“Σημερα, η Ευρώπη του χρήματος σκοτώνει την Ευρώπη των λαών, και μόνον η αντίστασή τους είναι σε θέση να σώσει την Ευρώπη από τον «κακό εαυτό» της.” ο Κώστας Βεργόπουλος, καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο Πανεπιστημίου VIII του Παρισιού, απαντά στην Κρυσταλία Πατούλη σε ερωτήματα σχετικά με το που βαδίζει η οικονομία αλλά και η κοινωνία στην Ελλάδα της Ευρώπης μετά το μνημόνιο 2.

Ads

Τι έχετε να πείτε για την ψήφιση του νέου μνημονίου;

Η εγχείρηση  επέτυχε, αλλά ο ασθενής καθημερινά αποθνήσκει. Το μνημόνιο 2 εξασφαλίζει –όπως και τα προηγούμενα- τους δανειστές με πρόσθετο δανειακό χρήμα, αλλά με τίμημα την εξόντωση του οφειλέτη.  Αποστέλλεται βοήθεια, όμως όχι προς την Ελλάδα, αλλά προς τις πιστώτριες ευρωπαϊκές τράπεζες. Εξασφαλίζεται ότι αυτή η βοήθεια δεν θα χρησιμοποιηθεί από την Ελλάδα, αλλά θα κατατίθεται σε κλειστό λογαριασμό από τον οποίο θα εξυπηρετούνται απευθείας οι δανειστές.
Οι τελευταίοι εξασφαλίζονται, αλλά όχι η ελληνική οικονομία, στην οποία επιβάλλονται σκληρά μέτρα, που ρίχνουν την οικονομία σε όλο και βαθύτερη ύφεση και ανεργία. Ύφεση σημαίνει συρρίκνωση Εθνικού Εισοδήματος, και συνεπώς ακόμα μικρότερη ικανότητα αποπληρωμής του χρέους από ελληνικούς πόρους. Σήμερα πλέον, δεν πληρώνει η Ελλάδα το χρέος της, όμως αυτή χρεώνεται για την αποπληρωμή που εξασφαλίζουν οι εταίροι μας με τα πρόσθετα δάνεια.

Από την άλλη πλευρά, η χώρα μας  έρχεται σε όλο και χειρότερη θέση εξαιτίας των μέτρων που αυταρχικά επιβάλλονται, ως δήθεν μεταρρυθμίσεις. H Ελλάδα εξοντώνεται άμεσα και σε βάθος χρόνου ακόμη περισσότερο. Χάνεται η ικανότητά της να παράγει εισόδημα με συνέπεια ότι σβήνει σαν χώρα. Αυτό είναι ένα σημείο που προξενεί ανησυχία ακόμη και στους δανειστές, παρόλο που έχουν εξασφαλιστεί για την άμεση αποπληρωμή των δανείων. Όλοι ανησυχούν για την έλλειψη ορατότητος για τη χώρα μας σε βάθος χρόνου. Επί του θέματος αυτού, το μνημόνιο 2, όχι μόνο δεν είπε τίποτα, αλλά εκφράζεται αρνητικά: επιβάλλει ακόμη πιο σκληρή  λιτότητα, με συνέπεια, ακόμα πιο βαθιά ύφεση.

Ads

Το πρώτο σκέλος του μνημονίου 2, στο μέτρο που εξασφαλίζει τους πιστωτές, αποκλείει το ενδεχόμενο ασύντακτης χρεοκοπίας της χώρας, και συνεπώς αποκλείονται οι υποθετικές παρενέργειες αυτής, δηλαδή το να βγει η Ελλάδα από την ‘Ευρωπαϊκή ένωση και από το ευρώ. Αυτά επισείοντο από τους πιστωτές ως εκβιασμός. Με την πρόσφατη συμφωνία, αποδυναμώνεται ο  εκβιασμός των πιστωτών, όπως και η σπέκουλα επάνω σε αυτόν. Όμως, το δεύτερο σκέλος του μνημονίου κάνει την  Ελλάδα να αιμορραγεί, να ψυχορραγεί.

