Παρά τις προσπάθειες για μείωση του… αυξήθηκε, προκαλώντας νέους «πονοκεφάλους». Ο λόγος για το ελληνικό δημοσιονομικό έλλειμμα, το οποίο, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία, διαμορφώθηκε στο 13,6% του ΑΕΠ το 2009, έναντι του επίσημου 7,7% και ανεπίσημου 12,7%, που ήταν το 2008. Την ίδια στιγμή το δημόσιο χρέος ανέρχεται σε 115,1% του ΑΕΠ, ενώ το 2008 ήταν στο 99,2% του ΑΕΠ και το 2009 υπολογιζόταν από την κυβέρνηση σε 113%.

Ads

Στο πλαίσιο αυτό, ο οίκος Moody’s υποβάθμισε το χρέος της Ελλάδας σε Α3 με αρνητική προοπτική από Α2 και εξετάζει το ενδεχόμενο να την υποβαθμίσει και άλλο. Η Moody’s υποστηρίζει ότι υπάρχει σημαντικός κίνδυνος να σταθεροποιηθεί το χρέος σε υψηλότερα επίπεδα και με μεγαλύτερο κόστος απ’ό,τι είχε υπολογισθεί παλαιότερα.

Σημειώνεται ότι στην ανακοίνωση της Eurostat εξακολουθούν να εκφράζονται επιφυλάξεις σχετικά με τα στατιστικά στοιχεία που προσκομίστηκαν στην υπηρεσία, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά στα αποτελέσματα του ευρύτερου δημόσιου τομέα, την κατάταξη κάποιων δημόσιων οργανισμών και την καταγραφή των swaps, λόγος για τον οποίο εκτιμάται ως πιθανή η περαιτέρω αναθεώρηση των στοιχείων του ελλείμματος του 2009 κατά 0,3 έως 0,5 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ και του δημόσιου χρέους κατά 5 έως 7 μονάδες του ΑΕΠ.

Σε άλλη υποσημείωση, η Eurostat επισημαίνει ότι η αύξηση που παρατηρείται στο δημοσιονομικό έλλειμμα της Ελλάδας για το 2006 και το 2007, οφείλεται σε αναθεωρημένα στοιχεία που σχετίζονται κυρίως με τη λειτουργία του ισοζυγίου της κεντρικής κυβέρνησης και τα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης, τις μεθοδολογικές αλλαγές που σχετίζονται με το χρόνο καταγραφής των εσόδων του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης και τη μη καταγραφή προηγούμενων χρεών των νοσοκομείων. Σε ό,τι αφορά το χρέος, η Eurostat επισημαίνει ότι η αύξηση που παρατηρείται για το 2006 οφείλεται σε αναθεωρημένα στοιχεία που σχετίζονται σε μικροπρόθεσμες πιστωτικές διευκολύνσεις που αναλύθηκαν στο τέλος του έτους.

Ads

«Τα νέα στοιχεία αποδεικνύουν το μέγεθος της οικονομικής κατάρρευσης στον προϋπολογισμό, στον δημόσιο τομέα συνολικά και στα ασφαλιστικά ταμεία ειδικότερα, που οδήγησαν οι πολιτικές και οι πρακτικές της προηγούμενης κυβέρνησης», αναφέρει το Υπουργείο Οικονομικών στην ανακοίνωση που εξέδωσε σχολιάζοντας την αναθεώρηση του ελλείμματος, προσθέτοντας πως η ανακοίνωση της Eurostat δεν αλλάζει τον στόχο για τη μείωση του ελλείμματος το 2010 κατά τουλάχιστον 4% του ΑΕΠ.

Παπανδρέου: Ιστορικό μας χρέος το να πάρουμε αποφάσεις

Πιο σκληρή γλώσσα, για τη διακυβέρνηση της ΝΔ, χρησιμοποίησε στο άτυπο υπουργικό συμβούλιο – που συνεδρίασε στη σκιά των ανακοινώσεων για την αναθεώρηση του ελλείμματος – ο Γιώργος Παπανδρέου. «Να δούμε τώρα που θα κρυφτούν οι “γνωστοί ύποπτοι”. Εκείνοι που υποστήριζαν ότι το έλλειμμα του 2009 είναι μονοψήφιο, 6% το πολύ 9%, και ότι η κυβέρνησή μας το “φούσκωσε”. Εκείνοι που ομολόγησαν επίσημα προχθές ότι η δική μας κυβέρνηση παρέλαβε από τη Ν.Δ. κρίση ελλείμματος και κρίση χρέους», είπε ο πρωθυπουργός.

