Μπροστά σε κοινό φοιτητών, δημοσιογράφων, καθηγητών και λοιπών ενδιαφερόμενων κάθε εθνικότητας βρέθηκε χθες ο υπουργός οικονομικών, κ. Γιώργος Παπακωνσταντίνου για να μιλήσει για την κατάσταση στην Ελλάδα και, το πιο σημαντικό, να απαντήσει στις ερωτήσεις τους.

Ads

Ανταπόκριση από το Λονδίνο: Ηλίας Παπαδόπουλος

Ζητήματα όπως η «διαρροή εγκεφάλων», η απόδοση ευθυνών, οι προοπτικές ανάπτυξης για τη χώρα, αλλά και το αν τελικά μπορεί να βγει κάτι καλό μέσα από όλη αυτή την κατάσταση ήταν τα κυριότερα θέματα που απασχόλησαν το κοινό και στα οποία κλήθηκε να απαντήσει ο κ. Παπακωνσταντίνου. Τη συζήτηση συντόνισε ο καθηγητής του London School of Economics and Political Science και διευθυντής του Ελληνικού Παρατηρητηρίου, κ. Kevin Featherstone. Το θέμα της Ελλάδας φαίνεται να απασχολεί ευρέως πολίτες από όλο τον κόσμο, αν κρίνει κανείς από το ότι 500 θέσεις είχαν κλειστεί ήδη το πρώτο μισάωρο από τη στιγμή που ξεκίνησαν οι κρατήσεις.

Αφού αναφέρθηκε πολύ σύντομα στα γεγονότα του περασμένου χρόνου, τόνισε ότι για το 2010 αναμένεται μείωση του ελλείμματος κατά τουλάχιστον 5,5%. Παραδέχτηκε ότι αυτό επετεύχθη με τον δύσκολο τρόπο. «Έπρεπε να το κάνουμε», είπε χαρακτηριστικά. «Δεν υπήρχε χρόνος να ακολουθήσουμε άλλο δρόμο, γιατί όσο καθυστερούσαμε, τόσο χειρότερα γίνονταν τα πράγματα». Ανέφερε ακόμα ότι οι αγορές άρχισαν να δείχνουν σημάδια εμπιστοσύνης προς την Ελλάδα, αλλά υπογράμμισε ότι «έχουμε μπροστά μας μακρύ και δύσκολο δρόμο».

Νεανικές ανησυχίες

Στις ερωτήσεις του κοινού, έκδηλη ήταν η ανησυχία των νέων για την πολιτική της κυβέρνησης προς αντιμετώπιση της «διαρροής εγκεφάλων». «Χρειάζονται αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα, στη νοοτροπία της αγοράς εργασίας που δεν βλέπει με καλό μάτι τους νέους, αλλαγή στο επιχειρηματικό περιβάλλον, ώστε οι νέοι να νιώθουν μεγαλύτερη σιγουριά και να βρίσκουν χρηματοδότηση για να ξεκινούν ευκολότερα επιχειρήσεις. Θα φτάσουμε εκεί, δεν ξέρω πώς, αλλά ελπίζω σύντομα να μπορέσουμε να πείσουμε αρκετούς νέους να επιστρέψουν σ’ αυτό που είναι μια υπέροχη χώρα με τεράστιες ευκαιρίες», δήλωσε ο κ. Παπακωνσταντίνου. Πιο συγκεκριμένα, τόνισε την ανάγκη να επανέλθει η εμπιστοσύνη των νέων στους θεσμούς και την ανάγκη διαφάνειας στις επιλογές κυβερνητικών θέσεων.

Σε ερώτηση για αναξιοκρατία, νεποτισμό και τη σημασία του «γνωστού» ακόμα και στον ιδιωτικό τομέα, υποστήριξε ότι με τις πιέσεις που ασκεί η κρίση, οι επιχειρήσεις δεν έχουν την πολυτέλεια να προσλαμβάνουν «γνωστούς και συγγενείς» και θα προτιμούν τους ικανότερους.

Τις πταίει;

Ενδιαφέρον προκάλεσε ερώτηση σχετικά με το αν υπάρχει μερίδιο ευθύνης και εκτός Ελλάδας για τη σημερινή κατάσταση. Ο κ. Παπακωνσταντίνου τήρησε προσεκτική στάση λέγοντας ότι πολλά μπορούν να ειπωθούν για το τι ήξεραν και δεν ήξεραν άλλοι, αλλά, στο τέλος, η χώρα πρέπει να αντιμετωπίσει τα δικά της προβληματα. «Δεν μπορεί να έχουμε ελλείμματα 20 δισεκατομμυρίων ευρώ, δεν μπορούμε να έχουμε συνεχή φθίνουσα ανταγωνιστικότητα. Δεν μπορούμε να έχουμε θεσμούς που δεν λειτουργούν και φορολογικό σύστημα που δεν παρέχει υπηρεσίες στους πολίτες. Κανείς άλλος δεν φταίει για αυτά».

