Ολοκληρώθηκε το πρώτο μέρος των διαβουλεύσεων της ελληνικής κυβέρνησης με την τρόικα των εκπροσώπων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, οι οποίες αναμένεται να διαρκέσουν συνολικά 10 ημέρες. Οι συνομιλίες επικεντρώθηκαν στα μέτρα της κυβέρνησης στο πλαισίου του μηχανισμού στήριξης της ελληνικής οικονομίας. Την ίδια στιγμή, που η τρόικα της ΕΕ, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ είχε συνάντηση με το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, νέο ιστορικό υψηλό σημείωσε το spread, το οποίο εκτινάχθηκε έως και τις 529 μ.β. Το βράδυ της Τετάρτης, υπεραμυνόμενος του μηχανισμού στήριξης, ο πρωθυπουργός τον χαρακτήρισε «μοναδική επιλογή» μπροστά «στη χρεοκοπία και την αποκλειστική προσφυγή στο ΔΝΤ». Στο μεταξύ, το ΔΝΤ χαρακτηρίζει «ειδική περίπτωση την Ελλάδα» και σε έκθεσή του που δημοσιεύεται σήμερα χαρακτηρίζει την χώρα μας ως τη μεγαλύτερη απειλή για την ευρωζώνη.

Μιλώντας στον Σύνδεσμο Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου δήλωσε ότι «Μπροστά στο τρομακτικό έλλειμμα και χρέος της, η Ελλάδα δεν είχε καμία διέξοδο παρά μόνο τη δήλωση χρεοκοπίας και προσφυγή αποκλειστικά στο ΔΝΤ. Τώρα έχουμε τον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης, ο οποίος θα διαθέσει από μόνος του πάνω από 30 δισ. ευρώ για φέτος – αν και όταν χρειαστεί. Ο μηχανισμός είναι δίχτυ ασφαλείας για την Ελλάδα απέναντι στα αρνητικά σενάρια, όπως παραδείγματος χάρη, να κηρύξει η Ελλάδα παύση πληρωμών, αδυναμία να πληρώσει μισθούς και συντάξεις».

Απαντώντας στην κριτική που δέχεται, ο κ. Παπανδρέου τόνισε: «Και για να τελειώνουμε με την παραπληροφόρηση και το στρουθοκαμηλισμό που επιδεικνύεται από πολλούς: Η Ελλάδα βρίσκεται ήδη σε επιτήρηση από την ΕΕ και το ΔΝΤ εξαιτίας των ελλειμμάτων και του χρέους που δημιούργησαν οι εγκληματικές για τον τόπο πολιτικές της ΝΔ».

Χαρακτήρισε «επιτυχία» για την χώρα μας και την Ευρώπη τη συγκρότηση του μηχανισμού στήριξης, «στον οποίο μειοψηφικά συμμετέχει και το ΔΝΤ» και τόνισε ότι «σήμερα, δεν είναι ώρα ούτε για παραπληροφόρηση, ούτε για να αποπροσανατολίζουμε τη συζήτηση σπέρνοντας για μια ακόμη φορά το φόβο και τον πανικό».

Το μεσημέρι της Τετάρτης, πραγματοποιήθηκε η πρώτη του υπουργού Οικονομικών με συνάντηση με στελέχη του ΔΝΤ. Όπως ανακοινώθηκε μετά την ολοκλήρωσή της, στο τέλος της διαδικασίας διαβουλεύσεων θα προκύψει ένα κοινό κείμενο, το οποίο θα γραφεί σε συμφωνία μεταξύ υπουργείου Οικονομικών και ΔΝΤ. Το κείμενο αυτό θα περιλαμβάνει τις περαιτέρω πολιτικές για τη δημοσιονομική προσαρμογή κυρίως για το 2011 και τις διαρθρωτικές αλλαγές που πρέπει να γίνουν.

