Κάθε μέρα που περνάει, φέρνει την εξουσία όλο και πιο κοντά. Τουλάχιστον αυτή είναι η αίσθηση του εκλογικού σώματος. Ο πολιτικός χρόνος συρρικνώνεται και στο βάθος του ορίζοντα διαφαίνεται ο επιδιωκόμενος προορισμός.

Πριν όμως φτάσουν στην εξουσία, πριν το εκλογικό καράβι τούς φέρει στην Ιθάκη της εξουσίας, θα πρέπει να σκεφτούν ότι κυβερνάνε ανθρώπους, ότι πρέπει να διαχειριστούν την εξουσία σύμφωνα με το νόμο και ότι δεν θα κυβερνάνε αιώνια (1). Θα πείτε για ποιό λόγο να τα σκεφτούν όλα αυτά; Γιατί οι προηγούμενοι, όσοι πέρασαν ή βρίσκονται ακόμα στην εξουσία, τα έχουν αγνοήσει. Ο τρόπος που διαχειρίζονται την εξουσία είναι ωσάν να μην περιμένουν ποτέ ότι θα τη χάσουν. Η εξουσία όμως δεν φεύγει, ο προορισμός είναι πάντοτε εκεί και περιμένει. Είναι πρώτη φορά που προσεγγίζεται τόσο κοντά η εξουσία μετά από πολλών ετών περιπλανήσεις. Αλλά προς θεού, δεν πρέπει να ηδονίζονται από αυτήν.

Γιατί η ηδονή της εξουσίας είναι απόρροια της απόρριψης των ηδονών των αισθήσεων (2). Χωρίς τις αισθήσεις, η εξουσία γίνεται απόλυτη. Και η απολυτότητά της, η μοναδικότητα του πρόσκαιρου κατόχου της εξουσίας είναι η απαγόρευση της κριτικής (3). Όταν υπάρχει αυτή η απαγόρευση, άμεσα ή έμμεσα, οι πολίτες, δηλαδή αυτοί που υφίστανται την εξουσία, διαπιστώνουν ότι ανεξάρτητα από το ποιος κατέχει την εξουσία, τελικά ην ασκεί απολυταρχικά και αυταρχικά. Κι αν θέλουν οι εν αναμονή και εν δυνάμει κάτοχοι της εξουσίας να αφήσουν διαφορετικό στίγμα και να αναπτύξουν ένα νέο αφήγημα, τότε αυτά πρέπει να τα λάβουν υπόψη τους.

Η εξουσία στηρίζεται στο νόμο και στην τάξη. Η ύπαρξη της δικαιοσύνης είναι σημαντική για να μπορέσει να νομιμοποιηθεί, έτσι ώστε να αποκτήσει υπόσταση και βάσεις η εξουσία. Όταν απουσιάζει η δικαιοσύνη, τότε η πολιτική εξουσία δεν είναι τίποτα άλλο, παρά μια οργανωμένη ληστεία (4). Όμως στο όνομα της δικαιοσύνης και με τη χρησιμοποίησή της ως δούρειος ίππος, η εξουσία καταφέρνει και εισχωρεί ύπουλα στην κοινωνία (5). Της επιβάλλεται και την καταπιέζει. Από την άλλη πλευρά, η τάξη βοηθάει στη διατήρηση της εξουσίας και στην ομοιόμορφη υπακοή των υπηκόων της. Αλλά ποιός είναι αυτός που νομιμοποιείται να απαιτεί τάξη από τους άλλους; Είναι ο κάτοχος της εξουσίας; Ποιός όμως του έδωσε την απόλυτη ελευθερία να το αποφασίζει στο όνομα του νόμου και της τάξης; Μπορεί και εξουσιάζει ως ένας σύγχρονος Λουδοβίκος; Αν αυτό συμβαίνει, κάτι που πολλοί πολίτες το εισπράττουν ως κάτι τέτοιο, τότε το να βάζεις πράγματα σε τάξη σημαίνει να θέτεις τους ανθρώπους υπό τον έλεγχό σου (6).

