Ένας ιστορικός κι ένας φιλόσοφος εξηγούν τη σημειολογία των τρομοκρατικών επιθέσεων στο Παρίσι. 

Γιατί επελέγησαν τα συγκεκριμένα σημεία, ποια κουλτούρα, ποια γενιά και ποιον τρόπο ζωής στόχευσαν.

Υποστηρίζουν ότι στο Charlie Hebdo χτυπήθηκε η παλιά γενιά των συμβόλων την ανατρεπτικής αριστεράς, στο Bataclan και στην République χτυπήθηκε η νέα γενιά της πολυπολιτισμικής κοινωνικότητας και απόλαυσης…

Το άρθρο του Didier Péron στη Libération έχει τίτλο «Génération Bataclan : la jeunesse qui trinque» και δίνει μία διαφορετική παράμετρο των επιθέσεων στην καρδιά της γαλλικής πρωτεύουσας, τόσο του Ιανουαρίου στο Charlie Hebdo, όσο και της 13ης Νοεμβρίου. 

Ακολουθεί το δημοσίευμα

«Η επιλογή των σημείων της τρομοκρατικής επίθεσης στο Παρίσι επί της ουσίας σήμαινε ότι, η ISIS είχε ως στόχο τον «ηδονιστικό» αστικό τρόπο ζωής μίας γενιάς η οποία έχει ήδη στιγματιστεί από το «Charlie».

Οι φωτογραφίες των θυμάτων των επιθέσεων της Παρασκευής, που περνούν μπροστά από τα μάτια μας σαν ταινία τρόμου, επιβεβαιώνουν ακριβώς αυτό: Ότι στόχος των τρομοκρατών του Ισλαμικού Κράτους ήταν πέραν πάσης αμφιβολίας, οι «δροσεροί», μικροί, αστικοί «βιότοποι», τα στέκια της πρωτεύουσας -καφέ, εστιατόρια, μουσικές σκηνές- που γεμίζουν το σούρουπο.

Και πρέπει κάποιος να είναι ιδιατέρως ενήμερος για τις κοινωνικές συνήθειες και την σημειολογία των χώρων, έτσι ώστε να μην επιτεθεί στα διάσημα τουριστικά «προπύργια» της γαλλικής πρωτεύουσας (Κέντρο Πομπιντού, Ηλύσια Πεδία, Μουσείο Λούβρου) ή σε «θύλακες» (όπως η gay πλευρά του Μαρέ ή η κινέζικη πλευρά του 13ου διαμερίσματος), αλλά σε μια περιοχή αστική, προοδευτική, κοσμοπολίτικη.

Εάν κοιτάξει κανείς προσεκτικά τη «γεωγραφία» των επιθέσεων θα διαπιστώσει ότι οι δρόμοι στους οποίους έγινε το μακελειό αντικατοπτρίζουν μια κοινωνική και εθνοτική ανομοιογένεια που έχει εξαφανιστεί από άλλες συνοικίες της πόλης.

Δημοφιλή στέκια, πακιστανικά μπαρ, αραβικά καφέ, κινέζικα ή βιετναμέζικα κουτούκια, μουσουλμανικά βιβλιοπωλεία και συναγωγές συνυπάρχουν σε ένα ιδιαίτερο αστικό περιβάλλον.

Και μεταξύ αυτών, το Bataclan, προφανώς γεμάτο εκείνο το βράδυ, από ένα ακροατήριο εφήβων και νέων ανθρώπων, που πήγαν με διάθεση χαλαρή να χειροκροτήσουν μία γνωστή ροκ μπάντα που έπαιζε, χλευάζοντας τα κοινωνικά στερεότυπα και τους κώδικες  «χαμηλού επιπέδου» και «υποκουλτούρας».

Η αποτυχημένη επίθεση στο Stade de France από την άλλη, είχε στόχο τον αθλητικό ηδονισμό, στην καρδιά του οποίου ήταν η εθνική ομάδα της ίδιας της Γαλλίας, με τη σύνθετη ταυτότητα της, τα πιο ταλαντούχα στοιχεία της οποίας προέρχονται από τα υποβαθμισμένα προάστια.
Αν και η ώρα του απολογισμού της χρονιάς που σε λίγο τελειώνει δεν έχει φτάσει ακόμη, η ιστορική αλληλουχία μεταξύ της επίθεσης στο Charlie Hebdo τον Ιανουάριο και των χτυπημάτων στο 10ο και 11ο Διαμέρισμα το βράδυ της Παρασκευής, μοιάζει προφανής.

Δύο γενιές έγιναν στόχος

Δύο γενιές έγιναν στόχος. Η επίθεση των αδελφών Κουασί είχε σκοπό να φιμώσει την παλιά φρουρά του αριστερού ελευθεριάζοντος πνεύματος και της κοσμικίζουσας αυθάδειάς του.

Το να πυροβολείς  – σχεδόν εξ επαφής – τον 76χρονο Καμπύ, τον 80χρονο Βολίνσκι και τον 68χρονο Μπερνάρ Μαρί, ήταν πράξη χωρίς κανένα έλεος για το γέλιο και  έλλειψης σεβασμού για τους προγόνους.