Ένα μεγάλο μέρος του κειμένου θα είναι το ίδιο με εκείνο που πρέπει να διαβιβάσει το υπουργείο Οικονομικών στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή έως τις 15 Μαΐου. Το υπόλοιπο κείμενο θα αφορά το σκέλος της χρηματοδότησης. «Ούτως ή άλλως με το κείμενο η ελληνική πλευρά, το ΔΝΤ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα έχουν φθάσει σε επίπεδο προετοιμασίας, τέτοιο ώστε εάν χρειαστεί θα ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός στήριξης να μην υπάρξουν καθυστερήσεις» ανέφερε το υπουργείο Οικονομικών.

Ο υπουργός Οικονομικών ανακοίνωσε ότι η Ελλάδα έχει εναλλακτικό σχέδιο δανεισμού σε περίπτωση που δεν ολοκληρωθούν εγκαίρως οι διαπραγματεύσεις για το μηχανισμό στήριξης. «Η χώρα μπορεί να λάβει έκτακτη χρηματοδότηση από τον μηχανισμό μέσω των μελών της ευρωζωνης, διάρκειας 30 ημερών, ώστε να καλυφθούν οι χρηματοδοτικές ανάγκες του Μαΐου» σημείωσε.

Τα στελέχη του ΔΝΤ θα επισκεφθούν και άλλα υπουργεία (Οικονομίας, Εσωτερικών, Εργασίας) προκειμένου να έχουν μια ολοκληρωμένη εικόνα για την κατάσταση που επικρατεί.

Την Παρασκευή, ο υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου αναχωρεί για τις ΗΠΑ, προκειμένου να παρακολουθήσει την εαρινή σύνοδο του ΔΝΤ και θα συναντηθεί με τον Aμερικανό υπουργό Οικονομικών, Τ. Γκαϊντνερ και τον επικεφαλής του Ταμείου, ΝΤ. Στρος-Καν.

Σύμφωνα πάντως με τον πρώτο τεχνικό έλεγχο που διενήργησε το κλιμάκιο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου την προηγούμενη εβδομάδα, στην Αθήνα, διαπιστώνονται μεγάλες ελλείψεις στο σύστημα συγκέντρωσης των φόρων και των εισφορών των Ταμείων καθώς και στην πληρωμή των δαπανών του Κράτους. Στο μεταξύ, χθες ο υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου, ξεκαθάρισε πως ο μηχανισμός στήριξης είναι έτοιμος να ενεργοποιηθεί άμεσα αν αυτό κριθεί αναγκαίο, κι ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται αν μείνει «ξεκρέμαστη».

Ενώ οι συζητήσεις βρίσκονταν σε εξέλιξη, νέο ιστορικό υψηλό σημείωσε σήμερα το spread των ελληνικών δεκαετών ομολόγων έναντι των γερμανικών Bunds, το οποίο έφτασε έως και τις 529 μονάδες βάσης. Στις 14:55 (ώρα Ελλάδος), διαμορφωνόταν στις 488,3 μονάδες βάσης. O Γενικός Δείκτης Τιμών έκλεισε στις 1.936,43 μονάδες σημειώνοντας πτώση σε ποσοστό 1,30%.

ΔΝΤ: «Η Ελλάδα αποτελεί ξεχωριστή περίπτωση αλλά και απειλή για την ευρωζώνη»

Στο μεταξύ, την ίδια ώρα που οι εκπρόσωποι του ΔΝΤ έχουν συναντήσεις στην Ελλάδα με το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, σε έκθεσή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που αναμένεται να δημοσιοποιηθεί σήμερα, εκτιμάται ότι η Ελλάδα αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για την ευρωζώνη, καθώς η ανησυχία για τις προοπτικές της χώρας μας μπορεί να εξελιχθεί σε κρίση χρέους και να επεκταθεί σε άλλα κράτη – μέλη της Ευρώπης. Ο Διεθνής Οργανισμός προβλέπει επίσης αρνητικό ρυθμό ανάπτυξης 2% εφέτος και 1,1% το 2011, και ανεργία 12% και 13% αντίστοιχα.

