Τριπλό «μπλόκο» – αγροτών, δανειστών και προσφυγικού – απειλεί να εγκλωβίσει την κυβέρνηση εν μέσω κλιμακούμενης κοινωνικής έντασης και ισχυρών πιέσεων στο διπλωματικό και ευρωπαϊκό πεδίο.

Τα τρία ανοιχτά μέτωπα, της εν εξελίξει διαπραγμάτευσης για την αξιολόγηση με τους δανειστές, της ευρωπαϊκής πίεσης για το προσφυγικό υπό την απειλή «έξωσης» από τη Σένγκεν, και των αγροτικών κινητοποιήσεων που διευρύνονται καθημερινά, δοκιμάζουν τα όρια των κυβερνητικών χειρισμών αλλά και εύθραυστων κοινωνικών συμμαχιών σε μια συγκυρία που χαρακτηρίζεται, πλην των άλλων, και από νέες υπόγειες πολιτικές ζυμώσεις.

Το μέτωπο της αξιολόγησης 

Στο μέτωπο της αξιολόγησης, οι δανειστές δείχνουν μεν – κατά κυβερνητικές πηγές – «διάθεση διαλόγου και εξεύρεσης λύσεων», με το «καλημέρα» όμως ανεβάζουν τον πήχη ψηλά τόσο στο ασφαλιστικό όσο και στο φορολογικό.

Στο ασφαλιστικό, κατά την πρώτη χθεσινή συνάντησή τους με τον υπουργό Εργασίας Γιώργο Κατρούγκαλο, οι επικεφαλής του κουαρτέτου δεν απέρριψαν μεν, αλλά έθεσαν υπό έντονη αμφισβήτηση την αύξηση των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών κατά 1%, ανοίγοντας εξ αρχής το παράθυρο για περικοπές, τουλάχιστον στις επικουρικές συντάξεις.

Κατά τις πληροφορίες, οι δανειστές ζητούν επιστροφή στη ρήτρα μηδενικού ελλείμματος για τις επικουρικές, περαιτέρω μείωση των ποσοστών αναπλήρωσης στον υπολογισμό των συντάξεων και χορήγηση της εθνικής σύνταξης μετά από 20 και όχι 15, χρόνια ασφάλισης.

Θέμα μείωσης των υφιστάμενων κύριων συντάξεων δεν ετέθη ευθέως μεν στο τραπέζι, όλα όμως δείχνουν ανοιχτά, καθώς οι εκπρόσωποι και των 4 θεσμών επιμένουν ότι το σχέδιο Κατρούγκαλου δεν καλύπτει τους δημοσιονομικούς στόχους και το κενό που προκύπτει για το 2016.

Σ’ αυτό το σκηνικό, η κυβέρνηση απαντά επιμένοντας στη γραμμή της «επίπονης αλλά ρεαλιστικής διαπραγμάτευσης», διαμηνύοντας και πάλι ότι δεν θα αποδεχθεί μείωση των κύριων συντάξεων αλλά δεν είναι στις προθέσεις της και η ρήξη με τους πιστωτές.

«Βούλησή μας είναι να υλοποιήσουμε τη συμφωνία αλλά να κρατήσουμε απαρέγκλιτα και τις κόκκινες γραμμές μας», ήταν το χαρακτηριστικό μήνυμα που έστειλε ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας χθες το βράδυ από την Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ, δίνοντας και το στίγμα της κυβερνητικής στρατηγικής.

«Έγινε μια σκληρή διαπραγμάτευση, που θα συνεχιστεί» είπε από την πλευρά του και ο Γιώργος Κατρούγκαλος μετά την πρώτη συνάντησή του με το κουαρτέτο, ενώ κυβερνητικές πηγές επιμένουν πως υπάρχουν έτοιμα «εναλλακτικά και ισοδύναμα σενάρια που θα βγουν στο τραπέζι εάν και όταν χρειαστεί».

Το προσφυγικό και το «όπλο» της Σένγκεν

Στο έτερο εξωτερικό μέτωπο, εκείνο του προσφυγικού, ο κλοιός σφίγγει σταθερά, με την χθεσινή έγκριση των συστάσεων της Κομισιόν προς την Ελλάδα να σηματοδοτεί και την τρίμηνη αντίστροφη μέτρηση προς την απειλή της ντε φάκτο κατάργησης της συνθήκης Σένγκεν.

Στο κυβερνητικό επιτελείο εκτιμάται ότι η πίεση αυτή θα ενταθεί όσο πλησιάζουμε στη σύνοδο κορυφής της 18ης Φεβρουαρίου, ταυτόχρονα ωστόσο – και μέχρι στιγμής τουλάχιστον – επικρατεί η αισιόδοξη άποψη πως πρόκειται για «ένα όπλο που τελικά δεν θα πυροδοτηθεί».

Προκειμένου, δε, να ακυρωθεί οποιοδήποτε επιχείρημα κατά της Ελλάδας σε ό,τι αφορά την ικανότητά της να ελέγχει τα εξωτερικά ευρωπαϊκά σύνορα επιταχύνονται οι διαδικασίες δημιουργίας των 5 hotspots και των δύο κέντρων μετεγκατάστασης προσφύγων με στόχο, όπως διαβεβαιώνουν πηγές του υπουργείου Άμυνας «τα πάντα να είναι έτοιμα έως τις 15 Φεβρουαρίου».

Το αγροτικό και οι «έχοντες»

Στο τρίτο, και σχεδόν εκρηκτικό πια, μέτωπο των αγροτικών κινητοποιήσεων το Μέγαρο Μαξίμου εξακολουθεί να επενδύει στο προσκλητήριο διαλόγου παρά την καθαρή άρνηση των αγροτών να συναντηθούν με τον πρωθυπουργό.

«Διάλογος και μόνον διάλογος» ήταν το μήνυμα που έστειλε ξανά χθες η κυβερνητική εκπρόσωπος Όλγα Γεροβασίλη – ένας διάλογος, όμως, που αυτή τη στιγμή τουλάχιστον δεν φαίνεται να έχει δεύτερο συνομιλητή. 

«Όσο οι αγρότες αρνούνται οποιαδήποτε συζήτηση, θα γίνεται φανερό και στην κοινωνία το ποιος είναι ο αδιάλλακτος» έλεγε χαρακτηριστικά χθες κυβερνητικός παράγοντας δείχνοντας καθαρά ότι η κυβέρνηση επιχειρεί να εκθέσει όχι μόνον τους αγροτοσυνδικαλιστές αλλά και τις πολιτικές δυνάμεις που θεωρεί ότι – υπογείως έστω – ενθαρρύνουν τις κινητοποιήσεις τους.

Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση επιχειρεί να αποδομήσει τις αιτιάσεις για οριζόντιες επιβαρύνσεις και δίνει στη μάχη ταξικό πρόσημο: Με την πρότασή της για το νέο φορολογικό στρέφεται στους «έχοντες» και σχεδιάζει αύξηση των φορολογικών συντελεστών στο 50% για τα υψηλά εισοδήματα, ενώ ταυτόχρονα ο ίδιος ο πρωθυπουργός υπενθυμίζει ότι «έχει τη νομιμοποίηση του ελληνικού λαού για να συνεχίσει».

Αυτό ήταν το τελικό μήνυμα του Αλέξη Τσίπρα στην Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ – ένα μήνυμα, ωστόσο, που οι αγρότες δείχνουν αποφασισμένοι να αμφισβητήσουν επί του οδοστρώματος και επί των μπλόκων στους εθνικούς δρόμους…