Σε εκείνους που είναι υπέρ του να βγούμε από το ευρώ και την Ευρωζώνη τι θα είχατε να πείτε;

Θεωρώ επί του παρόντος πρόωρο κάτι τέτοιο. Δεν είναι απλό το να φύγουμε. Εάν κηρύξουμε παύση πληρωμών, η ελληνική οικονομία δεν θα μπορεί να χρηματοδοτηθεί. Η Αργεντινή, που εκήρυξε μονομερή παύση πληρωμών, παραμένει μέχρι σήμερα εκτός αγορών. Δεν μπορεί να δανειστεί από πουθενά. Ο Ισημερινός που έκανε το ίδιο, παραμένει η τελευταία χώρα στον κόσμο, σε ρυθμό ανάπτυξης και σε δανειοληπτική ικανότητα.

Στην Αργεντινή η οικονομία δεν πάει από τότε, τόσο άσχημα…

Η Αργεντινή ήταν και παραμένει η 5η εξαγωγική χώρα στον κόσμο σε γεωργικά και κτηνοτροφικά  προϊόντα. Παραμένει τεράστια εξαγωγική δύναμη από το παρελθόν. Έχει προϊόντα στα οποία ποντάρει με ασύγκριτα μεγαλύτερη ασφάλεια, από ότι θα μπορούσε η Ελλάδα, που σήμερα τουλάχιστον δεν διαθέτει. Παρόλα αυτά, δεν υποστηρίζω ότι μία υποτίμηση του νομίσματος δεν θα έκανε καλό. Ακόμα κι αν δεν έχουμε σήμερα εξαγώγιμα προϊόντα, θα αποκτούσαμε. Άλλωστε τη δεκαετία του 1930 όταν έγινε τότε η υποτίμηση, ωφέλησε οπωσδήποτε την Ελληνική βιομηχανία και αυτό παρόλο που δεν προϋπήρχε αξιόλογη βιομηχανική υποδομή, αλλά η ανάπτυξη τότε βασίστηκε οπωσδήποτε στην εσωτερική αγορά. Και σήμερα ίσως μια υποτίμηση θα  ωφελούσε όποια χώρα την πραγματοποιήσει. Όμως, το ζήτημα είναι ότι σήμερα η Ελλάδα δεν είναι μόνη της, αλλά βρίσκεται στο πλαίσιο συνεργασίας της Ευρωζώνης, από το οποίο αντλεί ορισμένα δικαιώματα, που οφείλει να διεκδικεί, αντί να τα αρνείται και να αποχωρήσει, προς ικανοποίηση όσων εξ αρχής ήσαν εναντίον του ευρωπαϊκού κοινού νομίσματος.

Υπάρχουν και εκείνοι που είναι ενάντια στο να βγούμε απαραίτητα από την Ευρωζώνη αλλά αντίθετοι στο μνημόνιο, και υπέρ του να μην δεχτούμε το χρέος χωρίς πρώτα να το διερευνήσουμε και μάλιστα να το συμψηφίσουμε με το χρέος της Γερμανίας προς την Ελλάδα. Κατόπιν, λένε, εφόσον υπάρξει χρέος, να δοθεί από την Ελλάδα όταν εκείνη θα μπορεί να το πληρώνει σιγά σιγά και σίγουρα όχι από το πορτοφόλι των χαμηλόμισθων και των συνταξιούχων.

Αν πρέπει να αναγνωριστούν τα δικαιώματα που έχουμε απέναντι στη Γερμανία από την κατοχή και το παρελθόν; Φυσικά πρέπει. Είναι αυτονόητο. Αλλά εκτός από αυτά τα ιστορικά δικαιώματα, έχουμε και δικαιώματα σημερινά, ως μέλος της Ευρώπης και της Ευρωζώνης. Υπενθυμίζω ότι σήμερα αξιώνουν να αποχωρήσει η Ελλάδα από το Ευρώ οι ακροδεξιοί Γερμανοί. Δηλαδή εκείνοι που θέλουν να πετάξουν την Ελλάδα έξω, για να γλυτώσουν αυτά που πρέπει να δώσουν, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη. Η ιστορία αυτή φέρνει σε πολύ δύσκολη θέση τη σχέση της Γερμανίας, όχι μόνον με την Ελλάδα, αλλά επίσης  με την Ευρώπη. Αν αρχίσουν να εκπαραθυρώνουν τις χώρες με χρέη και ελλείμματα, μετά θα πρέπει να κάνουν το ίδιο με την Πορτογαλία και τις υπόλοιπες. Στο τέλος θα τιναχθεί στον αέρα όλο το εγχείρημα της Ευρωζώνης. Το κοινό νόμισμα δεν έγινε προς επιβράβευση των «άριστων», αλλά προς εξασφάλιση και των «λιγότερο καλών». Εάν οι τελευταίοι αποβάλλονται, επειδή δεν είναι «άριστοι», τότε αποτυγχάνει όχι μόνον το κοινό νόμισμα, αλλά επίσης η δυνατότητα των «άριστων» να διατηρούν τις επιδόσεις τους.

