Ένα νέο αποκαλυπτικό βιβλίο για την υπόθεση του Νίκου Μπελογιάννη κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη. 

Η έκδοση φέρνει για πρώτη φορά στο φως της δημοσιότητας την προανακριτική έκθεση της Γενικής Ασφάλειας Αθηνών βάσει της οποίας ο Νίκος Μπελογιάννης και 92 σύντροφοί του παραπέμφθηκαν στην πρώτη δίκη (βάση του Α.Ν. 509/1947), που άρχισε στις 19 Οκτωβρίου 1951 και ολοκληρώθηκε στις 16 Νοεμβρίου του ίδιου έτους. 

Στο άγνωστο αυτό ντοκουμέντο περιλαμβάνεται πλήθος στοιχείων για την παράνομη δράση του ΚΚΕ – όπως τα αξιολόγησε η Ασφάλεια -, οι καταθέσεις όσων βρέθηκαν τότε υπό κατηγορία, ανεξαρτήτως αν τελικά παραπέμφθηκαν στη δίκη, και το σκεπτικό των διωκτικών αρχών αναφορικά με τα στοιχεία ενοχής ή μη καθενός εξ αυτών.

Η έκδοση συνοδεύεται από πλήθος άλλων ιστορικών στοιχείων για το σύνολο της υπόθεσης Μπελογιάννη, δηλαδή για την αποστολή του Νίκου Μπελογιάννη στην Ελλάδα, για την πρώτη και δεύτερη δίκη του και για τη διαδικασία που ακολουθήθηκε ως την εκτέλεσή του μαζί με τους Δ. Μπάτση, Η. Αργυριάδη και Ν. Καλούμενου στις 30 Μαρτίου 1952.

^{Υπόθεση Νίκου Μπελογιάννη
Η προανακριτική έκθεση της Ασφάλειας για την πρώτη δίκη
Έρευνα – Επιμέλεια: Γιώργος Πετρόπουλος, Νίκος Χατζηδημητράκος}

^{* Το εξώφυλλο είναι βασισμένο σε αφίσα της Ασφάλειας για τον Νίκο Μπελογιάννη και την Έλλη Παππά}

Ακολουθεί ένα απόσπασμα 

Η απολογία του Νίκου Μπελογιάννη

Θα σας διαβάσω πρώτα λίγες γραμμές από μια παλιά εφημερίδα που έγραψε τις λιγότερες τερατολογίες για τη σύλληψή μου (διαβάζει απ’ τον «Φιλελεύθερον»): «… ότι… όταν συνελήφθη είχε μαζί του 30 δισεκατομμύρια δραχμών, ότι εις εκ των συλληφθέντων, ο Κορωναίος, προέβη εις αποκαλύψεις διά στρατολογίαν παλιών επονιτών οι οποίοι εξεπαιδεύοντο ως σαμποτέρ και απεστέλλοντο εις Βουλγαρίαν, ότι κατεσχέθησαν εις χείρας του Μπελογιάννη αρχεία του ΚΚ, αναφέροντα ότι υπάρχουν επιχειρήσεις, εταιρίες, εστιατόρια του ΚΚ!»

Λίγα απ’ τις ροκαμβολικές ιστορίες της εποχής εκείνης. Και δεν γράφτηκαν αυτά τυχαία. Γράφτηκαν για να δημιουργηθεί ένα κλίμα ώστε να μπορούν να ζητούν την κεφαλήν του Μπελογιάννη «επί πίνακι» και για να συκοφαντηθεί η πολιτική του ΚΚΕ. Πολλοί απ’ τους συγκατηγορουμένους μου εξέφρασαν την απορίαν τους γιατί βρίσκονται εδώ. Εγώ τέτοια απορία δεν εκφράζω. Είμαι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ και ακριβώς για την ιδιότητά μου αυτή δικάζομαι, γιατί το Κόμμα μου παλεύει και χαράζει τον δρόμο της Ειρήνης, της Ανεξαρτησίας και της Ελευθερίας. Στο πρόσωπό μου δικάζεται η πολιτική του ΚΚΕ.