Δυσοίωνες για την ανάπτυξη στην Ελλάδα είναι και οι εκτιμήσεις των αναλυτών του Economist Intelligence Unit (EIU) για τα επόμενα 3χρόνια, οι οποίοι προβλέπουν μακροχρόνια ύφεση της ελληνικής οικονομίας ως αποτέλεσμα των διαρθρωτικών και εξυγιαντικών μέτρων για την ελληνική οικονομία. Συγκεκριμένα, για το 2010, κάνουν λόγο για συρρίκνωση 4,9%, ενώ για το 2011 βλέπουν συρρίκνωση κατά 1,4%, για το 2012 συρρίκνωση 0,8% ενώ οριακή ανάπτυξη κατά 0,1% βλέπουν για το 2013 και 0,8% για το 2014.

Παράλληλα, σύμφωνα με κοινοτικές πηγές που επικαλείται ο Τύπος, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να ανακοινώσει, πιθανότατα αύριο, ότι τόσο το δημόσιο έλλειμμα όσο και το χρέος της Ελλάδας είναι κατά πολύ υψηλότερα από τα ποσοστά που έχουν αρχικά δηλωθεί. Έτσι, η Κομισιόν αναμένεται να ανακοινώσει ότι το το έλλειμμα της Ελλάδας το 2009 ήταν 13,7%, αντί 12,7%, ενώ το δημόσιο χρέος αντί για λίγο πάνω από το 100% του ΑΕΠ που υπολογιζόταν ότι βρισκόταν, αναμένεται να ανακοινωθεί ότι κινείται περί το 120% του ΑΕΠ, κάτι που συνιστά ύψος-ρεκόρ για την ευρωζώνη.

Την εκτίμηση ότι τα επίπεδα δημόσιου χρέους θα μπορούσαν να παρατείνουν την πιστωτική κρίση, και ότι «η Ελλάδα αποτελεί ειδική περίπτωση και δεν θα πρέπει να συγκρίνεται με άλλες χώρες-μέλη της Ευρωζώνης» διατύπωσε ο Ζοζέ Βινάλς, επικεφαλής του τμήματος αγορών κεφαλαίου του ΔΝΤ. «Η περίπτωση της Ελλάδας λειτουργεί ως προειδοποίηση ότι σε ορισμένες ακραίες περιπτώσεις, τα δημοσιονομικά προβλήματα θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε σοβαρά προβλήματα», πρόσθεσε ο κ. Βινάλς.

Από την πλευρά του, ο οίκος αξιολόγησης Standard&Poors δήλωσε ότι «Δεν περιμένει ότι η Ελλάδα θα χρεοκοπήσει». Όπως σημείωσε ο επικεφαλής της ανώτατης επιτροπής αξιολόγησης του οίκου, Τζον Τσάμπερς, «Εάν οι υποθέσεις μας είναι λάθος και αναδιαρθρώσει το χρέος της, αυτό θα έχει παρενέργειες, ειδικά στα ευρωπαϊκά τραπεζικά συστήματα».

Η πιο ακριβή «βοήθεια» στην Ευρώπη

Ακόμα και οι ίδιοι οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι αναγνωρίζουν ότι το επιτόκιο 5% με το οποίο θα δανειστεί η Ελλάδα, αν ενεργοποιήσει το μηχανισμό στήριξης, είναι εξαιρετικά υψηλό. Χθες, ακόμα και ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, άφησε να εννοηθεί ότι επιτόκιο 5% για κράτος-μέλος της ευρωζώνης είναι «πάρα πολύ υψηλό», με αφορμή ερώτηση του Γερμανού επικεφαλής των Σοσιαλιστών, Μάρτεν Σουλτς.

Αυτό είναι απόλυτα ακριβές, αφού η Γερμανία, η οποία είναι αυτή που επέμεινε και πέτυχε η βοήθεια προς την Ελλάδα να δοθεί με επιτόκιο κοντά σε αυτό που δανείζεται από την αγορά η χώρα «ώστε να μη θεωρηθεί ότι επιδοτείται», πληρώνει για το δικό της 3ετές ομόλογο επιτόκιο μόλις 1,25%. Επιπλέον, η Γαλλία πληρώνει επιτόκιο περί το 1,50%, η Ιταλία 1,75%, η Ισπανία 2,00% και η Πορτογαλία 2,75%. Έτσι, οι χώρες που θα δανείσουν στην Ελλάδα, θα έχουν σημαντικά κέρδη που θα φτάσουν τα 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ, για δάνειο 30 δισ. ευρώ. Συγκεκριμένα, η Γερμανία που θα δώσει περί τα 8,5 δισ. ευρώ θα εισπράξει περισσότερα από 900 εκατ. ευρώ από τόκους.