Λέχθηκε από κάποιον στο BBC πως πριν τελειώσει η χρονιά, η παγκόσμια οικονομία θα καταρρεύσει και το κραχ του 1930 θα φαντάζει αστείο μπροστά σε αυτό που θα συμβεί και τότε, η Ευρώπη δεν θα παραμείνει ως εκείνη που ξέρουμε σήμερα.

Ασφαλώς, το ενδεχόμενο αυτό υπάρχει, αλλά είναι παρακινδυνευμένο να στηρίξουμε την πολιτική μας πάνω σε αυτό και να πορευτούμε μόνοι μας. Αυτό που υποτιμούν  οι προβλέψεις αυτού του είδους, είναι  ότι η Ευρώπη ναι μεν, δεν λύνει τα προβλήματα, αλλά φροντίζει να τα αναβάλει. Κάθε τόσο, όπως λένε, αγοράζει χρόνο, μεταθέτοντας τα στο μέλλον. Έτσι τα προβλήματα συσσωρεύονται και επιδεινώνονται, αλλά η Ευρώπη αποτρέπει την έκρηξη τους. Με αυτή τη μέθοδο, αποφεύγουν συνεχώς την έκρηξη, μέχρι να καταλάβουν ότι πρέπει να αλλάξουν διαχειριστικό πρόγραμμα. Η πιθανότητα της διαχειριστικής μεταβολής δεν λαμβάνεται υπόψη από αυτές τις προβλέψεις. Η Ευρώπη, υπό την πίεση των πραγμάτων και για να μην φτάσει η κατάρρευση, λαμβάνει μέτρα, στα οποία δεν πιστεύει και δεν ήθελε να λάβει, που όμως, δεν λύνουν κανένα πρόβλημα, απλά το μεταθέτουν στο μέλλον, κερδίζοντας μόνο χρόνο ενώ το ευρωπαϊκό αδιέξοδο υποτροπιάζει και γίνεται όλο και σκοτεινότερο.

Επίσης, η Ισλανδία υποτίμησε το νόμισμα της και σήμερα ανακάμπτει.

Ναι. Έτσι είναι. Η Ισλανδία υποτίμησε το νόμισμά της και ενώ πριν είχε 52.000 δολάρια κατά κεφαλήν εισόδημα, τώρα έχει λιγότερο από το μισό. Δεν ξέρω αν αυτή είναι αξιοζήλευτη θέση. Εν πάση περίπτωση όμως, η Ισλανδία δεν ήταν μέσα στο σύστημα του Ευρώ. Και η Ισλανδία επίσης είναι ισχυρή εξαγωγική χώρα σε προϊόντα αλιείας, στα οποία διαθέτει παγκόσμιο μονοπώλιο λόγω  γεωγραφικής θέσης. Είναι δύναμη στα προϊόντα αλιείας, όπως η Αργεντινή στα σιταρά και κτηνοτροφία.