«Το ιστορικό μας χρέος είναι να πάρουμε κάθε απόφαση που υπηρετεί το εθνικό συμφέρον», σημείωσε ο πρωθυπουργός. Ως «έγκλημα για τη χώρα» χαρακτήρισε αυτό που συνέβη την περίοδο από το 2004 έως το 2009 ενώ τη σημερινή περίοδο ως «περίοδο έκτακτης ανάγκης». Ο κ. Παπανδρέου αναφέρθηκε και στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και όσα λέγονται γύρω από αυτό, τονίζοντας χαρακτηριστικά ότι «αρκετά πια ο φόβος και ο πανικός».

«Αν το ΠΑΣΟΚ ήταν τοσο καλο στο χειρισμό της οικονομίας όσο στην κατασκευή ενόχων, θα είχε αποκλιμακωθεί ήδη το κόστος δανεισμού», σχολίασε ο Πάνος Παναγιωτόπουλος από τη ΝΔ.

Στο μεταξύ, να διατεθούν τα χρήματα από το «πράσινο» ταμείο για τη μείωση του ελλείμματος παρότρυνε την κυβέρνηση ο βουλευτής της ΝΔ, Δημήτρης Σιούφας, κατά τη συζήτηση στη Βουλή για τους ημιυπαίθριους. Με τον κ. Σιούφα συμφώνησε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ, Χρήστος Παπουτσής.

Κυβερνητικές πηγές ανέφεραν μετά το πέρας του σημερινού υπουργικού συμβουλίου, ότι δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή ολοκληρωμένος μηχανισμός, αλλά εάν χρειαστεί η χώρα μπορεί να καταφύγει σε βραχυπρόθεσμο δανεισμό από την ΕΕ μέχρι ο μηχανισμός να ενεργοποιηθεί πλήρως, ωστόσο τέτοια απόφαση δεν έχει ληφθεί από την ελληνική κυβέρνηση. Οι ίδιες πηγές τόνιζαν ότι η κυβέρνηση θέλει ο μηχανισμός να είναι έτοιμος – και προσδιόριζαν ως πρώτο χρονικό όριο για δανεισμό την 19η Μαΐου – αν και πρόσθεταν ότι για τη χώρα οι δρόμοι είναι ή η αγορά ή ο μηχανισμός.

Στο μεταξύ, ένα βήμα πιο κοντά στην ενεργοποίηση του μηχανισμού στήριξης της ελληνικής οικονομίας φαίνεται να φέρνουν την κυβέρνηση, οι όλο και μεγαλύτερες πιέσεις που οι αγορές ασκούν, εκτινάσσοντας στα ύψη τα επιτόκια του ελληνικού δανεισμού. Ο υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου προανήγγειλε χθες την «σύντομη και με αίσθημα ευθύνης» απόφαση για την ενεργοποίηση ή μη του μηχανισμού στήριξης, του οποίου υπεραμύνθηκε ο πρωθυπουργός παρουσιάζοντας τον ως τον αντίποδα στην χρεοκοπία και την απευθείας προσφυγή στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Νέο ρεκόρ για το spread

Σε υψηλά επίπεδα κινείται και σήμερα το spread του ελληνικού 10ετούς ομολόγου έναντι του γερμανικού Bund, το οποίο μετά τις ανακοινώσεις της Eurostat ξεπέρασε τις στις 600 μονάδες βάσης καταγράφωντας ιστορικό υψηλό, και έκλεισε στις 581 μονάδες. Με πτώση της τάξης του -3,91% έκλεισε το Χρηματιστήριο Αθηνών. Σε ιστορικό υψηλό ανήλθε και το CDS του 5ετούς ελληνικού ομολόγου. Συγκεκριμένα, αναρριχήθηκε στα 524.100 ευρώ για κάθε 10 εκατ. ελληνικού χρέους.

Η ανησυχία που προκαλεί στις αγορές ο μηχανισμός στήριξης της ελληνικής οικονομίας, και οι φόβοι που εκφράζονται για ανεπάρκεια του, είναι οι λόγοι εκτροχιασμού του ελληνικού spread, σύμφωνα με σημερινό δημοσίευμα των Financial Times.

Το Γαλλικό Πρακτορείο σημειώνει πως το σενάριο της χρεοκοπίας της Ελλάδας, που όλοι φοβούνταν περισσότερο μέχρι σήμερα, δεν αποκλείεται πλέον από τους οικονομικούς αναλυτές, όπως και αυτό μιας αναδιάρθρωσης του χρέους της, βάσει της οποίας οι πιστωτές θα πάρουν πίσω μόνον μέρος των κεφαλαίων τους.