Ο κ. Σούλτς χαρακτήρισε «απαράδεκτο μηχανισμό» το σύστημα δανεισμού προς την Ελλάδα και υπογράμμισε ότι βάσει της ρήτρας «μη διάσωσης», (no bail out), ένα κράτος δεν υποχρεούται να αναλάβει τα χρέη ενός άλλου κράτους αλλά δεν έχει και το δικαίωμα να αποκομίζει κέρδη λόγω του χρέους ενός άλλου κράτους.

Ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής επιτροπής Ζ.Μ. Μπαρόζο απάντησε λέγοντας ότι συζήτησε «επί πολλές εβδομάδες» το θέμα αυτό με τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων και «δυστυχώς», όπως είπε, «η μόνη εφικτή λύση ήταν αυτή που υιοθετήθηκε». Ο κ. Μπαρόζο πρόσθεσε δε ότι ο ίδιος το βρήκε «αξιοπρόσεκτο πόσο δύσκολο ήταν να βρεθεί μια λύση αλληλεγγύης και βοήθειας για την Ελλάδα, τη στιγμή που ήταν πολύ πιο εύκολο για τη Λετονία, την Ουγγαρία και τη Ρουμανία», παραπέμποντας για απάντηση τον κ. Σούλτς στην ίδια την Γερμανίδα καγκελάριο Α. Μέρκελ.

Η Άγκελα Μέρκελ επέμενε στην επιβολή υψηλών επιτοκίων επικαλούμενη την αρχή του «ηθικού κινδύνου» (moral hazard), υποστηρίζοντας δηλαδή ότι, αν μια χώρα διασωθεί χωρίς υψηλό κόστος, τότε υπάρχει ο κίνδυνος και άλλες χώρες να μη δώσουν σημασία στη δημοσιονομική πειθαρχία, πράγμα που θα έθετε σε κίνδυνο τη σταθερότητα του ευρώ, στην οποία οι Γερμανοί αποδίδουν πρωταρχική σημασία.

Από την πλευρά του, ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Ράινερ Μπρίντερλε, δήλωσε σήμερα, Τετάρτη, ότι «Η Ελλάδα δεν έχει ζητήσει βοήθεια» από τους Ευρωπαίους εταίρους της, ενώ αναφερόμενος στο ΔΝΤ, διευκρίνισε ότι αυτό θα χορηγήσει «ανάλογα με την ποσόστωση της συμμετοχής της Ελλάδας (στο ΔΝΤ) ένα εν δυνάμει ποσό βοήθειας της τάξης των 12 δισεκατομμυρίων ευρώ».

Ο αρχηγός των Φιλελευθέρων Δημοκρατών Νικ Κλεγκ, σχολιάζοντας την ελληνική οικονομία είπε: «Αυτό που μπορώ να πω ότι με ενοχλεί ιδιαίτερα είναι η ένταση που υπάρχει μεταξύ των θεσμικών φορέων, δηλαδή, του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για τη βοήθεια που πρέπει να δώσουν στην ελληνική κυβέρνηση. Δεν είναι η ώρα για το Διεθνές Νομισματικό ταμείο και την Ευρωπαϊκή Ένωση να δείξουν ποιος είναι ο πλέον ισχυρός. Είναι η ώρα να δράσουν μαζί για να βοηθήσουν την Ελλάδα. Η ελληνική κυβέρνηση βρίσκεται σε πολύ δύσκολη θέση και παίρνει δύσκολες και ηρωικές αποφάσεις», τόνισε.

Διαβάστε επίσης:

Έτοιμη να ανταποκριθεί στις δανειακές ανάγκες της Ελλάδας η Γαλλία