Αυτά που θα πω δεν έχουν σκοπό να αναιρέσουν την ένοχή μου, αλλά να υποστηρίξουν την πολιτική γραμμή του Κόμματος και να υπερασπίσουν τη ζωή μου και αυτά που πιστεύω.

Καθίσαμε ως κατηγορούμενοι με τον τερατώδικο νόμο 509, που λέει για βίαιη ανατροπή του καθεστώτος και απόσπαση μέρους κλπ. κλπ. Και μας έχετε εδώ στα έκτακτα στρατοδικεία, που είναι δικαστήρια σκοπιμότητας. 

Ένα απλό παράδειγμα: Αν έκανα δήλωση, κατά πάσαν πιθανότητα θα αθωωνόμουν μετά πολλών επαίνων. Η ζωή μου είναι δεμένη με την ιστορία του ΚΚΕ και τη δράση του. Μπορούσα να έχω ζωή άνετη, μα προτίμησα ζωή γεμάτη στερήσεις, κινδύνους. Δεκάδες φορές προτίμησα τον δύσκολο δρόμο ή να ζήσω ή να πεθάνω, να ζήσω προδίνοντας την ιδεολογία μου ή να πεθάνω πιστεύοντας στα ιδανικά μου και την ιδεολογία μου και να πεθάνω γι’ αυτήν. Και σήμερα ακόμα προτιμώ το δεύτερο.

Οι περιβόητες «δηλώσεις»

Θα κάνω μια παρένθεση για τις «δηλώσεις μετανοίας». Από τον καιρό της μεταξικής δικτατορίας έγιναν στην Ελλάδα περίπου 120.000 δηλώσεις μετανοίας. Είναι απόλυτα εξακριβωμένο ότι όλες αυτές οι δηλώσεις έγιναν με τη βία, με χίλιους δυο εκβιασμούς. Δημιουργείται όμως έτσι ένα σοβαρό κοινωνικό και εθνικό πρόβλημα. Μια παράταξη, η παράταξη της Δεξιάς, προσπαθεί να υποχρεώσει με τη βία την άλλη παράταξη ν’ αποκηρύχνει τις ιδέες της, να σηκώνει τα χέρια ψηλά μπροστά στον κίνδυνο, ν’ αρνιέται αυτό που πιστεύει. Το μάθημα όμως αυτό δεν δίνεται μόνο στην Αριστερά, αλλά και στους οπαδούς της Δεξιάς. Έτσι διδάσκονται όλοι οι Έλληνες, μπροστά στους κινδύνους και τις δοκιμασίες, να σηκώνουν ψηλά τα χέρια. Εύχομαι αυτοί που διδάσκουν τέτοια μαθήματα να μη δρέψουν τους καρπούς των κόπων τους. 

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Για τους αιχμαλώτους σας;

ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗΣ: Θα σας πω την προσωπική μου γνώμη για τους στρατιώτες και αξιωματικούς αιχμαλώτους.

ΣΤΡΑΤΟΔΙΚΗΣ: (προς τον πρόεδρον) Προσβάλλει την οικογένειαν των αξιωματικών.

ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗΣ: Μη χάνετε την ψυχραιμία σας, και θα μιλήσω παλικαρίσια. Μιλώ για ό,τι είδα. Πολλοί απ’ αυτούς που έπεφταν στα χέρια μας έλεγαν πως είναι εαμίτες ή ελασίτες κλπ. Όμως εγώ όλους αυτούς δεν τους συμπαθούσα. Τους άλλους, που έλεγαν παλικαρίσια ότι πολεμούν για κάτι που πιστεύουν, τους εκτιμούσα. Για μένα ήταν άντρες. Πρώτη δίδαξε τη βία η Δεξιά. Η Αριστερά δεν το κήρυξε σαν αρχή και δόγμα.

(Εις το σημείον τούτο ο Μπελογιάννης ζητεί λίγο νερό. Ο πρόεδρος λέει ότι τέτοια ώρα δεν υπάρχει νερό. Ο Μπελογιάννης, ύστερα από την παρατήρησιν αυτήν του προέδρου, λέει ότι δεν θέλει νερό)