Στο μεταξύ, δημοσκόπηση με δείγμα 50 οικονομολόγους, που διενεργήθηκε για λογαριασμό του Reuters εκτιμά πως η πιθανότητα ενεργοποίησης του μηχανισμού βοήθειας από την Ελλάδα στους επόμενους δυο μήνες είναι 80%. ενώ υπάρχει πιθανότητα 25% για χρεοκοπία της Ελλάδας εξαιτίας του χρέους της μέσα στα επόμενα 5 χρόνια.

Καθησυχαστικός ως προς τις αγορές εμφανίζεται ωστόσο ο οίκος αξιολόγησης Standard & Poor’s, του οποίου o επικεφαλής της επιτροπής αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας, Τζον Τσάμπερς, δήλωσε στο Reuters Insider, ότι η Ελλάδα δεν θα χρεοκοπήσει αν και αυτό δεν σημαίνει ότι «δεν υπάρχουν κίνδυνοι στο χρέος και ότι οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι δεν έχουν ηράκλειο έργο μπροστά τους για να εξυγιάνουν τα δημόσια οικονομικά».

Η Goldman Sachs από την άλλη εκτιμά πως η Ελλάδα πιθανόν να φανεί αφερέγγυα απέναντι στους κατόχους ελληνικών ομολόγων, και να καθυστερήσει ή να περικόψει τις πληρωμές προς επενδυτές. Ο επικεφαλής οικονομολόγος της τράπεζας, Έρικ Νίλσεν δήλωσε ότι «είναι πολύ πιθανό στους επόμενους μήνες η ελληνική κυβέρνηση να προβεί σε αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους της» και υποστηρίζει ότι ένα μεγάλο και πολυετές πακέτο διάσωσης σε συνδυασμό με οικειοθελή αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους, θα δώσει πολύ μεγαλύτερα χρονικά περιθώρια στην Ελλάδα για να προβεί στις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για την εξυγίανση των δημοσιονομικών της.

Στην εκδοχή της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους αναφέρεται και η JP Morgan, η οποία σε χθεσινή της έκθεση υπογραμμίζει πως «ακόμα και αν τελικά υπάρξει τέτοια εξέλιξη, δεν θα είναι σε θέση να οδηγήσει την Ελλάδα πολύ μακρύτερα, αφού όσο η χώρα εξακολουθεί να εμφανίζει μεγάλο έλλειμμα προϋπολογισμού το χρέος της μένει σε ναρκοπέδιο».

«Η Ελλάδα δεν θα προσφύγει στον μηχανισμό στήριξης πριν τα μέσα Μαΐου» εκτίμησε την Πέμπτη ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και ανέφερε ότι η Ελλάδα δεν έχει πρόβλημα να εξασφαλίσει την απαραίτητη χρηματοδότηση για τις αγορές ομολόγων αυτή την εβδομάδα.

«Η Ελλάδα βρίσκεται σε τροχιά επίτευξης του στόχου για το δημοσιονομικό της έλλειμμα», τόνισε σήμερα ο επίτροπος της ΕΕ αρμόδιος για τις οικονομικές και νομισματικές υποθέσεις Όλι Ρεν, σχολιάζοντας τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η Eurostat. Ο εκπρόσωπος του Όλι Ρεν δεν απέκλεισε, εμμέσως πλην σαφώς, το ενδεχόμενο η ΕΕ να δώσει παράταση ενός έτους στην Ελλάδα για τη δημοσιονομική της προσαρμογή. Ο Αμαντέου Αλταφάζ επισήμανε ακόμη πως ο στόχος για μείωσή κατά 4 μονάδες το 2010 παραμένει, ανεξάρτητα από το ύψος του ελλείμματος το 2009.

«Εάν η Ελλάδα είχε ως παράδειγμα την Τουρκία, δεν θα βίωνε αυτή την κρίση» υποστήριξε ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης Νουριέλ Ρουμπίνι. «Το πρόβλημα της Ελλάδας δεν είναι μόνο το έλλειμμα του προϋπολογισμού. Είναι πολύ μεγαλύτερο. Υπάρχει πρόβλημα ανάπτυξης και η χώρα δεν είναι ανταγωνιστική», ανέφερε και πρόσθεσε: «Το πρόβλημα της Ελλάδας και της ΕΕ είναι πολύ σοβαρό. Δεν υπάρχει εύκολη λύση».