Εσείς μπορείτε να προβλέψετε τι πρόκειται να γίνει;

Προβλέπω, ότι με τα ημίμετρα που παίρνει η Ευρώπη, το πρόβλημα θα επεκτείνεται, θα βαθαίνει, θα επιδεινώνεται, αλλά δεν θα επέρχεται η κατάρρευση, διότι η Ευρώπη θα την αποτρέπει διαρκώς, μεταθέτοντάς την στο μέλλον και φυσικά με όλο και βαρύτερο κόστος, μέχρι να καταλάβει ότι θα πρέπει να αλλάξει διαχειριστικό υπόδειγμα.
Με αυτή την τακτική, θα της κοστίζει «ο κούκος, αηδόνι», θα βιώνουμε το νοσηρό υφεσιακό κλίμα, αλλά η τελική κρίση θα αναβάλλεται. Μέχρις ότου γίνει μία κυβερνητική αλλαγή, και έλθουν στην εξουσία π.χ. οι Σοσιαλιστές στη Γαλλία ή στη Γερμανία, το 2012 ή το 2013, όπως δείχνουν οι προβλέψεις, και αρχίσουν να αντιμετωπίζουν διαφορετικά τα πράγματα, με περισσότερο  ευρωπαϊκό και αποτελεσματικότερο  τρόπο.
Σήμερα, σπαταλούνται τεράστια χρηματικά ποσά με το να υπερασπίζονται μονόπλευρα τα συμφέροντα των τραπεζών. Μην τύχει και πάθουν τίποτα οι τράπεζες! Αυτό είναι θλιβερό και απαράδεκτο. Οι τελευταίες αποκομίζουν οφέλη, ενώ δεν προσφέρουν στην οικονομία. Τα πάντα σήμερα γίνονται για τις τράπεζες. Θεός είναι οι τράπεζες και το χρήμα. Τίμημα γι’αυτό η ανεργία μεγάλης κλίμακας και η κατάρρευση της οικονομίας.

Και όταν λέμε «γίνονται τα πάντα για τις τράπεζες», εκτός από τα απάνθρωπα οικονομικά μέτρα και την ανεργία, γίνονται με εκφοβισμό αλλά και με τα ματ, με τη στυγνή βία απέναντι σε ειρηνικούς διαδηλωτές. Ακόμα και το δικαίωμα της διαμαρτυρίας πάνε να καταργήσουν…

Βέβαια. Και όχι μόνο η Ελλάδα, αλλά ολόκληρη η Ευρώπη βρίσκεται σε άσχημη πορεία, η οποία την αποσαρθρώνει στο σύνολο, δημιουργώντας εκρηκτικές συνθήκες για τους εργαζομένους, για τους λαούς, για την δημοκρατία, για τα ανθρώπινα και κοινωνικά δικαιώματα. Στις συνθήκες αυτές, της κοινωνικής και ανθρώπινης μειοδοσίας, οτιδήποτε, ακόμη και το πιο απίθανο πράγμα, μπορεί πλέον να συμβεί. Αυτός είναι ο κίνδυνος που οι επι χάρτου σχεδιαστές δεν λαμβάνουν ποτέ υπόψη.

Εσείς έχετε κάποια πρόταση για το πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε, αυτή την κατάσταση;

Σήμερα «πέφτει» πολύ χρήμα στις τράπεζες και καθόλου στην οικονομία. Θα μπορούσε να δαπανάται το ¼ του χρήματος που ρίχνεται για την ίδια την οικονομία, και να έχουμε ανάκαμψη! Μόνο που πρέπει να βρεθεί ο τρόπος με τον οποίο θα φτάσει αυτό το χρήμα στην οικονομία. Αυτή τη στιγμή, δεν ωφελεί σε τίποτα το να δίνουμε το χρήμα στις τράπεζες. Για τον εξής λόγο: όχι απαραίτητα γιατί είναι κακόπιστες, αλλά κυρίως γιατί είναι καταχρεωμένες!  Μόλις παίρνουν  χρήμα, το δίνουν στα χρέη, δεν το προσφέρουν στην οικονομία. Όλες θέλουν να ξεχρεώσουν, με αποτέλεσμα το χρήμα να μην πηγαίνει εκεί που θα έπρεπε να πάει. Αυτό ονομάζεται «παγίδα ρευστότητας» και ακυρώνει τις δυνατότητες για ανάκαμψη με κινητήρια δύναμη την αύξηση της ποσότητος χρήματος. Αντίθετα με ότι διακηρύσσεται σήμερα, χρειάζεται αύξηση της δημόσιας δαπάνης και όχι περικοπή αυτής. Ο μόνος τρόπος, για να φτάσει το χρήμα στην οικονομία, την συγκεκριμένη στιγμή της κρίσης, είναι, τα κράτη να πραγματοποιήσουν μεγάλα έργα. Ο Ζακ Ντελόρ προτείνει μεγάλα έργα σε Ευρωπαϊκή κλίμακα. Να γίνουν γιγαντιαία έργα, υποδομές κλπ. προκειμένου να ανακάμψει η Ευρώπη με ευρωπαϊκή δυναμική. Και στην Ελλάδα κάτι τέτοιο  θα πρέπει να γίνει. Με Ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, όπως παραδέχτηκε πρόσφατα ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων από το Λουξεμβούργο, η Ελλάδα χρειάζεται επειγόντως αξιόλογο επενδυτικό πακέτο, με προδιαγραφές «σχεδίου Μάρσαλ».

