνωμένο Βασίλειο και Αυστρία είναι αυτές με το χαμηλότερο ποσοστό αναγνωστών που πληρώνουν συνδρομή για τις ειδήσεις.Τέλος, το 30% των χρηστών των κοινωνικών δικτύων μοιράζεται τις ειδήσεις χωρίς να έχει διαβάσει το περιεχόμενο.

Η μεγάλη πρόκληση για τη δημοσιογραφία είναι το γεγονός ότι σταδιακά την επιλογή των ειδήσεων για τους χρήστες θα κάνουν συσκευές-βοηθοί τεχνητής νοημοσύνης (artificial intelligence assistants), που ήδη διαθέτουν οι περισσότερες έξυπνες συσκευές.  Άλλωστε, θέμα του επόμενου εργαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας είναι η ρομποτική δημοσιογραφία, μια νέα πραγματικότητα των τεχνολογικών εξελίξεων που μελετάται από τους δημοσιογράφους και οι ειδικοί καθησυχάζουν ότι δεν είναι τόσο τρομακτική όσο ακούγεται.

Βιώσιμα αλλά ανεξάρτητα μοντέλα

Από την πλευρά της Ελλάδας, ο εκπρόσωπος της Ένωσης Συντακτών Μακεδονίας-Θράκης και συνεργάτης του tvxs.gr Γιάννης Σιδηρόπουλος, που συντόνισε μια ομάδα εργασίας για τη συγκρότηση δέσμης προτάσεων για τα νέα επιχειρηματικά μοντέλα, αναφέρθηκε στα πολλά και διαφορετικά βιώσιμα και εναλλακτικά μοντέλα που ευδοκιμούν σε κάθε χώρα, δεδομένων των​ τοπικών συνθηκών, και το μείζον ζήτημα της χρηματοδότησης της ψηφιακής δημοσιογραφίας χωρίς να αίρεται η ανεξαρτησία και η δημοσιογραφική αξιοπιστία.

Παράλληλα, μεταξύ άλλων, αναφέρθηκε στην πρόκληση που αντιμετωπίζει το διαδίκτυο ως φορέας διακίνησης περιθωριακών και ακραίων απόψεων, που έχουν άμεση επίδραση στο δημοκρατικό πλαίσιο και τις πολιτικές ισορροπίες στην Ευρώπη και τόνισε την ανάγκη ο όγκος των συμπερασμάτων και της εμπειρίας που συγκεντρώνει η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία, να διαχέεται στα μέλη των Ενώσεων κάθε χώρας.

Τα νέα Newsrooms και τα κοινωνικά δίκτυα

Οι εργασίες ολοκληρώθηκαν με την συζήτηση και ανάλυση του μοντέλου διαχείρισης των ψηφιακών μέσων ενημέρωσης παράλληλα με τους ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς της Βαυαρικής Ραδιοφωνίας (BR) μέσα από ένα κοινό newsroom και την αλληλεπίδραση με τα κοινωνικά δίκτυα.