O «ανέντιμος συμβιβασμός» Σόιμπλε – Τόμσεν επικυρώθηκε διά στόματος Τζέρι Ράις, το εθνικό αφήγημα της fast track αξιολόγησης και της εξόδου στις αγορές με τις ευλογίες Ντράγκι προσκρούει στο τείχος Βερολίνου και ΔΝΤ και ο Αλέξης Τσίπρας επιλέγει να απαντήσει δια του μεγάλου πολιτικού ρίσκου:

Ads

Απαντά στο αίτημα των δανειστών για περισσότερη λιτότητα σπάζοντας τη λιτότητα, απορρίπτει τα θηριώδη πλεονάσματα που αξιώνουν οι δανειστές για μετά το 2018 μοιράζοντας  προκαταβολικά  το υπερπλεόνασμα του 2016 στους χαμηλοσυνταξιούχους, και φλερτάρει – ανοιχτά πια – με τις εκλογές αλλά και με τη ρήξη.

Είναι ένα φλερτ και μια επιλογή σαφώς πιο ώριμη πολιτικά από την «ηρωική» διαπραγμάτευση του 2015, είναι όμως και μια επιλογή που εμπεριέχει υψηλού κινδύνου αβεβαιότητες και ρίσκα. 

Πως σχεδιάστηκε η ρελάνς Τσίπρα

Επί του παρόντος, το μόνο δεδομένο είναι πως η επιλογή της αντεπίθεσης Τσίπρα ήταν σταθμισμένη: Σχεδιάστηκε μετά τις πληροφορίες που μετέφερε ο Ευκλείδης Τσακαλώτος περί της συμμαχίας – έως και συμπαιγνίας – Σόιμπλε και Τόμσεν στο Eurogroup, εκδηλώθηκε λίγη ώρα αφ’ ότου το ΔΝΤ επιβεβαίωσε ότι εκχωρεί το παιχνίδι στο Βερολίνο και ζητά (αδύνατα) νέα μέτρα και πέραν του 2018, και ζυγίστηκε έτσι ώστε να κινείται ακριβώς στα όρια μεταξύ ανοχής και σύγκρουσης με τους δανειστές.

Ads

Το ποσό των 617 εκατομμυρίων ευρώ που θα δοθεί από το πλεόνασμα για να ενισχυθούν οι μικροσυνταξιούχοι τελεί οριακά εντός των συμφωνηθέντων: Με βάση το Μνημόνιο, περίπου το 40% του επιπλέον πλεονάσματος μπορεί να διατεθεί σε κοινωνικές δαπάνες. Με δεδομένο, δε, ότι η υπεραπόδοση των εσόδων οδήγησε το πλεόνασμα του 2016 κοντά στα 2 δις έναντι στόχου για 900 εκατομμύρια, οι παροχές που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός κινούνται κατ’ αρχάς εντός του πλαισίου της συμφωνίας με τους δανειστές.

Δεν ήταν ενήμεροι οι δανειστές

Τα πιθανά προβλήματα είναι δύο: Το πρώτο ότι το πλεόνασμα δεν πρόκειται να επικυρωθεί από τη Eurostat πριν από τον Απρίλιο, οπότε η κίνηση της Αθήνας θα μπορούσε να εκληφθεί και ως «μονομερής ενέργεια».

Το δεύτερο είναι πως, σύμφωνα με τις πληροφορίες, οι δανειστές – ούτε καν η Κομισιόν – δεν ήταν ενήμερη για τις πρωτοβουλίες και τις παροχές της ελληνικής κυβέρνησης. Και τούτο, σύμφωνα με κοινοτικές πηγές, μπορεί και να συνιστά «ζήτημα πολιτικής εμπιστοσύνης» με δεδομένο το λεπτό σημείο στο οποίο βρίσκεται η εκκρεμής αξιολόγηση.

Plan B ή πολιτική μπλόφα;

Το μεγάλο όμως, και κομβικό, ζήτημα έχει να κάνει με τα όρια ανάμεσα στην συνειδητή επιλογή της κυβέρνησης για ρήξη – έστω και ως έσχατο, αναγκαστικό Plan B – και την πολιτική μπλόφα. Όλος ο κυβερνητικός σχεδιασμός των τελευταίων εβδομάδων βασίζεται στη σύνδεση της δεύτερης αξιολόγησης με το σκηνικό των ευρύτερων δονήσεων στην Ευρώπη – δονήσεων, που ξεκινούν από την ιταλική κρίση και φθάνουν έως την απειλή άλωσης της γαλλικής προεδρίας από την ακροδεξιά της Μαρίν Λεπέν.

Στο εύφλεκτο αυτό τοπίο, η ανάλυση του Μαξίμου λέει πως ελάχιστοι παράγοντες στην Ευρώπη θα επιθυμούσαν και θα επέτρεπαν μια παράλληλη αναζωπύρωση της ελληνικής κρίσης. Και πάνω σ’ αυτή την ανάλυση βασίστηκε και η επιλογή Τσίπρα να πετάξει το γάντι στον Σόιμπλε και το ΔΝΤ, απορρίπτοντας κάθε συζήτηση για νέα μέτρα λιτότητας και διαμορφώνοντας συνθήκες ακόμη και μετωπικής σύγκρουσης. 

Ο αστάθμητος παράγων Σόιμπλε

Ο αστάθμητος και άγνωστος παράγων όμως εδώ είναι τα πραγματικά σχέδια του συστήματος Σόιμπλε – ήτοι, το σε ποιο βαθμό η πολιτική, επιχειρηματική και τραπεζική ελίτ της Γερμανίας επιθυμεί τη διαφύλαξη της ενιαίας ευρωζώνης ή την μετάλλαξη έως και πλήρη διάλυσή της. Στην δεύτερη περίπτωση, η ελληνική πολιτική μπλόφα – εάν είναι μπλόφα – κινδυνεύει απλώς να εξελιχθεί σε αυτοεκπληρούμενη προφητεία.

Το διακύβευμα των εκλογών

Το έτερο, και επακόλουθο, ρίσκο είναι το τελικό διακύβευμα μιας – πιθανής πια – εκλογικής αναμέτρησης. Με τη διακυβέρνηση της κρίσης να έχει περάσει από όλη τη γκάμα του ιδεολογικού τόξου και με την αέναη διαπραγμάτευση και την μνημονιακή υποταγή να έχουν δοκιμαστεί εξίσου ανεπιτυχώς, το πραγματικό διακύβευμα μιας νέας εκλογικής δοκιμασίας δύσκολα μπορεί πλέον να είναι ο,τιδήποτε άλλο από την παραμονή ή μη στο ευρώ. 

Διαβάστε επίσης:

Κι όσο κι εάν στην Ευρώπη μετά το Brexit και λίγο πριν από την Λεπέν τίποτα δεν είναι πια ταμπού, μένει να φανεί εάν και πόσο η κυβέρνηση Τσίπρα, και η κοινωνία μαζί, είναι προετοιμασμένη για ένα τέτοιο δίλημμα…