«Με την μεταρρύθμιση που κάνουμε σήμερα στον τρόπο πολιτογράφησης αλλογενών αλλοδαπών, βάζουμε τάξη ακολουθώντας το μέτρο και την λογική» υποστήριξε ο υπουργός Εσωτερικών Παναγιώτης Θεοδωρικάκος, υποστηρίζοντας στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή το σχέδιο νόμου για την «Τροποποίηση του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας».

Την ίδια ώρα έντονη είναι η κριτική στο νομοσχέδιο από κόμματα, φορείς και οργανώσεις σε ό,τι αφορά τα κριτήρια που θέτει, τα οποία έχουν για πολλούς ταξικά χαρακτηριστικά που οδηγούν αδίκως στον αποκλεισμό.

Μεταξύ άλλων, περιλαμβάνονται πανελλαδικές εξετάσεις από τράπεζα θεμάτων και μαγνητοσκόπηση προσωπικής συνέντευξης με κατάργηση των Επιτροπών Πολιτογράφησης. Ως βάση για την επιτυχία στις εξετάσεις ορίζεται η βαθμολογία 8 με άριστα το 10.

Απαραίτητη προϋπόθεση για την πολιτογράφηση είναι το λευκό ποινικό μητρώο, ενώ ο αιτών αλλοδαπός θα πρέπει να διαθέτει ελάχιστο δηλωθέν εισόδημα, το ύψος του οποίου καθορίζεται με απόφαση του γενικού γραμματέα Ιθαγένειας, αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να είναι χαμηλότερο από το ετήσιο σύνολο των μηνιαίων αποδοχών του ανειδίκευτου εργάτη. Το κόστος των παραβόλων για την αίτηση αγγίζει τα 800 ευρώ, ενώ σε περίπτωση αποτυχίας και εκ νέου εξετάσεις και επανυποβολής αίτησης υπερβαίνει τα 1.000.

Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις που κατέθεσαν στη διαβούλευση οργανώσεις με γνώση του πεδίου, το νομοσχέδιο εισάγει υπερβολικές και αυστηρές απαιτήσεις γλωσσομάθειας, προϋποθέτει ουσιαστική ένταξη των αλλοδαπών στην αγορά εργασίας, παραγνωρίζοντας την ελληνική πραγματικότητα της οικονομικής κρίσης, και στοιχίζει ακριβά με δεδομένες τις οικονομικές δυνατότητες των ενδιαφερόμενων.

Στην πράξη, η νέα διαδικασία εκτιμάται ότι θα λειτουργήσει σαν «κόφτης» που θα οδηγήσει σε απόρριψη τη μεγάλη πλειονότητα όσων θελήσουν να συμμετάσχουν και θα αποθαρρύνει πολύ περισσότερους από τη συμμετοχή τους.

Το ποσοστό θεωρείται ιδιαιτέρως αυστηρό, δεδομένου ότι για πτυχίο ξένων γλωσσών η βάση ορίζεται στο 50% ή 60% ή για πτυχίο ελληνικού πανεπιστημίου η βάση είναι 5 στα 10, όπως επισημαίνει στα σχόλιά της στη δημόσια διαβούλευση η Οργάνωση Μεταναστών Δεύτερης Γενιάς Generation 2.0. Και η Ελληνική Ενωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΛΕΔΑ) κάνει λόγο για «πρωτοφανή προϋπόθεση» που «είναι με μαθηματική ακρίβεια βέβαιο πως θα οδηγήσει, πριν καν από την απόρριψη των περισσοτέρων ενδιαφερομένων, στην αποθάρρυνσή τους ακόμη και γι’ αυτή καθ’ εαυτή την υποβολή αίτησης».

Από την πλευρά του, ο υπουργός Εσωτερικών, Παναγιώτης Θεοδωρικάκος, υποστήριξε ότι «οι πανελλήνιες εξετάσεις, ανέφερε, είναι ένας αντικειμενικός τρόπος που αποδέχεται η ελληνική κοινωνία και τον εισάγουμε ώστε «να μην υπάρχει αμφιβολία ότι ο άνθρωπος που θέλει να γίνει Έλληνας πολίτης γνωρίζει καλά την ελληνική γλώσσα, ιστορία και το πώς λειτουργούν οι δημοκρατικοί μας θεσμοί».