Κάποιοι, λένε, όμως, ότι η αλόγιστη Αναπτυξιολαγνία, θα μετατρέψει πιθανά την Ελλάδα σε ένα τριτοκοσμικό εργοτάξιο (για τους εργαζόμενους) όπου τα χρήματα από αυτές τις επιχειρήσεις θα πηγαίνουν στους κάθε λογής επενδυτές, και όχι στην Ελλάδα, και στο τέλος η χώρα θα γίνει ένα απέραντο νεκροταφείο του γιγαντιαίου εξοπλισμού που θα παρατήσουν κατόπιν του εγχειρήματός τους, καθώς εν τω μεταξύ θα έχουν καταστρέψει και το περιβάλλον.

Μπορούν να γίνουν επενδύσεις με προστασία του περιβάλλοντος! Η σύγχρονη ανάπτυξη προστατεύει το περιβάλλον. Οι φιλικές προς το περιβάλλον επενδύσεις είναι πάντα ακόμη πιο δημιουργικές θέσεων εργασίας. Η Ελλάδα έχει διεθνή πλεονεκτήματα στην ενέργεια, ηλιακή ενέργεια, ενεργειακό θαλάσσιο πλούτο,  που αφήνει αδικαιολόγητα ανεκμετάλλευτο. Διάφορα κοιτάσματα έχουν εντοπιστεί, ενώ οι κυβερνήσεις δεν κάνουν τίποτα για να τα αξιοποιήσουν. Πιθανώς η αδράνεια τους να εντάσσεται σε ανομολόγητες γεωπολιτικές «σκοπιμότητες». Κι ακόμη, η χώρα μας διαθέτει γεωπολιτικά  πλεονεκτήματα  στις συγκοινωνίες και  επικοινωνίες, που εξακολουθούν να παραμένουν ασυγχώρητα αναξιοποίητα και χωρίς πειστική  δικαιολογία για αυτό. Σε αυτά θα μπορούσε να επικεντρωθεί ένα νέο σχέδιο Μάρσαλ.
Ορισμένοι προβάλλουν τον τομέα Έρευνας και Τεχνολογίας. Όμως, η Έρευνα και η Τεχνολογία χρειάζονται πολλά χρόνια για να αποδώσουν. Είναι οπωσδήποτε απαραίτητες, αλλά δεν είναι αυτές που θα επιτρέψουν την άμεση απεμπλοκή της χώρας από την πτωτική δυναμική της σημερινής ύφεσης.

Και με την γεωργία π.χ. δεν θα μπορούσε να γίνει κάτι, που έχουν αφήσει χωράφια και χωράφια σε αχρηστία;

Βέβαια. Έχει πολλά σοβαρά πλεονεκτήματα η Ελλάδα, τα οποία επίσης  αφήνουμε ανεκμετάλλευτα. Και αυτό είναι επίσης ασυγχώρητο.
Κι ακόμη, οι απίστευτα υψηλές στρατιωτικές δαπάνες στην Ελλάδα. Αντί να θέσουμε το θέμα επί τάπητος, και να πούμε «αγαπητοί Εταίροι μας, δεν θέλουμε τέτοιες δαπάνες, δώστε μας εγγυήσεις για τα σύνορα, να τελειώνει αυτή η ιστορία…», έχουμε απεμπολήσει τα δικαιώματα μας που φυσιολογικά  απορρέουν από την ένταξη και παραμονή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αντίθετα, μάλιστα, λέγεται, ότι αυξάνονται οι στρατιωτικές δαπάνες.

