Ένα μεγάλο «ντιμπέιτ» έχει ξεσπάσει στην πολωνική πόλη Λάζλο, με αντικείμενο… ένα δέντρο. Δεν πρόκειται όμως για οποιοδήποτε δέντρο, αλλά για μια βελανιδιά την οποία φύτεψε ο Αδόλφος Χίτλερ στο κέντρο της πολωνικής πόλης το 1942, με αφορμή τον εορτασμό των γενεθλίων του και την κατάκτηση της Πολωνίας από τους Ναζί. Μετά από 67 χρόνια, η δήμαρχος της πόλης απαιτεί να κοπεί το δέντρο πυροδοτώντας ποικίλες αντιδράσεις…

Η διαμάχη ξεκίνησε εντελώς τυχαία, όταν η δήμαρχος της πόλης – χωρίς να γνωρίζει τίποτα για την ιδιαίτερη ιστορία του δέντρου – χορήγησε άδεια κοπής του, ώστε να αποσυμφορηθεί κυκλοφοριακά η διασταύρωση στην οποία αυτό βρίσκεται. Ωστόσο, αργότερα η δήμαρχος, Μαρία Κούροφσκα, πληροφορήθηκε ότι το εν λόγω δέντρο είναι στην πραγματικότητα το δενδρύλλιο αυστριακής προέλευσης που διέταξε ο Αδόλφος Χίτλερ να φυτευθεί στην πόλη το 1942, για να «γιορτάσει» έτσι τα γενέθλιά του και να προωθήσει τον «εκγερμανισμό της πόλης». Υφίστανται ακόμα πολίτες του Λάζλο που θυμούνται το δενδρύλλιο να μεταφέρεται με επισημότητα μέσα σε ένα κουτί, τυλιγμένο με τη ναζιστική σημαία της σβάστικας.

Όταν κα.Κούροφσκα πληροφορήθηκε το ιστορικό του δέντρου, η αντίδρασή της ήταν ακόμα πιο έντονη: απαίτησε το δέντρο όχι μόνο να κοπεί αλλά και να καεί δημοσίως. «Έχω να διαλέξω ανάμεσα στο να βελτιώσω τις κυκλοφοριακές συνθήκες στην πόλη μας και στο να διατηρήσω ένα μνημείο αφιερωμένο σε έναν δολοφόνο! Εννοείται πως επιλέγω το πρώτο», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Ωστόσο, δε συμφώνησαν όλοι μαζί της. Αντιθέτως, ήταν πολλοί αυτοί που εκφράσθηκαν δημοσίως υπέρ της διατήρησης του δέντρου – από πολίτες μέχρι και μέλη του δημοτικού συμβουλίου – διότι είδαν σε αυτό και έναν άλλο «συμβολισμό». Κατά την άποψή τους, το δέντρο δε συμβολίζει μόνο τη φρίκη του Ναζισμού, αλλά και την πολωνική αντίσταση. Όταν οι Γερμανοί ισοπέδωσαν την πόλη το 1944, το αιωνόβιο δέντρο ήταν το μόνο που «παρέμεινε όρθιο». «Ο ένοχος είναι ο Χίτλερ, γιατί να την πληρώσει το δέντρο;» δήλωσε χαρακτηριστικά ο Κρίστοφ Τζελούσνικ, δημοτικός σύμβουλος και υπέρμαχος της διατήρησης του δέντρου.

«Επέζησε, είναι υγιές και ψηλό, αφήστε το να αναπτυχθεί», δήλωσε και ο 80χρονος Καζιμιερζ Πόλακ, ο οποίος ηγείται της καμπάνιας για τη διατήρηση του δέντρου. Μάλιστα, ο κ.Πόλακ ήταν αυτόπτης μάρτυρας κατά την επίσημη φύτευση του δέντρου, και ισχυρίζεται ότι η πόλη οφείλει να ξεχάσει το «ναζιστικό» παρελθόν του δέντρου, και να το προστατεύσει ως στοιχείο φυσικής ομορφιάς μέσα στο αστικό κέντρο. «Σε μια τέτοια περίπτωση, θα περπατάμε στο κέντρο της πόλης και βλέποντάς το θα θυμόμαστε όλοι ότι ήταν το δέντρο… του Χίτλερ», ανταπαντά από την πλευρά της η δήμαρχος.

Ένα φαινομενικά «πρακτικό» ζήτημα – όπως η κοπή ενός δέντρου σε μια διασταύρωση – κατόρθωσε να πυροδοτήσει ένα ντιμπέιτ γεμάτο συμβολισμούς και ιστορικές μνήμες. Και η λύση σε ένα τέτοιο ζήτημα σίγουρα δεν είναι εύκολη υπόθεση. Μέσα στις επόμενες εβδομάδες, οι πολίτες του Λάζλο θα περιμένουν με ενδιαφέρον και αγωνία την κατάληξη αυτής της ιδιότυπης αντιμαχίας…

Πηγή: Spiegel