Όπως υπογράμμισε ο υπουργός, «είναι μια μεταρρύθμιση που είναι η φωνή της λογικής και της συντριπτικής πλειοψηφίας των Ελλήνων» ενώ αναφερόμενος στην κριτική της αντιπολίτευσης είπε ότι «καταλαβαίνω ότι οι αντιπολιτεύσεις, μετά τον πρώτο χρόνο μιας κυβέρνησης φροντίζουν να κάνουν σκληρές αντιπαραθέσεις» όμως «με την προηγούμενή μου ιδιότητα, σας καλώ να σκέφτεστε ότι οι πολιτικές έχουν αποτέλεσμα εάν είναι αξιόπιστες, έχουν συνέπεια και ουσία», εξηγώντας πως οι τροποποιήσεις αυτές βασίσθηκαν στην έκθεση της νέας Αρχή Διαφάνειας» και λέγοντας πως αυτή η έκθεση είναι «εμπιστευτική».

Κριτική από την αντιπολίτευση

Κατά την τοποθέτησή του στην επιτροπή, ο τομεάρχης Μετανάστευσης και Ασύλου και βουλευτής Κορινθίας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Γιώργος Ψυχογιός, τόνισε ότι η πρώτη σημαντική μεταρρύθμιση στα ζητήματα της Ιθαγένειας ήταν ο Νόμος 4332 του 2015 που ψηφίστηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ διατάξεις του οποίου η ΝΔ με διάφορους τρόπους συστηματικά ξηλώνει εδώ και έναν χρόνο.

Επίσης, όσον αφορά τα ζητήματα Ιθαγένειας, υπενθύμισε ότι το Υπουργείο Εσωτερικών απέκλεισε έναν σημαντικό αριθμό ανθρώπων που είχαν θετική απόφαση στο αίτημά τους για πολιτογράφηση αλλά οι αρμόδιες υπηρεσίες δεν δέχονται την παράταση των αδειών που είχε δώσει το Υπουργείο Μετανάστευσης και δεν προχωρούν στην έκδοση της απόφασης κτήσης Ιθαγένειας.

Ειδικότερα για τις διατάξεις που εισάγονται με το νομοσχέδιο ο τομεάρχης είπε πως οι περισσότερες αποτελούν πρωτοφανή προσπάθεια αποκλεισμού μεγάλου αριθμού ανθρώπων που ζουν και εργάζονται για χρόνια στη χώρα μας και μάλιστα με σαφή ταξικά κριτήρια.

Τόνισε επίσης ότι το προαπαιτούμενο για την αίτηση η φορολογική δήλωση εισοδημάτων που ισοδυναμούν κατ’ ελάχιστο με το ετήσιο εισόδημα του ανειδίκευτου εργάτη και η συνεχής και αδιάλειπτη εργασία, ουσιαστικά είναι μια πρόφαση, ενταγμένη στο «αφήγημα της καταπολέμησης της μαύρης εργασίας που αναπτύσσει η κυβέρνηση».

«Η μαύρη εργασία καταπολεμάται  με αυστηρότερους ελέγχους στους εργοδότες, με επαναλειτουργία του ΣΕΠΕ και του συστήματος ΕΡΓΑΝΗ και όχι με αποκλεισμούς στην άσκηση δικαιωμάτων. Να ελέγξουν τους διάφορους εργολάβους που καταπατούν το εργατικό δίκαιο και έχουν εργαζόμενους ανασφάλιστους σε καθεστώς γαλέρας αντί να τιμωρούν αυτούς που υφίστανται τις αδικίες», πρόσθεσε ο Γιώργος Ψυχογιός.

Τέλος, επισήμανε, «μια δίκαιη και διαφανής διαδικασία κτήσης Ιθαγένειας, εξασφαλίζει ότι όλοι έχουμε τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις και επισήμανε την ανάγκη εισαγωγής των νέων τεχνολογιών στη διαδικασία για το αίτημα Ιθαγένειας αλλά και για την σημαντική ενίσχυση του προσωπικού που ασχολείται με την αξιολόγηση των φακέλων ώστε να επιταχυνθεί η όλη διαδικασία, εξαίροντας παράλληλα την προσπάθεια των υπαλλήλων των Διευθύνσεων Ιθαγένειας στις Αποκεντρωμένες όλης της χώρας, για την προσπάθεια που καταβάλλουν σε δύσκολες συνθήκες».