Τα γεγονότα της Παρασκευής ήρθαν να αποδεκατίσουν ένα άλλο μέρος της κοινωνίας, που ήταν σίγουρα αηδιασμένο από τη δειλία των επιθέσεων του Ιανουαρίου, πρώτα στο Charlie και μετά στο Hyper Cacher.

Οι τζιχαντιστές εισέρχονται κάθε φορά με βίαιο τρόπο, σαν να θέλουν να αιφνιδιάσουν και να τιμωρήσουν μαζικά, την ώρα της διασκέδασης (ή, απλά της χαράς του να είσαι μαζί με άλλους).

Αν κάποιος θεωρεί ότι στη Γαλλία, περισσότερο από οπουδήποτε αλλού, μια γενιά αυτοπροσδιορίζεται από τον βαθμό συμμετοχής της στην εξέγερση ή την διαμαρτυρία, με σημείο αναφοράς τους φοιτητές του Μάη του ’68 ή τους  εξεγερθέντες του 2005 στα υποβαθμισμένα προάστια, κατανοεί ότι, ίσως για πρώτη φορά, μια γενιά γεννιέται και πεθαίνει την ίδια χρονιά.  Ένα νεαρό παιδί, θα μπορούσε κάλλιστα να έχει πάρει μέρος στην μεγάλη συγκέντρωση εναντίον της τρομοκρατίας της 11ης Ιανουαρίου του 2015 και να έχει σκοτωθεί δέκα μήνες αργότερα, εξαιτίας μιας πρωτόγονης τζιχαντιστικής πρακτικής, κάποιων διεστραμμένων νόων που ερμηνεύουν κατά το δοκούν τον θάνατο και την θυσία.

«Στα σημεία της επίθεσης, μπορεί κανείς να δει νέους, με τσιγάρο και ποτό στο χέρι, να κουβεντιάζουν με εκείνους που πηγαίνουν στο τζαμί της γειτονιάς, λέει ο ιστορικός Jean-Pierre Luizard, ειδικός σε θέματα Μέσης Ανατολής, σε συνέντευξή του στο Mediapart.

«Αυτό ακριβώς θέλει να ‘σπάσει’ το ISIS, εξωθώντας την γαλλική κοινωνία στον απομονωτισμό […], έτσι ώστε να μην προσεγγίζουν τον άλλο με βάση του τι σκέφτεται και ποιος είναι, αλλά με βάση του σε ποια κοινότητα ανήκει.

«Το να είσαι 20 χρονών το 2015, σημαίνει ότι έχεις γεννηθεί το 1995, χρονιά της ρατσιστικής δολοφονίας του 19χρονου Imad Bouhoud ― που σκίνχεντς είχαν ρίξει στο λιμάνι της Χάβρης ―  χρονιά των οκτώ ισλαμιστικών βομβιστικών επιθέσεων και του κυνηγητού μέχρι θανάτου του Khaled Kelkal, και ότι ήσουν 6 χρονών, όταν κατέρρευσαν οι Δίδυμοι Πύργοι.
Δεν είμαστε σε θέση να περιγράψουμε την σκοτεινή, την αθέατη  πλευρά με την οποία διαμορφώνονται πολιτικά τα άτομα κατά την μακρά διάρκεια των χρόνων μαθητείας, ενώ αντίθετα, είμαστε σε θέση να προσδιορίσουμε τα προσωπικά τραύματα, με τη βοήθεια της ψυχανάλυσης.

Ο φιλόσοφος Frédéric Worms αναλύει την ανάδυση μιας γενιάς που βίωσε τα γεγονότα, που σημαδεύτηκε για πάντα από τους πρόωρους θανάτους και από την ανάγκη να σταθεί ενάντια σε αυτήν την αδικία η οποία καλεί μια γενιά σε εκδίκηση και εγκλεισμό. Μιας γενιάς, που όπως λέει, «ήταν ήδη διχασμένη, αλλά δεν το γνώριζε, και που χωρίς εμμονές και πάθη μπορεί να πάει και πάλι στο καφενείο».

Βουτώντας την γαλλική κοινωνία στο ίδιο της το αίμα, τα μέλη του Daech συνωμοτούν, προσδοκώντας ότι οι Γάλλοι θα υποκύψουν σε μία τρέλλα συμμετρική προς την δική τους, η οποία θα εξωθήσει την κοινωνία τους στα άκρα.

Θα μας κοστίσει κάτι λιγότερο, σε θάρρος, το να παραμείνουμε για τα καλά φλύαροι νευρωτικοί, ολίγον αλκοολικοί, κολλημένοι με το σεξ και κατά προσέγγιση καλλιεργημένοι, από το να φέρουμε εις πέρας την αποστολή που μας περιμένει, τώρα περισσότερο από ποτέ, το να υψώσουμε με δύναμη την φωνή του ανθρωπισμού, ώστε να ακουστεί πιο δυνατά από τον θόρυβο που κάνουν οι σφαίρες», καταλήγει το άρθρο. 

 Διαβάστε ακόμη: Μαρτυρίες από τον εφιάλτη στο Παρίσι – «Περίμενα τη σφαίρα που θα με αποτελείωνε»