Πολλοί λένε ότι η εξουσία διαφθείρει. Εφόσον ισχύει κι αυτό, τότε όσοι την κατέχουν πρέπει να είναι διεφθαρμένοι. Αυτό όμως ακούγεται ως αφορισμός. Δεν τεκμηριώνεται με αποδεικτικά στοιχεία, ότι όλοι οι πολιτικοί είναι διεφθαρμένοι. Εκείνοι που η εξουσία τους διαφθείρει (7) είναι όσοι φοβούνται για την απώλειά της. Αυτός ο φόβος είναι που διαφθείρει. Ο φοβισμένοι κάτοχοι της εξουσίας γίνονται άγρια θηρία. Λυμαίνονται την εξουσία και με την εμπάθεια που επιδεικνύουν, φέρνουν την καταστροφή (8). Αυτό είναι ένα άλλο καίριο ζήτημα που δεν πρέπει να διαφεύγει από τη σκέψη εκείνων που επιδιώκουν την εξουσία και των πολιτών που τους την προσφέρουν. Όποιος φοβάται να χάσει την εξουσία, αμφιβάλει για τις ικανότητές του και τρέμει μήπως και ξεμασκαρευτεί. Αυτός είναι ένας ασεβής της εξουσίας.

Αλλά και ο χωρίς σκέψη σεβασμός προς την εξουσία, είναι ο μεγαλύτερος εχθρός της αλήθειας (9). Και η άρνηση της αλήθειας είναι εν τέλει, η απόρριψη της μνήμης. Ο αγώνας της μνήμης ενάντια στη λήθη είναι ο αγώνας των ανθρώπων ενάντια στην εξουσία. Ένας αγώνας ενάντια στη δεσποτική, στην αυταρχική εξουσία (10). Σε εκείνη την εξουσία που στηρίζεται στην αδικία, στην επιορκία και την προδοσία (11). Αυτή όμως η εξουσία δε στέκεται όρθια. Αυτή η εξουσία έχει πήλινα πόδια. Είναι παροδική και άνωθεν επιβαλλόμενη.

Είναι μια εξουσία στα λόγια. Και για να μπορεί να επιβληθεί χρησιμοποιεί την ιδεολογία. Η ιδεολογία είναι η ομπρέλα που καλύπτει τις πολιτικές επιλογές και αποφάσεις των κατόχων της εξουσίας. Έτσι θεωρούν ότι η ιδεολογία τους εφαρμόζεται, στο όνομα της οποίας πετυχαίνουν την κυριαρχία τους και με αυτήν, ασκούν την εξουσία. Όμως όντας στην εξουσία, η ιδεολογία σπάνια επιβιώνει (12). Γίνεται αδειανό πουκάμισο· κενό γράμμα και λέξεις χωρίς νόημα. Αυτό είναι ένα άλλο ζήτημα που δεν πρέπει να διαφεύγει της αντίληψης εκείνων που πλέουν προς το λιμάνι της εξουσίας.

Εν όψει εξουσία! Προ των πυλών· κι έτοιμοι να την αναλάβουν. Γιατί κανείς δεν λέει ότι οι αριστεροί δε λατρεύουν την εξουσία· την αγαπάνε, χωρίς να την έχουν (13). Προσοχή! Όποιος αγαπά το λαό δε γίνεται ποτέ ο αρχηγός του, γίνεται ο υπηρέτης του (14). Αυτό είναι κάτι που δεν πρέπει να το αμελούν όσοι αντικρίζουν τον τελικό προορισμό και έχουν πάρει ρότα προς αυτόν.

1. Αγάθων
2. Μπέρναρντ Ράσελ
3. Βολταίρος
4. Άγιος Αυγουστίνος
5. Μισέλ Φουκώ
6. Ντενί Ντιντερό
7. Τζον Στάινμπεκ
8. Αριστοτέλης
9. Αλβέρτος Αϊνστάιν
10. Μίλαν Κούντερα
11. Δημοσθένης 
12. Φιντέλ Κάστρο
13. Τζορτζ Όργουελ
14. Μενέλαος Λουντέμης

* Λεπτομέρεια από τον πίνακα «Οι αρχαιολόγοι», του Τζόρτζιο ντε Κιρικο, 1968