Ερωτηθείς αν έχουν «κοιταχθεί στον καθρέφτη» το κόμμα του και η πολιτική ελίτ που κυβέρνησε τόσα χρόνια και υπό πολυ καλύτερες συνθήκες τη χώρα και να προβληματιστούν για το πώς κατάφεραν να τη χρεοκωπήσουν, ο υπουργός απάντησε ότι, αν και έγιναν λάθη, το κόμμα στο οποίο ανήκει πήρε μια αναπτυσσόμενη περιφερειακή χώρα και κατάφερε να μειώσει τη διαφορά της από τη Δύση. Άφησε όμως αιχμές για την τριετία 1989-1992 ως περίοδο διόγκωσης του χρέους και χαρακτήρισε απόλυτη ντροπή την πενταετία 2004-2009.

Οι «μοχλοί» ανάπτυξης

Στο «φλέγον» ερώτημα από πού θα προέρθει η ζήτηση ώστε να φέρει με τη σειρά της ανάπτυξη, ο κ. Παπακωνσταντίνου εξήγησε ότι μέχρι τώρα η ελληνική οικονομία βασιζόταν στην εσωτερική κατανάλωση, η οποία πλέον έχει μειωθεί λόγω των περικοπών. «Η εστίαση είναι στις εξαγωγές, γιατί για μερικά χρόνια η εγχώρια ζήτηση θα είναι μικρή». Ως κύριους μοχλούς ανάπτυξης ανέφερε κυρίως την ναυτιλία και τον τουρισμό, με τους τομείς υπηρεσιών, υγείας και εκπαίδευσης να παρουσιάζουν, κατά τη γνώμη του, δυνατότητες. Επενδύσεις στην πράσινη ενέργεια, αιολική και ηλιακή, θα ήταν μια καλή ευκαιρία για την Ελλάδα, καθώς και τομείς υψηλής τεχνολογίας, όπου χρησιμοποίησε ως παράδειγμα το Ισραήλ.

Ουδέν κακόν αμιγές καλού (;)

Κλείνοντας τη συζήτηση, ο κ. Παπακωνσταντίνου προσπάθησε να δώσει έναν θετικό τόνο. Η κατάσταση είναι δύσκολη και είναι λογικό σε μια κοινωνία με έλλειψη ομαδικού πνεύματος όπως η Ελλάδα να υπάρχουν αλληλοκατηγορίες μεταξύ ομάδων του πληθυσμού. Αλλά υποστήριξε ότι μέσα από αυτή την κατάσταση, θα βγούμε με μια καλύτερη οικονομία, χτισμένη πάνω σε πιο γερά θεμέλια. Μίλησε για την ανάγκη εκ βάθρων αλλαγών, για την προτεραιότητα αύξησης της αποτελεσματικότητας του δημόσιου τομέα, με έμφαση στον φορολογικό μηχανισμό, ως τα πρώτα απαραίτητα στάδια που θα οδηγήσουν σε επενδύσεις και ανάπτυξη. «Δεν υπάρχει ανάπτυξη χωρίς επενδύσεις και δεν υπάρχουν επενδύσεις με κλειστές αγορές». Και συμπλήρωσε ότι «οι αγορές ανοίγουν μόνο όταν δουν τα ελλείμματα να μειώνονται και την εμπιστοσύνη να επιστρέφει».

Πάντως, η αναφορά του στον υπερβολικά αυξημένο ρόλο που παίζουν σήμερα οι αγορές, νομιμοποιεί τον καθένα να προβληματιστεί για το εύρος των επιλογών που έχει σήμερα μια οποιαδήποτε κυβέρνηση, και όχι μόνο η ελληνική. «Βρισκόμαστε σε μια κατάσταση όπου όλες οι χώρες κάνουν τα αδύνατα δυνατά για να ευχαριστήσουν τις αγορές. Μας αρέσει, δεν μας αρέσει, έτσι είναι. Κάθε χώρα προσπαθεί να δείχνει ότι έχει την ικανότητα και την πολιτική θέληση να υλοποιεί δύσκολες αποφάσεις για να ικανοποιεί τις αγορές. Αυτό δεν είναι απαραίτητα υγιές, αλλά έτσι είναι η κατάσταση».