Ναι, εδώ υπάρχει κάτι το ύποπτο και το νοσηρό. Γιατί μέσα στην σημερινή μεγάλη ύφεση να δαπανά η Ελλάδα 3-4-5% του Εθνικού της εισοδήματος σε πολεμικούς εξοπλισμούς; Επειδή η Γερμανία προμηθεύει τους εξοπλισμούς;  Αυτό κι αν είναι εκβιασμός! Αν αυτά κοπούν, προκύπτουν τεράστια οφέλη για την Ελλάδα, που αυτή τη στιγμή βρίσκεται αιμόφυρτη.
 
Και το χειρότερο, ότι πάνε να τα αποκτήσουν με τη βία. Διότι ακούστηκε ότι θα αλλάξουν και τον νόμο, ώστε να μπορούν να βγάλουν σε επίταξη ή πλειστηριασμό μέσα σε μόλις δύο μήνες ακίνητη ή κινητή δημόσια ή ιδιωτική περιούσια, εφόσον δεν πάει καλά η αποπληρωμή χρέους. Και κάποιοι επίσης, λένε, ότι θα φροντίσουν, να μην πάει καλά, γι αυτό τον σκοπό.

Πολλά δημόσια αγαθά παραμένουν «ακατάσχετα». Δεν μπορούν να κατασχεθούν με τίποτα, ακόμη και αν η κυβέρνηση αποδεχτεί την κατάσχεση, αυτή θα ακυρωθεί από τα δικαστήρια. Όπως έχει δεχθεί νομολογία από τα ανώτατα δικαστήρια της Γερμανίας και Ιταλίας, παραμένουν ακατάσχετα τα αγαθά που έχουν σχέση με την επιβίωση του πληθυσμού, με το σύστημα υγείας, εκπαίδευσης και δημοσίων αγαθών. Προηγείται η εξυπηρέτηση αυτών των αναγκών, έπεται η ικανοποίηση των δανειστών. Ας υπογράφουν ότι θέλουν! Οι κυβερνώντες  είναι και αναλφάβητοι, ιδίως κοινωνικά αναλφάβητοι και με υπαιτιότητα σε εγκληματικό βαθμό.

Τις τελευταίες δημοσκοπήσεις τις έχετε δει, που φαίνεται να δημιουργείται κυβέρνηση με έξι κόμματα; Ενώ το 62,2% των ερωτηθέντων θέλει εκλογές μέχρι τον Απρίλιο;

Μόνοι τους επέλεξαν την οδό της αυτοδιάλυσης τους.

Εκλογές, όμως, θα γίνουν;

Κι αυτός είναι ένας φόβος. Πιθανόν κάποιοι να ονειρεύονται αναβολή των εκλογών, δηλαδή ενδεχόμενη έκτροπη του πολιτεύματος, εφόσον φοβούνται ότι δεν θα σχηματιστεί η κυβέρνηση με την οποία έχουν συμφωνήσει και υπογράψει τα μνημόνια και μπορούν να συναλλάσσονται με τους επιθυμητούς όρους. Η δημοκρατία αποτελεί σήμερα εμπόδιο και απειλή στους σχεδιασμούς της ολιγαρχίας του χρήματος.

Κι αν μπορέσουν να το κάνουν εδώ, θα μπορέσουν να το κάνουν και αλλού, στην Ευρώπη δηλαδή, σε άλλα κράτη…

Εννοείται.

Οπότε, που βαδίζουμε;

Βαδίζουμε σε πολύ δυσάρεστο πεδίο τόσο στην Ελλάδα, όσο και στις άλλες χώρες. Μπαίνουμε σε ολισθηρό δρόμο, που μόνον οι λαοί μπορούν να αποτρέψουν. Να ξεσηκωθούν για να σταματήσουν την κοινωνική και πολιτική κατολίσθηση… Το ένα βήμα φέρνει το άλλο. Δεν ισχυρίζομαι ότι υπάρχει σχέδιο προδιαγεγραμμένο σε βάρος της δημοκρατίας, σώνει και καλά, αλλά τα βήματα που γίνονται, το ένα φέρνει το άλλο, και οδεύουμε  προς τον κατήφορο γενικά, σε μία δυναμική κατολίσθησης. Πρέπει να σταματήσει αυτή η πορεία και ο μόνος τρόπος γι’αυτο είναι η αντίσταση των λαών.

