Ένα χρόνο μετά τις εκλογές στο Ιράν, τα αποτελέσματα των οποίων προκάλεσαν, αντικυβερνητικές διαδηλώσεις και αιματηρές συμπλοκές στους δρόμους της Τεχεράνης, πέντε Ιρανοί πολίτες, μίλησαν στο Spiegel για το παρόν της χώρας τους και την καθημερινότητά τους.

Mohzen Sahabifar, καταστηματάρχης:

«Πάνω από την Τεχεράνη έχει απλωθεί ένα σύννεφο. Ο λαός είναι σε κακή κατάσταση, θα έλεγα ότι χρειάζεται μόνο μία αφορμή για να κατέβει και πάλι στους δρόμους. Υπάρχει πολύ φτώχια σε μία χώρα που κάποιοι λίγοι γίνονται δισεκατομμυριούχοι εν μία νυκτί. Οι ληστείες είναι καθημερινό φαινόμενο. Θα μπορούσα να πω ότι συναντάω περισσότερους επαίτες, παρά πελάτες. Ο πληθωρισμός είναι πολύ υψηλός και το οικογενειακό μας εισόδημα στηρίζεται σε αυτό το μαγαζί και το μισθό της γυναίκας, η οποία δουλεύει σε μία τράπεζα και παίρνει 300$. Την ίδια στιγμή τα έξοδα είναι μεγάλα. Το ενοίκιο του σπιτιού είναι 450$ επιπλέον πρέπει να καταβάλουμε 50$ για το νερό κ, το ηλεκτρικό ρεύμα και το τηλέφωνο, και άλλα 100$ για την εκπαίδευση της κόρης μας, αν και πηγαίνει σε δημόσιο σχολείο. Για διατροφή και λοιπά έξοδα χρειαζόμαστε περίπου 300$. Ντρέπομαι να κοιτάξω στα μάτια την κόρη μου για τη ζωή που της προσφέρουμε».

Nasrin Sotoudeh, δικηγόρος και ακτιβίστρια για τα ανθρώπινα δικαιώματα:

«Τα δικαστήρια έχουν γεμίσει με μορφωμένους ανθρώπους…»

«Τρέχουμε ακόμη στα δικαστήρια για ανθρώπους που είχαν συλληφθεί στις περσινές διαδηλώσεις. Αρκετές φορές πραγματοποιούνται εκδηλώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Μιλάω με ενθουσιασμό για την ελευθερία στις ομιλίες μας, όμως δεν υπάρχει ελευθερία μετά τις ομιλίες. Αυτές τις ημέρες τα δικαστήρια είναι γεμάτα με μορφωμένους ανθρώπους από καλές οικογένειες. Όσοι αντιδρούν παρακολουθούνται. Συχνά έχω προβλήματα με τα ηλεκτρονικά μηνύματα στον υπολογιστή. Ίσως να έχει πρόβλημα το internet ή ίσως να επεμβαίνει η υπηρεσία πληροφοριών. Δεν είμαι ο μόνος που διαμαρτύρεται για αυτό. Είμαι βέβαιος ότι παρακολουθούνται και οι τηλεπικοινωνίες».

Manijeh Hekmat. Σκηνοθέτης :

«Η παραμικρή κριτική, αναγνωρίζεται από την κυβέρνηση ως εξέγερση»

Επισκέφτηκα τις Κάννες για το φεστιβάλ κινηματογράφου. Είναι μία πόλη που δεν έχει καμία σχέση με την Τεχεράνη. Πρόσφατα συνέλαβαν έναν συνάδελφό μου, τον Jafar Panahi, σε μία προσπάθεια να εκφοβίσουν τον κόσμο. Ο Panahi ήταν μέλος της κριτικής επιτροπής στις Κάννες και η θέση του έμεινε κενή σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Πολλοί αισθάνονται αλληλεγγύη για τον Panahi, όμως κανένας δεν εκφράζεται ελεύθερα γιατί φοβούνται ότι θα τιμωρηθούν από την κυβέρνηση. Βλέπετε η παραμικρή κριτική, αναγνωρίζεται από την κυβέρνηση ως εξέγερση. Για παράδειγμα, η τελευταία μου ταινία, μία κωμωδία λογοκρίθηκε 40 φορές. Το Ιράν είναι διαιρεμένο και ανησυχώ πολύ για το μέλλον. Ντρέπομαι όταν βλέπω ανθρώπους στη Γαλλία να κουνούν συγκαταβατικά το κεφάλι τους για την κατάσταση στη χώρα μου. Θυμάμαι όταν ξεκίνησαν οι διαδηλώσεις, ένα χρόνο πριν, όλοι ήταν γεμάτοι χαρά και ελπίδα. Δεν μπορούσα ποτέ να φανταστώ ότι αυτή η ελπίδα θα γινόταν πόνος και πίκρα. Ίσως κάποια στιγμή να μπορέσω να κάνω μία ταινία για τα περσινά γεγονότα, χωρίς λογοκρισία.

Mohammad Mostafaei, δικηγόρος:

Και εγώ έχω ανακριθεί για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Ένα χρόνο τώρα υπερασπίζομαι πολλούς, που είχαν συλληφθεί την περίοδο των διαδηλώσεων κατά της κυβέρνησης. Η τελευταία μου υπόθεση αφορά μία γυναίκα, η οποία κατηγορείται για «πόλεμο ενάντια στον θεό». Αυτόν τον όρο χρησιμοποιούν οι εισαγγελείς, όταν αντιτίθεσαι στην κυβέρνηση. Η πελάτης μου φοβάται, προσπαθώ να την ηρεμίσω, αλλά ο σύζυγος και ο ξάδελφός της, από το ίδιο δικαστήριο κατηγορήθηκαν σε θάνατο. Η πελάτης μου, κατηγορείται ότι γνώριζε τις δραστηριότητες του συζύγου της και αυτό είναι αρκετό για να καταδικαστεί σε θάνατο.

Οι περισσότεροι που συλλαμβάνονται είναι νέοι, οι οποίοι συνήθως κατηγορούνται για «προπαγάνδα εναντίον του Ισλαμικού νόμου» και πράξεις που θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια της χώρας. Κατά διαστήματα έχω ανακριθεί και εγώ για την δράση μου και την υπεράσπιση ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Ακόμη και αν έχει περάσει ένας χρόνος από τις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις, οι συλλήψεις συνεχίζονται, όπως συνεχίζονται και κάποιες μικρότερες διαδηλώσεις και συγκρούσεις με τις δυνάμεις ασφαλείας.

Ana Ghazwahanian καλλιτέχνης:

«Συμμορφώνομαι για να μην έχω κανένα πρόβλημα»

Δεν έχω αντιμετωπίσει ιδιαίτερα προβλήματα με το νόμο για τα έργα μου. Είμαι ντυμένη πολύ σεμνά όταν πάω στη δουλειά μου, ωστόσο θυμάμαι μία μέρα όταν η «αστυνομία ηθικής», μου έκανε παρατήρηση ότι το παλτό μου είναι αρκετά ανοιχτό στο κάτω μέρος. Μου έδωσαν μία βελόνα για να ράψω το ανοιχτό σημείο. Το έκανα. Συμμορφώνομαι με τον Ισλαμικό νόμο γιατί δεν θέλω να έχω κανένα πρόβλημα.