Ένα αφιέρωμα στην Ελευθερία και στους ελευθερωτές σε σύνδεση με το ποίημα του Ν.Εγγονόπουλου ‘’Μπολιβάρ’’ και αναφορά στο καλλιτεχνικό κίνημα ‘’Der Blaue Reiter’’ (Γαλάζιος Ιππέας), με τίτλο «Γαλάζιοι Ιππείς» παρουσιάζεται στον Πολιτιστικό Χώρο «Φρανσίσκο Ντε Μιράντα» μέχρι τα μέσα Γενάρη.

Ο δέκατος ένατος αιώνας ήταν  η περίοδος των επαναστάσεων, αφενός της Ελληνικής Επανάστασης και, αφετέρου, της νικηφόρας Επανάστασης στη Ν. Αμερική κατά της Ισπανικής κυριαρχίας με επικεφαλή τον αέναο ελευθερωτή «Σιμόν Μπολίβαρ». Κυριαρχία που σήμαινε για τη  γενόμενη Αμερική το μεγαλύτερο ολοκαύτωμα στην ιστορία της ανθρωπότητας: ¨100.000.000 άνθρωποι εξοντώθηκαν συνολικά στην Αμερική, ενώ οι θάνατοι που συνδέονται με το εμπόριο δουλείας των ιθαγενών υπολογίζονται στους 28.000.000”.

Καθώς η ανθρωπότητα βιώνει τα σύγχρονα δράματα της υπονόμευσης της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, τις αλλεπάλληλες γενοκτονίες, την εκμετάλλευση των κοινωνιών από την παρασιτική ελίτ, το περιβάλλον που κινδυνεύει, γίνονται τραγικά επίκαιροι οι πρόδρομοι και προδομένοι ήρωες των δύο εξεγέρσεων.

Δύο παράλληλοι κόσμοι, δύο επαναστάσεις αμοιβαίας αντανάκλασης προς την Ελευθερία, ήταν η αφορμή για αυτή την έκθεση.

Η έκθεση αποτελείται από μία ζωγραφική εγκατάσταση με μπλε αλληγορικό και ελεγειακό τόνο , ως μια αιωρούμενη Ζωοφόρος του Παρθενώνα, μια Λιτανεία, μια παράλληλη Πομπή των Παναθηναίων, μετέωρη στη σύγχρονη Αθήνα, ως ανάμνηση του γενέθλιου τόπου της Δημοκρατίας και του ανθρωπισμού.

Μια πομπή με αδάμαστα άλογα ή δούρειους ίππους, με μουσικά όργανα εκφραστές αγγελμάτων, με σκαριά καραβιών, δραματικά σύμβολα της απόβασης και της επικυριαρχίας αλλά και της οδύσσειας του ανθρώπου.

Οι εξεγερμένοι χορευτές της ζωής μοιάζουν σαν αρνητικά του ονείρου, σαν είδωλα, σαν σύγχρονοι δεσμώτες του σπηλαίου του Πλάτωνα, σαν να βρίσκονται μέσα σε σύμπαν ψευδαίσθησης του Matrix, υπό την απειλή της τρομοκρατίας, της παραποίησης της αλήθειας, της αλλοτρίωσης της εικονικής πραγματικότητας, της χειραγώγησης.

Τα πρόσωπα των ηρώων Σίμωνος Μπολίβαρ, Οδυσσέα Ανδρούτσου και του ιθαγενούς αφανούς ήρωα, σαν αναμνηστικά πορτραίτα ενός ουμανιστικού Μουσείου, εικονίζονται περίκλειστα σαν φασματικές μορφές, σαν φαντάσματα που μας καλούν να τα ακούσουμε.

Έτσι που, σε έναν κόσμο που πάει να κοιμηθεί στην ιδεολογική υποχώρηση, οι ήρωες γίνονται ποιητές και οι ποιητές γίνονται ήρωες της εξέγερσης ενάντια στη λήθη και υπέρμαχοι της αναστήλωσης των εικόνων του ανθρωπισμού.

Η φωνή του ποιητή Νίκου Εγγονόπουλου απαγγέλλοντας το ποίημα ”Μπολιβάρ”, σαν μια Ηχώ ενός άλλου ήρωα ή μάρτυρα, συμβολίζει την φωνή του καλλιτέχνη που μαρτυρά την αλήθεια.

Ένας ποιητικός ουτοπικός προβληματισμός για το δημοκρατικό ήθος που ξανάγινε όραμα και αποτελεί το κατεπείγον αίτημα της εποχής.

Ελένη Παυλοπούλου

Η Ελένη Παυλοπούλου είναι μια ξεχωριστή νέα Ελληνίδα ζωγράφος που συνδυάζει στη δουλειά της φαινομενικά αντιθετικές ιδιότητες όπως η ευαισθησία, η τραχύτητα, ο λυρισμός και η ρωμαλεότητα, χαρακτηριστικά που υπερβαίνουν στην ώσμωσή τους τις στερεοτυπικές προσεγγίσεις της «θηλυκής εκφραστικότητας». Παρακολουθώντας την εξέλιξη της δουλειάς της τα τελευταία χρόνια έγινα συχνά θεατής των συνεχών μεταμορφώσεών της, των θεματικών ακροβασιών, των ετερόκλητων συνυπάρξεων που μ’ έναν ανεξήγητο τρόπο κατόρθωναν να ενσωματώνουν σε μια ενιαία σύνθεση διαφορετικούς χρόνους, επεισόδια και δράσεις με αναφορά στη μυθολογία, τη μουσική, το θέατρο, τον έρωτα, το ζωικό βασίλειο, το ταξίδι, την περιπέτεια της ανθρώπινης ύπαρξης.

Ωστόσο, στην πρόσφατη σειρά έργων της έχει συντελεστεί μια καθοριστική υπέρβαση: αν και τα επιμέρους στοιχεία της παλίμψηστης γραφής παραμένουν ενεργά, έχει ενισχυθεί η δραματικότητα των συνευρέσεων με αποτέλεσμα τα δρώμενα που αφηγείται στους ζωγραφικούς της πίνακες να σε παρασύρουν σε αποκαλυπτικά τοπία εκρηκτικής εκφραστικότητας. Η θεματική εμβέλεια του έργου της διευρύνθηκε με την εισαγωγή της ιστορικής προσωπογραφίας και της χαρτογραφίας, την αναφορά σε συγκεκριμένα πορτρέτα λαϊκών ηρώων – επαναστατών (Μπολιβάρ, Ανδρούτσος) καθώς και την επεξεργασία οπτικών ντοκουμέντων που αποδίδουν ένα κλίμα κοινωνικών συγκρούσεων και εξεγέρσεων. Η Ελένη Παυλοπούλου είναι ευαίσθητος δέκτης των μηνυμάτων και των επιδράσεων που λαμβάνει από το περιβάλλον της. Τα προσλαμβάνει και τα μεταγράφει σε ένα απολύτως προσωπικό λεκτικό ιδίωμα αντικειμένων που φορτίζονται με συμβολικό περιεχόμενο για να μετατρέψουν εντέλει τη ζωγραφική πράξη σε μια συνθήκη αντίστασης και ανθεκτικότητας.