Και η συνεργασία, η αλληλεγγύη; Δηλαδή, αυτό που έγινε, να φωνάζουν «είμαστε όλοι έλληνες» «μας αφορά αυτό που συνέβη στην Ελλάδα» κλπ., έστω από λίγους, αλλά ήταν εκτεταμένα σε όλο τον κόσμο…

Εδώ στη Γαλλία, το γαλλικό κοινό κατάλαβε ότι το ελληνικό πρόβλημα αφορά όλους. Και να σου πω κάτι, εδώ στη Γαλλία, παρουσιάζεται  μία πόλωση ανάμεσα στην αριστερά και στη δεξιά. Όλη η αριστερά, από την άκρα αριστερά μέχρι την σοσιαλδημοκρατία στηρίζει την Ελλάδα. Η Δεξιά είναι εναντίον. Όπως και στη Γερμανία. Οι δεξιοί παντού, είναι εναντίον της Ελλάδας, δεν είναι σε θέση να κατανοήσουν το πρόβλημα της διεθνούς ούτε της εταιρικής σταθερότητας. Ενώ η αριστερά, ακόμη και οι σοσιαλδημοκράτες, καταλαβαίνουν ότι το ελληνικό πρόβλημα, ενόσω δεν διευθετείται με ευρωπαϊκή και εταιρική διαχείριση, προαναγγέλλει καταλυτικό πρόβλημα για ολόκληρη την Ευρώπη. Σημερα, η Ευρώπη του χρήματος σκοτώνει την Ευρώπη των λαών, και μόνον η αντίστασή τους είναι σε θέση να σώσει την Ευρώπη από τον «κακό εαυτό» της.

Ας ελπίσουμε ότι θα βρουν κοινά σημεία για να συνεργαστούν όσοι συμφωνούν έστω και σε κάποια θέματα. Γιατί ενώ κοινά σημεία υπάρχουν, δεν υπάρχει συνεργασία…

Ετοιμάζονται εκδηλώσεις αντίστασης και αλληλεγγύης παντού και ταυτόχρονα, διότι το πράγμα επιδεινώνεται σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή περιοχή. Υπό αυτήν την έννοια δεν θεωρώ σκόπιμο μια χώρα μέλος να σηκωθεί να πει: «λοιπόν, εγώ αποχωρώ, δώστε το καπέλο μου ».

Ναι, το θέμα είναι όμως και τι τίμημα πληρώνουμε για να διατηρούμε τα δικαιώματα του «ανήκειν».

Σωστό. Όμως, δεν είναι μόνον το δικαίωμα του ανήκειν, είναι επίσης το δικαίωμα του διεκδικείν. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ευρωζώνη έχουν διανείμει πολλές επαγγελίες από το παρελθόν για κοινωνική πρόοδο,  σύγκλιση βιοτικών επιπέδων, ευρωπαϊκή σταθερότητα και συνοχή. Η τήρηση αυτών μπορεί να διεκδικείται, ενώ εάν δεν τηρούνται, τότε και η Ευρώπη, υπο οιαδήποτε μορφή, δεν έχει λόγο ύπαρξης. Για να πετύχει η ευρωπαϊκή ομελέτα, πρέπει να σπάσουν όλα τα εθνικά αυγά, ακόμη και το γερμανικό. Δεν μπορεί να σπάζουν σήμερα όλα, εκτός από το  γερμανικό.

Σημειώνεται σήμερα απώλεια εθνικής, αλλά και  λαϊκής κυριαρχίας για τις λιγότερο ισχυρές χώρες. Εάν έτσι ενισχύονται ευρωπαϊκοί θεσμοί είναι τελείως διαφορετικό από το να ενισχύονται με αυτό τον τρόπο οι ήδη ισχυροί του ευρωπαϊκού χώρου. Το πρώτο θα ήταν  λειτουργικό και  θεμιτό, ενώ το δεύτερο οπωσδήποτε αντι-παραγωγικό και αθέμιτο.-